Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dikran Çuhacıyan (Ermenice: Տիգրան Չուխաճեան, 1837, İstanbul - 11 Mart 1898, İzmir), Osmanlı Ermenisi besteci ve orkestra şefidir. Osmanlı İmparatorluğu'nda opera ve operetin öncüsüdür.
Dikran Çuhacıyan | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Տիգրան Չուխաճեան 1837 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 11 Mart 1898 İzmir, Osmanlı İmparatorluğu |
| Meslek | Besteci, orkestra şefi |
Hayatı
Çuhacıyan, öğrenimine Manzoni’den aldığı piyano dersleri ile başladı ve 22 yaşında Hasköy Mahalle Tiyatrosu'nun müzik işleri sorumlusu oldu. Çok geçmeden 14 Aralık 1861’de açılan Şark Tiyatrosu için sahne müzikleri bestelemeye başladı. Ertesi yılın mart ayında ise "Şark Musiki Cemiyeti" anlamına gelen "Kınar Arevelyan" adlı derneği kurdu. Sahne müzikleri ve operet türünde yazdığı müziklerle ün kazanan besteci, babası tarafından öğrenim görmek üzere 1862-1866 yılları arasında Milano Konservatuvarı'na gönderildi. İstanbul'a dönüşünde; bestelediği orkestra ve koro parçaları ile marşları, Şark Tiyatrosu’nda kendisi yönetti.
Temmuz 1874’te Beyoğlu Haçopulo Geçidi'nde Adam'ın Konser Salonu’nda 30 kişilik bir opera topluluğu kurdu. Bu girişimi özellikle Güllü Agop tarafından tepkiyle karşılandı. Çuhacıyan, Yeğyazar Melikyan adlı varlıklı birinden maddi destek sağlayınca 'nı kurdu. Dikran Kalemciyan ile birlikte Ramazan ayında, Beyazıt’taki askeri misafirhanede yerli ve yabancı eser temsillerine başlamıştır. İlk olarak Çuhacıyan’ın Mekteb Ustası ve Şair Evlenmesi temsil edildi.
Osmanlı Opera Kumpanyası’nın kullandığı Beyazıt’taki Askeri Misafirhane’nin 1875 yılında tadilata girmesinden sonra Çuhacıyan, 40.000 frank karşılığı Fransız Tiyatrosu’nu kiralayarak 11 Ocak 1876 tarihinde Leblebici Horhor Ağa adlı eserini sahneye koydu. En ünlü eseri olarak bilinen Leblebici Horhor Ağa'nın sahnelenmesinden kısa süre sonra kumpanyanın yaşadığı sıkıntılı günler neticesinde Çuhacıyan kumpanyanın yönetimini devretti. Aralık 1878’de aynı toplulukla Edirne’ye giderek kendi eserlerini yönetti. Bu dönemde Rus Çarı II. Aleksandr tarafından "San Stanislas" nişanına layık görüldü. Daha sonra imzalanan Ayastefanos Antlaşması’nın şerefine İstanbul’da düzenlenen törenin ardından gerçekleşen konserde kendi eserlerini yönetti ve Padişah II. Abdülhamid tarafından da ödüllendirildi.
1890 yılında yazdığı Zemire adlı eseri bir yıl sonra İstanbul'daki bir Fransız tiyatrosu olan Concordia Tiyatrosu’nda Bennati Topluluğu tarafından sahnelendi. Bu temsilden sonra besteci bir süreliğine Fransa’ya gitti. Kendisine hami ve mali destek olacak bir zengin ile çalışacak olsa da, hamisinin aniden ölümüyle ortada kaldı. Bir yıl kaldığı Fransa'da sıkıntılı günler yaşadıkdan sonra 1892’de Türkiye'ye döndü. 1898'e kadar İstanbul'da Çuhacıyan, Padişah II. Abdülhamid için Hamidiye Marşı'nı besteleyerek Malûmat ’ ta yayımladı. Fakat Çuhacıyan kanser illetine yakalanmıştı ve bu hastalık nüksedince tedavi için Paris'e tekrar geri dönmeye karar verdi. Paris yolculuğu için İzmir’e giden Dikran Çuhacıyan, bu kentte iken, 21 Mart 1898’de kanser hastalığına yenilerek İzmir’de hayatını kaybetti. Cenazesi İzmir Ermeni Mezarlığı’na gömüldü.
Eserleri
|
|
|
Kaynakça
- ^ Türkiye'ye Müzikli Sahne Sanatlarının Girişi, Dikran Çuhacıyan Öncesi ve Sonrası. 2006. s. 52. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2020.
- ^ Karadağlı, Özgecan. Türkiye’ye Müzikli Sahne Sanatlarının Girişi Dikran Çuhacıyan Öncesi ve Sonrası. s. 53. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2020.
- ^ Karadağlı, Özgecan. Türkiye’ye Müzikli Sahne Sanatlarının Girişi Dikran Çuhacıyan Öncesi ve Sonrası. İstanbul: Unpublished Master's Thesis, 2003. s. 56. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2020.
- ^ VIAF Virtual International Authority dosyası 70010984 no.lu madde. Online:[1] 13 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- And, Metin (2016) Türk Tiyatro Tarihi: Başlangıcından 1983'e]], İstanbul: İletişim Yayınları ve 9789750515088
- Haybedhran (ed) (1964), Hayrenapaghts hntiounner, Erivan, Ermenistan (Ermenice) - Cécilia Proudian tarafından toplanan eserlerden.
- Tahmizian, Nikogho (1999) Tigran Tchoukhajian: life and work Pasadena (California): Drazark Publishing, (Ermenice)
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Dikran Çuhacıyan ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- In the Footsteps of Tchouhadjian 20 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . — Dikran Çuhacıyan hakkında dokümanter film.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dikran Cuhaciyan Ermenice Տիգրան Չուխաճեան 1837 Istanbul 11 Mart 1898 Izmir Osmanli Ermenisi besteci ve orkestra sefidir Osmanli Imparatorlugu nda opera ve operetin oncusudur Dikran CuhaciyanDogumՏիգրան Չուխաճեան 1837 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum11 Mart 1898 Izmir Osmanli ImparatorluguMeslekBesteci orkestra sefiHayatiCuhaciyan ogrenimine Manzoni den aldigi piyano dersleri ile basladi ve 22 yasinda Haskoy Mahalle Tiyatrosu nun muzik isleri sorumlusu oldu Cok gecmeden 14 Aralik 1861 de acilan Sark Tiyatrosu icin sahne muzikleri bestelemeye basladi Ertesi yilin mart ayinda ise Sark Musiki Cemiyeti anlamina gelen Kinar Arevelyan adli dernegi kurdu Sahne muzikleri ve operet turunde yazdigi muziklerle un kazanan besteci babasi tarafindan ogrenim gormek uzere 1862 1866 yillari arasinda Milano Konservatuvari na gonderildi Istanbul a donusunde besteledigi orkestra ve koro parcalari ile marslari Sark Tiyatrosu nda kendisi yonetti Cuhaciyan in Bogazici eseri Temmuz 1874 te Beyoglu Hacopulo Gecidi nde Adam in Konser Salonu nda 30 kisilik bir opera toplulugu kurdu Bu girisimi ozellikle Gullu Agop tarafindan tepkiyle karsilandi Cuhaciyan Yegyazar Melikyan adli varlikli birinden maddi destek saglayinca ni kurdu Dikran Kalemciyan ile birlikte Ramazan ayinda Beyazit taki askeri misafirhanede yerli ve yabanci eser temsillerine baslamistir Ilk olarak Cuhaciyan in Mekteb Ustasi ve Sair Evlenmesi temsil edildi Osmanli Opera Kumpanyasi nin kullandigi Beyazit taki Askeri Misafirhane nin 1875 yilinda tadilata girmesinden sonra Cuhaciyan 40 000 frank karsiligi Fransiz Tiyatrosu nu kiralayarak 11 Ocak 1876 tarihinde Leblebici Horhor Aga adli eserini sahneye koydu En unlu eseri olarak bilinen Leblebici Horhor Aga nin sahnelenmesinden kisa sure sonra kumpanyanin yasadigi sikintili gunler neticesinde Cuhaciyan kumpanyanin yonetimini devretti Aralik 1878 de ayni toplulukla Edirne ye giderek kendi eserlerini yonetti Bu donemde Rus Cari II Aleksandr tarafindan San Stanislas nisanina layik goruldu Daha sonra imzalanan Ayastefanos Antlasmasi nin serefine Istanbul da duzenlenen torenin ardindan gerceklesen konserde kendi eserlerini yonetti ve Padisah II Abdulhamid tarafindan da odullendirildi 1890 yilinda yazdigi Zemire adli eseri bir yil sonra Istanbul daki bir Fransiz tiyatrosu olan Concordia Tiyatrosu nda Bennati Toplulugu tarafindan sahnelendi Bu temsilden sonra besteci bir sureligine Fransa ya gitti Kendisine hami ve mali destek olacak bir zengin ile calisacak olsa da hamisinin aniden olumuyle ortada kaldi Bir yil kaldigi Fransa da sikintili gunler yasadikdan sonra 1892 de Turkiye ye dondu 1898 e kadar Istanbul da Cuhaciyan Padisah II Abdulhamid icin Hamidiye Marsi ni besteleyerek Malumat ta yayimladi Fakat Cuhaciyan kanser illetine yakalanmisti ve bu hastalik nuksedince tedavi icin Paris e tekrar geri donmeye karar verdi Paris yolculugu icin Izmir e giden Dikran Cuhaciyan bu kentte iken 21 Mart 1898 de kanser hastaligina yenilerek Izmir de hayatini kaybetti Cenazesi Izmir Ermeni Mezarligi na gomuldu EserleriSahne eserleriSair Evlenmesi Mekteb Ustasi Mekteb Seyri Arsak II Arif in Hilesi Kose Kahya Leblebici Horhor Aga Zemire Indiana Aleksinaz MarslariVatan Yahut Silistre Patrik Nerses Varjabedyan Icin Cenaze Marsi Marche Funebre Acem Marsi Zeybek Opereti Marsi Piyano parcalariMouvement Perpetuel Cascade de couz Illusion vals Apres La Gavotte Deux Fantaisies Orientales La Lyre Orientale Laura Rapelle tois Hatirla Romans Impromptu in B Flat Minor Cascade De Couz 1887 Danse Caracteristique in a minor L orientale 1891 Grande Valse Fantastique in a minor Illusions 1888 Tarantelle in b flat minor 1887 Caprice in e minor La Lyre Orientale 1894 Mazurka De Salon Mignon 1887 Une Gavotte De Plus in E flat Major 1883 Polka in F Major La Gaite 1892 Proti Polka in G Major 1892 Funeral March in d minor 1884 Fantaisie Orientale No 1 in A Minor Sur des Motifs Turcs 1895 Fantaisie Orientale No 2 in A Minor Sur des Motifs Turcs 1895 Kaynakca Turkiye ye Muzikli Sahne Sanatlarinin Girisi Dikran Cuhaciyan Oncesi ve Sonrasi 2006 s 52 22 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2020 Karadagli Ozgecan Turkiye ye Muzikli Sahne Sanatlarinin Girisi Dikran Cuhaciyan Oncesi ve Sonrasi s 53 22 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2020 Karadagli Ozgecan Turkiye ye Muzikli Sahne Sanatlarinin Girisi Dikran Cuhaciyan Oncesi ve Sonrasi Istanbul Unpublished Master s Thesis 2003 s 56 22 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2020 VIAF Virtual International Authority dosyasi 70010984 no lu madde Online 1 13 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde And Metin 2016 Turk Tiyatro Tarihi Baslangicindan 1983 e Istanbul Iletisim Yayinlari ISBN 9750515080 ve 9789750515088 Haybedhran ed 1964 Hayrenapaghts hntiounner Erivan Ermenistan Ermenice Cecilia Proudian tarafindan toplanan eserlerden Tahmizian Nikogho 1999 Tigran Tchoukhajian life and work Pasadena California Drazark Publishing Ermenice Dis baglantilarWikimedia Commons ta Dikran Cuhaciyan ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir In the Footsteps of Tchouhadjian 20 Subat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dikran Cuhaciyan hakkinda dokumanter film