Deşt-i Leyli katliamı, Aralık 2001'de ABD'nin Afganistan'ı işgali sırasında, 250 ila 2.000 Taliban mahkûmunun, Raşid Dostum'a bağlı güçler olan Junbish-i Milli askerleri tarafından Kunduz'dan Afganistan'daki Sheberghan hapishanesine nakledilirken metal nakliye konteynerlerinde boğularak ve/veya vurularak öldürülmesiyle meydana geldi. Mezarların bulunduğu yerin Cüzcan ilindeki Şibirgan'ın hemen batısındaki Deşt-i Leyli çölünde olduğuna inanılıyor.
Koordinatlar | 36°39′24.17″K 65°42′20.71″D / 36.6567139°K 65.7057528°D |
---|---|
Tarih | December 2001 |
Şüpheliler | Soldiers of the |
Mahkumlardan bazıları Mazar-ı-Sharif'teki Cenk Kalesi savaşından sağ kurtulanlardı. 2009 yılında Dostum suçlamaları reddetti. Kaynaklara göre mahkûmların çoğu konteynerlerin içinde boğularak öldü ve bazı tanıklar hayatta kalanların da vurulduğunu iddia etti. Ölüler, Komutan Kemal'in yetkisi altında toplu mezara defnedildi.[]
İddialar, 2002'den beri İnsan Hakları için Doktorlar (PHR) organizasyonu tarafından soruşturuluyor. PHR, 2002 yılında Birleşmiş Milletler'in himayesinde bölgeye iki adli tıp görevi gerçekleştirdi. 2008 yılında PHR, mezarın kurcalandığını bildirdi.
Sorumluluk ve ölçek tartışması
2001'in sonlarında, Çeçenler, Özbekler ve Araplar ile El Kaide üyesi olduğundan şüphelenilenler de dahil olmak üzere yaklaşık 8.000 Taliban savaşçısı, Afganistan'daki savaşta Kunduz kuşatmasından sonra ABD'nin müttefiki olan Kuzey İttifakı Generali Abdul Rashid Dostum'a bağlı Junbish-i Milli fraksiyonuna teslim oldu. Aralarında Amerikalı John Walker Lindh'in de bulunduğu yüzlerce mahkûm, Mazar-ı-Sharif yakınlarındaki bir kale olan Cenk Kalesi'nde tutulmaya başlandı ve burada bastırılması birkaç gün süren kanlı bir ayaklanma düzenlediler. Sağ kalanlarda 7.500 kişi, bazı durumlarda birkaç gün süren bir yolculuk olan Sheberghan hapishanesine nakledilmek üzere konteynerlere yüklendi.İnsan hakları savunucuları yüzlerce hatta binlercesinin kaybolduğunu söylüyor.
2001'in sonlarında, Carlotta Gall, Jamie Doran ve Newsweek, ABD Özel Kuvvetleri ile birlikte Taliban'la savaşan Dostum'un güçlerinin Dasht-i Leyli katliamı olarak bilinen bir olayda konteyner kamyonlarında 2.000 kadar Taliban mahkûmunu kasıtlı olarak boğduğuna dair söylentileri bildirmeye başladılar.
Düzinelerce mahkûmun konteynerlerde boğulduğuna dair ilk iddialar, Aralık 2001'de The New York Times'ta yayınlanan bir makalede yer aldı. Jamie Doran'ın yazdığı Afgan Katliamı: Ölüm Konvoyu adlı 2002 belgeseli, yüzlerce hatta binlerce mahkûmun ya konteynerlerde taşınırken boğularak ya da kalanların aşırı kalabalık Sheberghan hapishanesine vardıklarında vurularak öldüğünü ve Deşt-i Leyli çölüne atıldığına dair görgü tanıklarının ifadelerine yer verdi. Belgeselde sunulan tanıklar ayrıca, konteyner taşımacılığından sağ kurtulan yaralı ve bilinçsiz kişilerin çölde ABD askerlerinin huzurunda infaz edildiğini iddia etti. Doran'ın Avrupa ve Almanya parlamentolarında izlenen belgeseli, Avrupa'da ve insan hakları savunucuları arasında geniş yankı uyandırırken, Amerika Birleşik Devletleri medyasında pek yer almadı.
