Bu madde, uygun değildir.Mart 2011) ( |
Demir eksikliği anemisi en sık görülen kansızlık tipidir, sideropenik anemi olarak da adlandırılır. Küçük alyuvara karakterize mikrositik anemilerin en büyük sebebidir.
Demir eksikliği anemisi | |
---|---|
Alyuvarlar | |
Uzmanlık | Hematoloji |
Demir eksikliği anemisi, demirin yiyeceklerle alımının ya da bağırsaklardan emiliminin az olması sonucu hem yapısına fazla giremeyerek hemoglobin yapımının azalmasına sebep olmasıyla karakterize bir kansızlık türüdür.
Demir eksikliği sebepleri
Eksiklik fizyolojik olarak artan ihtiyacın karşılanamaması ya da kaybın artması ile ortaya çıkabilir. En sık nedenler:
- Fizyolojik kan kayıpları
- Patolojik kan kayıpları
- Yetersiz kan alımı
- Gıda demirinin yetersiz emilimi
Erişkinlerde
Kadınlarda fizyolojik kan kayıpları (menstruasyon): Kadınlarda menstruasyon sonucunda aylık ortalama 30 ml kan kaybı olur. Kadınların %10-25’i de 60-80 ml’den fazla kan (bu da yaklaşık olarak 30–40 mg demir eder) kaybederler. bunu değiştirir. Örneğin doğum kontrol hapları azaltırken, Rahim içi araçlar artışa neden olur.
Hamilelik sırasında demir gereksinimi artar ve günlük gereksinim giderek artarak son 3 ayda 3–7 mg düzeyine çıkar. Hamilelerde demir gereksinimi artarken alınan demir miktarı sabit kalır ve yeterli depo demiri olsa bile annede zamanla demir eksikliği ortaya çıkar. Hamile kadınlarda yapılan tetkiklerde eğer hemogramda hemoglobin 11 g’ın altında ise demir eksikliği anemisi tanısı konmalıdır. Bu durumda fetüs de etkilenecektir. Özellikle hemoglobin değeri 9 g’ın altına düşünce gebelik ile ilgili komplikasyon görülme riski artar.
Süt çocuğu ve oyun çocuğu
Sağlıklı ve normal doğum zamanında dünyaya gelmiş bir bebekte anne sütüyle beslendiği 4-6 aylarda demir rezervleri yeterlidir. Ancak sonrasında ek demir ihtiyacı ortaya çıkar.
Prematüre bebekler
Doğum anında hemoglobin düzeyleri normal olsa da depo demirleri yetersiz olduğu için demir eksikliği daha erken dönemde ortaya çıkar.
Gıda demirinin yetersiz emilimi
Emilim bozukluğuna yol açan hastalıkların başında çöliak hastalığı görülür. Bağırsak mukozasında, özellikle de incebarsakta oluşan patolojik değişiklikler ve demir ile yüklü enterositlerin hızla artılımı ile kendini gösteren bir hastalıkdır. Bağırsak mukozal fonksiyonunda bozulma meydana gelir ve demir transportu bozulur. Mukozanın yenilenmesini temin için içermeyen gıdalar ile beslenme ve demir desteği gerekir.
Patolojik kan kayıpları
Demir tedavisi uygulanması için anlamlı olanlar kronik ve genellikle gizli olan kanamalardır. Bu tıp kanamalar genelde kadınlarda genital sistemden olsa da karşımıza en sık gastrointestinal kanamalar çıkar.
Kan verme
Kan veren kişilerde de yine aynı şekilde demir eksikliği ve sonuçta demir eksikliği anemisi ortaya çıkabilir. % de 15 g hemoglobin değerlerine sahip biri bir ünite kan verirse (yaklaşık 500 ml) 250 mg kadar demir kaybı olur. Adet gören kadınlarda bu bir defalık bağış dahii demir depolarının boşalmasına yol açabilecek iken yetişkin sağlıklı bir erkekte 3-4 kez kısa aralıklı kan verdikten sonra aynı durum ortaya çıkabilir. Serum düzeyi bakmak sureti ile gereğinde bu kişilerde tedavi almalıdır.
Yanlış ve yetersiz beslenme
Özellikle et yemeyen vejetaryen kişilerin gıdalar ile yeterli demir alamamaları ve bazı malabsorbsiyon hastalıklarında görülen yetersiz demir emilimi demir dengeleri eksiye götürür. Birçok zayıflama diyeti de demir açısından zayıftır.
Kronik böbrek yetmezliği durumlarında ve bu yüzden sık sık dializ makinelerine bağlanan hastalarda demir bilançosu bozulur. Bu kişilerde diette et ve et ürünleri kısıtlanmıştır. Eritropoietin üretimi etkilenmiştir ve sonuçta ciddi anemiler görülür.
Sınıflandırma | D |
---|---|
Dış kaynaklar |
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Mart 2011 Demir eksikligi anemisi en sik gorulen kansizlik tipidir sideropenik anemi olarak da adlandirilir Kucuk alyuvara karakterize mikrositik anemilerin en buyuk sebebidir Demir eksikligi anemisiAlyuvarlarUzmanlikHematoloji Demir eksikligi anemisi demirin yiyeceklerle aliminin ya da bagirsaklardan emiliminin az olmasi sonucu hem yapisina fazla giremeyerek hemoglobin yapiminin azalmasina sebep olmasiyla karakterize bir kansizlik turudur Demir eksikligi sebepleriEksiklik fizyolojik olarak artan ihtiyacin karsilanamamasi ya da kaybin artmasi ile ortaya cikabilir En sik nedenler Fizyolojik kan kayiplari Patolojik kan kayiplari Yetersiz kan alimi Gida demirinin yetersiz emilimiEriskinlerde Kadinlarda fizyolojik kan kayiplari menstruasyon Kadinlarda menstruasyon sonucunda aylik ortalama 30 ml kan kaybi olur Kadinlarin 10 25 i de 60 80 ml den fazla kan bu da yaklasik olarak 30 40 mg demir eder kaybederler bunu degistirir Ornegin dogum kontrol haplari azaltirken Rahim ici araclar artisa neden olur Hamilelik Hamilelik sirasinda demir gereksinimi artar ve gunluk gereksinim giderek artarak son 3 ayda 3 7 mg duzeyine cikar Hamilelerde demir gereksinimi artarken alinan demir miktari sabit kalir ve yeterli depo demiri olsa bile annede zamanla demir eksikligi ortaya cikar Hamile kadinlarda yapilan tetkiklerde eger hemogramda hemoglobin 11 g in altinda ise demir eksikligi anemisi tanisi konmalidir Bu durumda fetus de etkilenecektir Ozellikle hemoglobin degeri 9 g in altina dusunce gebelik ile ilgili komplikasyon gorulme riski artar Sut cocugu ve oyun cocugu Saglikli ve normal dogum zamaninda dunyaya gelmis bir bebekte anne sutuyle beslendigi 4 6 aylarda demir rezervleri yeterlidir Ancak sonrasinda ek demir ihtiyaci ortaya cikar Premature bebekler Dogum aninda hemoglobin duzeyleri normal olsa da depo demirleri yetersiz oldugu icin demir eksikligi daha erken donemde ortaya cikar Gida demirinin yetersiz emilimi Emilim bozukluguna yol acan hastaliklarin basinda coliak hastaligi gorulur Bagirsak mukozasinda ozellikle de incebarsakta olusan patolojik degisiklikler ve demir ile yuklu enterositlerin hizla artilimi ile kendini gosteren bir hastalikdir Bagirsak mukozal fonksiyonunda bozulma meydana gelir ve demir transportu bozulur Mukozanin yenilenmesini temin icin icermeyen gidalar ile beslenme ve demir destegi gerekir Patolojik kan kayiplari Demir tedavisi uygulanmasi icin anlamli olanlar kronik ve genellikle gizli olan kanamalardir Bu tip kanamalar genelde kadinlarda genital sistemden olsa da karsimiza en sik gastrointestinal kanamalar cikar Kan verme Kan veren kisilerde de yine ayni sekilde demir eksikligi ve sonucta demir eksikligi anemisi ortaya cikabilir de 15 g hemoglobin degerlerine sahip biri bir unite kan verirse yaklasik 500 ml 250 mg kadar demir kaybi olur Adet goren kadinlarda bu bir defalik bagis dahii demir depolarinin bosalmasina yol acabilecek iken yetiskin saglikli bir erkekte 3 4 kez kisa aralikli kan verdikten sonra ayni durum ortaya cikabilir Serum duzeyi bakmak sureti ile gereginde bu kisilerde tedavi almalidir Yanlis ve yetersiz beslenme Ozellikle et yemeyen vejetaryen kisilerin gidalar ile yeterli demir alamamalari ve bazi malabsorbsiyon hastaliklarinda gorulen yetersiz demir emilimi demir dengeleri eksiye goturur Bircok zayiflama diyeti de demir acisindan zayiftir Kronik bobrek yetmezligi durumlarinda ve bu yuzden sik sik dializ makinelerine baglanan hastalarda demir bilancosu bozulur Bu kisilerde diette et ve et urunleri kisitlanmistir Eritropoietin uretimi etkilenmistir ve sonucta ciddi anemiler gorulur SiniflandirmaDICD 10 D 1 ICD 9 CM 280MeSH D018798DiseasesDB 6947Dis kaynaklareMedicine med 1188