David Bohm (20 Aralık 1917 - 27 Ekim 1992); teorik fizik, felsefe ve nöropsikoloji alanlarına katkıda bulunmuş bir kuantum mekaniği fizikçisidir.
David Bohm | |
---|---|
![]() | |
Doğum | David Joseph Bohm 20 Aralık 1917 , ABD |
Ölüm | 27 Ekim 1992 (74 yaşında) Londra, Birleşik Krallık |
Milliyet | Yahudi |
Vatandaşlık | ABD Birleşik Krallık |
Mezun olduğu okul(lar) | Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü Kaliforniya Üniversitesi |
Din | Agnostizm |
Ödüller | Royal Society üyesi |
Kariyeri | |
Dalı | Fizik |
Çalıştığı kurumlar | Manhattan Projesi Princeton Üniversitesi São Paulo Üniversitesi Technion Bristol Üniversitesi |
Doktora danışmanı | Robert Oppenheimer |
Doktora öğrencileri | Yakir Aharonov David Pines |
Etkilendikleri | Albert Einstein Jiddu Krishnamurti |
Etkiledikleri | John Stewart Bell |
Bohm 1917'de ABD'nin Pensilvanya eyaletinde Wilkes-Barre’de doğdu. Başarılı bir iş insanı olan babasının isteğinin aksine O, bir iş insanı olmayı reddetti ve bir teorik fizikçi olmaya karar verdi. 1939'da 'nden mezun olduktan sonra teorik fizikçi Robert Oppenheimer ile birlikte çalışmak için Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü ve ardından Kaliforniya Üniversitesi'nde bulundu. 2. Dünya Savaşı'ndan sonra Princeton Üniversitesi'nde görev yaptı; burada Albert Einstein'la birlikte çalıştı. 1951 yılında yayınlanan ve ilk kitabı olan "Kuantum Teorisi" (Quantum Theory) isimli kitabı alanında bir klasik olarak kabul edilir. Daha sonraları çoğunluk tarafından kabul edilen kuantum fiziği yorumundan ayrılarak kuantum mekaniğine kendi yorumunu getirmiştir. Parçalardan ziyade bütüne önem veren bu görüşünü "Modern Fizikte Nedensellik ve Şans" (Causality and Chance in Modern Physics), "Bütünlük ve Saklı Düzen" (Wholeness and the Implicate Order), "Bölünmemiş Evren: Kuantum Teorisinin Ontolojik Bir Yorumu" (The Undivided Universe: An ontological interpretation of quantum theory) gibi kitaplarında detaylandırmıştır. Elektronların içine girdikleri zaman bireysel olarak davranmayı bırakıp daha büyük ve parçaları birbirleriyle bağlantılı bir bütünün bir parçası gibi davranmaya başladıklarını gözlemlemiş ve şu sözleri söylemiştir:
"maddeselliğine ve muazzam boyutlarına rağmen evren kendi içinde ve kendi başına mevcut olmayıp, daha büyük ve tarif edilemez bir şeyin ürünüdür. Evren, hayal edilmez bir okyanusun ortasında meydana gelen küçük bir dalgalanmadan, nispeten küçük bir 'hareketlenme motifinden' ibarettir."
Hint filozof Jiddu Krishnamurti'yi keşfetmesi, bilimsel ve felsefi düşüncelerinin olgunlaşmasına katkıda bulundu. Bohm, nöropsikoloji alanında, kuantum-matematik ilkeleriyle ve dalga süreçleriyle uyumlu olarak, beynin bir hologram gibi işlediğini öngören hologramik modeli ortaya koydu. Ayrıca atom altı parçacıklarla ilgili araştırmaları neticesinde de evren'in dev bir hologram olduğu kanısına vardı. Bohm'un en önemli saptamalarından biri, günlük yaşantımızın gerçekte bir holografik görüntü olduğudur. Ona göre evren, sonsuz ve sınırsız tek bir holografik yapıdır ve parçalardan söz etmek anlamsızdır. İnsan, hayat, tabiat, düşüncenin yapısı gibi konularda çalışmalarını sürdüren Bohm, bir yandan da kendi ismiyle anılan bir diyalog tekniği geliştirdi, Yaptığı konuşmalarda bir sosyoterapi biçimi olarak diyalogun öneminden bahsetti, krishnamurti ile yaptığı diyalogları kitaplaştırdı. Jiddu Krishnamurti ile birçok söyleşide bulunmuştur ve 1992 yılında 74 yaşında Londra'da kalp krizi yüzünden ölmüştür.
Aharonov–Bohm etkisi
Bohm, 1957'de Bristol Üniversitesinde araştırmalarını yürütmeye başladıktan kısa bir süre sonra 1959 yılında Yakir Aharonov ile birlikte bir manyetik alanın, alandan arındırılmış (yani manyetik ve elektrik alanın sıfır olduğu) bir bölgeye etkisinin gözlenebildiğini göstermişlerdir. Bu olay, manyetik potansiyelin ilk kez açıklanışıydı.
Kitapları
- 1951. Kuantum Teorisi (Quantum Theory), New York: Prentice Hall. 1989 reprint, New York: Dover,
- 1957. Modern Fizikte Nedensellik ve Şans (Causality and Chance in Modern Physics), 1961 Harper edition reprinted in 1980 by Philadelphia: U of Pennsylvania Press,
- 1965. Özel Görelilik Kuramı (The Special Theory of Relativity), New York: W.A. Benjamin.
- 1980. Bütünlük ve Saklı Düzen (Wholeness and the Implicate Order), London: Routledge, , 1983 Ark paperback: , 2002 paperback:
- 1985. Açılan Mana: David Bohm ile bir hafta sonu diyalogu (Unfolding Meaning: A weekend of dialogue with David Bohm) (Donald Factor, editor), Gloucestershire: Foundation House, , 1987 Ark paperback: , 1996 Routledge paperback:
- 1985. Zamanın Sona Ermesi (The Ending of Time), with Jiddu Krishnamurti, San Francisco, CA: Harper, .
- 1987. Bilim, Düzen ve Yaratıcılık (Science, Order and Creativity), with F. David Peat. London: Routledge. 2nd ed. 2000. .
- 1991. Değişen Bilinç: Dünyanın Yüzleştiği Sosyal Politik ve Çevresel Krizin Gizli Kaynaklarını Araştırma (Changing Consciousness: Exploring the Hidden Source of the Social, Political and Environmental Crises Facing our World) (a dialogue of words and images), coauthor Mark Edwards, Harper San Francisco,
- 1992. Bir Sistem Olarak Düşünce (Thought as a System) (transcript of seminar held in , Kaliforniya, from 30 November to 2 December 1990), London: Routledge. .
- 1993. Bölünmemiş Evren: Kuantum Teorisinin Ontolojik Bir Yorumu (The Undivided Universe: An ontological interpretation of quantum theory), with B.J. Hiley, London: Routledge, (final work)
- 1996. Diyalog Üzerine (On Dialogue). editor Lee Nichol. London: Routledge, hardcover: , paperback: , 2004 edition:
- 1998. Yaratıcılık Üzerine (On Creativity), editor Lee Nichol. London: Routledge, hardcover: , paperback: , 2004 edition:
- 1999. Düşüncenin Sınırları: Tartışmalar (Limits of Thought: Discussions), with Jiddu Krishnamurti, London: Routledge, .
Kaynakça
- ^ Misli, Ç. ve Yılmaz, O. "Aharonov-Bohm Olayı ve Monopol", ÇOMÜ FBE Dergisi, Cilt 2. 2016. 2 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
David Bohm 20 Aralik 1917 27 Ekim 1992 teorik fizik felsefe ve noropsikoloji alanlarina katkida bulunmus bir kuantum mekanigi fizikcisidir David BohmDogumDavid Joseph Bohm 20 Aralik 1917 1917 12 20 ABDOlum27 Ekim 1992 74 yasinda Londra Birlesik KrallikMilliyetYahudiVatandaslikABD Birlesik KrallikMezun oldugu okul lar Kaliforniya Teknoloji Enstitusu Kaliforniya UniversitesiDinAgnostizmOdullerRoyal Society uyesiKariyeriDaliFizikCalistigi kurumlarManhattan Projesi Princeton Universitesi Sao Paulo Universitesi Technion Bristol UniversitesiDoktora danismaniRobert OppenheimerDoktora ogrencileriYakir Aharonov David PinesEtkilendikleriAlbert Einstein Jiddu KrishnamurtiEtkiledikleriJohn Stewart Bell Bohm 1917 de ABD nin Pensilvanya eyaletinde Wilkes Barre de dogdu Basarili bir is insani olan babasinin isteginin aksine O bir is insani olmayi reddetti ve bir teorik fizikci olmaya karar verdi 1939 da nden mezun olduktan sonra teorik fizikci Robert Oppenheimer ile birlikte calismak icin Kaliforniya Teknoloji Enstitusu ve ardindan Kaliforniya Universitesi nde bulundu 2 Dunya Savasi ndan sonra Princeton Universitesi nde gorev yapti burada Albert Einstein la birlikte calisti 1951 yilinda yayinlanan ve ilk kitabi olan Kuantum Teorisi Quantum Theory isimli kitabi alaninda bir klasik olarak kabul edilir Daha sonralari cogunluk tarafindan kabul edilen kuantum fizigi yorumundan ayrilarak kuantum mekanigine kendi yorumunu getirmistir Parcalardan ziyade butune onem veren bu gorusunu Modern Fizikte Nedensellik ve Sans Causality and Chance in Modern Physics Butunluk ve Sakli Duzen Wholeness and the Implicate Order Bolunmemis Evren Kuantum Teorisinin Ontolojik Bir Yorumu The Undivided Universe An ontological interpretation of quantum theory gibi kitaplarinda detaylandirmistir Elektronlarin icine girdikleri zaman bireysel olarak davranmayi birakip daha buyuk ve parcalari birbirleriyle baglantili bir butunun bir parcasi gibi davranmaya basladiklarini gozlemlemis ve su sozleri soylemistir maddeselligine ve muazzam boyutlarina ragmen evren kendi icinde ve kendi basina mevcut olmayip daha buyuk ve tarif edilemez bir seyin urunudur Evren hayal edilmez bir okyanusun ortasinda meydana gelen kucuk bir dalgalanmadan nispeten kucuk bir hareketlenme motifinden ibarettir Hint filozof Jiddu Krishnamurti yi kesfetmesi bilimsel ve felsefi dusuncelerinin olgunlasmasina katkida bulundu Bohm noropsikoloji alaninda kuantum matematik ilkeleriyle ve dalga surecleriyle uyumlu olarak beynin bir hologram gibi isledigini ongoren hologramik modeli ortaya koydu Ayrica atom alti parcaciklarla ilgili arastirmalari neticesinde de evren in dev bir hologram oldugu kanisina vardi Bohm un en onemli saptamalarindan biri gunluk yasantimizin gercekte bir holografik goruntu oldugudur Ona gore evren sonsuz ve sinirsiz tek bir holografik yapidir ve parcalardan soz etmek anlamsizdir Insan hayat tabiat dusuncenin yapisi gibi konularda calismalarini surduren Bohm bir yandan da kendi ismiyle anilan bir diyalog teknigi gelistirdi Yaptigi konusmalarda bir sosyoterapi bicimi olarak diyalogun oneminden bahsetti krishnamurti ile yaptigi diyaloglari kitaplastirdi Jiddu Krishnamurti ile bircok soyleside bulunmustur ve 1992 yilinda 74 yasinda Londra da kalp krizi yuzunden olmustur Aharonov Bohm etkisi Bohm 1957 de Bristol Universitesinde arastirmalarini yurutmeye basladiktan kisa bir sure sonra 1959 yilinda Yakir Aharonov ile birlikte bir manyetik alanin alandan arindirilmis yani manyetik ve elektrik alanin sifir oldugu bir bolgeye etkisinin gozlenebildigini gostermislerdir Bu olay manyetik potansiyelin ilk kez aciklanisiydi Kitaplari1951 Kuantum Teorisi Quantum Theory New York Prentice Hall 1989 reprint New York Dover ISBN 0 486 65969 0 1957 Modern Fizikte Nedensellik ve Sans Causality and Chance in Modern Physics 1961 Harper edition reprinted in 1980 by Philadelphia U of Pennsylvania Press ISBN 0 8122 1002 6 1965 Ozel Gorelilik Kurami The Special Theory of Relativity New York W A Benjamin 1980 Butunluk ve Sakli Duzen Wholeness and the Implicate Order London Routledge ISBN 0 7100 0971 2 1983 Ark paperback ISBN 0 7448 0000 5 2002 paperback ISBN 0 415 28979 3 1985 Acilan Mana David Bohm ile bir hafta sonu diyalogu Unfolding Meaning A weekend of dialogue with David Bohm Donald Factor editor Gloucestershire Foundation House ISBN 0 948325 00 3 1987 Ark paperback ISBN 0 7448 0064 1 1996 Routledge paperback ISBN 0 415 13638 5 1985 Zamanin Sona Ermesi The Ending of Time with Jiddu Krishnamurti San Francisco CA Harper ISBN 0 06 064796 5 1987 Bilim Duzen ve Yaraticilik Science Order and Creativity with F David Peat London Routledge 2nd ed 2000 ISBN 0 415 17182 2 1991 Degisen Bilinc Dunyanin Yuzlestigi Sosyal Politik ve Cevresel Krizin Gizli Kaynaklarini Arastirma Changing Consciousness Exploring the Hidden Source of the Social Political and Environmental Crises Facing our World a dialogue of words and images coauthor Mark Edwards Harper San Francisco ISBN 0 06 250072 4 1992 Bir Sistem Olarak Dusunce Thought as a System transcript of seminar held in Kaliforniya from 30 November to 2 December 1990 London Routledge ISBN 0 415 11980 4 1993 Bolunmemis Evren Kuantum Teorisinin Ontolojik Bir Yorumu The Undivided Universe An ontological interpretation of quantum theory with B J Hiley London Routledge ISBN 0 415 12185 X final work 1996 Diyalog Uzerine On Dialogue editor Lee Nichol London Routledge hardcover ISBN 0 415 14911 8 paperback ISBN 0 415 14912 6 2004 edition ISBN 0 415 33641 4 1998 Yaraticilik Uzerine On Creativity editor Lee Nichol London Routledge hardcover ISBN 0 415 17395 7 paperback ISBN 0 415 17396 5 2004 edition ISBN 0 415 33640 6 1999 Dusuncenin Sinirlari Tartismalar Limits of Thought Discussions with Jiddu Krishnamurti London Routledge ISBN 0 415 19398 2 Kaynakca Misli C ve Yilmaz O Aharonov Bohm Olayi ve Monopol COMU FBE Dergisi Cilt 2 2016 2 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde