Yağ, karbonhidrat ve protein ile birlikte üç temel besin maddesinden biridir. Yağ kimyasal olarak trigliserit adıyla bilinip gliserin ve üç yağ asidinden oluşan bir esterdir.
Yağ önemli bir besin maddesidir ve insanlar da dahil olmak üzere çoğu heterotrof yaşayabilmek için dışarıdan yağ almak zorundadır. Vücutta üretilemeyip dışarıdan alınması gereken yağ asitlerine esansiyel yağ asidi adı verilir. İnsanlarn beslenmesinde için iki esansiyel yağ asidi bulunur: alfa-linolenik asit (bir omega-3 yağ asidi) ve linoleik asit (bir omega-6 yağ asidi). Vücudun ihtiyaç duyduğu diğer yağlar bunlardan sentezlenebilir.
Yağlar karbon atomlarının bağlarına göre ikiye ayrılır. Doymuş yağlarda karbon atomları arasında hiç çift bağ bulunmaz; karbon atomları mümkün olan en fazla hidrojen ile bağ yapmışlardır. Doymuş yağ asitleri oda sıcaklığında katı halde bulunurlar. Diğer yağ çeşidi olan doymamış yağlarda karbon atomları arasında bir ya da daha fazla çift bağ bulunur. Bu çifte bağların sayısına göre doymamış yağlar kendi içinde ikiye ayrılır: Bir çifte bağ olduğunda tekli doymamış yağ, birden fazla çifte bağ olduğunda çoklu doymamış yağ olarak adlandırılır. Doymuş yağlardan farklı olarak doymamış yağlar oda sıcaklığında sıvı olarak bulunurlar. Doymamış yağlar ayrıca cis yağ ve trans yağ olarak da ikiye ayrılabilir.
Genellikle hayvansal yağlarda yağın çoğunluğu doymuş yağdan oluşur, bu yüzden hayvansal yağlar çoğunlukla katı halde bulunurlar. Bitkisel yağlar ise büyük oranda doymamış yağlardan oluştuklarından sıvı haldedirler. Bunun istisnaları mevcuttur. Örneğin bitkisel bir yağ olan Hindistan cevizi çoğunlukla doymuş yağdan oluşur, bu yüzden oda sıcaklığında katıdır.
Doymamış yağ
Doymamış yağlar, kimyasal olarak, yağın karbon kuyruğundaki karbonlar arasında ikili bağ olmasıdır. Bunun nedeni her karbon molekülünün hidrojenler ile "doymamış" yani hala bağ yapabiliyor olmasıdır. Doymamış yağların kuyrukları yapısal açıdan düz değildir. Bu ise çoğu doymamış yağın oda sıcaklığında sıvı olmasına neden olur.
Tekli ve Çoklu olmak üzere iki türü vardır.
- Tekli Doymamış Yağlar
Tekli doymamış yağlar, karbon kuyruğunda bir tane karbon karbon çift bağı olan yağlara denir.
- Çoklu Doymamış Yağlar
Çoklu doymamış yağlar ise, karbon kuyruğunda birden fazla çift bağ olan yağlardır.
- Örnekler
Çoğu sıvı yağ bu kategoridedir örneğin zeytinyağı, mısır yağı, vb.
Kaynakça
- ^ "Yıllardır Duyuyorsunuz, Öğrenmenin Vakti: Doymuş Yağ ve Doymamış Yağ Nedir? - Yemek.com". yemek.com. 7 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yag karbonhidrat ve protein ile birlikte uc temel besin maddesinden biridir Yag kimyasal olarak trigliserit adiyla bilinip gliserin ve uc yag asidinden olusan bir esterdir Cesitli yaglarda doymus tekli doymamis ve coklu doymamis yaglarin dagilimlari Yag onemli bir besin maddesidir ve insanlar da dahil olmak uzere cogu heterotrof yasayabilmek icin disaridan yag almak zorundadir Vucutta uretilemeyip disaridan alinmasi gereken yag asitlerine esansiyel yag asidi adi verilir Insanlarn beslenmesinde icin iki esansiyel yag asidi bulunur alfa linolenik asit bir omega 3 yag asidi ve linoleik asit bir omega 6 yag asidi Vucudun ihtiyac duydugu diger yaglar bunlardan sentezlenebilir Yaglar karbon atomlarinin baglarina gore ikiye ayrilir Doymus yaglarda karbon atomlari arasinda hic cift bag bulunmaz karbon atomlari mumkun olan en fazla hidrojen ile bag yapmislardir Doymus yag asitleri oda sicakliginda kati halde bulunurlar Diger yag cesidi olan doymamis yaglarda karbon atomlari arasinda bir ya da daha fazla cift bag bulunur Bu cifte baglarin sayisina gore doymamis yaglar kendi icinde ikiye ayrilir Bir cifte bag oldugunda tekli doymamis yag birden fazla cifte bag oldugunda coklu doymamis yag olarak adlandirilir Doymus yaglardan farkli olarak doymamis yaglar oda sicakliginda sivi olarak bulunurlar Doymamis yaglar ayrica cis yag ve trans yag olarak da ikiye ayrilabilir Genellikle hayvansal yaglarda yagin cogunlugu doymus yagdan olusur bu yuzden hayvansal yaglar cogunlukla kati halde bulunurlar Bitkisel yaglar ise buyuk oranda doymamis yaglardan olustuklarindan sivi haldedirler Bunun istisnalari mevcuttur Ornegin bitkisel bir yag olan Hindistan cevizi cogunlukla doymus yagdan olusur bu yuzden oda sicakliginda katidir Cesitli besinlerdeki yaglarin tekli doymamis coklu doymamis ve doymus yag olarak dagilimiDoymamis yagDoymamis yaglar kimyasal olarak yagin karbon kuyrugundaki karbonlar arasinda ikili bag olmasidir Bunun nedeni her karbon molekulunun hidrojenler ile doymamis yani hala bag yapabiliyor olmasidir Doymamis yaglarin kuyruklari yapisal acidan duz degildir Bu ise cogu doymamis yagin oda sicakliginda sivi olmasina neden olur Tekli ve Coklu olmak uzere iki turu vardir Tekli Doymamis Yaglar Tekli doymamis yaglar karbon kuyrugunda bir tane karbon karbon cift bagi olan yaglara denir Coklu Doymamis Yaglar Coklu doymamis yaglar ise karbon kuyrugunda birden fazla cift bag olan yaglardir Ornekler Cogu sivi yag bu kategoridedir ornegin zeytinyagi misir yagi vb Kaynakca Yillardir Duyuyorsunuz Ogrenmenin Vakti Doymus Yag ve Doymamis Yag Nedir Yemek com yemek com 7 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2020