Demirköy, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bir köydür.
Demirköy | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Demirköy Demirköy'ün Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Yusufeli |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 40 km² |
Rakım | 1276 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 123 |
• Yoğunluk | 3.08/km² |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08820 |
Tarihçe
Demirköy'ün eski adı Nigzovani'dir. Gürcüce bir yer adı olan Nigzovani'den (ნიგზოვანი), ceviz anlamına gelen "nigozi" (ნიგოზი) kelimesinden türemiştir. Nigzovani "cevizli" veya "cevizlik" anlamına gelir. Bu yer adı Türkçeye Nigzovan veya Nigzevan şeklinde girmiştir. Nitekim 1835 tarihli nüfus defteri ile 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde Nigzovan / Nigzevan (نکزوان) olarak geçer.
Nigzovani, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirmişti. Eski adı Heviskari olan Eğritaş mahallesinde yer alan ve Nigzovani Kalesi olarak da bilinen Heviskari Kalesi, buranın önemli bir yerleşim olduğunu göstermektedir. Kalede geleneksel Gürcü şarabının yapımında kullanılan on kadar kvevrinin tespit edilmiş olması, Nigzovani'nin eski bir Gürcü yerleşimi olduğuna işaret etmektedir.
Nigzevan köyü, Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla erkek nüfusunun tespit edildiği nüfus sayımında Çıldır Eyaleti'nin Livane-i Ulya sancağına Bedazor nahiyesine köylerinden biriydi. Nüfusu 52 hanede yaşayan 164 erkek olarak tespit edilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Nigzevan'ın toplam nüfusunun yaklaşık 328 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Nigzevan köyü, 19. yüzyılın ikinci yarısında Trabzon vilayetine bağlı Lazistan sancağı sınırları içinde yer alıyordu. Bu sancağa bağlı Livana kazasının bir köyüydü. 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre köyün nüfusu 48 hanede yaşayan 188 kişiden oluşuyordu. Salnamede belirtilmemekle birlikte Osmanlı idaresinin bu tarihte de sadece erkek nüfusunu tespit ettiği bilinmektedir. Buradan hareketle Nigzevan'ın nüfusunun yaklaşık 376 kişiden oluştuğu söylenebilir. Bu sırada köyde hayvan varlığı olarak 60 öküz, 50 inek, 13 at, 150 keçi ve 150 koyun kayda geçirilmiştir.1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından Livana kazası Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakılınca, Nigzevan köyü Kiskim kazasına bağlandı.
Nigzevan köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Nigzevan" (نكزوان) adıyla Artvin vilayetinin Yusufeli kazasının merkez nahiyesine bağlıydı. 1940 genel nüfus sayımında "Niğzivan" olarak yazılmış olan köy, Çoruh vilayeti içinde aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 474 kişiden oluşuyordu. Nigzovani veya Nigzevan Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Demirköy olarak değiştirilmiştir. 1965 genel nüfus sayımında Demirköy'ün nüfusu 545 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 177 kişi okuma yazma biliyordu.
Heviskari Kalesi, Heviskari Deresi (Eğritaş Deresi) vadisinde, köy yollarının birleştiği hâkim bir noktada, kayalık bir tepede inşa edilmiştir. Ulaşımı kolay olmadığı için kale günümüze fazla tahrip olmadan ulaşmıştır.
Coğrafya
Demirköy Artvin il merkezine 58 km, Yusufeli ilçe merkezine ise 47 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 116 |
2020 | 123 |
2019 | 137 |
2018 | 168 |
2017 | 124 |
2016 | 136 |
2015 | 153 |
2014 | 175 |
2013 | 171 |
2012 | 182 |
2011 | 200 |
2010 | 205 |
2009 | 221 |
2008 | 226 |
2007 | 231 |
2000 | 317 |
1990 | 397 |
1985 | 485 |
Kaynakça
- ^ . Fallingrain.com. 13 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "ნიგოზი", A Comprehensive Georgian-English Dictionary, 2006, 2 cilt
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 102. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Buket Şahin, 1835 tarihli Çıldır Eyaletine Bağlı Livane-i Ulya Sancağı 2768 numaralı Nüfus Defterinin Değerlendirilmesi, Erzurum, 2019, s. 328. 29 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yüksek lisans tezi
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 356, .
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 52 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 102. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Buket Şahin, 1835 tarihli Çıldır Eyaletine Bağlı Livane-i Ulya Sancağı 2768 numaralı Nüfus Defterinin Değerlendirilmesi, Erzurum, 2019, s. 26. 29 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yüksek lisans tezi
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 357, .
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 83.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 170.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 732". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 89.
- ^ "Veli Ünsal, "Yusufeli Kaleleri", A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Erzurum, Sayı 33, 2007." 22 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2023.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Demirköy, Yusufeli için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Demirkoy Artvin ilinin Yusufeli ilcesine bir koydur DemirkoyKoyArtvin in Turkiye deki konumuDemirkoyDemirkoy un Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceYusufeliCografi bolgeKaradeniz BolgesiYuzolcumu Toplam40 km Rakim1276 mNufus 2021 Toplam123 Yogunluk3 08 km Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08820TarihceDemirkoy un eski adi Nigzovani dir Gurcuce bir yer adi olan Nigzovani den ნიგზოვანი ceviz anlamina gelen nigozi ნიგოზი kelimesinden turemistir Nigzovani cevizli veya cevizlik anlamina gelir Bu yer adi Turkceye Nigzovan veya Nigzevan seklinde girmistir Nitekim 1835 tarihli nufus defteri ile 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde Nigzovan Nigzevan نکزوان olarak gecer Nigzovani Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Tao da yer aliyordu Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi 16 yuzyilin ortasinda Gurculerden ele gecirmisti Eski adi Heviskari olan Egritas mahallesinde yer alan ve Nigzovani Kalesi olarak da bilinen Heviskari Kalesi buranin onemli bir yerlesim oldugunu gostermektedir Kalede geleneksel Gurcu sarabinin yapiminda kullanilan on kadar kvevrinin tespit edilmis olmasi Nigzovani nin eski bir Gurcu yerlesimi olduguna isaret etmektedir Nigzevan koyu Osmanli idaresinin askere alma ve vergi belirleme amaciyla erkek nufusunun tespit edildigi nufus sayiminda Cildir Eyaleti nin Livane i Ulya sancagina Bedazor nahiyesine koylerinden biriydi Nufusu 52 hanede yasayan 164 erkek olarak tespit edilmistir Erkek sayisi kadar kadin eklenince Nigzevan in toplam nufusunun yaklasik 328 kisiden olustugu ortaya cikar Nigzevan koyu 19 yuzyilin ikinci yarisinda Trabzon vilayetine bagli Lazistan sancagi sinirlari icinde yer aliyordu Bu sancaga bagli Livana kazasinin bir koyuydu 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine gore koyun nufusu 48 hanede yasayan 188 kisiden olusuyordu Salnamede belirtilmemekle birlikte Osmanli idaresinin bu tarihte de sadece erkek nufusunu tespit ettigi bilinmektedir Buradan hareketle Nigzevan in nufusunun yaklasik 376 kisiden olustugu soylenebilir Bu sirada koyde hayvan varligi olarak 60 okuz 50 inek 13 at 150 keci ve 150 koyun kayda gecirilmistir 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan Livana kazasi Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakilinca Nigzevan koyu Kiskim kazasina baglandi Nigzevan koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Nigzevan نكزوان adiyla Artvin vilayetinin Yusufeli kazasinin merkez nahiyesine bagliydi 1940 genel nufus sayiminda Nigzivan olarak yazilmis olan koy Coruh vilayeti icinde ayni idari konuma sahipti ve nufusu 474 kisiden olusuyordu Nigzovani veya Nigzevan Turkce olmadigi icin koyun adi 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Demirkoy olarak degistirilmistir 1965 genel nufus sayiminda Demirkoy un nufusu 545 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde 177 kisi okuma yazma biliyordu Heviskari Kalesi Heviskari Deresi Egritas Deresi vadisinde koy yollarinin birlestigi hakim bir noktada kayalik bir tepede insa edilmistir Ulasimi kolay olmadigi icin kale gunumuze fazla tahrip olmadan ulasmistir CografyaDemirkoy Artvin il merkezine 58 km Yusufeli ilce merkezine ise 47 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 1162020 1232019 1372018 1682017 1242016 1362015 1532014 1752013 1712012 1822011 2002010 2052009 2212008 2262007 2312000 3171990 3971985 485Kaynakca Fallingrain com 13 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 ნიგოზი A Comprehensive Georgian English Dictionary 2006 2 cilt ISBN 0 9535878 3 5 Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 102 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Buket Sahin 1835 tarihli Cildir Eyaletine Bagli Livane i Ulya Sancagi 2768 numarali Nufus Defterinin Degerlendirilmesi Erzurum 2019 s 328 29 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yuksek lisans tezi Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 356 ISBN 9789157871117 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2017 s 52 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 Tao Gurcuce Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 102 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Buket Sahin 1835 tarihli Cildir Eyaletine Bagli Livane i Ulya Sancagi 2768 numarali Nufus Defterinin Degerlendirilmesi Erzurum 2019 s 26 29 Kasim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yuksek lisans tezi Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 357 ISBN 9789157871117 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 83 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 170 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi Ankara 1968 s 732 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2021 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 89 Veli Unsal Yusufeli Kaleleri A U Turkiyat Arastirmalari Enstitusu Dergisi Erzurum Sayi 33 2007 22 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2023 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarDemirkoy Yusufeli icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft