Ece Ayhan Çağlar (10 Eylül 1931, Datça - 12 Temmuz 2002, İzmir), Türk şair, etikçi. İkinci Yeni şiir akımının öncülerindendir.
Ece Ayhan | |
---|---|
Doğum | 10 Eylül 1931 Muğla, Türkiye |
Ölüm | 12 Temmuz 2002 (70 yaşında) İzmir, Türkiye |
Meslek | Şair, bürokrat |
Vatandaşlık | Türkiye |
Eğitim | Ankara Üniversitesi |
Dönem | Cumhuriyet dönemi |
Edebî akım | İkinci Yeni |
Önemli eser | Devlet ve Tabiat (1973) |
İlk yıllar ve gençliği
10 Eylül 1931 tarihinde Muğla'da doğdu. Tam adı Ece Ayhan Çağlar'dır. Babasının mal müdürlüğü göreviyle bulunduğu Datça'da, ailenin ikinci çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası Behzat Çağlar, Geliboluludur. Annesi Ayşe Hanım'ın baba tarafı Gelibolu'nun Kavak köyünden göçerek Eceabat'ın Yalova köyüne yerleşmiştir. Behzat Bey'in babası ağır ceza mahkemesi başkâtipliği, dedesi de Gelibolu müftülüğü görevlerinde bulunmuşlardır. Ayşe Hanım'ın babası Hafız İbrahim Deniz, yarı çiftçilik, yarı tüccarlıkla uğraşmış, Eceabat'a bağlı Sivli Köyü halkının imam istemesi üzerine, atandığı bu köyde imamlık yapmıştır.
1932'de Küre'ye mal müdürü olarak atanan Behzat Bey, 1933’e kadar sürdürdüğü bu görevinden istifa edip Çanakkale'ye yerleşmiş ve bir avukatın yanında arzuhalcilik yaparak ailesini geçindirmeye çalışmıştır. Ece Ayhan, ilkokula 1938'de Eceabat'ta başlar, ikinci sınıfı Çanakkale'nin İstiklâl İlkokulu’nda okur. Ailesinin 1940 Kasım'ında Çanakkale'den ayrılarak İstanbul'a yerleşmesi üzerine, üçüncü sınıfa Karagümrük / Atikkale'de bulunan 19. İlkokul'da [daha sonraki adı Hırka-i Şerif İlkokulu] devam eder ve ilk öğrenimini bu okulda tamamlar.
Orta okulu, Vefa Lisesi'nin karşısında bulunan Zeyrek Ortaokulu'nda; lise öğrenimini de Taksim Lisesi'nde [daha sonraki adlarıyla Beyoğlu Lisesi, İstanbul Atatürk Erkek Lisesi] tamamlar. Yüksek öğrenimine 1953'te Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde başlar ve 1959'da mezun olur. Aynı yıl, İstanbul maiyet memurluğunda başladığı stajını ve kaymakamlık kursunu tamamlar. 1962'de Deniz Hafize Hanım ile evlenir ve kaymakam olarak atandığı Gürün'de göreve başlar. 1963'te Alaca'da (Çorum) kaymakamlık ve belediye başkanlığı görevlerine atanır; aynı yıl tek çocuğu olan Ege dünyaya gelir. 1964'te Tuzla Piyade Okulu'nda yedek subay öğrenci olarak başladığı askerlik hizmetini tamamlar ve 1965'te Çardak (Denizli) kaymakamlığına atanır.
Kariyeri
Disiplinli bir yaşam tarzı ve memurluk hayatı, edebiyat çevrelerinde bugün de “hırçın şair”, “huysuz şair” olarak anılan Ece Ayhan’ın yaradılış özelliğiyle bağdaşmayacak olgulardır. Ece Ayhan, 1966’da devlet memurluğu görevinden ayrılarak “soluk alıp verdiğini gerçekten duyduğum tek kent” dediği İstanbul’a yerleşir.
Kısa aralıklarla birçok işe giren sanatçının İstanbul’da yaptığı başlıca işler arasında; Meydan Larousse ansiklopedisinde yazarlık, Sinematek'te ve Yeni Sinema Dergisi’nde müdürlük, Genç Sinema Grubu’nda yöneticilik, Ağaoğlu Yayınevi'nde çok kısa bir süre redaktörlük sayılabilir. Kansere yakalanan eşi Deniz Hafize Hanım'ı 1968'de kaybeder. Ekonomik durumunun çok kötü olması ve yaşının küçüklüğü gibi nedenlerle oğlunun bakımını eşinin ebeveynine bırakır. Emekli Vali İsa Küçük tarafından yazılan "Sarışın ve Kara" isimli roman, Ece Ayhan Çağlar'ın kaymakamlık döneminde yaşadıklarının bir bölümüne büyüteç tutmaktadır. Pazar Postası'nda İdris Damsarsar gibi mahlaslar kullanmıştır.
Hastalık dönemi
Ece Ayhan, 1974’ten ölümüne kadar, beynindeki tümörün yol açtığı birtakım hastalıkların sıkıntılarıyla yaşamıştır. Sağ kulağının ileri derecede işitme engeline ve sağ gözünde de hasara sebebiyet veren tümör, dünyaca ünlü beyin cerrahı Prof. Dr. Gazi Yaşargil'in ameliyatlarıyla ölümcül olmaktan çıkarılmıştır. Ancak, tümörün diğer organlarda meydana getirdiği hasarlar, sanatçıya yaşamı boyunca sıkıntı vermiştir.
Büyük bir ekonomik sıkıntı içinde yaşayan sanatçı, Çanakkale Belediye Başkanlığının yardımlarını görür. Belediyenin geçici işçi kadrosuna alınarak sosyal güvenliğe kavuşması sağlanır ve böylece SSK hastanesinden ücretsiz olarak yararlanır. Sağlığının günden güne bozulması ve bacaklarının felç olması üzerine, yakın dostu şair Metin Üstündağ'ın yardımıyla Ağustos 1999’da Çapa Tıp Fakültesi'ne yatırılır. Buradaki tedavi giderleri SSK tarafından karşılanır. Sigorta kapsamı dışında kalan kurumlarda gördüğü tedavilerin giderleri ise, arkadaşlarının ve eserlerinin yayın hakkını alan Yapı Kredi Yayıncılık'ın yardımlarıyla karşılanır.
İstanbul'da önce Maltepe Huzurevi'ne, daha sonra da şair arkadaşı (dönemin başbakanı) Bülent Ecevit'in isteğiyle bakım şartları ve fizikî kapasitesi daha iyi olan Özel Acıbadem Huzurevi'ne yerleştirilir. Bu süre içinde, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Haseki Hastanesi, Haydarpaşa Hastanesi, Şişli Osmanoğlu Kliniği (2 defa), Central Hospital ve en son da Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde yatılı tedavi görür.
Bütün bu tedavilerin sonucunda felçten kurtulup ayağa kalkabilen sanatçı, Nisan 2001'de tekrar Çanakkale'ye yerleşir ve geçimini telif hakkını Yapı Kredi Yayınları'na verdiği eserlerinin geliriyle sağlar. Düzenli ve yerleşik bir yaşam tarzını bir türlü sevemeyen Ece Ayhan, âdeta tüm sevenlerini ve dostlarını terk ederek tedavi görmekte olduğu Çanakkale'den Temmuz 2002'de ayrılarak İzmir Büyükşehir Belediyesi Gürçeşme Huzurevi'ne yerleşti ve 12 Temmuz 2002'de rahatsızlandığı için kaldırıldığı Eşrefpaşa Hastanesi'nde öldü. 16 Temmuz 2002'de, Çanakkale'nin Eceabat ilçesi Yalova köyünde toprağa verildi.
Şiir kitapları
- 1959: Kınar Hanım'ın Denizleri
- 1965: Bakışsız Bir Kedi Kara
- 1968: Ortodoksluklar
- 1973: Devlet ve Tabiat
- 1977: Yort Savul (Toplu Şiirler)
- 1981: Zambaklı Padişah
- 1982: Çok Eski Adıyladır
- 1991: Çanakkaleli Melâhat'a İki El Mektup ya da Özel Bir Fuhuş Tarihi
- 1993: Sivil Şiirler
- 1993: Son Şiirler
- 1994: Bütün Yort Savul'lar!
- 1999: Bütün Yort Savul'lar! (Genişletilmiş 2. Baskı)
Öyküleri (seçme)
- 1947-1957: Seçilmiş Hikâyeler
- 1952-1957: Yenilik
- 1957-1973: Dost
Bibliyografya
- Ahmet Soysal: "A'dan Z'ye Ece Ayhan" (Kitaplık Dergisi Eki: 2003)
- Ahmet Soysal: "Eşsiz Olana Yakınlık" (Kanat Yayınları, 2006)
- Erdoğan Kul: Ece Ayhan'ın Şiirleri Üzerine Bir Araştırma (Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007)
- Hulusi Geçgel: "İkinci Yeni Şiirinin Çevresinde Ece Ayhan" (Doktora Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2002)
- Kenan Yücel: "Anacığım, Merhaba!" Ece Ayhan'dan Ülkü Başsoy'a Mektuplar, Kartlar 3 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., (Ve Yayınevi, İstanbul, 2014)
Kaynakça
- ^ "Milliyet, 29.10.2010". 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mart 2016.
- ^ . Anadolu Ajansı. 12 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2023.
- ^ "Ece Ayhan'a vefa örneği". 12 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2013.
- ^ "TRT TÜRK "Notlar" Ece Ayhan". 30 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2013.
- ^ Şair Ece Ayhan öldü. Hürriyet, 13 Temmuz 2002. http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=84385 14 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- Ece Ayhan - Portreler Galerisi 13 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., TRT Belgesel
- Ece Ayhan'ın Poetika Sözlüğü, Aralık dergisi 22 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Vikisöz'de Ece Ayhan ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ece Ayhan Caglar 10 Eylul 1931 Datca 12 Temmuz 2002 Izmir Turk sair etikci Ikinci Yeni siir akiminin onculerindendir Ece AyhanDogum10 Eylul 1931 1931 09 10 Mugla TurkiyeOlum12 Temmuz 2002 70 yasinda Izmir TurkiyeMeslekSair burokratVatandaslik TurkiyeEgitimAnkara UniversitesiDonemCumhuriyet donemiEdebi akimIkinci YeniOnemli eserDevlet ve Tabiat 1973 Ilk yillar ve gencligi10 Eylul 1931 tarihinde Mugla da dogdu Tam adi Ece Ayhan Caglar dir Babasinin mal mudurlugu goreviyle bulundugu Datca da ailenin ikinci cocugu olarak dunyaya geldi Babasi Behzat Caglar Geliboluludur Annesi Ayse Hanim in baba tarafi Gelibolu nun Kavak koyunden gocerek Eceabat in Yalova koyune yerlesmistir Behzat Bey in babasi agir ceza mahkemesi baskatipligi dedesi de Gelibolu muftulugu gorevlerinde bulunmuslardir Ayse Hanim in babasi Hafiz Ibrahim Deniz yari ciftcilik yari tuccarlikla ugrasmis Eceabat a bagli Sivli Koyu halkinin imam istemesi uzerine atandigi bu koyde imamlik yapmistir 1932 de Kure ye mal muduru olarak atanan Behzat Bey 1933 e kadar surdurdugu bu gorevinden istifa edip Canakkale ye yerlesmis ve bir avukatin yaninda arzuhalcilik yaparak ailesini gecindirmeye calismistir Ece Ayhan ilkokula 1938 de Eceabat ta baslar ikinci sinifi Canakkale nin Istiklal Ilkokulu nda okur Ailesinin 1940 Kasim inda Canakkale den ayrilarak Istanbul a yerlesmesi uzerine ucuncu sinifa Karagumruk Atikkale de bulunan 19 Ilkokul da daha sonraki adi Hirka i Serif Ilkokulu devam eder ve ilk ogrenimini bu okulda tamamlar Orta okulu Vefa Lisesi nin karsisinda bulunan Zeyrek Ortaokulu nda lise ogrenimini de Taksim Lisesi nde daha sonraki adlariyla Beyoglu Lisesi Istanbul Ataturk Erkek Lisesi tamamlar Yuksek ogrenimine 1953 te Ankara Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi nde baslar ve 1959 da mezun olur Ayni yil Istanbul maiyet memurlugunda basladigi stajini ve kaymakamlik kursunu tamamlar 1962 de Deniz Hafize Hanim ile evlenir ve kaymakam olarak atandigi Gurun de goreve baslar 1963 te Alaca da Corum kaymakamlik ve belediye baskanligi gorevlerine atanir ayni yil tek cocugu olan Ege dunyaya gelir 1964 te Tuzla Piyade Okulu nda yedek subay ogrenci olarak basladigi askerlik hizmetini tamamlar ve 1965 te Cardak Denizli kaymakamligina atanir KariyeriDisiplinli bir yasam tarzi ve memurluk hayati edebiyat cevrelerinde bugun de hircin sair huysuz sair olarak anilan Ece Ayhan in yaradilis ozelligiyle bagdasmayacak olgulardir Ece Ayhan 1966 da devlet memurlugu gorevinden ayrilarak soluk alip verdigini gercekten duydugum tek kent dedigi Istanbul a yerlesir Kisa araliklarla bircok ise giren sanatcinin Istanbul da yaptigi baslica isler arasinda Meydan Larousse ansiklopedisinde yazarlik Sinematek te ve Yeni Sinema Dergisi nde mudurluk Genc Sinema Grubu nda yoneticilik Agaoglu Yayinevi nde cok kisa bir sure redaktorluk sayilabilir Kansere yakalanan esi Deniz Hafize Hanim i 1968 de kaybeder Ekonomik durumunun cok kotu olmasi ve yasinin kucuklugu gibi nedenlerle oglunun bakimini esinin ebeveynine birakir Emekli Vali Isa Kucuk tarafindan yazilan Sarisin ve Kara isimli roman Ece Ayhan Caglar in kaymakamlik doneminde yasadiklarinin bir bolumune buyutec tutmaktadir Pazar Postasi nda Idris Damsarsar gibi mahlaslar kullanmistir Hastalik donemiEce Ayhan 1974 ten olumune kadar beynindeki tumorun yol actigi birtakim hastaliklarin sikintilariyla yasamistir Sag kulaginin ileri derecede isitme engeline ve sag gozunde de hasara sebebiyet veren tumor dunyaca unlu beyin cerrahi Prof Dr Gazi Yasargil in ameliyatlariyla olumcul olmaktan cikarilmistir Ancak tumorun diger organlarda meydana getirdigi hasarlar sanatciya yasami boyunca sikinti vermistir Buyuk bir ekonomik sikinti icinde yasayan sanatci Canakkale Belediye Baskanliginin yardimlarini gorur Belediyenin gecici isci kadrosuna alinarak sosyal guvenlige kavusmasi saglanir ve boylece SSK hastanesinden ucretsiz olarak yararlanir Sagliginin gunden gune bozulmasi ve bacaklarinin felc olmasi uzerine yakin dostu sair Metin Ustundag in yardimiyla Agustos 1999 da Capa Tip Fakultesi ne yatirilir Buradaki tedavi giderleri SSK tarafindan karsilanir Sigorta kapsami disinda kalan kurumlarda gordugu tedavilerin giderleri ise arkadaslarinin ve eserlerinin yayin hakkini alan Yapi Kredi Yayincilik in yardimlariyla karsilanir Istanbul da once Maltepe Huzurevi ne daha sonra da sair arkadasi donemin basbakani Bulent Ecevit in istegiyle bakim sartlari ve fiziki kapasitesi daha iyi olan Ozel Acibadem Huzurevi ne yerlestirilir Bu sure icinde Cerrahpasa Tip Fakultesi Haseki Hastanesi Haydarpasa Hastanesi Sisli Osmanoglu Klinigi 2 defa Central Hospital ve en son da Marmara Universitesi Tip Fakultesi nde yatili tedavi gorur Butun bu tedavilerin sonucunda felcten kurtulup ayaga kalkabilen sanatci Nisan 2001 de tekrar Canakkale ye yerlesir ve gecimini telif hakkini Yapi Kredi Yayinlari na verdigi eserlerinin geliriyle saglar Duzenli ve yerlesik bir yasam tarzini bir turlu sevemeyen Ece Ayhan adeta tum sevenlerini ve dostlarini terk ederek tedavi gormekte oldugu Canakkale den Temmuz 2002 de ayrilarak Izmir Buyuksehir Belediyesi Gurcesme Huzurevi ne yerlesti ve 12 Temmuz 2002 de rahatsizlandigi icin kaldirildigi Esrefpasa Hastanesi nde oldu 16 Temmuz 2002 de Canakkale nin Eceabat ilcesi Yalova koyunde topraga verildi Siir kitaplari1959 Kinar Hanim in Denizleri 1965 Bakissiz Bir Kedi Kara 1968 Ortodoksluklar 1973 Devlet ve Tabiat 1977 Yort Savul Toplu Siirler 1981 Zambakli Padisah 1982 Cok Eski Adiyladir 1991 Canakkaleli Melahat a Iki El Mektup ya da Ozel Bir Fuhus Tarihi 1993 Sivil Siirler 1993 Son Siirler 1994 Butun Yort Savul lar 1999 Butun Yort Savul lar Genisletilmis 2 Baski Oykuleri secme 1947 1957 Secilmis Hikayeler 1952 1957 Yenilik 1957 1973 DostBibliyografyaAhmet Soysal A dan Z ye Ece Ayhan Kitaplik Dergisi Eki 2003 Ahmet Soysal Essiz Olana Yakinlik Kanat Yayinlari 2006 Erdogan Kul Ece Ayhan in Siirleri Uzerine Bir Arastirma Doktora Tezi Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu 2007 Hulusi Gecgel Ikinci Yeni Siirinin Cevresinde Ece Ayhan Doktora Tezi Trakya Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu 2002 Kenan Yucel Anacigim Merhaba Ece Ayhan dan Ulku Bassoy a Mektuplar Kartlar 3 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ve Yayinevi Istanbul 2014 Kaynakca Milliyet 29 10 2010 6 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mart 2016 Anadolu Ajansi 12 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Temmuz 2023 Ece Ayhan a vefa ornegi 12 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2013 TRT TURK Notlar Ece Ayhan 30 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2013 Sair Ece Ayhan oldu Hurriyet 13 Temmuz 2002 http hurarsiv hurriyet com tr goster haber aspx id 84385 14 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarEce Ayhan Portreler Galerisi 13 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde TRT Belgesel Ece Ayhan in Poetika Sozlugu Aralik dergisi 22 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Vikisoz de Ece Ayhan ile ilgili sozleri bulabilirsiniz