Dux, (çoğul: duces) Latince lider ya da önder anlamına gelir (ducere, 'Liderlik etmek ya da yol göstermek' fiilinden) ve bir askerî birliğe komuta eden anlamında kullanılır.
Roma İmparatorluğu
Bir "Dux", Roma ordusunda iki ya da daha fazla Lejyondan sorumlu olan generali tanımlayan bir unvandır. Dux, bir Konsül ya da İmparator'a gönderme yapabildiği gibi genellikle Roma eyaletlerindeki Roma Valilerini kastederdi. Vali, bir Dux olarak hem en yetkili sivil otorite hem de eyalette konuşlu Lejyonların komutanlarının da başıydı.
Ancak, Hakimiyet döneminde Valiye ait Dux unvanı yönetimle ilgili anlamından ayrıldı ve askeri anlamda "Dux" için yeni bir görev tanımlaması yapıldı. Dux, halâ eyaletteki en yüksek askeri makam ve Lejyonların komutanıydı ancak Dux'a ait gücün kullanılabilmesi eyalet valisinin iznine tabiydi. Ancak bir kez izin verildiği zaman, Dux eyalet valisinden bağımsız hareket edebiliyor ve tüm askeri konulara el atabiliyordu.
Diokletian'ın Tetrarşi reformundan sonra, eyaletler her biri bir Vicarius (Piskopos vekili) tarafından yönetilen piskoposluk bölgelerine bölündü. Valilerle birlikte, Vicarius'a bir Dux eşlik ediyordu. Bu Dux, piskoposluk bölgesindeki tüm diğer Duceslerin ve Vicarius'un piskoposluk bölgesine bağlı Lejyonları göreve çağırması durumunda tüm Lejyonların komutanıydı. Dux makamı, sırasıyla önce Magister Militum'a ve ardından da İmparatora hizmet ederdi.
Bizans İmparatorluğu'ndaki Megas doux pozisyonu, 1453 yılındaki yıkılışına kadar kullanılmıştır.
Roma sonrası dönemde kullanımları
Kral Arthur, Anglosaksonlara karşı yapılan savaşlar sırasında, Roma-Britanya kökenli krallar arasında dux bellorum (" savaşlarındux'ü") olarak tanımlanırdı.
Dux, (Fransızca duc yoluyla) İngilizce ve onun çeşitli varyasyonları olan doge ve İtalyanca Duce, Çağdaş Yunanca (δούκας) biçiminde bir asilzadelik derecesi olarak yüksek feodal unvanlar arasında yerini almıştır.
Yine İngilizce ve bazı diğer dillerde, Dux son sınıf öğrencileri arasında en başarı akademik öğrenciye verilen modern bir unvan olarak İskoçya, Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Afrika ve İzlanda'da kullanılmaktadır.
Kaynakça
Askerî tarih ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Antik Roma ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dux cogul duces Latince lider ya da onder anlamina gelir ducere Liderlik etmek ya da yol gostermek fiilinden ve bir askeri birlige komuta eden anlaminda kullanilir Roma ImparatorluguBir Dux Roma ordusunda iki ya da daha fazla Lejyondan sorumlu olan generali tanimlayan bir unvandir Dux bir Konsul ya da Imparator a gonderme yapabildigi gibi genellikle Roma eyaletlerindeki Roma Valilerini kastederdi Vali bir Dux olarak hem en yetkili sivil otorite hem de eyalette konuslu Lejyonlarin komutanlarinin da basiydi Ancak Hakimiyet doneminde Valiye ait Dux unvani yonetimle ilgili anlamindan ayrildi ve askeri anlamda Dux icin yeni bir gorev tanimlamasi yapildi Dux hala eyaletteki en yuksek askeri makam ve Lejyonlarin komutaniydi ancak Dux a ait gucun kullanilabilmesi eyalet valisinin iznine tabiydi Ancak bir kez izin verildigi zaman Dux eyalet valisinden bagimsiz hareket edebiliyor ve tum askeri konulara el atabiliyordu Diokletian in Tetrarsi reformundan sonra eyaletler her biri bir Vicarius Piskopos vekili tarafindan yonetilen piskoposluk bolgelerine bolundu Valilerle birlikte Vicarius a bir Dux eslik ediyordu Bu Dux piskoposluk bolgesindeki tum diger Duceslerin ve Vicarius un piskoposluk bolgesine bagli Lejyonlari goreve cagirmasi durumunda tum Lejyonlarin komutaniydi Dux makami sirasiyla once Magister Militum a ve ardindan da Imparatora hizmet ederdi Bizans Imparatorlugu ndaki Megas doux pozisyonu 1453 yilindaki yikilisina kadar kullanilmistir Roma sonrasi donemde kullanimlariKral Arthur Anglosaksonlara karsi yapilan savaslar sirasinda Roma Britanya kokenli krallar arasinda dux bellorum savaslarindux u olarak tanimlanirdi Dux Fransizca duc yoluyla Ingilizce ve onun cesitli varyasyonlari olan doge ve Italyanca Duce Cagdas Yunanca doykas biciminde bir asilzadelik derecesi olarak yuksek feodal unvanlar arasinda yerini almistir Yine Ingilizce ve bazi diger dillerde Dux son sinif ogrencileri arasinda en basari akademik ogrenciye verilen modern bir unvan olarak Iskocya Avustralya Yeni Zelanda Guney Afrika ve Izlanda da kullanilmaktadir KaynakcaAskeri tarih ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Antik Roma ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz