Doğuştan kalça çıkığı, çocuklarda sık görülen, erken anlaşılıp tedavi edilmediğinde kalıcı sakatlıklara yol açabilen bir sağlık sorunudur.
Doğuştan kalça çıkığı (DKÇ); gelişimsel kalça yetersizliği, gelişimsel kalça çıkığı, doğumsal kalça çıkığı gibi farklı adlandırmalarla da anılmaktadır.
Ortopedik cerrahinin en ciddi hastalıklarından biri olan doğuştan kalça çıkığı, kalça eklemindeki top (femur başı) ile yuva (asetabulum) ilişkisinin değişik derecelerde bozulmasıdır. Doğuştan kalça çıkığı daha çok kızlarda olur. Bazı bölgelerde daha sık görülür, kundak kullanımı görülme sıklığını artırmaktadır. Türkiye'de özellikle Doğu Karadeniz bölgesinde sık görülür. Ortalama olarak her 250 - 300 doğumda bir rastlanmaktadır.
Doğuştan kalça çıkığı iki grup şeklinde belirlenmiştir:
- Teratolojik kalça çıkığı: Rahim içi hayatta oluşur
- Tipik kalça çıkığı: Doğum sırasında veya hemen ertesinde görülür. Tipik çıkıklar üç ayrı grupta toplanır:
Nedenleri
Anne hormonlarının çocuk kalça ekleminde gevşeklik yapması, genetik faktörler ve anne karnındaki kötü duruşlar, sezaryen doğum, kundak sargısı gibi nedenlerle Doğuştan kalça çıkığı oluşur.
- Femur başı ve orantısızlığının görünümü
- Bir bebekte kalça çıkığı görünümü
Görülme sıklığı
Kız çocuklarında daha sık görülen "doğuştan kalça çıkığı" vakalarının öbür sık görülme âmilleri şunlardır:
- Ailenin geçmişinde de görülmüş olması
- Doğumun sezaryen şeklinde yaptırılması
- Doğum kilosunun fazlalığı
- İlk çocuk olma etkeni
- Bölgesel etmenler
Belirtileri
Doğuştan kalça çıkığı; özellikle yeni doğan bebekler ve çıkık derecesi ağır olmayan küçük çocuklarda yürüyene kadar herhangi bir belirti göstermeyebilir. Bu gibi durumlarda çıkık, çocuk doktorlarının normal muayeneleri sırasında fark edilebilir.
Bacaklarda uzunluk farkı, ayaklarda şekilsel bozukluk, kalça ve bacağın üst kıvrım bölgelerinde sağ ve sol bacak arasında farklılık olması, bacaklardan birinin diğerine oranla daha az hareketli ve esnek olma durumu, yürüme başlangıcında sendeleyerek yürüme biçimi gibi belirtiler; çocuğun en kısa sürede konuda deneyimli bir ortopediste götürülmesi gerekeliliğini doğurur.
Tanı
Birçok hastalıkta olduğu gibi, DKÇ'da da erken tanı koymak çok büyük önem taşır. Özellikle ilk altı ay içinde yapılacak teşhislerin sonucunda uygulanan tedaviler başarıyla sonuçlanmaktadır. Ağrı gibi herhangi bir dış belirtisi olmaması tanıyı güçleştirmektedir. İlk tanı, yetkin çocuk uzmanı muayenesi ile belirlenmesine karşın, kesin tanı, çocuğun 0 - 6 aylık döneminde ultrason tetkikleri ya da 6-18. aylarda röntgen filmleriyle yapılabilmektedir. 18. aydan sonra çocuk yürümeye başlayınca herkes teşhis eder fakat tedavi alçı veya cerrahi yöntemlerle olur.
Tedavi
Kundak uygulamasının yasaklanmasıyla tedavinin ilk adımı atılır. İlk altı ayda yapılan tanı sonucunda ya da Pavlik bandajı olarak bilinen yöntem ya da uygulanır. Bu bandajlar çocuğu rahatsız etmez. Altı aylıktan sonraki dönemlerde genel anestezi altında, kalça yerine oturtulup alçı uygulanması, 18 aydan daha büyük çocuklar içinse; kemik ameliyatları gerekebilmektedir. Yaş ilerledikçe çıkık ağırlaşacağı için operasyonların büyüklüğü artar. Altı yaşına kadar ender de olsa başarılı ameliyatlar yapılabiliyor olmasına karşın, 10 yaşından büyük çocuklarda yapılacak cerrahi uygulamaları genellikle olumlu sonuç vermemektedir. Bu gibi durumlarda kalça eklemi dondurulması ya da kalça protezi ameliyatları uygulanır.
- Bebekte Pavlik bandı giyimi
- Pavlik bandı diyagramı
- Frejka yastığı diyagramı
- Askıya alma
Kaynakça
- İngilizce Wikipedia
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dogustan kalca cikigi cocuklarda sik gorulen erken anlasilip tedavi edilmediginde kalici sakatliklara yol acabilen bir saglik sorunudur Bir kalca cikigi rontgen filmiSaglikli bir pelvise ait rontgen filmiKalca cikigi Dogustan kalca cikigi DKC gelisimsel kalca yetersizligi gelisimsel kalca cikigi dogumsal kalca cikigi gibi farkli adlandirmalarla da anilmaktadir Ortopedik cerrahinin en ciddi hastaliklarindan biri olan dogustan kalca cikigi kalca eklemindeki top femur basi ile yuva asetabulum iliskisinin degisik derecelerde bozulmasidir Dogustan kalca cikigi daha cok kizlarda olur Bazi bolgelerde daha sik gorulur kundak kullanimi gorulme sikligini artirmaktadir Turkiye de ozellikle Dogu Karadeniz bolgesinde sik gorulur Ortalama olarak her 250 300 dogumda bir rastlanmaktadir Dogustan kalca cikigi iki grup seklinde belirlenmistir Teratolojik kalca cikigi Rahim ici hayatta olusur Tipik kalca cikigi Dogum sirasinda veya hemen ertesinde gorulur Tipik cikiklar uc ayri grupta toplanir Cikabilir kalca Pasif olarak kalca cikabilir Yari cikik kalca Uyluk kemigi basinin eklem icinde yukari disa dogru kaymis ancak tam olarak cikmamis halidir Cikik kalca Uyluk basi yuva disinda oldugu durumdur NedenleriAnne hormonlarinin cocuk kalca ekleminde gevseklik yapmasi genetik faktorler ve anne karnindaki kotu duruslar sezaryen dogum kundak sargisi gibi nedenlerle Dogustan kalca cikigi olusur Femur basi ve orantisizliginin gorunumu Bir bebekte kalca cikigi gorunumuGorulme sikligiKiz cocuklarinda daha sik gorulen dogustan kalca cikigi vakalarinin obur sik gorulme amilleri sunlardir Ailenin gecmisinde de gorulmus olmasi Dogumun sezaryen seklinde yaptirilmasi Dogum kilosunun fazlaligi Ilk cocuk olma etkeni Bolgesel etmenlerBelirtileriDogustan kalca cikigi ozellikle yeni dogan bebekler ve cikik derecesi agir olmayan kucuk cocuklarda yuruyene kadar herhangi bir belirti gostermeyebilir Bu gibi durumlarda cikik cocuk doktorlarinin normal muayeneleri sirasinda fark edilebilir Bacaklarda uzunluk farki ayaklarda sekilsel bozukluk kalca ve bacagin ust kivrim bolgelerinde sag ve sol bacak arasinda farklilik olmasi bacaklardan birinin digerine oranla daha az hareketli ve esnek olma durumu yurume baslangicinda sendeleyerek yurume bicimi gibi belirtiler cocugun en kisa surede konuda deneyimli bir ortopediste goturulmesi gerekeliligini dogurur TaniDKC de kullanilan aci ve oranlarKalca US Bircok hastalikta oldugu gibi DKC da da erken tani koymak cok buyuk onem tasir Ozellikle ilk alti ay icinde yapilacak teshislerin sonucunda uygulanan tedaviler basariyla sonuclanmaktadir Agri gibi herhangi bir dis belirtisi olmamasi taniyi guclestirmektedir Ilk tani yetkin cocuk uzmani muayenesi ile belirlenmesine karsin kesin tani cocugun 0 6 aylik doneminde ultrason tetkikleri ya da 6 18 aylarda rontgen filmleriyle yapilabilmektedir 18 aydan sonra cocuk yurumeye baslayinca herkes teshis eder fakat tedavi alci veya cerrahi yontemlerle olur TedaviKundak uygulamasinin yasaklanmasiyla tedavinin ilk adimi atilir Ilk alti ayda yapilan tani sonucunda ya da Pavlik bandaji olarak bilinen yontem ya da uygulanir Bu bandajlar cocugu rahatsiz etmez Alti ayliktan sonraki donemlerde genel anestezi altinda kalca yerine oturtulup alci uygulanmasi 18 aydan daha buyuk cocuklar icinse kemik ameliyatlari gerekebilmektedir Yas ilerledikce cikik agirlasacagi icin operasyonlarin buyuklugu artar Alti yasina kadar ender de olsa basarili ameliyatlar yapilabiliyor olmasina karsin 10 yasindan buyuk cocuklarda yapilacak cerrahi uygulamalari genellikle olumlu sonuc vermemektedir Bu gibi durumlarda kalca eklemi dondurulmasi ya da kalca protezi ameliyatlari uygulanir Bebekte Pavlik bandi giyimi Pavlik bandi diyagrami Frejka yastigi diyagrami Askiya almaKaynakcaIngilizce Wikipedia