İskender Çelebi (İskender Paşa) (ö. 1535), 16. yüzyıl Osmanlı devlet adamı.
Kanuni devrinde başdefterdarlığa kadar yükselmiş, büyük bir güce ve zenginliğe kavuşmuş bir devlet adamıdır. Devletin sadece devlet adamlarıyla yönetilemeyeceği; sanatkârlara da ihtiyacı olduğu düşüncesinde idi. Başta Hayâlî olmak üzere devrin şairlerinin koruyucusu olmuştur.
Yaşamı
Peçevi tarihinde verilen bilgilere göre Hain Ahmed Paşa yetiştirmesi bir Osmanlı devlet adamıdır. Defterhaneye çırak olarak girdi ve başdefterdarlığa kadar yükseldi. Kanuni devrinde Pargalı İbrahim Paşa'ya seraskerlik görevi verildiğinde, İskender Çelebi'ye de asker kethüdalığı görevi verildi ve devletin askerine ait bütün işleri ona emanet edildi. Büyük bir zenginliğe ve güce sahip İskender Paşa’nın maiyetinde yedi bin adamı olduğundan bahsedilir.
Sadrazam İbrahim Paşa ile arasında yakın bir dostluk vardı.Irakeyn Seferi sırasında aralarındaki ilişki bozuldu. Ordunun sevki esnasındaki bir takım yanlışlıklar ve zorluklar İskender Paşa’ya mal edildi. İskender Paşa, 24 Ekim 1534'te azlettirildi, azlinden 4 ay 20 gün sonra Bağdat'ta Atpazarında astırılmak suretiyle idam edildi.
Şair koruyuculuğu
İskender Çelebi, devrin şairlerinin koruyuculuğunu üstlenmiş bir devlet adamı idi. Başta Hayâlî olmak üzere Bursalı Rahmî, Yahya Beğ, İshak Çelebi, Nihâlî Çelebi, Celâl Beğ, Figânî, Harîrî, Basîrî, Riyâzî, Latifî, Gazâlî, Emânî, Refîkî, Fevrî gibi pek çok şairin kimini himayesine almış, kimini devlet büyüklerine tanıtmış, kimisini de yetiştirmiştir Bu nedenle pek çok şairin hayatı ile ilgili bilgi verilirken, "İskender Çelebi kullarındandır", " İskender Çelebi'ye dahil olmuş ", " İskender Çelebi'ye intisab etmiş ", "İskender Çelebi'nin yetiştirmesidir", "İskender Çelebi tarafından devlet ricaline tanıtılmış", "Defterdar İskender Çelebi muhasiplerindendir" şeklinde ifadelerle karşılaşılır.
İskender Çelebi’nin kendisinin şiir yazdığına dair herhangi bir kayıt bulunmaz ancak şiire ve edebiyata vakıf biri olduğu bilinir. Kendisinden bahseden tezkirelerde ondan, "mürebbî-i ashâb-ı hüner", "erkân-ı devletin yâr-ı kadîmi husûsan yegâne-i erbâb-ı devlet", "ol asrın kerîmi nice Hâtem-i Tâî gibi sehâ-yı kerîmi", "Bilge kişilerin yardımcısı ve fasîhlerin koruyucusu" vb. vasıflar sıralanmaktadır
Popüler kültürdeki yeri
Muhteşem Yüzyıl dizisinde Hasan Küçükçetin tarafından canlandırırmıştır.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iskender Celebi Iskender Pasa o 1535 16 yuzyil Osmanli devlet adami Kanuni devrinde basdefterdarliga kadar yukselmis buyuk bir guce ve zenginlige kavusmus bir devlet adamidir Devletin sadece devlet adamlariyla yonetilemeyecegi sanatkarlara da ihtiyaci oldugu dusuncesinde idi Basta Hayali olmak uzere devrin sairlerinin koruyucusu olmustur YasamiPecevi tarihinde verilen bilgilere gore Hain Ahmed Pasa yetistirmesi bir Osmanli devlet adamidir Defterhaneye cirak olarak girdi ve basdefterdarliga kadar yukseldi Kanuni devrinde Pargali Ibrahim Pasa ya seraskerlik gorevi verildiginde Iskender Celebi ye de asker kethudaligi gorevi verildi ve devletin askerine ait butun isleri ona emanet edildi Buyuk bir zenginlige ve guce sahip Iskender Pasa nin maiyetinde yedi bin adami oldugundan bahsedilir Sadrazam Ibrahim Pasa ile arasinda yakin bir dostluk vardi Irakeyn Seferi sirasinda aralarindaki iliski bozuldu Ordunun sevki esnasindaki bir takim yanlisliklar ve zorluklar Iskender Pasa ya mal edildi Iskender Pasa 24 Ekim 1534 te azlettirildi azlinden 4 ay 20 gun sonra Bagdat ta Atpazarinda astirilmak suretiyle idam edildi Sair koruyuculuguIskender Celebi devrin sairlerinin koruyuculugunu ustlenmis bir devlet adami idi Basta Hayali olmak uzere Bursali Rahmi Yahya Beg Ishak Celebi Nihali Celebi Celal Beg Figani Hariri Basiri Riyazi Latifi Gazali Emani Refiki Fevri gibi pek cok sairin kimini himayesine almis kimini devlet buyuklerine tanitmis kimisini de yetistirmistir Bu nedenle pek cok sairin hayati ile ilgili bilgi verilirken Iskender Celebi kullarindandir Iskender Celebi ye dahil olmus Iskender Celebi ye intisab etmis Iskender Celebi nin yetistirmesidir Iskender Celebi tarafindan devlet ricaline tanitilmis Defterdar Iskender Celebi muhasiplerindendir seklinde ifadelerle karsilasilir Iskender Celebi nin kendisinin siir yazdigina dair herhangi bir kayit bulunmaz ancak siire ve edebiyata vakif biri oldugu bilinir Kendisinden bahseden tezkirelerde ondan murebbi i ashab i huner erkan i devletin yar i kadimi hususan yegane i erbab i devlet ol asrin kerimi nice Hatem i Tai gibi seha yi kerimi Bilge kisilerin yardimcisi ve fasihlerin koruyucusu vb vasiflar siralanmaktadirPopuler kulturdeki yeriMuhtesem Yuzyil dizisinde Hasan Kucukcetin tarafindan canlandirirmistir Kaynakca a b c d PDF 18 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2012