Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dünya Dijital Kütüphanesi (İngilizce: World Digital Library (WDL)), ABD Kongre Kütüphanesi, UNESCO ve Cornell Üniversitesi tarafından işletilen uluslararası dijital kütüphane.
 | |
|---|---|
| Sahip | ABD |
| Oluşturan | ABD Kongre Kütüphanesi |
| URL | http://www.wdl.org |
| Ticari? | Değil |
| Site türü | Dijital kütüphane |
| Kullanılabilir dil(ler) | Arapça, Çince, Fransızca, İngilizce, İspanyolca, Portekizce, Rusça |
| Geçerli durum | Çevrimiçi |
Kütüphanenin misyonu, uluslar ve kültürler arası anlayışı geliştirmek, İnternet üzerindeki kültürel içeriğin hacmini ve çeşitliliğini artırmak, eğitimciler, araştırmacılar ve tüm topluluklar için bilgi kaynağı oluşturmak ve ülkeler arasındaki azaltmaya yönelik olarak çeşitli kurumlarla ortaklıklar oluşturmak şeklinde tanımlanmıştır. Kütüphane İnternet'teki İngilizce-dışı ve Batı-dışı içeriği çoğaltmayı ve bilimsel araştırmalara katkıda bulunmayı amaçlar. Kütüphane, dünyadaki tüm kültürlere ait kayda değer ve birincil öneme sahip kültürel belgelerin, çok dilli bir ortamda ve ücretiz olarak İnternet üzerinden erişilebilmesini sağlamayı amaçlar. Bu belgeler aradında elyazmaları, haritalar, nadir kitaplar, partisyonlar, ses kayıtları, filmler, baskılar, fotoğraflar, mimari çizimler ve diğer önemli kültürel belgeler bulunur.
Kütüphanede, açılış tarihi olan 21 Nisan 2009 itibarıyla 1170 belge bulunmaktadır ve site arayüzü Arapça, Çince, Fransızca, İngilizce, İspanyolca, Portekizce ve Rusça dillerinde sunulmaktadır.
Kuruluşu
ABD 2003 yılında, 20 yıllık bir aradan sonra Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'ne (UNESCO) yeniden kalıcı delege göndermeye karar verdiğinde, UNESCO'nun ABD Millî Komisyonu'nun başkanlığı için, Kongre kütüphanecisi James H. Billington aday gösterildi. Billington, komisyonun 2003'teki kuruluş konferansında yaptığı A View of the Digital World Library başlıklı konuşmasında, çeşitli enstitülerde, kütüphanelerde ve müzelerde bulunan zengin belge koleksiyonlarına dünya çapında ücretsiz olarak erişilebilmesini sağlamaya yönelik fikirlerini açıkladı. Kamu ve özel sektör iş birliği ile gerçekleştirilebilecek olan bu tür bir projeye ilk maddi destek Google'dan geldi. Şirket, Dünya Dijital Kütüphanesi'nin geliştirilmesi için 2005 yılında 3 milyon dolar tutarında bağışta bulundu.
Millî komisyonun 2006'daki yıllık toplantısında, Kongre Kütüphanesi'nin Dünya Dijital Kütüphanesi projesindeki danışmanı olan John Van Oudenaren, Billington'ın fikirlerini hayata geçirmek için gerçekleştirilecek projenin ana hatlarını açıkladı. Buna göre, Dünya Dijital Kütüphanesi'nin kuruluşu, çeşitli kurumsal ortakların görev alacağı 4 ana proje alanı içinde yürütülecekti: teknik mimari, içerik seçimi, yönetim ve finansman. Aralık 2006'da millî kütüphane yöneticileri, çeşitli kütüphanelerin teknik yöneticileri ve UNESCO'nun eğitim temsilcilerinden oluşan 45 kişilik bir grup, dijital kütüphanenin nasıl geliştirileceğini tartışmak üzere Paris'te toplandı. Katılımcılar, dört proje alanına özel çeşitli sorunları çözümlemek üzere çalışma grupları oluşturdu.
