Drakon (Grekçe: Δράκων, Drakōn; MÖ 7. yy. civarları), Antik Yunanistan'daki Atina şehir devletinin ilk kayıtlara geçmiş kanun koyucusuydu. Döneminin mevcut kan davası sistemlerinin yerine sadece bir mahkemenin uygulayabildiği yazılı hukuk kurallarını getirdi. Drakon, Atina vatandaşlarınca demokratik yöntemlerle kanun koyuculuk görevine seçilen ilk kişiydi, ama vatandaşlar Drakon'un böylesine katılığıyla meşhur kanunlar çıkaracağını ummamıştı. 19. yüzyıldan itibaren Drakon'un adı İngilizce (draconian), Yunanca (δρακόντειος drakónteios) ve diğer Batı dillerinde benzer şekilde katı ve acımasız kuralları ya da kanunları tanımlamak için kullanılan sıfatların kökeni olmuştur.
Drakon | |
---|---|
Doğum | Atina |
Ölüm | Egine |
Milliyet | Yunan |
Meslek | kanun koyucu |
Yaşamı
39. Olympiad'da, yani MÖ 622 ya da 621'de Drakon adıyla anılan kanunları çıkarttı.
Drakon'un yaşamıyla ilgili az şey bilinir. 10. yy. Bizans ansiklopedisi Suda'da söylendiği gibi Yunanistan'ın Yedi Bilge döneminden önce Attikalı soylu bir aileden gelmiş olabilirdi. Suda, onun Egine tiyatrosundaki ölümüyle ilgili şu halk hikâyesini aktarır: bir geleneksel Antik Yunan kabul gösterisinde destekçileri başına o kadar çok şapka, gömlek ve pelerin fırlatmıştı ki Drakon, hepsinin altında boğulmuştu ve aynı tiyatroda gömülmüştü. Ölümü hakkındaki gerçek halen belirsizdir, ancak Drakon'un Atina'dan Atinalılarca yakındaki Egine adasına sürüldüğü ve yaşamının kalanını orada geçirdiği bilinir.
Drakon'un anayasası
Drakon'un çıkarttığı kanunlar (Grekçe: θεσμοί - thesmoi) Atina'nın ilk yazılı anayasasıydı. Kimse bunlardan habersiz kalmasın diye kanunlar tahta tabletlere (Grekçe: ἄξονες - axones) asılmış ve neredeyse iki yüzyıl boyunca dört yüzlü piramit şeklindeki stellerin (Grekçe: κύρβεις - kyrbeis) üzerinde korunmuştu. Tabletlere axones deniyordu, çünkü herhangi bir yüzünün okunabilmesi için bu tabletler piramidin ekseni (axis) boyunca herhangi bir yöne çevrilebiliyordu.
Anayasa, birkaç büyük icat içeriyordu:
- Özel bir sınıfın bildiği, çıkartması ve yürütmesi keyfi sözlü kanunlar yerine tüm kanunlar yazılıydı, böylece tüm okur yazar vatandaşlar bunları bilebiliyordu (ki bunlar adaletizlikler için Areopagus'a başvurabilirdi): Aristoteles'e göre "anayasa, Drakon'un idaresinde, ilk kanunname belirlenirken kuruldu".
- Kanunlar cinayet ile gönülsüz insan öldürmenin ayrımını yapıyordu.
Kanunlar özellikle acımasızdı. Örneğin, statüsü alacaklısından düşük olan her borçlu köleliğe zorlanıyordu. Cezalar daha alt sınıftan birisinin borçlusuna karşı daha hoşgörülüydü. Lahana çalmak gibi küçük suçların cezası bile idamdı. Drakon kanunlarında idamın cömertçe kullanılmasıyla ilgili Plutarhos "Drakon'un kendisine niye çoğu suça idam cezası koyduğu sorulunca o, bu küçük suçların idamı hak ettiğini düşündüğünü, daha önemli suçlaraysa daha büyük ceza bulamadığını söylemiş deniyor" demiştir. Ayrıca Plutarhos, "Drakon'un kanunu mürekkeple değil kanla yazılmıştır", demiştir.
Drakon'un cinayet kanunu hariç tüm kanunları MÖ 6. yy. başlarında Solon tarafından kaldırıldı.
Cinayet kanunu
Uzun müzakereler sonucunda Atinalılar, MÖ 409'da cinayet kanunu dahil tüm kanunları tekrar gözden geçirmeye karar verdi. Cinayet kanunu fazlasıyla bölük pörçük bir yazmaydı, ama katilin cezalandırılmasının maktulün akrabalarının kararı olduğunu belirtiyordu. Yazmanın korunan parçasına göre amaçlanmayan insan öldürmeler sürgün cezası alıyordu.
Drakon'un kanununun amaçlanmış insan öldürme için ceza belirleyip belirlemediği açık değildir. MÖ 409'da amaçlanmış insan öldürmenin cezası idamdı, ancak Drakon'un kanunu, 'καὶ ἐὰμ μὲ ‘κ [π]ρονοί[α]ς [κ]τ[ένει τίς τινα, φεύγ]ε[ν]' cümlesiyle başlar, ki bu da muğlak ve çevirisi zor bir cümledir. Bir olası çeviriye göre bu cümlede "Bir adam diğerini amaçlamadan öldürürse bile sürülür" denir.
Dört Yüzler Konsülü
Drakon, Areopagus'tan ayrı, dört yüz üyesi kurayla seçilen Dört Yüzler Konsülü'nü kurdu. Daha sonraki anayasalarda bu konsül, Atina demokrasisi çerçevesinde büyük rol oynayacaktı. Aristoteles'e göre Drakon, kanunları yazarken zaten mevcut, yazısız bir anayasa için sadece yasama yapmıştı. Makama uygunluk için kesin nitelikler belirlemesi örnek gösterilebilir.
Drakon, oy hakkını zırh ve silah kuşanabilen bütün özgür erkeklere sundu. Dört Yüzler Konseyi'nin dokuz arkhon'unu ve hazinedarlarını, bu kişiler arasından on mina'lık borçsuz mal varlığı olan kişiler, komutanlar (strategoi) ve atlıların kumandanları (hipparchoi) arasından yüz mina'nın altında olmamak üzere borçsuz malvarlığına ve hukuki evlilik bağları içerisinde çocuklarının doğmuş olduğuna kanıt sunabileceklerden seçtiler. Bu sayede ölmeleri durumunda servetleri ehil bir vasiye geçebilecekti. Bu memurlar, geçen yılın prytanes (konsey üyeleri), strategoi (komutanlar) ve hipparchoi (atlı kumandanları) kademesindeki kişilerinden, hesapları denetlenene de sorumlu tutulmalılardı. "Areopagus Konsülü, kanunların bekçisiydi ve yargıçları, makamlarını kanuna uygun idare edip etmediklerini görmek amacıyla denetlerdi. Kendisine yanlış yapıldığını hisseden her kimse, kendisine yapılan yanlışla hangi kanunun çiğnendiğinin ilan edilebilmesi için Aeropagus Konsülü'nün önüne bilgi sunabilirdi. Ama, daha önce de söylendiği üzere, borçlar için teminat, borçluların kendileriydi, toprak da az kişinin elindeydi."
Ayrıca bakınız
- Antik Yunanistan'da hukuk
- Hammurabi, en eski kanunlardan bazılarını yazan Babilli hükümdar
Kaynakça
- ^ (İngilizce). 9 Ocak 2014. 12 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2016.
- ^ Cobham, Ebenezer. The Reader's Handbook of Allusions, References, Plots and Stories, sf. 451.
- ^ Suidas. "Δράκων 3 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". Suda On Line. Adler number delta, 1495.
- ^ The Story of the Greeks. Andrews UK Ltd. 2011. ISBN . OCLC 714568684.[]
- ^ Holland (1941). "Axones". American Journal of Archaeology. 45 (3): 346-362. doi:10.2307/499024.
- ^ Aristoteles: Atina Anayasası, 5. Bölüm, 41. Kısım.
- ^ Hammond, N.G.L, (Ed.) (1970). "The Growth of the Athenian State". The Cambridge Ancient History Volume III, Part 3: The Expansion of the Greek World, Eighth to Sixth Centuries B.C. s. 371. ISBN . r eksik
|soyadı1=
() - ^ Morris Silver. Economic Structures of Antiquity 28 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Ed. Greenwood Publishing Group, 1995. . P. 117
- ^ J. David Hirschel, William O. Wakefield. Criminal Justice in England and the United States 28 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Ed. Greenwood Publishing Group, 1995. . p.160.
- ^ Plutarhos. Solon'un Hayatı, XVII 13 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. . (İngilizce)
- ^ Volonaki (2000). ""Apagoge" in Homicide Cases" (PDF). Dike. 3. 9 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Ağustos 2021.
- ^ Drakon and early Athenian homicide law. New York: Yale U.P. 1981. ISBN .
- ^ Aristoteles. Atina Anayasası, 4.3 28 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Aristoteles. Politika, 1274a.
- ^ Aristoteles, Anayasa, §4.
Konuyla ilgili yayınlar
- Rhetoric and the Law of Draco. Oxford: Clarendon Press; New York: Oxford University Press. 1998. ISBN .
- Drakon and Early Athenian Homicide Law. New Haven: . 1981. ISBN .
- The Cambridge Companion to Ancient Greek Law. Cambridge: Cambridge University Press. 2005. ISBN .
- "Ancient Law – Its Connection with the Early History of Society and Its Relativid". Avengers of Blood: Homicide in Athenian Law and Custom from Draco to Demosthenes. Stuttgart: . 2008. ISBN .
- Drakon's Law on Homicide. Berkeley: University of California Press. 1968. OCLC 463502977.
Dış bağlantılar
- Draco’nun cinayet kanununun yeniden yayımlanması için kararname 28 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .—Orijinal metnin İngilizce çevirisi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Drakon Grekce Drakwn Drakōn MO 7 yy civarlari Antik Yunanistan daki Atina sehir devletinin ilk kayitlara gecmis kanun koyucusuydu Doneminin mevcut kan davasi sistemlerinin yerine sadece bir mahkemenin uygulayabildigi yazili hukuk kurallarini getirdi Drakon Atina vatandaslarinca demokratik yontemlerle kanun koyuculuk gorevine secilen ilk kisiydi ama vatandaslar Drakon un boylesine katiligiyla meshur kanunlar cikaracagini ummamisti 19 yuzyildan itibaren Drakon un adi Ingilizce draconian Yunanca drakonteios drakonteios ve diger Bati dillerinde benzer sekilde kati ve acimasiz kurallari ya da kanunlari tanimlamak icin kullanilan sifatlarin kokeni olmustur DrakonDogumAtinaOlumEgineMilliyetYunanMeslekkanun koyucuYasami39 Olympiad da yani MO 622 ya da 621 de Drakon adiyla anilan kanunlari cikartti Drakon un yasamiyla ilgili az sey bilinir 10 yy Bizans ansiklopedisi Suda da soylendigi gibi Yunanistan in Yedi Bilge doneminden once Attikali soylu bir aileden gelmis olabilirdi Suda onun Egine tiyatrosundaki olumuyle ilgili su halk hikayesini aktarir bir geleneksel Antik Yunan kabul gosterisinde destekcileri basina o kadar cok sapka gomlek ve pelerin firlatmisti ki Drakon hepsinin altinda bogulmustu ve ayni tiyatroda gomulmustu Olumu hakkindaki gercek halen belirsizdir ancak Drakon un Atina dan Atinalilarca yakindaki Egine adasina suruldugu ve yasaminin kalanini orada gecirdigi bilinir Drakon un anayasasiDrakon un cikarttigi kanunlar Grekce 8esmoi thesmoi Atina nin ilk yazili anayasasiydi Kimse bunlardan habersiz kalmasin diye kanunlar tahta tabletlere Grekce ἄ3ones axones asilmis ve neredeyse iki yuzyil boyunca dort yuzlu piramit seklindeki stellerin Grekce kyrbeis kyrbeis uzerinde korunmustu Tabletlere axones deniyordu cunku herhangi bir yuzunun okunabilmesi icin bu tabletler piramidin ekseni axis boyunca herhangi bir yone cevrilebiliyordu Anayasa birkac buyuk icat iceriyordu Ozel bir sinifin bildigi cikartmasi ve yurutmesi keyfi sozlu kanunlar yerine tum kanunlar yaziliydi boylece tum okur yazar vatandaslar bunlari bilebiliyordu ki bunlar adaletizlikler icin Areopagus a basvurabilirdi Aristoteles e gore anayasa Drakon un idaresinde ilk kanunname belirlenirken kuruldu Kanunlar cinayet ile gonulsuz insan oldurmenin ayrimini yapiyordu Kanunlar ozellikle acimasizdi Ornegin statusu alacaklisindan dusuk olan her borclu kolelige zorlaniyordu Cezalar daha alt siniftan birisinin borclusuna karsi daha hosgoruluydu Lahana calmak gibi kucuk suclarin cezasi bile idamdi Drakon kanunlarinda idamin comertce kullanilmasiyla ilgili Plutarhos Drakon un kendisine niye cogu suca idam cezasi koydugu sorulunca o bu kucuk suclarin idami hak ettigini dusundugunu daha onemli suclaraysa daha buyuk ceza bulamadigini soylemis deniyor demistir Ayrica Plutarhos Drakon un kanunu murekkeple degil kanla yazilmistir demistir Drakon un cinayet kanunu haric tum kanunlari MO 6 yy baslarinda Solon tarafindan kaldirildi Cinayet kanunuUzun muzakereler sonucunda Atinalilar MO 409 da cinayet kanunu dahil tum kanunlari tekrar gozden gecirmeye karar verdi Cinayet kanunu fazlasiyla boluk porcuk bir yazmaydi ama katilin cezalandirilmasinin maktulun akrabalarinin karari oldugunu belirtiyordu Yazmanin korunan parcasina gore amaclanmayan insan oldurmeler surgun cezasi aliyordu Drakon un kanununun amaclanmis insan oldurme icin ceza belirleyip belirlemedigi acik degildir MO 409 da amaclanmis insan oldurmenin cezasi idamdi ancak Drakon un kanunu kaὶ ἐὰm mὲ k p ronoi a s k t enei tis tina feyg e n cumlesiyle baslar ki bu da muglak ve cevirisi zor bir cumledir Bir olasi ceviriye gore bu cumlede Bir adam digerini amaclamadan oldururse bile surulur denir Dort Yuzler KonsuluDrakon Areopagus tan ayri dort yuz uyesi kurayla secilen Dort Yuzler Konsulu nu kurdu Daha sonraki anayasalarda bu konsul Atina demokrasisi cercevesinde buyuk rol oynayacakti Aristoteles e gore Drakon kanunlari yazarken zaten mevcut yazisiz bir anayasa icin sadece yasama yapmisti Makama uygunluk icin kesin nitelikler belirlemesi ornek gosterilebilir Drakon oy hakkini zirh ve silah kusanabilen butun ozgur erkeklere sundu Dort Yuzler Konseyi nin dokuz arkhon unu ve hazinedarlarini bu kisiler arasindan on mina lik borcsuz mal varligi olan kisiler komutanlar strategoi ve atlilarin kumandanlari hipparchoi arasindan yuz mina nin altinda olmamak uzere borcsuz malvarligina ve hukuki evlilik baglari icerisinde cocuklarinin dogmus olduguna kanit sunabileceklerden sectiler Bu sayede olmeleri durumunda servetleri ehil bir vasiye gecebilecekti Bu memurlar gecen yilin prytanes konsey uyeleri strategoi komutanlar ve hipparchoi atli kumandanlari kademesindeki kisilerinden hesaplari denetlenene de sorumlu tutulmalilardi Areopagus Konsulu kanunlarin bekcisiydi ve yargiclari makamlarini kanuna uygun idare edip etmediklerini gormek amaciyla denetlerdi Kendisine yanlis yapildigini hisseden her kimse kendisine yapilan yanlisla hangi kanunun cignendiginin ilan edilebilmesi icin Aeropagus Konsulu nun onune bilgi sunabilirdi Ama daha once de soylendigi uzere borclar icin teminat borclularin kendileriydi toprak da az kisinin elindeydi Ayrica bakinizAntik Yunanistan da hukuk Hammurabi en eski kanunlardan bazilarini yazan Babilli hukumdarKaynakca Ingilizce 9 Ocak 2014 12 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Haziran 2016 Cobham Ebenezer The Reader s Handbook of Allusions References Plots and Stories sf 451 Suidas Drakwn 3 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Suda On Line Adler number delta 1495 The Story of the Greeks Andrews UK Ltd 2011 ISBN 978 1 84989 348 0 OCLC 714568684 sayfa belirt Holland 1941 Axones American Journal of Archaeology 45 3 346 362 doi 10 2307 499024 Aristoteles Atina Anayasasi 5 Bolum 41 Kisim Hammond N G L Ed 1970 The Growth of the Athenian State The Cambridge Ancient History Volume III Part 3 The Expansion of the Greek World Eighth to Sixth Centuries B C s 371 ISBN 0 521 23447 6 r eksik soyadi1 yardim Morris Silver Economic Structures of Antiquity 28 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ed Greenwood Publishing Group 1995 9780313293801 P 117 J David Hirschel William O Wakefield Criminal Justice in England and the United States 28 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ed Greenwood Publishing Group 1995 9780275941338 p 160 Plutarhos Solon un Hayati XVII 13 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Volonaki 2000 Apagoge in Homicide Cases PDF Dike 3 9 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Agustos 2021 Drakon and early Athenian homicide law New York Yale U P 1981 ISBN 0300026277 Aristoteles Atina Anayasasi 4 3 28 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Aristoteles Politika 1274a Aristoteles Anayasa 4 Konuyla ilgili yayinlarRhetoric and the Law of Draco Oxford Clarendon Press New York Oxford University Press 1998 ISBN 978 0 19 815086 2 Drakon and Early Athenian Homicide Law New Haven 1981 ISBN 978 0 300 02627 6 The Cambridge Companion to Ancient Greek Law Cambridge Cambridge University Press 2005 ISBN 978 0 521 81840 7 Ancient Law Its Connection with the Early History of Society and Its Relativid Avengers of Blood Homicide in Athenian Law and Custom from Draco to Demosthenes Stuttgart 2008 ISBN 978 3 515 09123 7 Drakon s Law on Homicide Berkeley University of California Press 1968 OCLC 463502977 Dis baglantilarDraco nun cinayet kanununun yeniden yayimlanmasi icin kararname 28 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Orijinal metnin Ingilizce cevirisi