Amerika'nın karıştığı iddiaları, bölgede National Geographic ve CNN için rapor veren Robert Young Pelton tarafından tartışıldı. Pelton ayrıca konteynerlerde boğulan mahkûm sayısının kabaca 250 olduğunu ve Doran'ın belgeselinde iddia edilenden çok daha az olduğunu söyledi. ABD'li sağlık görevlilerinin bazı mahkûmları tedavi ettiğini gördüğünü iddia ediyor. Cesetlerden bazılarının Taliban'ın veya Malik'in 1990'lardaki infazlarının kurbanları olabileceğini söylüyor.
2016'da Dostum, Ronan Farrow ile konuştu ve isteksizce yerel komutanların Cenk Kalesi'ndeki ayaklanmadaki mahkûmları birden fazla konteynere yüklediğini ve Amerikan güçlerinin orada olduğunu kabul etti. Dostum, mahkûmları kendisinin veya Amerikalıların öldürdüğünü reddetti ve komutanlara bunu yapma emrini kendisinin verip vermediğini veya daha sonra tanıkların öldürülüp öldürülmediğini doğrudan söylemedi.
Sonraki araştırmalar
2002'de İnsan Hakları için Doktorlar (PHR), Mazar'da olduğu iddia edilen toplu mezarlıklarla ilgili bir soruşturma başlattı. Bir BM adli tıp ekibi 1 akre (4.000 m2) bir arazide kazılan altı yardalık bir deneme siperinde mezar yeri ve yakın zamanda ölmüş on beş ceset buldu. Bunlardan üçü üzerinde otopsi yapıldı ve Doran'ın filminde yer alan görgü tanığı raporlarının açıkladığı gibi, ölüm nedeninin boğulma ile tutarlı olduğu, cinayet kurbanı oldukları sonucuna vardı. Ağustos 2002'de katliamla ilgili büyük bir Newsweek makalesi yayınlandı ve Amerika'nın müttefikleri tarafından işlenen savaş suçlarındaki sorumluluğuna dair soruları gündeme getirdi. Afgan İnsan Hakları Örgütü direktörü Aziz ur Rahman Razekh'in "konteynerlerde binden fazla insanın öldüğünü" "güvenle" iddia ettiği aktarıldı.
2002 Newsweek makalesi, "konteynerle ölümün" - mahkûmları konteynerlere kilitlemek ve onları içinde ölüme terk etmek - birkaç yıldır Afganistan'da yerleşik bir toplu infaz yöntemi olduğunu belirtti. Konteynerler kapatılırken, mahkûmlar içlerine kilitlendikten kısa bir süre sonra havasızlık çekmeye başladılar. Doran'ın belgeselindeki görgü tanıklarına göre, bazı konteynerlerin kenarları kurşunlanarak hava delikleri açıldı için içeridekilerden birkaçı öldü. Newsweek, sürücülerin mahkûmlara su verdikleri veya kaplara delikler açtıkları için cezalandırıldığını bildirdi. Newsweek'in röportaj yaptığı konteyner taşımacılığından sağ kurtulanlar, bağlı mahkûmların 24 saat sonra o kadar susadıklarını ve birbirlerinin vücutlarının terini yalamaya başvurduklarını hatırladılar. Bazıları mahkûm arkadaşlarının vücutlarını ısırdı. Bu hayatta kalanların konteynerlerinde, konteynerler varış yerlerine ulaştığında, yüklenen 150 veya daha fazla kişiden sadece 20 ila 40 mahkûm hala hayattaydı.
Toplu mezar alanlarının daha fazla araştırılması, Raşid Dostum'un bölge üzerinde devam eden askeri kontrolü ve gözdağı nedeniyle engellendi. İnsan Hakları için Doktorlar, Bush yönetiminin PHR'nin soruşturma çağrılarına yanıt vermeyi sürekli olarak reddettiğini iddia ettiler. 2008'de Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı, Raymond'un Deşt-i Leyli'de 1.500 ila 2.000 kişinin öldürüldüğünü belirten Bilgi Edinme Özgürlüğü Yasası (FOIA) talebi uyarınca belgeler yayınladı.
Ahmed Rashid, 2008'de mahkûmların "mahkumların dizleri göğüslerine dayanacak şekilde sardalye gibi konteyner başına 250 veya daha fazla doldurulduğunu" yazdı. Rashid'e göre, otuz konteynerin her birinde yalnızca bir avuç hayatta kaldı ve BM yetkilileri, konteynerlerden birinde yüklenen 220 kişiden sadece altısının hayatta kaldığını bildirdi. Ölüler buldozerlerle çöldeki çukurlara gömüldü. Rashid, katliamı "ABD SOF'un bölgedeki varlığına rağmen" meydana gelen "tüm savaşın en çirkin ve acımasız insan hakları ihlali" olarak nitelendirdi.
Ayrıca bakınız
- Afgan Katliamı: Ölüm Konvoyu
- Afganistan'daki katliamların listesi
Kaynakça
- ^ a b Risen, James (10 Temmuz 2009). . The New York Times. 26 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2019.
- ^ Gall (May 2002). . The New York Times. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2019.
- ^ . The New York Times. 14 Temmuz 2009. 20 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2019.
- ^ . . 2 Mayıs 2002. 13 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2009.
- ^ "Opinion EDITORIAL The Truth About Dasht-i-Leili". New York Times. 13 Temmuz 2009. 20 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2023.
- ^ . Physicians for Human Rights. Physicians for Human Rights. 26 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b . (Radio Free Europe/Radio Liberty). 1 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2019.
- ^ a b Oppel (18 Temmuz 2009). . The New York Times. 30 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2019.
- ^ Saman Zia-Zarifi. . (Radio Free Europe/Radio Liberty). 1 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2019.
- ^ Heidi Vogt,"UN confirms Afghan mass grave site disturbed," USA Today, 12 December 2008.
- ^ a b c d . Newsweek. 25 Ağustos 2002. 4 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2018.
- ^ . . 15 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2009.
- ^ Filkins (23 Kasım 2001). . The New York Times. 15 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2010.
- ^ . The New York Times. 8 Ağustos 2009. 25 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2010. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Gall (5 Ocak 2002). . The New York Times. 15 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2010.
- ^ . The New York Times. 11 Aralık 2001. 18 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2010. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ . 26 Ağustos 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2004.
- ^ War On Peace: The End of Diplomacy and the Decline of American Influence. Kindle. New York: W. W. Norton. May 2018.
- ^ . 19 Temmuz 2004. 19 Temmuz 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ John F. Burns, "Political Realities Impeding Full Inquiry Into Afghan Atrocity, The New York Times", 29 August 2002.
- ^ a b c d Descent into Chaos: The U.S. and the Disaster in Pakistan, Afghanistan, and Central Asia. revised. 2009. ss. 93-94. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
()
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dest i Leyli katliami Aralik 2001 de ABD nin Afganistan i isgali sirasinda 250 ila 2 000 Taliban mahkumunun Rasid Dostum a bagli gucler olan Junbish i Milli askerleri tarafindan Kunduz dan Afganistan daki Sheberghan hapishanesine nakledilirken metal nakliye konteynerlerinde bogularak ve veya vurularak oldurulmesiyle meydana geldi Mezarlarin bulundugu yerin Cuzcan ilindeki Sibirgan in hemen batisindaki Dest i Leyli colunde olduguna inaniliyor Dest i Leyli katliamiKoordinatlar36 39 24 17 K 65 42 20 71 D 36 6567139 K 65 7057528 D 36 6567139 65 7057528TarihDecember 2001SuphelilerSoldiers of the Mahkumlardan bazilari Mazar i Sharif teki Cenk Kalesi savasindan sag kurtulanlardi 2009 yilinda Dostum suclamalari reddetti Kaynaklara gore mahkumlarin cogu konteynerlerin icinde bogularak oldu ve bazi taniklar hayatta kalanlarin da vuruldugunu iddia etti Oluler Komutan Kemal in yetkisi altinda toplu mezara defnedildi kaynak belirtilmeli Iddialar 2002 den beri Insan Haklari icin Doktorlar PHR organizasyonu tarafindan sorusturuluyor PHR 2002 yilinda Birlesmis Milletler in himayesinde bolgeye iki adli tip gorevi gerceklestirdi 2008 yilinda PHR mezarin kurcalandigini bildirdi Sorumluluk ve olcek tartismasi2001 in sonlarinda Cecenler Ozbekler ve Araplar ile El Kaide uyesi oldugundan suphelenilenler de dahil olmak uzere yaklasik 8 000 Taliban savascisi Afganistan daki savasta Kunduz kusatmasindan sonra ABD nin muttefiki olan Kuzey Ittifaki Generali Abdul Rashid Dostum a bagli Junbish i Milli fraksiyonuna teslim oldu Aralarinda Amerikali John Walker Lindh in de bulundugu yuzlerce mahkum Mazar i Sharif yakinlarindaki bir kale olan Cenk Kalesi nde tutulmaya baslandi ve burada bastirilmasi birkac gun suren kanli bir ayaklanma duzenlediler Sag kalanlarda 7 500 kisi bazi durumlarda birkac gun suren bir yolculuk olan Sheberghan hapishanesine nakledilmek uzere konteynerlere yuklendi Insan haklari savunuculari yuzlerce hatta binlercesinin kayboldugunu soyluyor 2001 in sonlarinda Carlotta Gall Jamie Doran ve Newsweek ABD Ozel Kuvvetleri ile birlikte Taliban la savasan Dostum un guclerinin Dasht i Leyli katliami olarak bilinen bir olayda konteyner kamyonlarinda 2 000 kadar Taliban mahkumunu kasitli olarak bogduguna dair soylentileri bildirmeye basladilar Duzinelerce mahkumun konteynerlerde bogulduguna dair ilk iddialar Aralik 2001 de The New York Times ta yayinlanan bir makalede yer aldi Jamie Doran in yazdigi Afgan Katliami Olum Konvoyu adli 2002 belgeseli yuzlerce hatta binlerce mahkumun ya konteynerlerde tasinirken bogularak ya da kalanlarin asiri kalabalik Sheberghan hapishanesine vardiklarinda vurularak oldugunu ve Dest i Leyli colune atildigina dair gorgu taniklarinin ifadelerine yer verdi Belgeselde sunulan taniklar ayrica konteyner tasimaciligindan sag kurtulan yarali ve bilincsiz kisilerin colde ABD askerlerinin huzurunda infaz edildigini iddia etti Doran in Avrupa ve Almanya parlamentolarinda izlenen belgeseli Avrupa da ve insan haklari savunuculari arasinda genis yanki uyandirirken Amerika Birlesik Devletleri medyasinda pek yer almadi Amerika nin karistigi iddialari bolgede National Geographic ve CNN icin rapor veren Robert Young Pelton tarafindan tartisildi Pelton ayrica konteynerlerde bogulan mahkum sayisinin kabaca 250 oldugunu ve Doran in belgeselinde iddia edilenden cok daha az oldugunu soyledi ABD li saglik gorevlilerinin bazi mahkumlari tedavi ettigini gordugunu iddia ediyor Cesetlerden bazilarinin Taliban in veya Malik in 1990 lardaki infazlarinin kurbanlari olabilecegini soyluyor 2016 da Dostum Ronan Farrow ile konustu ve isteksizce yerel komutanlarin Cenk Kalesi ndeki ayaklanmadaki mahkumlari birden fazla konteynere yukledigini ve Amerikan guclerinin orada oldugunu kabul etti Dostum mahkumlari kendisinin veya Amerikalilarin oldurdugunu reddetti ve komutanlara bunu yapma emrini kendisinin verip vermedigini veya daha sonra taniklarin oldurulup oldurulmedigini dogrudan soylemedi Sonraki arastirmalarCukurlarin yaklasik konumu Sheberghan in hemen batisinda Andhoy yolunda Insan Haklari icin Doktorlar daki makaleye dayanmaktadir 2002 de Insan Haklari icin Doktorlar PHR Mazar da oldugu iddia edilen toplu mezarliklarla ilgili bir sorusturma baslatti Bir BM adli tip ekibi 1 akre 4 000 m2 bir arazide kazilan alti yardalik bir deneme siperinde mezar yeri ve yakin zamanda olmus on bes ceset buldu Bunlardan ucu uzerinde otopsi yapildi ve Doran in filminde yer alan gorgu tanigi raporlarinin acikladigi gibi olum nedeninin bogulma ile tutarli oldugu cinayet kurbani olduklari sonucuna vardi Agustos 2002 de katliamla ilgili buyuk bir Newsweek makalesi yayinlandi ve Amerika nin muttefikleri tarafindan islenen savas suclarindaki sorumluluguna dair sorulari gundeme getirdi Afgan Insan Haklari Orgutu direktoru Aziz ur Rahman Razekh in konteynerlerde binden fazla insanin oldugunu guvenle iddia ettigi aktarildi 2002 Newsweek makalesi konteynerle olumun mahkumlari konteynerlere kilitlemek ve onlari icinde olume terk etmek birkac yildir Afganistan da yerlesik bir toplu infaz yontemi oldugunu belirtti Konteynerler kapatilirken mahkumlar iclerine kilitlendikten kisa bir sure sonra havasizlik cekmeye basladilar Doran in belgeselindeki gorgu taniklarina gore bazi konteynerlerin kenarlari kursunlanarak hava delikleri acildi icin iceridekilerden birkaci oldu Newsweek suruculerin mahkumlara su verdikleri veya kaplara delikler actiklari icin cezalandirildigini bildirdi Newsweek in roportaj yaptigi konteyner tasimaciligindan sag kurtulanlar bagli mahkumlarin 24 saat sonra o kadar susadiklarini ve birbirlerinin vucutlarinin terini yalamaya basvurduklarini hatirladilar Bazilari mahkum arkadaslarinin vucutlarini isirdi Bu hayatta kalanlarin konteynerlerinde konteynerler varis yerlerine ulastiginda yuklenen 150 veya daha fazla kisiden sadece 20 ila 40 mahkum hala hayattaydi Toplu mezar alanlarinin daha fazla arastirilmasi Rasid Dostum un bolge uzerinde devam eden askeri kontrolu ve gozdagi nedeniyle engellendi Insan Haklari icin Doktorlar Bush yonetiminin PHR nin sorusturma cagrilarina yanit vermeyi surekli olarak reddettigini iddia ettiler 2008 de Amerika Birlesik Devletleri Savunma Bakanligi ve Disisleri Bakanligi Raymond un Dest i Leyli de 1 500 ila 2 000 kisinin olduruldugunu belirten Bilgi Edinme Ozgurlugu Yasasi FOIA talebi uyarinca belgeler yayinladi Ahmed Rashid 2008 de mahkumlarin mahkumlarin dizleri goguslerine dayanacak sekilde sardalye gibi konteyner basina 250 veya daha fazla dolduruldugunu yazdi Rashid e gore otuz konteynerin her birinde yalnizca bir avuc hayatta kaldi ve BM yetkilileri konteynerlerden birinde yuklenen 220 kisiden sadece altisinin hayatta kaldigini bildirdi Oluler buldozerlerle coldeki cukurlara gomuldu Rashid katliami ABD SOF un bolgedeki varligina ragmen meydana gelen tum savasin en cirkin ve acimasiz insan haklari ihlali olarak nitelendirdi Ayrica bakinizAfgan Katliami Olum Konvoyu Afganistan daki katliamlarin listesiKaynakca a b Risen James 10 Temmuz 2009 The New York Times 26 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2019 Gall May 2002 The New York Times 2 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2019 The New York Times 14 Temmuz 2009 20 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2019 2 Mayis 2002 13 Haziran 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Agustos 2009 Opinion EDITORIAL The Truth About Dasht i Leili New York Times 13 Temmuz 2009 20 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2023 Physicians for Human Rights Physicians for Human Rights 26 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Radio Free Europe Radio Liberty 1 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2019 a b Oppel 18 Temmuz 2009 The New York Times 30 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2019 Saman Zia Zarifi Radio Free Europe Radio Liberty 1 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2019 Heidi Vogt UN confirms Afghan mass grave site disturbed USA Today 12 December 2008 a b c d Newsweek 25 Agustos 2002 4 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2018 15 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Temmuz 2009 Filkins 23 Kasim 2001 The New York Times 15 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2010 The New York Times 8 Agustos 2009 25 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2010 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Gall 5 Ocak 2002 The New York Times 15 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2010 The New York Times 11 Aralik 2001 18 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2010 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim 26 Agustos 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2004 War On Peace The End of Diplomacy and the Decline of American Influence Kindle New York W W Norton May 2018 19 Temmuz 2004 19 Temmuz 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi John F Burns Political Realities Impeding Full Inquiry Into Afghan Atrocity The New York Times 29 August 2002 a b c d Descent into Chaos The U S and the Disaster in Pakistan Afghanistan and Central Asia revised 2009 ss 93 94 ISBN 978 0 14 311557 1 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim