Yöresizleşmiş elektronlar veya delokalize elektronlar bir katı metal, iyon veya molekülde bulunan elektronların tek bir atom veya kovalent bağ ile ilişkili olmamasını tanımlar.
Terim çeşitli bilim dallarında değişik anlamlara gelebilsede organik kimyada ve aromatik bileşiklerde bulunan rezonansı tanımlamak için kullanılır. Katı hâl fiziğindeyse elektrik iletkenliğine olanak sağlayan serbest elektronları belirtir. Aynı zamanda terim kuantum kimyasında farklı komşu atomlara yayılan moleküler orbital elektronlarını tarif eder.
Rezonans
Benzen molekülünün delokalize olmuş 6 genellikle C6 halkasında bir çember olarak gösterilir. 6 C-C bağının da birbirlerine eşit uzaklıkta bulunması π elektronlarının delokalize olduğunun bir göstergesidir. Eğer izole çiftli bağlar ayrık tekli bağlar üzerinde değişimli olarak bulunsalardı bu bağların büyük ihtimalle farklı uzunluklara sahip olmasına neden olurdu. benzen molekülünün delokalizasyonu rezonans yapıları ile gösterilir.
Elektriksel iletim
Yöresizleşmiş elektronlar aynı zamanda katı metallerin yapılarında da bulunurlar. Bu metalik yapılar bir yöresizleşmiş elektron "denizi" içerisindeki hizalı pozitif yüklü iyonlardan (katyon) oluşurlar. Bu elektronların yapı içerisinde serbestçe hareket etmelerine olanak tanımakla beraber elektrik iletkenliği gibi özellikleri de mümkün kılar.
Elmasın yapısında bulunan her 4 dış karbon atomu da atomlar arasındaki kovalent bağlar içerisinde lokalize bir halde bulunurlar. Bu yüzden elektronların serbest hareketi kısatlanır ve elmas elektriği iletmez. Grafitte ise her karbon atomu 4 değerlik elektronundan sadece 3'ünü aynı düzlemde bulunana diğer karbon atomlarıyla kovalent bağ kurmak için kullanır. Bu her karbon atomunun kimyasal bağlanmanın bir parçası olan delokalize elektron sistemine bir elektron vermesine sebebiyet verir. Bu delokalize elektronlar bu düzlem içerisinde serbestçe hareket edebildiklerinden ötürü grafit elektriği karbon atomları düzleminde iletebilirken, bu düzleme dik açıda elektrik iletimi gözlemlenemez.
Molekül orbitalleri
Standart genellikle tüm molekül üzerine yayılan ve molekülün simetrisine sahip yöresizleşmiş orbitallere sebebiyet vermektedir. Lokalize orbitaller daha sonra delokalize orbitallerine uygun verildiği takdirde ile bulunabilmektedir.
Örnek olarak metan molekülünde 4 molekül orbitalinin bağlanma karakterini gösteren ab initio hesaplamaları, tüm 5 atomun da elektronları eşit bir şekilde paylaştıklarını göstermektedir. Karbonda bulunan 2s orbitalinden oluşup bağ kuran bir moleküler orbital ve karbonda bulunan her 2p orbitalinden oluşup bağ kuran üçlü dejenere moleküler orbitalleri olmak üzere ki orbital seviyesi bulunmaktadır. göre her bireysel bağa eş lokalize sp3 orbitalleri 4 molekül orbitalinin linear kombinasyonu ile elde edilebilir.
Kaynakça
- ^ IUPAC Gold Book delocalization 6 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ IUPAC, , 2. basım (the "Gold Book") (1997). Düzeltilmiş çevrimiçi sürümü: (2006-) "Resonance".
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yoresizlesmis elektronlar veya delokalize elektronlar bir kati metal iyon veya molekulde bulunan elektronlarin tek bir atom veya kovalent bag ile iliskili olmamasini tanimlar Benzen molekulunun delokalize elektronlari bir cember ile gosterilir Terim cesitli bilim dallarinda degisik anlamlara gelebilsede organik kimyada ve aromatik bilesiklerde bulunan rezonansi tanimlamak icin kullanilir Kati hal fizigindeyse elektrik iletkenligine olanak saglayan serbest elektronlari belirtir Ayni zamanda terim kuantum kimyasinda farkli komsu atomlara yayilan molekuler orbital elektronlarini tarif eder RezonansBenzen molekulunun delokalize olmus 6 genellikle C6 halkasinda bir cember olarak gosterilir 6 C C baginin da birbirlerine esit uzaklikta bulunmasi p elektronlarinin delokalize oldugunun bir gostergesidir Eger izole ciftli baglar ayrik tekli baglar uzerinde degisimli olarak bulunsalardi bu baglarin buyuk ihtimalle farkli uzunluklara sahip olmasina neden olurdu benzen molekulunun delokalizasyonu rezonans yapilari ile gosterilir Elektriksel iletimMetalik bag Pozitif atom cekirdeklerinden ve cevresindeki serbest elektronlardan olusur Yoresizlesmis elektronlar ayni zamanda kati metallerin yapilarinda da bulunurlar Bu metalik yapilar bir yoresizlesmis elektron denizi icerisindeki hizali pozitif yuklu iyonlardan katyon olusurlar Bu elektronlarin yapi icerisinde serbestce hareket etmelerine olanak tanimakla beraber elektrik iletkenligi gibi ozellikleri de mumkun kilar Elmasin yapisinda bulunan her 4 dis karbon atomu da atomlar arasindaki kovalent baglar icerisinde lokalize bir halde bulunurlar Bu yuzden elektronlarin serbest hareketi kisatlanir ve elmas elektrigi iletmez Grafitte ise her karbon atomu 4 degerlik elektronundan sadece 3 unu ayni duzlemde bulunana diger karbon atomlariyla kovalent bag kurmak icin kullanir Bu her karbon atomunun kimyasal baglanmanin bir parcasi olan delokalize elektron sistemine bir elektron vermesine sebebiyet verir Bu delokalize elektronlar bu duzlem icerisinde serbestce hareket edebildiklerinden oturu grafit elektrigi karbon atomlari duzleminde iletebilirken bu duzleme dik acida elektrik iletimi gozlemlenemez Molekul orbitalleriStandart genellikle tum molekul uzerine yayilan ve molekulun simetrisine sahip yoresizlesmis orbitallere sebebiyet vermektedir Lokalize orbitaller daha sonra delokalize orbitallerine uygun verildigi takdirde ile bulunabilmektedir Ornek olarak metan molekulunde 4 molekul orbitalinin baglanma karakterini gosteren ab initio hesaplamalari tum 5 atomun da elektronlari esit bir sekilde paylastiklarini gostermektedir Karbonda bulunan 2s orbitalinden olusup bag kuran bir molekuler orbital ve karbonda bulunan her 2p orbitalinden olusup bag kuran uclu dejenere molekuler orbitalleri olmak uzere ki orbital seviyesi bulunmaktadir gore her bireysel baga es lokalize sp3 orbitalleri 4 molekul orbitalinin linear kombinasyonu ile elde edilebilir Kaynakca IUPAC Gold Book delocalization 6 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde IUPAC 2 basim the Gold Book 1997 Duzeltilmis cevrimici surumu 2006 Resonance