Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tammuz veya Tamuz (Arapça: تمّوز, Tammūz; İbranice: תַּמּוּז; Akadca: Duʾzu, Dūzu; Sümerce: :𒌉𒍣𒉺𒇻, Dumuzi sipad) daha sonra İştar olarak da adlandırılacak İnanna tanrıçasının kocası olan bir Antik Mezopotamya tanrısıdır. Sümer, Akad ve bazı Sami halkların dinlerinde yer almış tanrıdan, Tanah gibi Musevi kaynaklarında da bahsedilmiştir.
| Tammuz | |
|---|---|
 İnanna ile Tammuz'un evliliğini betimleyen antik Sümer tasviri | |
| Yaşadığı yer | Cennet (yılın yarısı) Kur(diğer yarısı) |
| Kişisel bilgileri | |
| Eşi | İnanna (sonraları İştar olarak bilinir) |
| Ebeveynleri | Enki ve Duttur |
| Kardeşleri | Geştinanna (kız kardeşi), Amaşilama (bazı metinlerde kız kardeşi olduğu söylenir) |
| Karşılıkları | |
| Yunan karşılığı | Adonis |
| Doğu Sami karşılığı | Tammuz |
| Levant karşılığı | Tammuz/Adonis |
Türkçeye Arapça veya Aramiceden girmiş Temmuz ayı ismini bu tanrıdan almıştır.
Etimoloji
Sümer dini kökenli olan tanrıdan bu dilde Dumuzi sipad olarak bahsedilmiştir. Bu kullanım anlamsal olarak "güvenilir oğul" demektir.
İnançlar
Tammuz inanışının kökenleri Sümerlere dayanır. Çoğu zaman ahır hayvanlarının ve çobanların ya da kırsal hayatın, ekinlerin ve hasadın koruyucusu olarak görülmüştür. Sümer mitolojisinde çoban görünümlü olarak betimlenir. Sümerler, İnanna tanrıçasının bir çiftçi ile bir çoban arasında kimin kocası olacağı konusunda bir seçim yaptığına ve çoban olan Tammuz'u seçtiğine inanmıştır. Bu yüzden çoğunlukla İbrahimi dinlerde yer alan Habil ve Kabil hikâyesi ile karşılaştırılmaktadır. Buna ek olarak Tammuz'un senenin bir yarısını yer altı dünyasında "ölü bir şekilde" geçirdiğine, diğer yarısını ise İnanna ile dünyada "yeniden doğarak" geçirdiğine dair Sümer hikâyeleri vardır. Sıcak ve kurak yaz ayları Tammuz'un ölümünü simgelemişken, yağışlı ve serin dönemler yeniden doğumunu belirtmiştir.
Dumuzi Sümerlerde İnanna'nın eşiyken, Akadlar'da İnanna'nın dengi olan İştar'ın eşidir. Akadlar Gılgamış Destanı'nda Tammuz'u bir allalu kuşu olarak betimlemiştir. Antik Kenan inancındaki Adonis de, ki daha sonraları Yunan panteonuna da girmiştir, buradan kök almıştır. Yunan inanışlarında Adonis adına küçük bir bahçe düzenleme geleneği de bulunmaktadır.
İbrahimi dinler
Tevrat ve Zebur'u kapsayan ve İbrani Kutsal Kitabı olarak da bilinen Tanah'ta Tammuz'a birkaç atıf bulunur. Hezekiel 8:14 ve 15'te Tammuz'a ismi ile hitap edilmiştir:
14 Bundan sonra beni Rab'bin Tapınağı'nın kuzeye bakan kapısının giriş bölümüne götürdü. Orada oturup Tammuz için ağlayan kadınları gördüm. 15 Bana, “İnsanoğlu, bunu gördün mü? Bundan daha iğrenç şeyler de göreceksin” dedi.
Bu Eski Ahit'te Tammuz'a ismi ile hitap edilmiş tek yer olsa da bazı diğer kitap ve bölümlerde ismi verilmeden Tammuz'dan bahsedildiği düşünülmektedir. Yeşaya 17:10-11'de şu ifade yer alır:
Çünkü, ey İsrail, seni kurtaran Tanrıyı unuttun, sığındığın Kayayı anmaz oldun. Bunun yerine, güzel fidanlar, ithal asmalar dikiyorsun. Onlar diktiğin gün filizlenip ertesi sabah tomurcuklanabilir. Ama hastalık ve dinmez acı gününde meyve vermeyecekler.
Metnin fidan dikmek kısmının Tammuz'a tapınılması sırasında oluşturulan minyatür bahçelere atıfta bulunulduğu düşünülmektedir. Yeşeya kitabında yer alan başka kısımlarda da buna benzer ifadeler kullanılmıştır.
Tammuz ve İştar'a dayanan bazı gelenek ve kutlamalar Orta Doğu'da, özellikle Harran ve Mardin'de Hristiyanlık ve İslam sonrası çağlarda bile gözlemlenmiştir.
Kaynakça
- ^ Lung 2014.
- ^ . etcsl.orinst.ox.ac.uk. 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Kasım 2019.
- ^ Mitchell, Stephen (2005) [2004], Gilgamesh: A New English Version by Stephen Mitchell, London, England: Profile Books, Ltd., ISBN s. 169
- ^ Isaiah 17:10
- ^ (2004), Assyrian Identity in Ancient Times and Today (PDF), Helsinki, Finland, 10 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF), erişim tarihi: 13 Kasım 2019
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tammuz veya Tamuz Arapca تم وز Tammuz Ibranice ת מ ו ז Akadca Duʾzu Duzu Sumerce 𒌉𒍣𒉺𒇻 Dumuzi sipad daha sonra Istar olarak da adlandirilacak Inanna tanricasinin kocasi olan bir Antik Mezopotamya tanrisidir Sumer Akad ve bazi Sami halklarin dinlerinde yer almis tanridan Tanah gibi Musevi kaynaklarinda da bahsedilmistir TammuzCoban ve bereket tanrisiInanna ile Tammuz un evliligini betimleyen antik Sumer tasviriYasadigi yerCennet yilin yarisi Kur diger yarisi Kisisel bilgileriEsiInanna sonralari Istar olarak bilinir EbeveynleriEnki ve DutturKardesleriGestinanna kiz kardesi Amasilama bazi metinlerde kiz kardesi oldugu soylenir KarsiliklariYunan karsiligiAdonisDogu Sami karsiligiTammuzLevant karsiligiTammuz AdonisInanna ve Dumuzid in evlenmesini tasvir eden Sumer eseri Turkceye Arapca veya Aramiceden girmis Temmuz ayi ismini bu tanridan almistir EtimolojiSumer dini kokenli olan tanridan bu dilde Dumuzi sipad olarak bahsedilmistir Bu kullanim anlamsal olarak guvenilir ogul demektir InanclarSumer kabartmasi Tammuz un yeralti dunyasinda iblisler tarafindan iskencesini tasvir ediyor Tammuz inanisinin kokenleri Sumerlere dayanir Cogu zaman ahir hayvanlarinin ve cobanlarin ya da kirsal hayatin ekinlerin ve hasadin koruyucusu olarak gorulmustur Sumer mitolojisinde coban gorunumlu olarak betimlenir Sumerler Inanna tanricasinin bir ciftci ile bir coban arasinda kimin kocasi olacagi konusunda bir secim yaptigina ve coban olan Tammuz u sectigine inanmistir Bu yuzden cogunlukla Ibrahimi dinlerde yer alan Habil ve Kabil hikayesi ile karsilastirilmaktadir Buna ek olarak Tammuz un senenin bir yarisini yer alti dunyasinda olu bir sekilde gecirdigine diger yarisini ise Inanna ile dunyada yeniden dogarak gecirdigine dair Sumer hikayeleri vardir Sicak ve kurak yaz aylari Tammuz un olumunu simgelemisken yagisli ve serin donemler yeniden dogumunu belirtmistir Dumuzi Sumerlerde Inanna nin esiyken Akadlar da Inanna nin dengi olan Istar in esidir Akadlar Gilgamis Destani nda Tammuz u bir allalu kusu olarak betimlemistir Antik Kenan inancindaki Adonis de ki daha sonralari Yunan panteonuna da girmistir buradan kok almistir Yunan inanislarinda Adonis adina kucuk bir bahce duzenleme gelenegi de bulunmaktadir Hezekiel kitabinda gecen Ikinci Tapinak onunde Tammuz a aglayan kadina sahit olan Hezekiel in tasviri Gustave Dore 1886 Ibrahimi dinler Tevrat ve Zebur u kapsayan ve Ibrani Kutsal Kitabi olarak da bilinen Tanah ta Tammuz a birkac atif bulunur Hezekiel 8 14 ve 15 te Tammuz a ismi ile hitap edilmistir 14 Bundan sonra beni Rab bin Tapinagi nin kuzeye bakan kapisinin giris bolumune goturdu Orada oturup Tammuz icin aglayan kadinlari gordum 15 Bana Insanoglu bunu gordun mu Bundan daha igrenc seyler de goreceksin dedi Bu Eski Ahit te Tammuz a ismi ile hitap edilmis tek yer olsa da bazi diger kitap ve bolumlerde ismi verilmeden Tammuz dan bahsedildigi dusunulmektedir Yesaya 17 10 11 de su ifade yer alir Cunku ey Israil seni kurtaran Tanriyi unuttun sigindigin Kayayi anmaz oldun Bunun yerine guzel fidanlar ithal asmalar dikiyorsun Onlar diktigin gun filizlenip ertesi sabah tomurcuklanabilir Ama hastalik ve dinmez aci gununde meyve vermeyecekler Metnin fidan dikmek kisminin Tammuz a tapinilmasi sirasinda olusturulan minyatur bahcelere atifta bulunuldugu dusunulmektedir Yeseya kitabinda yer alan baska kisimlarda da buna benzer ifadeler kullanilmistir Tammuz ve Istar a dayanan bazi gelenek ve kutlamalar Orta Dogu da ozellikle Harran ve Mardin de Hristiyanlik ve Islam sonrasi caglarda bile gozlemlenmistir Kaynakca Lung 2014 etcsl orinst ox ac uk 8 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2017 Arsivlenmis kopya 29 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Kasim 2019 Mitchell Stephen 2005 2004 Gilgamesh A New English Version by Stephen Mitchell London England Profile Books Ltd ISBN 978 0743261692 s 169 Isaiah 17 10 2004 Assyrian Identity in Ancient Times and Today PDF Helsinki Finland 10 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan PDF erisim tarihi 13 Kasim 2019