Çalışma grupları 2007 yılının ilk yarısında, bilişim, kütüphanecilik, web tasarımı ve fonlama gibi alanlardaki profesyonellerle bir araya geldi. Çalışma gruplarının ilk bulguları aynı yılın temmuz ayında daha geniş bir toplulukla paylaşıldı. Bu planlama çalışmaların sonuçları Ekim 2007'de yapılan 34. UNESCO Genel Konferansı'nda sunuldu. Eylül 2008'de Amerikan Devletleri Örgütü de projeye Kongre Kütüphanesi ile birlikte katılma kararı aldı.
Dünya Dijital Kütüphanesi'nin açılışı, 21 Nisan 2009'da Paris'teki UNESCO genel merkezinde yapıldı.
İçerik
Kütüphanede erişilebilen belgelerden bazıları şunlardır:
- Genji Hikâyesi
- Bebek İsa'dan bahseden ilk Aztek belgesi
- Cebirin geliştirilmesinde kullanılan eski Arapça metinler
- Kanayan antilopları betimleyen 8000 yıllık bir Afrika resmi
- Amerika ismine yer verilen ilk harita olan
- Codex Gigas
- 101 yaşındaki eski bir Amerikalı kölenin ses kaydı
- İsveç Hükûmeti'nin İskandinav göçmenler için hazırladığı 1899 tarihli el kitabı
- İspanyolca ve Takalotça dillerinde basılmış ilk kitap olan Doctrina Christiana, en lengua española y tagala
- Mali'den İslami elyazmaları
- Çin İmparatorluğu, Osmanlı İmparatorluğu ve Çarlık Rusyası'na ait nadir fotoğraflar
- Fransa Ulusal Marşı'nın ilk ses kaydı
- Lumiere Kardeşler tarafından çekilen dünyanın ilk filmi
Lisanslar
Kütüphaneye erişim ve içeriğin çevrimiçi olarak görüntülenmesi ücretsizdir. İçeriğin büyük bölümü, zaman aşımı sebebiyle kamu malı hâline gelmiş belgelerden oluşmaktadır. Kamu malı olmayan içeriğin kullanımı hâlinde, katkıda bulunan kurumsal ortağın telif hakkı kurallarına uyulması gerekir.
Ortaklar
Projenin kurumsal ortakları arasında bulunan kuruluşlar:
|
|
Kaynakça
- ^ "About the World Digital Library: Mission". 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
- ^ "UNESCO and Library of Congress sign agreement for World Digital Library: UNESCO-CI". portal.unesco.org. 29 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
- ^ "UN puts global treasures online". news.bbc.co.uk. 24 Nisan 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
- ^ "Free-access World Digital Library set to launch". guardian.co.uk. 11 Şubat 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
- ^ a b c Cody, Edward (21 Nisan 2009). "U.N. Launches Library Of World's Knowledge". Washington Post. 7 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
- ^ "World Digital Library Planned". www.washingtonpost.com. 15 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
- ^ "World Digital Library to launch at UNESCO". AFP via Google News. 20 Nisan 2009. 22 Nisan 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
- ^ (Basın açıklaması). PRWeb. 19 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
- ^ a b c d O'Neil, Peter (13 Nisan 2009). "Website to exhibit world's greatest historical treasures". Canwest News Service. Ottawa Citizen. 17 Nisan 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
- ^ a b "UN puts global treasures online". BBC News. 21 Nisan 2009. 24 Nisan 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
- ^ a b c "RP book featured in World Digital Library". Agence France-Presse, with Inquirer Research. Philippine Daily Inquirer. 21 Nisan 2009. 22 Nisan 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
- ^ a b c "World treasures go on-line in global digital library". AFP. Google News. 21 Nisan 2009. 8 Aralık 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
- ^ "Legal — World Digital Library". www.wdl.org. 2 Eylül 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
- ^ "About the World Digital Library: Partners". 7 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2009.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Dünya Dijital Kütüphanesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- The World Digital Library28 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dunya Dijital Kutuphanesi Ingilizce World Digital Library WDL ABD Kongre Kutuphanesi UNESCO ve Cornell Universitesi tarafindan isletilen uluslararasi dijital kutuphane World Digital Library Dunya Dijital KutuphanesiSahipABDOlusturanABD Kongre KutuphanesiURLhttp www wdl orgTicari DegilSite turuDijital kutuphaneKullanilabilir dil ler Arapca Cince Fransizca Ingilizce Ispanyolca Portekizce RuscaGecerli durumCevrimici Kutuphanenin misyonu uluslar ve kulturler arasi anlayisi gelistirmek Internet uzerindeki kulturel icerigin hacmini ve cesitliligini artirmak egitimciler arastirmacilar ve tum topluluklar icin bilgi kaynagi olusturmak ve ulkeler arasindaki azaltmaya yonelik olarak cesitli kurumlarla ortakliklar olusturmak seklinde tanimlanmistir Kutuphane Internet teki Ingilizce disi ve Bati disi icerigi cogaltmayi ve bilimsel arastirmalara katkida bulunmayi amaclar Kutuphane dunyadaki tum kulturlere ait kayda deger ve birincil oneme sahip kulturel belgelerin cok dilli bir ortamda ve ucretiz olarak Internet uzerinden erisilebilmesini saglamayi amaclar Bu belgeler aradinda elyazmalari haritalar nadir kitaplar partisyonlar ses kayitlari filmler baskilar fotograflar mimari cizimler ve diger onemli kulturel belgeler bulunur Kutuphanede acilis tarihi olan 21 Nisan 2009 itibariyla 1170 belge bulunmaktadir ve site arayuzu Arapca Cince Fransizca Ingilizce Ispanyolca Portekizce ve Rusca dillerinde sunulmaktadir KurulusuABD 2003 yilinda 20 yillik bir aradan sonra Birlesmis Milletler Egitim Bilim ve Kultur Orgutu ne UNESCO yeniden kalici delege gondermeye karar verdiginde UNESCO nun ABD Milli Komisyonu nun baskanligi icin Kongre kutuphanecisi James H Billington aday gosterildi Billington komisyonun 2003 teki kurulus konferansinda yaptigi A View of the Digital World Library baslikli konusmasinda cesitli enstitulerde kutuphanelerde ve muzelerde bulunan zengin belge koleksiyonlarina dunya capinda ucretsiz olarak erisilebilmesini saglamaya yonelik fikirlerini acikladi Kamu ve ozel sektor is birligi ile gerceklestirilebilecek olan bu tur bir projeye ilk maddi destek Google dan geldi Sirket Dunya Dijital Kutuphanesi nin gelistirilmesi icin 2005 yilinda 3 milyon dolar tutarinda bagista bulundu Milli komisyonun 2006 daki yillik toplantisinda Kongre Kutuphanesi nin Dunya Dijital Kutuphanesi projesindeki danismani olan John Van Oudenaren Billington in fikirlerini hayata gecirmek icin gerceklestirilecek projenin ana hatlarini acikladi Buna gore Dunya Dijital Kutuphanesi nin kurulusu cesitli kurumsal ortaklarin gorev alacagi 4 ana proje alani icinde yurutulecekti teknik mimari icerik secimi yonetim ve finansman Aralik 2006 da milli kutuphane yoneticileri cesitli kutuphanelerin teknik yoneticileri ve UNESCO nun egitim temsilcilerinden olusan 45 kisilik bir grup dijital kutuphanenin nasil gelistirilecegini tartismak uzere Paris te toplandi Katilimcilar dort proje alanina ozel cesitli sorunlari cozumlemek uzere calisma gruplari olusturdu Calisma gruplari 2007 yilinin ilk yarisinda bilisim kutuphanecilik web tasarimi ve fonlama gibi alanlardaki profesyonellerle bir araya geldi Calisma gruplarinin ilk bulgulari ayni yilin temmuz ayinda daha genis bir toplulukla paylasildi Bu planlama calismalarin sonuclari Ekim 2007 de yapilan 34 UNESCO Genel Konferansi nda sunuldu Eylul 2008 de Amerikan Devletleri Orgutu de projeye Kongre Kutuphanesi ile birlikte katilma karari aldi Dunya Dijital Kutuphanesi nin acilisi 21 Nisan 2009 da Paris teki UNESCO genel merkezinde yapildi IcerikKutuphanede erisilebilen belgelerden bazilari sunlardir Genji Hikayesi Bebek Isa dan bahseden ilk Aztek belgesi Cebirin gelistirilmesinde kullanilan eski Arapca metinler Kanayan antiloplari betimleyen 8000 yillik bir Afrika resmi Amerika ismine yer verilen ilk harita olan Codex Gigas 101 yasindaki eski bir Amerikali kolenin ses kaydi Isvec Hukumeti nin Iskandinav gocmenler icin hazirladigi 1899 tarihli el kitabi Ispanyolca ve Takalotca dillerinde basilmis ilk kitap olan Doctrina Christiana en lengua espanola y tagala Mali den Islami elyazmalari Cin Imparatorlugu Osmanli Imparatorlugu ve Carlik Rusyasi na ait nadir fotograflar Fransa Ulusal Marsi nin ilk ses kaydi Lumiere Kardesler tarafindan cekilen dunyanin ilk filmiLisanslarKutuphaneye erisim ve icerigin cevrimici olarak goruntulenmesi ucretsizdir Icerigin buyuk bolumu zaman asimi sebebiyle kamu mali haline gelmis belgelerden olusmaktadir Kamu mali olmayan icerigin kullanimi halinde katkida bulunan kurumsal ortagin telif hakki kurallarina uyulmasi gerekir OrtaklarProjenin kurumsal ortaklari arasinda bulunan kuruluslar Yeni Iskenderiye Kutuphanesi Brown Universitesi Kutuphanesi Center for the Study of the History of Mexico Columbus Memorial Library Misir Ulusal Kutuphanesi ve Arsivi International Federation of Library Associations and Institutions Irak Ulusal Kutuphanesi ve Arsivi John Carter Brown Kutuphanesi King Abdullah University of Science and Technology Kongre Kutuphanesi Mamma Haidara Commemorative Library National Archives and Records Administration National Diet Library Japonya National Institute of Anthropology and History Brezilya Ulusal Kutuphanesi Cin Ulusal Kutuphanesi Fransa Ulusal Kutuphanesi Israil Ulusal Kutuphanesi Rusya Ulusal Kutuphanesi Sirbistan Ulusal Kutuphanesi Isvec Ulusal Kutuphanesi Uganda Ulusal Kutuphanesi Qatar Foundation Royal Netherlands Institute of Southeast Asian and Caribbean Studies Rus Devlet Kutuphanesi St Mark Coptic Kutuphanesi Tetouan Asmir Association Bratislava Universite Kutuphanesi Pretoria Universitesi Kutuphanesi Wellcome Kutuphanesi Yale Universitesi Kutuphanesi Yeltsin Cumhurbaskanligi KutuphanesiKaynakca About the World Digital Library Mission 5 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2009 UNESCO and Library of Congress sign agreement for World Digital Library UNESCO CI portal unesco org 29 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2009 UN puts global treasures online news bbc co uk 24 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2009 Free access World Digital Library set to launch guardian co uk 11 Subat 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2009 a b c Cody Edward 21 Nisan 2009 U N Launches Library Of World s Knowledge Washington Post 7 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2009 World Digital Library Planned www washingtonpost com 15 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2009 World Digital Library to launch at UNESCO AFP via Google News 20 Nisan 2009 22 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2009 Basin aciklamasi PRWeb 19 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Nisan 2009 a b c d O Neil Peter 13 Nisan 2009 Website to exhibit world s greatest historical treasures Canwest News Service Ottawa Citizen 17 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2009 a b UN puts global treasures online BBC News 21 Nisan 2009 24 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2009 a b c RP book featured in World Digital Library Agence France Presse with Inquirer Research Philippine Daily Inquirer 21 Nisan 2009 22 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2009 a b c World treasures go on line in global digital library AFP Google News 21 Nisan 2009 8 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2009 Legal World Digital Library www wdl org 2 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2009 About the World Digital Library Partners 7 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2009 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Dunya Dijital Kutuphanesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir The World Digital Library28 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde