Cemal Reşit Rey (24 Eylül 1904, Kudüs – 7 Ekim 1985, İstanbul), Türk besteci, piyanist, eğitimci ve orkestra şefidir.
Cemal Reşit Rey | |
---|---|
Doğum | 24 Eylül 1904 Kudüs, Osmanlı Devleti |
Ölüm | 7 Ekim 1985 (80 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Meslek | Müzisyen, besteci |
Türkiye'de klasik müziğin kuruluşuna öncülük etmiş müzisyenlerindendir. Cumhuriyet tarihinin ilk kuşak bestecilerinden biri olarak Türk Beşleri arasında yer alır. Konçertoları, senfonik şiirleri ve başka orkestra yapıtları da olan Rey, Onuncu Yıl Marşı, Lüküs Hayat operetinin de yaratıcısıdır. Sonradan İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası'na dönüşen İstanbul Şehir Orkestrası'nın kurucusudur.
Yaşamı
24 Eylül 1904'te Kudüs'te doğdu. Sarayla yakın ilişkileri olan bir Osmanlı ailesine mensuptur. Babası, o doğduğu sırada Kudüs mutasarrıfı olan Ahmet Reşit Rey, annesi ise Sadrazam İbrahim Edhem Paşa'nın oğlu Mustafa Bey'in kızı Fethiye Hanım'dır. Müziğe yeteneği Kudüs'teki çocukluk döneminde ortaya çıktı. İlk müzik derslerini annesinden aldı ve sekiz yaşındayken bir vals besteledi. Babasının Kâmil Paşa Kabinesi'nde Dahiliye Nazırlığı'na atanması üzerine Cemal Reşit beş yaşındayken ailece İstanbul'a geldiler.
Cemal Reşit, ilkokul yıllarında piyano çalışmaya başladı. Öğrenimine Galatasaray Lisesi'nde devam ederken Kamil Paşa Hükûmeti'nin düşmesinden sonra aile, 1913 yılında zorunlu olarak Paris'e taşındı. Babası, Mahmud Şevket Paşa suikastından dolayı gıyabında mahkûm edildiği için bir süre Fransa'da, ardından Cenevre'de yaşadılar.
Fransa'da özellikle Fransa Cumhurbaşkanı Raymond Poincaré aileye sahip çıktı. Paris'te yaşadıkları yıllarda konservatuvar müdürü ve ünlü besteci Gabriel Fauré onu dinleyip müzik dehasını keşfetmiş; kendisini piyanist ve pedagog Marguerite Long'a yönlendirmiştir. Marguerite Long, 19 yaşına kadar hiç para almadan Cemal Reşit'in eğitimi ile yakından ilgilendi.
I. Dünya Savaşı başlayınca Cemal Reşit ailesi ile birlikte Paris'ten ayrılıp Cenevre'ye yerleşti. Eğitimine Cenevre Konservatuvarında devam ederken, normal lise eğitimini de sürdürdü. Konservatuvarın ustalık sınıfına kadar yükseldiyse de 1919'da babası Dahiliye Nazırlığı'na atanınca ailesiyle birlikte İstanbul'a geldi. İstanbul'da müzik eğitiminden uzak kalan Cemal Reşit, piyano eğitimine devam etmek üzere 1920'de tek başına Paris'e gönderildi ve tekrar Marguerite Long'la çalışmaya başladı. Raoul Laparra ile kompozisyon, enstrümantasyon ve orkestra çalıştı. Gabriel Faure'den müzik estetiği, şef Henri Defosse'den orkestra şefliği dersleri aldı. Daha okul yıllarında besteleriyle ilgi çekti. 1921'de mezun oldu.
Türkiye'de Cumhuriyetin ilanından sonra İstanbul'a dönerek Darülelhan'ın (sonradan İstanbul Belediye Konservatuvarı) batı müziği bölümüne öğretmen olarak atandı. Nişantaşı Şair Nigâr Sokak'taki konakta annesi, babası, ağabeyi Ekrem Reşit, kız kardeşi Semine ve eşi Semih Argeşo ile birlikte yaşadı. Muhittin Sadak, Sezai Asal, Seyfettin Asal, Ali Sezin, Ekrem Tektaş ve Mesut Cemil gibi arkadaşları ile oda müziği grupları oluşturak konserler verdi.
Cemal Reşit Rey, 1926'da konservatuvarda birçok sesli koro; 1934 yılında ise "Yaylı Sazlar Grubu"nu kurdu. İstanbul Şehir Orkestrası’nın ilk çekirdeği olan topluluk, sonraki yıllarda konservatuvarın ileri sınıflarından üfleme çalgı öğrencilerinin de katılmasıyla bir senfonik orkestra özelliğine kavuşmuştur. Orkestra, kurucusu Cemal Reşit Rey yönetiminde her hafta düzenli konser vermeyi 1968'e kadar sürdürdü.
Cemal Reşit Rey, Fransız şarkıları bestelediği ilk bestecilik döneminden sonra 1926'dan itibaren Türk halk ezgilerini kullanarak besteler yaptı. 12 Anadolu Türküsü, Türk Manzaraları, Bebek Efsanesi, Anadolu İzlenimleri ve Karagöz gibi eserleri, Türk halk şarkılarını armonize ettiği eserlerindendi. 1931-1950 arasında ise kontrpuan uygulamaya yöneldi ve Türk Klasik Müziği'nden esinlendi. Halkı çok sesliliğe alıştırmak için 1932-1942 yılları arasında librettosunu ağabeyi Ekrem Reşit Rey'in yazdığı pek çok operet ve uvertür besteledi. Tamamı Darülbedayi'de sahnelenen oyunlar büyük ilgi gördü. Rey Kardeşler'in ilk operet çalışması dönemin Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmeni Muhsin Ertuğrul ve İstanbul Valisi Muhittin Üstündağ talebiyle yazılmış Üç Saat opereti idi. Halkın gösterdiği ilgi üzerine cumhuriyetin onuncu yılında sahnelenmek üzere yazdıkları Lüküs Hayat, en tanınmış operetleridir.
1933'te Türkiye'nin onuncu yılı kutlamaları için yapılan yarışmaya katıldı. Faruk Nafiz Çamlıbel ve Behçet Kemal Çağlar'ın yazdığı güfte için yaptığı beste, Onuncu Yıl Marşı olarak kabul edildi.
1938 yılında Ankara'ya çağrılarak Ankara Radyosu'nda Batı Müziği Bölümü Şefliği yaptı. 1940’da İstanbul’a dönerek öğretmenliğini, piyanistliğini ve orkestra şefliğini sürdürdü.
1945 yılında İstanbul'da Filarmoni Derneği'nin kuruluşuna ön ayak oldu. Bu dernek aracılığıyla dünyaca ünlü şef ve solistlerin Türkiye'ye gelip konserler vermesi mümkün oldu.
1950-1955 yılları arasında İstanbul Radyosu'nda, Temsil Kolu Şefi olarak çalıştı. Ayrıca "Piyano Dünyasında Gezintiler" programını hazırlayıp sundu. 1968'de emekli olana kadar İstanbul Şehir Orkestrası'nı yönetmeyi sürdürdü.
Aile bireylerinin ölümü ve maddi sıkıntılar sonucunda konak yaşamı sona erip Serencebey'deki küçük apartman dairesinde yalnız yaşayan Cemal Reşit Rey, yaşlılık dönemindeki sanat dünyasından uzaklaştı. 1960'ların sonunda Haldun Dormen'in önerisi ile yeni bir oyun üzerinde çalıştı. Yaygara 70 isimli oyunun başarısının ardından aynı ekiple Uy Balon Dünya isimli yeni bir çalışma daha yapıldı ancak çok başarılı olmadı. 1971 yılında son opereti olan Bir İstanbul Masalı'nı besteledi.
1981'de devlet sanatçısı ünvanına layık görüldü. 1982'den ölümüne kadar Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarı'nda kompozisyon öğretmenliği yaptı. 1985'te Lüküs Hayat operetinin 51 yıl aradan sonra yine aynı sahnede İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda sahnelenmesi nedeniyle gala gecesi için Harbiye'deki Muhsin Ertuğrul Sahnesi'ne getirilen Cemal Reşit Rey, burada son defa sahneye çıktı. 7 Ekim 1985'te hayatını kaybetti ve Edirnekapı'daki aile mezarlığına defnedildi.
Eserleri
- Operaları
- Faire Sans Dire, tek perde. Libretto: Ekrem Reşit Rey (Alfred De Musset’ten yararlanılarak) 1920.
- Yarın Marek, üç perde, dört tablo. Libretto: Xavier Fromentin 1920.
- Sultan Cem, beş perde, on iki sahne. Libretto: Ekrem Reşit Rey (Roussel Despierre’nin senaryosuna göre) 1924.
- Zeybek, üç perde. Libretto: Ekrem Reşit Rey 1926.
- Köyde bir facia, tek perde. Libretto: Ekrem Reşit Rey 1929.
- Çelebi, dört perde. Libretto: Ekrem Reşit Rey 1942–1945. Orkestrasyonunun tamamlanması 1973.
- Operet ve müzikalleri
- La Petit Chaperon Rouge, iki sahne, 1920.
- Üç saat, üç perde, 1932.
- Lüküs hayat, üç perde, 1932.
- Deli dolu, üç perde, 1934.
- Saz Caz, üç perde, 1935.
- Maskara, üç perde, 1936.
- Hava Cıva, üç perde, 1937.
- Yaygara 70, 1969.
- Uy balon dünya, 1970.
- Bir İstanbul masalı, 1971.
Cemal Reşit Rey’in ayrıca üç müzikal komedisi (revü’sü) vardır.
- Adalar revüsü, 1934.
- Alabanda, 1941.
- Aldırma, 1942.
- Orkestra yapıtları
- Bebek Efsanesi (Senfonik Şiir), 1928,
- Karagöz (Senfonik Şiir), 1930–1931.
- Enstantaneler (Senfonik İzlenimler), 1931.
- Scéne Turques (Halk Dansları Üzerine) dört parça, 1928.
- Paysages de Soleil (Senfonik İzlenimler), 1931.
- Inıtation (Senfonik Şiir), 1935.
- Senfoni No:1, 1941.
- L’appel (Senfonik Şiir), 1953.
- Fatih (Senfonik Şiir), 1953.
- Katibim (Piyano ve orkestra çeşitlemeler), 1953.
- Senfonik Konçerto (İkili Orkestra için), 1963.
- Senfoni No:2, 1969.
- Türkiye (Senfonik Rapsodiler).
- 50. Yıla Giriş (Senfonik Bölüm), 1973.
- Konçertoları
- Konçerto Kromatik (Piyano ve Orkestra için), 1932–1933.
- Keman Konçertosu, 1939.
- Piyano Konçertosu, 1949.
- Gitar Konçertosu, 1978.
- Konçertant parçaları
- Introduction and Dance (Viyolonsel ve Orkestra için), 1928.
- Konçertant Parçalar (Viyolonsel ve Orkestra için), 1955.
- Andante ve Allegro (Keman ve Yaylılar Orkestrası için), 1967.
- Oda müzikleri
- Sonat (İki Piyano için), 1924.
- Kentet (Beş Üflemeli Çalgı için), 1932.
- Ondes Martenot ve Yaylı Çalgılar için Poem, 1934.
- Yaylı Çalgılar Kuarteti, 1935.
- Kısa Parça (Keman ve Piyano için), 1936.
- Kuartet (Piyano ve Yaylılar için), 1938 – 1939.
- Sextour (Tenor, Piyano ve Yaylılar Dörtlüsü için), 1939.
- Colloqye Instrumental, 1957.
- 12 Prelüd ve Füg (İki Piyano için), 1969.
- Şan ve orkestra eserleri
- Anadolu Türküleri (Dört Parça), 1926.
- İki Anadolu Türküsü, 1930.
- Mystique (Mevlana’nın “Mesnevi” Mukaddimesi), 1938.
- Üç Anadolu Türküsü, 1970.
- Vokal Fantezi, 1980.
- Şan ve piyano eserleri
- Je Me Demande (şiir: Ekrem Reşit Rey), 1919.
- Üç Melodi (Paris’te Fromont Yayınevince basılmıştır), 1920.
- Initiales sur un Banc (şiir: Ekrem Reşit Rey), 1921.
- Chanson du Printemps (şiir: Ekrem Reşit Rey), 1922.
- Au Jardin (şiir: Philoxene Boyer), 1923.
- L’Offrande Lyrique (sekiz ezgi), 1923.
- Nocturne (şiir: Ekrem Reşit Rey), 1925.
- 12 Anadolu Türküsü (Paris’te Heugel Yayınevince yayınlandı), 1925–1926.
- Vatan (Hulusi Öktem’in “Mekteplerde Musıki” adlı kitabında yayımlanmıştır, 1930.)
- Dört Melodi (şiirler: Baki Süha Ediboğlu), 1956.
- Koro eserleri
- Anadolu Halk Türküleri (dört sesli koro için), 1926.
- İki Parça (eşliksiz kadın korosu için “Yunus Emre’nin şiirleri üzerine”, 1936.
- On Halk Türküsü (dört sesli koro ve piyano için), 1963.
- Marşları
- Türk Çocukları Marşı (Himâye-i Etfâl'in Çocuk Marşı)(Himâye-i Etfâl'in (Çocukları Koruma) Marşı )(Çocuk Esirgeme Marşı)
- 10. Yıl Marşı (piyano ve şan; bando için düzenlemeleri yapılmıştır), 1933.
- Denizciler Marşı (şan ve piyano için; bando düzenlemeleri yapılmıştır), 1935.
- Yedek Subay Marşı (piyano ve bando düzenlemesi yapılmıştır), 1940.
- 100. Yıl Marşı, 1981.
- Piyano yapıtları
- Scénes Turques, Anadolu Türküleri üzerine 6 parça (Heugel yayınevi, Paris), 1928.
- Paysages de Soleil (Anadolu Halk Dansları üzerine 6 parça), 1930–1931.
- Sonat, 1936.
- Pelerinages Dans la Ville Qui N’est Plus que Souvenir (Ankara Devlet Konservatuvarı Yayını), 1940–1941.
- Fantezi, 1948.
- İki Parça, 1959.
- On Halk Şarkısı (koro şarkılarının piyano uyarlaması, Ankara Devlet Konservatuvarı Yayını), 1967.
- Sahne müzikleri
- Özyurt, 1933.
- Macbeth, 1934
- Kral Lear, 1936.
- Hamlet, 1936.
- Benli Hürmüz, 1936.
Ödülleri
- Cenevre Konservatuvarı Solfej Birincilik Ödülü (1914-1915)
- Cenevre Konservatuvarı Piyano Birincilik Ödülü (1914-1915)
- Cenevre Konservatuvarı Erkek Birincilik Ödülü (1915-1916)
- Cenevre Konservatuvarı parnak Birincilik Ödülü (1915-1916)
- İspanyol Hükûmeti’nin Alfonso X el Sabio Nişanı (1953)
- İtalyan Hükûmeti’nin Stella della Solidarietà Italiana Nişanı (1957)
- Fransız Hükûmeti’nin Chevalier de la Legion d’Honneur payesi
- Fransız Hükûmeti’nin Officier de la Legion d’Honneur payesi
- 1980: TİSAV Elli Yıl Sahnede Kalanlar Ödülü
- 1981: İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Osman Hamdi Ödülü
- 1981: Atatürk Sanat Armağanı
- 1981: Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı unvanı
- 1984: Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Profesörü
- 1984: Sevda-Cenap And Vakfı Altın Onur Madalyası
İsmini taşıyan yapılar
- Cemal Reşit Rey Konser Salonu
- Cemal Reşit Rey İlkokulu
- Cemal Reşit Rey Guzel Sanatlar Lisesi
Hakkında Yazılanlar
- Aydın Karlıbel, Cemal Reşit Rey'in 'Çelebi' operasının günışığına çıkarılışı ve restorasyonu: Kritik bir inceleme / The emergence of Cemal Reşit Rey's 'Çelebi' and the opera's restoration: A critical study (doktora tezi, 2008),
- Ebru Güner, Cemal Reşit Rey`in yaşamı ve piyano yapıtlarına derin yaklaşımlar / Life of Cemal Reşit Rey and an intimate approach to his piano pieces (yüksek lisans tezi, 2000),
- Doğan Balcı, Cemal Reşid Rey ve "Mistik" eseri örnekleminde Tanzimat Dönemi'nden Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarına kadar çoksesli müziğin gelişimi / The development of polyphonic music from the Tanzimat Period to the early years of the Turkish Republic through a sampling of Cemal Resid Rey and his work "Mystic" (Mistik) (yüksek lisans tezi, 2018)
- Hande Gözalan, Cemal Reşit Rey`in yaratıcı özelliği ve keman yapıtları / Cemal Reşit Rey?s creativeness and his creations for violin (yüksek lisans tezi, 2007)
- Sabriye Bahar Biricik, Cemal Reşit Rey Keman Konçertosu'nun icrasına yönelik çalışma yöntemleri / Practise methods on how to perform Cemal Reşit Rey's Violin Concerto (sanatta yeterlik, 2011)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . TRT. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c Uyar, Tülay. "Cemal Reşit Rey ve eserlerinin incelenmesi". Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek lisans tezi, 2010. Erişim tarihi: 5 Mart 2020.
- ^ İlyasoğlu, Evin (Kasım 1994). Zaman İçinde Müzik. İstanbul. ss. 2820-282. ISBN .
- ^ a b Yürük, Fakı Can. "Cemal Reşit Rey: Türk müzik eğitimine ve çağdaş Türk müziğine katkısı". Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi, 2006. Erişim tarihi: 5 Mart 2020.
- ^ a b "Cemal Reşit Rey". Cemal Reşit Rey Konser Salonu web sitesi. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mart 2020.
- ^ "Ulusal Tez Merkezi | Anasayfa". tez.yok.gov.tr. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023.
- ^ "Ulusal Tez Merkezi | Anasayfa". tez.yok.gov.tr. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023.
- ^ "Ulusal Tez Merkezi | Anasayfa". tez.yok.gov.tr. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023.
- ^ "Ulusal Tez Merkezi | Anasayfa". tez.yok.gov.tr. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- Evin İlyasoğlu (1989). Yirmibeş Türk bestecisi. Pan. s. 14. ISBN . 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ağustos 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cemal Resit Rey 24 Eylul 1904 Kudus 7 Ekim 1985 Istanbul Turk besteci piyanist egitimci ve orkestra sefidir Cemal Resit ReyDogum24 Eylul 1904 1904 09 24 Kudus Osmanli DevletiOlum7 Ekim 1985 80 yasinda Istanbul TurkiyeMeslekMuzisyen besteciCemal Resit Rey in Mezari Turkiye de klasik muzigin kurulusuna onculuk etmis muzisyenlerindendir Cumhuriyet tarihinin ilk kusak bestecilerinden biri olarak Turk Besleri arasinda yer alir Koncertolari senfonik siirleri ve baska orkestra yapitlari da olan Rey Onuncu Yil Marsi Lukus Hayat operetinin de yaraticisidir Sonradan Istanbul Devlet Senfoni Orkestrasi na donusen Istanbul Sehir Orkestrasi nin kurucusudur Yasami24 Eylul 1904 te Kudus te dogdu Sarayla yakin iliskileri olan bir Osmanli ailesine mensuptur Babasi o dogdugu sirada Kudus mutasarrifi olan Ahmet Resit Rey annesi ise Sadrazam Ibrahim Edhem Pasa nin oglu Mustafa Bey in kizi Fethiye Hanim dir Muzige yetenegi Kudus teki cocukluk doneminde ortaya cikti Ilk muzik derslerini annesinden aldi ve sekiz yasindayken bir vals besteledi Babasinin Kamil Pasa Kabinesi nde Dahiliye Nazirligi na atanmasi uzerine Cemal Resit bes yasindayken ailece Istanbul a geldiler Cemal Resit ilkokul yillarinda piyano calismaya basladi Ogrenimine Galatasaray Lisesi nde devam ederken Kamil Pasa Hukumeti nin dusmesinden sonra aile 1913 yilinda zorunlu olarak Paris e tasindi Babasi Mahmud Sevket Pasa suikastindan dolayi giyabinda mahkum edildigi icin bir sure Fransa da ardindan Cenevre de yasadilar Fransa da ozellikle Fransa Cumhurbaskani Raymond Poincare aileye sahip cikti Paris te yasadiklari yillarda konservatuvar muduru ve unlu besteci Gabriel Faure onu dinleyip muzik dehasini kesfetmis kendisini piyanist ve pedagog Marguerite Long a yonlendirmistir Marguerite Long 19 yasina kadar hic para almadan Cemal Resit in egitimi ile yakindan ilgilendi I Dunya Savasi baslayinca Cemal Resit ailesi ile birlikte Paris ten ayrilip Cenevre ye yerlesti Egitimine Cenevre Konservatuvarinda devam ederken normal lise egitimini de surdurdu Konservatuvarin ustalik sinifina kadar yukseldiyse de 1919 da babasi Dahiliye Nazirligi na ataninca ailesiyle birlikte Istanbul a geldi Istanbul da muzik egitiminden uzak kalan Cemal Resit piyano egitimine devam etmek uzere 1920 de tek basina Paris e gonderildi ve tekrar Marguerite Long la calismaya basladi Raoul Laparra ile kompozisyon enstrumantasyon ve orkestra calisti Gabriel Faure den muzik estetigi sef Henri Defosse den orkestra sefligi dersleri aldi Daha okul yillarinda besteleriyle ilgi cekti 1921 de mezun oldu Turkiye de Cumhuriyetin ilanindan sonra Istanbul a donerek Darulelhan in sonradan Istanbul Belediye Konservatuvari bati muzigi bolumune ogretmen olarak atandi Nisantasi Sair Nigar Sokak taki konakta annesi babasi agabeyi Ekrem Resit kiz kardesi Semine ve esi Semih Argeso ile birlikte yasadi Muhittin Sadak Sezai Asal Seyfettin Asal Ali Sezin Ekrem Tektas ve Mesut Cemil gibi arkadaslari ile oda muzigi gruplari olusturak konserler verdi Cemal Resit Rey 1926 da konservatuvarda bircok sesli koro 1934 yilinda ise Yayli Sazlar Grubu nu kurdu Istanbul Sehir Orkestrasi nin ilk cekirdegi olan topluluk sonraki yillarda konservatuvarin ileri siniflarindan ufleme calgi ogrencilerinin de katilmasiyla bir senfonik orkestra ozelligine kavusmustur Orkestra kurucusu Cemal Resit Rey yonetiminde her hafta duzenli konser vermeyi 1968 e kadar surdurdu Cemal Resit Rey Fransiz sarkilari besteledigi ilk bestecilik doneminden sonra 1926 dan itibaren Turk halk ezgilerini kullanarak besteler yapti 12 Anadolu Turkusu Turk Manzaralari Bebek Efsanesi Anadolu Izlenimleri ve Karagoz gibi eserleri Turk halk sarkilarini armonize ettigi eserlerindendi 1931 1950 arasinda ise kontrpuan uygulamaya yoneldi ve Turk Klasik Muzigi nden esinlendi Halki cok seslilige alistirmak icin 1932 1942 yillari arasinda librettosunu agabeyi Ekrem Resit Rey in yazdigi pek cok operet ve uvertur besteledi Tamami Darulbedayi de sahnelenen oyunlar buyuk ilgi gordu Rey Kardesler in ilk operet calismasi donemin Sehir Tiyatrolari Genel Sanat Yonetmeni Muhsin Ertugrul ve Istanbul Valisi Muhittin Ustundag talebiyle yazilmis Uc Saat opereti idi Halkin gosterdigi ilgi uzerine cumhuriyetin onuncu yilinda sahnelenmek uzere yazdiklari Lukus Hayat en taninmis operetleridir 1933 te Turkiye nin onuncu yili kutlamalari icin yapilan yarismaya katildi Faruk Nafiz Camlibel ve Behcet Kemal Caglar in yazdigi gufte icin yaptigi beste Onuncu Yil Marsi olarak kabul edildi 1938 yilinda Ankara ya cagrilarak Ankara Radyosu nda Bati Muzigi Bolumu Sefligi yapti 1940 da Istanbul a donerek ogretmenligini piyanistligini ve orkestra sefligini surdurdu 1945 yilinda Istanbul da Filarmoni Dernegi nin kurulusuna on ayak oldu Bu dernek araciligiyla dunyaca unlu sef ve solistlerin Turkiye ye gelip konserler vermesi mumkun oldu 1950 1955 yillari arasinda Istanbul Radyosu nda Temsil Kolu Sefi olarak calisti Ayrica Piyano Dunyasinda Gezintiler programini hazirlayip sundu 1968 de emekli olana kadar Istanbul Sehir Orkestrasi ni yonetmeyi surdurdu Aile bireylerinin olumu ve maddi sikintilar sonucunda konak yasami sona erip Serencebey deki kucuk apartman dairesinde yalniz yasayan Cemal Resit Rey yaslilik donemindeki sanat dunyasindan uzaklasti 1960 larin sonunda Haldun Dormen in onerisi ile yeni bir oyun uzerinde calisti Yaygara 70 isimli oyunun basarisinin ardindan ayni ekiple Uy Balon Dunya isimli yeni bir calisma daha yapildi ancak cok basarili olmadi 1971 yilinda son opereti olan Bir Istanbul Masali ni besteledi 1981 de devlet sanatcisi unvanina layik goruldu 1982 den olumune kadar Mimar Sinan Universitesi Devlet Konservatuvari nda kompozisyon ogretmenligi yapti 1985 te Lukus Hayat operetinin 51 yil aradan sonra yine ayni sahnede Istanbul Sehir Tiyatrosu nda sahnelenmesi nedeniyle gala gecesi icin Harbiye deki Muhsin Ertugrul Sahnesi ne getirilen Cemal Resit Rey burada son defa sahneye cikti 7 Ekim 1985 te hayatini kaybetti ve Edirnekapi daki aile mezarligina defnedildi EserleriOperalariFaire Sans Dire tek perde Libretto Ekrem Resit Rey Alfred De Musset ten yararlanilarak 1920 Yarin Marek uc perde dort tablo Libretto Xavier Fromentin 1920 Sultan Cem bes perde on iki sahne Libretto Ekrem Resit Rey Roussel Despierre nin senaryosuna gore 1924 Zeybek uc perde Libretto Ekrem Resit Rey 1926 Koyde bir facia tek perde Libretto Ekrem Resit Rey 1929 Celebi dort perde Libretto Ekrem Resit Rey 1942 1945 Orkestrasyonunun tamamlanmasi 1973 Operet ve muzikalleriLa Petit Chaperon Rouge iki sahne 1920 Uc saat uc perde 1932 Lukus hayat uc perde 1932 Deli dolu uc perde 1934 Saz Caz uc perde 1935 Maskara uc perde 1936 Hava Civa uc perde 1937 Yaygara 70 1969 Uy balon dunya 1970 Bir Istanbul masali 1971 Cemal Resit Rey in ayrica uc muzikal komedisi revu su vardir Adalar revusu 1934 Alabanda 1941 Aldirma 1942 Orkestra yapitlariBebek Efsanesi Senfonik Siir 1928 Karagoz Senfonik Siir 1930 1931 Enstantaneler Senfonik Izlenimler 1931 Scene Turques Halk Danslari Uzerine dort parca 1928 Paysages de Soleil Senfonik Izlenimler 1931 Initation Senfonik Siir 1935 Senfoni No 1 1941 L appel Senfonik Siir 1953 Fatih Senfonik Siir 1953 Katibim Piyano ve orkestra cesitlemeler 1953 Senfonik Koncerto Ikili Orkestra icin 1963 Senfoni No 2 1969 Turkiye Senfonik Rapsodiler 50 Yila Giris Senfonik Bolum 1973 KoncertolariKoncerto Kromatik Piyano ve Orkestra icin 1932 1933 Keman Koncertosu 1939 Piyano Koncertosu 1949 Gitar Koncertosu 1978 Koncertant parcalariIntroduction and Dance Viyolonsel ve Orkestra icin 1928 Koncertant Parcalar Viyolonsel ve Orkestra icin 1955 Andante ve Allegro Keman ve Yaylilar Orkestrasi icin 1967 Oda muzikleriSonat Iki Piyano icin 1924 Kentet Bes Uflemeli Calgi icin 1932 Ondes Martenot ve Yayli Calgilar icin Poem 1934 Yayli Calgilar Kuarteti 1935 Kisa Parca Keman ve Piyano icin 1936 Kuartet Piyano ve Yaylilar icin 1938 1939 Sextour Tenor Piyano ve Yaylilar Dortlusu icin 1939 Colloqye Instrumental 1957 12 Prelud ve Fug Iki Piyano icin 1969 San ve orkestra eserleriAnadolu Turkuleri Dort Parca 1926 Iki Anadolu Turkusu 1930 Mystique Mevlana nin Mesnevi Mukaddimesi 1938 Uc Anadolu Turkusu 1970 Vokal Fantezi 1980 San ve piyano eserleriJe Me Demande siir Ekrem Resit Rey 1919 Uc Melodi Paris te Fromont Yayinevince basilmistir 1920 Initiales sur un Banc siir Ekrem Resit Rey 1921 Chanson du Printemps siir Ekrem Resit Rey 1922 Au Jardin siir Philoxene Boyer 1923 L Offrande Lyrique sekiz ezgi 1923 Nocturne siir Ekrem Resit Rey 1925 12 Anadolu Turkusu Paris te Heugel Yayinevince yayinlandi 1925 1926 Vatan Hulusi Oktem in Mekteplerde Musiki adli kitabinda yayimlanmistir 1930 Dort Melodi siirler Baki Suha Ediboglu 1956 Koro eserleriAnadolu Halk Turkuleri dort sesli koro icin 1926 Iki Parca esliksiz kadin korosu icin Yunus Emre nin siirleri uzerine 1936 On Halk Turkusu dort sesli koro ve piyano icin 1963 MarslariTurk Cocuklari Marsi Himaye i Etfal in Cocuk Marsi Himaye i Etfal in Cocuklari Koruma Marsi Cocuk Esirgeme Marsi 10 Yil Marsi piyano ve san bando icin duzenlemeleri yapilmistir 1933 Denizciler Marsi san ve piyano icin bando duzenlemeleri yapilmistir 1935 Yedek Subay Marsi piyano ve bando duzenlemesi yapilmistir 1940 100 Yil Marsi 1981 Piyano yapitlariScenes Turques Anadolu Turkuleri uzerine 6 parca Heugel yayinevi Paris 1928 Paysages de Soleil Anadolu Halk Danslari uzerine 6 parca 1930 1931 Sonat 1936 Pelerinages Dans la Ville Qui N est Plus que Souvenir Ankara Devlet Konservatuvari Yayini 1940 1941 Fantezi 1948 Iki Parca 1959 On Halk Sarkisi koro sarkilarinin piyano uyarlamasi Ankara Devlet Konservatuvari Yayini 1967 Sahne muzikleriOzyurt 1933 Macbeth 1934 Kral Lear 1936 Hamlet 1936 Benli Hurmuz 1936 OdulleriCenevre Konservatuvari Solfej Birincilik Odulu 1914 1915 Cenevre Konservatuvari Piyano Birincilik Odulu 1914 1915 Cenevre Konservatuvari Erkek Birincilik Odulu 1915 1916 Cenevre Konservatuvari parnak Birincilik Odulu 1915 1916 Ispanyol Hukumeti nin Alfonso X el Sabio Nisani 1953 Italyan Hukumeti nin Stella della Solidarieta Italiana Nisani 1957 Fransiz Hukumeti nin Chevalier de la Legion d Honneur payesi Fransiz Hukumeti nin Officier de la Legion d Honneur payesi1980 TISAV Elli Yil Sahnede Kalanlar Odulu 1981 Istanbul Devlet Guzel Sanatlar Akademisi Osman Hamdi Odulu 1981 Ataturk Sanat Armagani 1981 Turkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatcisi unvani 1984 Mimar Sinan Universitesi Devlet Konservatuvari Profesoru 1984 Sevda Cenap And Vakfi Altin Onur MadalyasiIsmini tasiyan yapilarCemal Resit Rey Konser Salonu Cemal Resit Rey Ilkokulu Cemal Resit Rey Guzel Sanatlar LisesiHakkinda YazilanlarAydin Karlibel Cemal Resit Rey in Celebi operasinin gunisigina cikarilisi ve restorasyonu Kritik bir inceleme The emergence of Cemal Resit Rey s Celebi and the opera s restoration A critical study doktora tezi 2008 Ebru Guner Cemal Resit Rey in yasami ve piyano yapitlarina derin yaklasimlar Life of Cemal Resit Rey and an intimate approach to his piano pieces yuksek lisans tezi 2000 Dogan Balci Cemal Resid Rey ve Mistik eseri ornekleminde Tanzimat Donemi nden Turkiye Cumhuriyeti nin ilk yillarina kadar coksesli muzigin gelisimi The development of polyphonic music from the Tanzimat Period to the early years of the Turkish Republic through a sampling of Cemal Resid Rey and his work Mystic Mistik yuksek lisans tezi 2018 Hande Gozalan Cemal Resit Rey in yaratici ozelligi ve keman yapitlari Cemal Resit Rey s creativeness and his creations for violin yuksek lisans tezi 2007 Sabriye Bahar Biricik Cemal Resit Rey Keman Koncertosu nun icrasina yonelik calisma yontemleri Practise methods on how to perform Cemal Resit Rey s Violin Concerto sanatta yeterlik 2011 Ayrica bakinizTurk bestecilerin zaman cizelgesi Rauf YektaKaynakca TRT 8 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c Uyar Tulay Cemal Resit Rey ve eserlerinin incelenmesi Mimar Sinan Guzel Sanatlar Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Yuksek lisans tezi 2010 Erisim tarihi 5 Mart 2020 Ilyasoglu Evin Kasim 1994 Zaman Icinde Muzik Istanbul ss 2820 282 ISBN 975 363 292 4 a b Yuruk Faki Can Cemal Resit Rey Turk muzik egitimine ve cagdas Turk muzigine katkisi Afyon Kocatepe Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 2006 Erisim tarihi 5 Mart 2020 a b Cemal Resit Rey Cemal Resit Rey Konser Salonu web sitesi 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mart 2020 Ulusal Tez Merkezi Anasayfa tez yok gov tr Erisim tarihi 21 Eylul 2023 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Ulusal Tez Merkezi Anasayfa tez yok gov tr Erisim tarihi 21 Eylul 2023 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Ulusal Tez Merkezi Anasayfa tez yok gov tr Erisim tarihi 21 Eylul 2023 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Ulusal Tez Merkezi Anasayfa tez yok gov tr 7 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2023 Evin Ilyasoglu 1989 Yirmibes Turk bestecisi Pan s 14 ISBN 975 7652 05 9 15 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Agustos 2019