Beyin ve sinir cerrahisi alanında uzmandır. Beyin cerrahisi pratiğinde, mikroskop kullanımının (mikrocerrahinin) hayata geçirilmesinde ve yaygınlaştırmasındaki katkılarıyla tanınır. 1999 yılında Amerikan Nörolojik Cerrahlar Kongresi'nde Neurosurgery Dergisi tarafından "1950-2000 Yüzyılın Beyin Cerrahı" unvanı verilmiş ve Avrupa Nörolojik Cerrahlar Birliği onur madalyası ile onurlandırılmıştır.
Yaşamı
Ailesi ve çocukluğu
Gazi Yaşargil, 6 Temmuz 1925 tarihinde babasının kaymakam olarak görevi yaptığı Diyarbakır’ın Lice ilçesinde Sehavet Hanım ile Azmi Bey'in oğlu olarak doğdu. Doğduğu yıl ailesi ile beraber Ankara’ya taşındı. Yaşamının ilk 18 yılını Ankara İçcebeci'de geçirdi. İkisi kız ikisi erkek olmak üzere dört kardeşi vardı. Ablası Selma hanım, Ankara Gazi Lisesinde 40 yıl İngilizce öğretmenliği yaptı. Kimya mühendisi olan kardeşi Tomris hanım Makine ve Kimya kurumunda kimya mühendisi olarak çalıştı. Abisi Erdem bey Basel’de Genel Cerrahi Profesörü, Günay bey ise Zürih'de Fizyoloji Profesörü oldu.
Yaşargil geçmişini şöyle özetlemektedir;
"Ben 6 Temmuz 1925 Lice doğumlu bir Türküm, babam kaymakamdı, Türkiye'de yetiştim. İlk ruhi gıdamı ailemden, komşulardan, okuduğum okullardan, arkadaşlarımdan aldım. Baba tarafından efsanevi Kayıhan aşiretindenim, ana tarafım ise Sinop'tan gelme.".
Eğitimi ve akademik kariyeri
1943 yılında Ankara Atatürk Lisesi'ndeki lise eğitimini tamamladı Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne başladı. Kendisinin ve iki erkek kardeşinin tıp tahsili almasında komşuları ve aile dostları olan nöroloji profesörü etkili oldu.
Tıp eğitimine 1944 yılından itibaren iki dönem Almanya'daki Friedrich Schiller Üniversitesi'nde, ardından on dönem Basel Üniversitesi’nde devam etti. 1949 sonbaharında Basel Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun oldu. Beyin cerrahisi alanında uzmanlaşmaya başlamadan önce, bu alanda uzmanlığın ön şartı olarak üç yıl süreyle başka dallarda çalışması gerekiyordu. Anatomi Enstitüsü’nde beyin anatomisi üzerine Josef Klingler’in yanında çalıştı; ardından 1950-1953 yılları arasında nöroloji-psikiyatri, iç hastalıkları ve genel cerrahi asistanlığı yaptı. Ocak 1953’te Zürih Üniversitesi’nde uzmanlık eğitimine başladı. Beyin cerrahisi kliniğinde Hugo Krayenbühl ve Gerhard Weber ve E. Zancler’in yanında uzmanlık eğitimini aldı.
Zürih Üniversitesi Beyin Cerrahisi Kliniği’ndeki çalışması sırasında ilk 12 sene (1953-1965) beyin ve orbita anjiyografisi alanına yoğunlaşıp çok sayıda hastada anjiyografi uygulaması yaptı. 1957-1965 yılları arasında ise stereotaktik teknikle Parkinson hastalığı ve diğer hareket bozukluklarının tedavisine yönelik ameliyatlar yaptı. Zürih Üniversitesinde Fizyoloji profesörü Oscar Wyss ile ilk defa yüksek-frekanslı koagülasyon (kanama durdurma amaçlı) tekniğini kullandı ve bu teknik sonrasında cerrahi pratiğinde yaygınlaştı.
1965-1966 yıllarında ABD’de Vermont Üniversitesi bünyesindeki hayvan laboratuvarında Raymond Madiford Peardon Donaghy ve ameliyat hemşiresi Jackie Robert’ın yanında mikrovasküler cerrahi (mikroskop eşliğinde yapılan damar ameliyatları) öğrendi ve bu tekniği ilk defa hayvanların beyin damarlarında uyguladı.
1967’de Zürih'e döndü, Ekim 1967'de üç atardamarı tıkalı bir hastaya yeni bir atardamar bağlama operasyonunu ilk kez gerçekleştirdi. Zürih Kliniği'nde mikrovasküler cerrahi tekniğini tüm beyin ve omurilik cerrahisinde kullanmaya başladı. Bu teknik; beynin anevrizma, AVM, kavernom gibi damarsal kökenli problemlerinde, beyin-omurilik tümörlerinde ve temporal epilepsi cerrahisinde rutin olarak kullanılır oldu; böylece modern nöroşirürjide yeni bir dönem başladı. Zürih’te kurulan mikrocerrahi laboratuvarı, 1968-1993 yılları arasında tüm dünyadan gelen nöroşirürjiysenlere bir eğitim merkezi haline geldi. Yaşargil bu dönemde mikronöroşirürji üzerinde sekiz kitap yayınladı.
Zürih Üniversitesi Nöroşirürji kliniğindeki şeflik görevinden Ocak 1993’te emekli oldu. O dönem bilim dünyasınca tanınmış bir cerrah olan 68 yaşındaki Yaşargil, İstanbul'dan gelen bir teklifi kabul edip Türkiye'ye dönme hazırlıklarını yaparken yasalara göre bir asker kaçağı olması nedeniyle Türkiye planını gerçekleştiremedi. Bu nedenle 1994’te Yaşargil, Amerika’da Little Rock şehrindeki Arkansas Tıp Bilimleri Üniversitesi’nden gelen teklifi kabul etti. Orada nöroşirürji kliniği şefi Profesör Ossama Al-Mefty ile Amerika'da ilk mikronöroşirürji merkezini geliştirdi. Bu hastanede ameliyatlar yaptı, dersler verdi, yayımlar yaptı, mikronöroşirürji laboratuvarı kurdu ve mikronöroşirürji kursları hazırladı. Ekim 2013’te Arkansas Üniversitesinden emekli oldu.
Yaşargil Kasım 2013’ten sonra Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroşirürji Anabilim dalı kadrosunda yer aldı. 2012'de Azerbaycan'da kurulan Avrasiya Akademiyası adlı uluslararası derneğin kurucu üyelerinden biridir.
Vatandaşlıktan çıkarılması ve geri kabulü
27 Mayıs darbesinden sonra askerî yönetimin ülke idaresine el koyması esnasında Yaşargil yurt dışında eğitimine devam etmekteydi. Doçentlik sınavına gireceği günlerde Türkiye'den askerlik vaktinin geldiğine dair celp ulaştı. O sıralar liseden arkadaşı olan Ömer İnönü, Gazi Yaşargil'i ziyaret etmişti. Ömer İnönü'ye babası olan İsmet İnönü'ye eğitimi bittikten sonra ülkeye döneceğini iletmesini istedi. Ancak bu girişim sonuç vermedi ve Bakanlar Kurulu kararı ile Türk vatandaşlığından çıkarıldı. Vatansızların taşıdığı "haymatlos" pasaportuyla yaşamaya başladı.
Turgut Özal döneminde Yaşargil'in yeniden vatandaşlığa alınması için işlemler başlatıldı. Türkiye'ye gelmekten hâlâ çekinen Yaşargil'e pasaportunu dönemin Sanayi Bakanı Şükrü Yürür götürdü. 18 yaşında ayrıldığı ülkesine 45 yıl sonra yeniden dönme imkânına erişti. Ankara'ya dönüşünde çok duygulandığını belirtmiş ve otomobilden inmeyerek 3 saat boyunca otomobille Ankara'yı gezmiştir. Sonrasında İstanbul'a geçip eski dostu Can Yücel'le buluştu.
Keşifleri
İntrakraniyal anevrizma ameliyatlarında balonlaşan damarları klemplemek için kullanılan klipsleri dizayn etmiş ve uygulamaya sokmuştur. Halen Yaşargil klipleri kendine has özellik ve tipleri ile kullanımdadır.
Özellikle beyin ameliyatlarında operasyon sahasına ulaşmak için kibarca kenara alınması gereken beyin dokusunu ekarte etmek için Leyla retraktörünü dizayn etmiş ve uygulamaya sokmuştur. Halen beyin cerrahi ameliyatlarının vazgeçilmez bir parçasıdır. Cihaz, adını Yaşargil'in kızından almıştır.
Mikroskop ile yapılan ameliyatlarda daha geniş bir görüş alanı sağlamak için "Kayan Mikroskop" adı verilen hareketli sistemi geliştirmiştir.
Unvanları
İntrakraniyal anevrizma ameliyatlarında kullanılan ve adıyla özdeşleşmiş "Yaşargil klip"leri.
Mikrosinir cerrahisinin kurucusu olan Gazi Yaşargil "Beyin ve Sinir Cerrahı" ve "Profesör Doktor" gibi akademik unvanlarının yanında "Yüzyılın Beyin Cerrahı" unvanına sahiptir. Avrupa Nöroşirürji Derneği'nin 19 - 24 Eylül tarihleri arasında düzenlediği kongrede yine aynı derneğin onur madalyasına layık bulunan Yaşargil, bu ödüle hak kazanan ilk Türk olmuştur. Yaşargil'e ödülü, binden fazla beyin cerrahının katıldığı törenle Tivoli Kongre Merkezi'nde verilmiştir.
Harvey Cushing ile beraber 20. yüzyılın en önemli nöroşirürjisyenlerinden sayılmaktadır.
2000 yılında Cumhuriyet Gazetesi tarafından son bin yıl içinde Türk tarihinin Atatürk ve İbn Sina gibi 10 Türk büyüğünden biri olarak seçildi.
Özel yaşamı
İki kez evlenen Yaşargil'in, ilk evliliğinden Leyla ve Ceylan adında iki kızı ve Can adında oğlu bulunmaktadır. Oğluna, ismi arkadaşı Can Yücel'in hatırası nedeniyle verilmiştir.
Eşi Diane'i bir röportajında şöyle anlatmaktadır;
"Bambaşka bir İngilizdir o. Türkleri sonsuz sever, çok hoşlanır. 8 sene Avrupa Beyin Cerrahisi Hemşireleri'nin şefliğini yaptı, mesleğinde çok başarılıdır. Benim ameliyatlarımda kendi yaratışları vardır, birlikte çok iyi düet yaparız. Ne yazık ki, dünyada hâlâ hemşirenin kıymeti bilinmiyor.".
Görüşler
1976’da şair Ece Ayhan beyin ameliyatı amacıyla Zürih'e, yanına gitmiştir. Ece Ayhan’ın anlatımına göre Yaşargil, ameliyat edeceği hastayı ameliyathaneye kadar kucağında taşımaktadır. Böyle yapmasının sebebini hastasını hissetmek istemesi olduğu belirtilmektedir. Ameliyat ettiği hasta ayılır ayılmaz da ondan dilini çıkarmasını istediği, bu isteğinin sebebinin de hastanın dilini çıkarmadan önce tükürükleri temizlemek için yutkunmaya çalışmasını görmek olduğu ifade edilmektedir. Zira bu davranışın sosyal bir davranış olarak değerlendirilmesinden dolayı, bunu yapan hastasının iyi olduğu kanaatine vardığı bildirilmektedir.
Can Yücel ile beraber devlet bursu ile yurt dışına gitme hikâyesi ise yaygındır. Özellikle sosyal medyada dolaşımda olan yazılara göre; "İkili; dönemin milli eğitim bakanını, yani Hasan Ali Yücel’i ziyarete giderler ve taleplerini ifade ederler. Bakan bey iki arkadaştan birini, yani Can Yücel’i dışarı çıkarır, Gazi Yaşargil’e de kendisini gönderebileceğini fakat Can’ı gönderemeyeceğini söyler. Gönderememesine de “oğlunu yurt dışına gönderdi” dedikodularını gerekçe gösterir. Bunun üzerine Can da biriktirdiği tüm parayı arkadaşı Gazi’ye verir. Gazi yurt dışında okur ve “hocaların hocası” olur. Yıllar sonra Can Yücel kendi oğlunu, tıp fakültesinden mezun olduktan sonra arkadaşı Gazi Yaşargil’e gönderir, beyin cerrahisine katacağı bir şeyler vardır diye.". Ancak bu iddialar gerçeği yansıtmamakta olup her ikisinin de kendi imkanları ile yurt dışına gittikleri ifade edilmektedir.
Can Yücel, Yaşargil'i "beynin Piri Reisi" olarak tanımlamıştır.
Ohio, Cincinnati Üniversitesi Nöroşirürji bölümünden Prof. Dr. John M . Tew, Prof. Dr. Gazi Yaşargil'in neden nöroşirürjiye göre "Yüzyılın Adamı" seçildiğini şu şekilde ifade etmektedir;
" ...var olan makrocerrahi teknikleriyle tatmin olmayan ve Dongahy ve Krayenbühl gibi meslektaşları tarafından teşvik edilen M. Gazi Yaşargil anjiyografi gibi yeni gelişen teknolojilerden ustalıkla yararlanıp, bu teknikleri daha da ilerleterek mikrocerrahiyi geliştirdi. Mikrocerrahi tekniklerinin önünü açabilmek için, kayan mikroskop, ayarlanabilir otomatik ekartör, mikrocerrahi aletleri ve ergonomik anevrizma klip ve aplikatörleri gibi yeni aletler yarattı. Yaşargil serebrovasküler nöroşirurjide kullanılmak üzere geliştirdiği dahice mikrocerrahi teknikler sayesinde, daha önce inoperabl sayılan hastaların sonlanımını köklü bir biçimde değiştirmiştir..."
Medya
Yönetmenliğini Atıl İnanç'ın yaptığı ve Gazi Yaşargil'in kendi anlatımına dayanan "Master of Brains, Gazi Yasargil" adlı belgesel Mayıs 2021'de ABD'de gösterime girdi.
Onurlandırmalar
Diyarbakır'da adı verilmiş olan Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi.Profesör Yaşargil ismi altında Oxford-İngiltere, Little Rock-ABD ve Pekin-Çin’de mikrocerrahi laboratuvarları kurulmuştur.
Arkansas Üniversitesi, “Yaşargil Kürsüsü”nü kurarak ve “Gazi ve Dianne Yaşargil Yıllık Konferansı”nı yaparak çalışmalarını onurlandırmıştır.
Amerika Nöroşirürji cemiyetinde yıllık "Yaşargil dersi" verilmektedir.
Türk Nöroşirürji Cemiyetinde yıllık "Yaşargil” dersleri" verilmektedir.
Zürich İsviçre Tıp Fakültesi Kasım 2014 yılında “Yıllık Yaşargil” konferansları başlatılarak Yaşargil’in Zürich Üniversitesi’nde çalışmaları ve katkıları onurlandırılmıştır.
Türkiye'de Diyarbakır'daki eğitim ve araştırma hastanesine onun adı verilmiştir.
2020 yılında, 95. yaş günü bilimsel bir etkinlikle kutlandı ve dünyanın dört bir yanından 10bin civarı kişi ile rekor katılım sağlandı. “Microneurosurgery - Past, Present & Future” (Mikronöroşirurji’nin Geçmişi, Bugünü ve Geleceği) başlıklı uluslararası “webinar” toplatısında Prof. Yaşargil; mesleki tecrübelerini, bilgi ve deneyimlerini tüm dünya beyin ve sinir cerrahları ile bir kez daha paylaştı.
2002 - Uluslararası Francesco Durante Ödülü, İtalya
2002 - Millî Egemenlik Onur Ödülü
2005 - (Millî Egemenlik Onur Ödülü) (İkinci defa)
Yayınları
Yaşargil, cerrahi deneyimlerini 330 makale ve 13 kitapta yayınlamıştır. Microneurosurgery kitabı (1984–1996, Georg Thieme Verlag Stuttgart-New York) 6 cilttir ve geniş mikro cerrahi deneyimlerinin kapsamlı bir derlemesidir. Beyin cerrahisi literatürüne büyük bir katkı sağlamıştır ve halen başucu kitabı niteliğindedir.
1957 Roentgenological diagnosis of exophtalmus unilateralis (Almanca)
1957 Vascular diseasesof the vertebral and basialar atreries (Almanca)
1958 The cerebral aneurysm (Almanca)
1962 The vertebral angiography (Almanca)
1965 Cerebral angiography (Almanca)
1967 Mikro – Vascular Surgery (İngilizce)
1968 Cerebral angiography (İngilizce)
1969 Microsurgery applied to neurosurgery (İngilizce)
1987 Microneurosurgery Vol. IIIA: AVM of the Brain (İngilizce)
1987 Microneurosurgery Vol. IIIB: AVM of the Brain (İngilizce)
1994 Tumors of the Central Nervous system (İngilizce)
Microneurosurgery Vol. IVA:
Microneurosurgery Vol. IVB:
1996 Tumors of the Central Nervous system (İngilizce)
Dış bağlantılar
Master of Brains, Gazi Yasargil belgeselinin tanıtım filmi 27 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Türkiye Bilimler Akademisi'nin 2019 yılında yaptığı röportaj, Bölüm 1 19 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Türkiye Bilimler Akademisi'nin 2019 yılında yaptığı röportaj, Bölüm 2 19 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
^abc"M. Gazi Yaşargil: Neurosurgery's man of the century". 11 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2021.
^Lovato, Renan Maximilian; Vitorino Araujo, João Luiz; de Paula Guirado, Vinícius Monteiro; Veiga, José Carlos Esteves (Şubat 2016). "The Legacy of Yasargil: the Father of Modern Neurosurgery". Indian Journal of Surgery (İngilizce). 78 (1): 77-78. doi:10.1007/s12262-015-1421-6. ISSN 0972-2068. (PMC) 4848227 $2. (PMID) 27186050.KB1 bakım: PMC biçimi ()
^abGülseren Özkan (30 Eylül 2014). "Dünyaca ünlü beyin cerrahı Gazi Yaşargil, Türkiye'de". 23 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2015.
^abcde. 19 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2021.
^abcde"Prof. Dr. M. Gazi Yaşargil'in Özgeçmişi" (PDF). 20 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Ağustos 2021.
^abcde"Ameliyattan hálá korkarım". 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2021.
^abcAk İkinci, Özlem (Mayıs 2015). "Yüzyılın Beyin Cerrahı Gazi Yaşargil: "Beyne Çok Hürmetli Olmak Gerek"". Bilim Teknik Dergisi.Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
^. Acil Tıp Uzmanlar Derneği. 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2015.
^. 19 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2021.
^"Eurasian Academy Official Site". 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2016.
^abc"Gazi Yaşargil 'in Film Gibi Öyküsü!". 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.
^abc. 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021.
^The Fenestrated Yaşargil T-Bar Clip 25 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Video: University of Wisconsin
^"Cep telefonları, teknoloji beyin tümörüne yol açıyor mu?". Milliyet. 20 Ekim 2014. 30 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mayıs 2015.
^Rogers, Larry (2015). Yasargil: Father of Modern Neurosurgery. KoehlerBooks. .
^. 5 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2021.
^ab"20 Maddede Cerrahların Efendisi Gazi Yaşargil". 30 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2021.
^ab"KPSS". 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.
^. 19 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2021.
^. 19 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2021.
^"Prof. Dr. Gazi Yaşargil 95 Yaşını 10 bin Cerrahla Kutladı". 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.
^"Gazi Yaşargil Caddesi". 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.
^"Gazi Yaşargil sokağı". 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.
^"Gazi Yaşargil sokak". 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.
^"Gazi Yaşargil Lisesi". 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.
^. TBMM.gov.tr. 13 Temmuz 2015. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2015.
^"Books by Mahmut Gazi Yaşargil". 19 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2021.
^"Gazi Yasargil". 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mahmut Gazi Yasargil d 6 Temmuz 1925 Lice Diyarbakir Turk bilim insani ve tip hekimi Mahmut Gazi YasargilDogum6 Temmuz 1925 98 yasinda Lice Diyarbakir TurkiyeOdullerKariyeriDaliNorosirurji MikrocerrahiCalistigi kurumlarVermont Universitesi Basel Universitesi Arkansas Universitesi Birlesmis Milletler Beyin ve sinir cerrahisi alaninda uzmandir Beyin cerrahisi pratiginde mikroskop kullaniminin mikrocerrahinin hayata gecirilmesinde ve yayginlastirmasindaki katkilariyla taninir 1999 yilinda Amerikan Norolojik Cerrahlar Kongresi nde Neurosurgery Dergisi tarafindan 1950 2000 Yuzyilin Beyin Cerrahi unvani verilmis ve Avrupa Norolojik Cerrahlar Birligi onur madalyasi ile onurlandirilmistir YasamiAilesi ve cocuklugu Gazi Yasargil 6 Temmuz 1925 tarihinde babasinin kaymakam olarak gorevi yaptigi Diyarbakir in Lice ilcesinde Sehavet Hanim ile Azmi Bey in oglu olarak dogdu Dogdugu yil ailesi ile beraber Ankara ya tasindi Yasaminin ilk 18 yilini Ankara Iccebeci de gecirdi Ikisi kiz ikisi erkek olmak uzere dort kardesi vardi Ablasi Selma hanim Ankara Gazi Lisesinde 40 yil Ingilizce ogretmenligi yapti Kimya muhendisi olan kardesi Tomris hanim Makine ve Kimya kurumunda kimya muhendisi olarak calisti Abisi Erdem bey Basel de Genel Cerrahi Profesoru Gunay bey ise Zurih de Fizyoloji Profesoru oldu Yasargil gecmisini soyle ozetlemektedir Ben 6 Temmuz 1925 Lice dogumlu bir Turkum babam kaymakamdi Turkiye de yetistim Ilk ruhi gidami ailemden komsulardan okudugum okullardan arkadaslarimdan aldim Baba tarafindan efsanevi Kayihan asiretindenim ana tarafim ise Sinop tan gelme Egitimi ve akademik kariyeri 1943 yilinda Ankara Ataturk Lisesi ndeki lise egitimini tamamladi Ankara Universitesi Tip Fakultesi ne basladi Kendisinin ve iki erkek kardesinin tip tahsili almasinda komsulari ve aile dostlari olan noroloji profesoru etkili oldu Tip egitimine 1944 yilindan itibaren iki donem Almanya daki Friedrich Schiller Universitesi nde ardindan on donem Basel Universitesi nde devam etti 1949 sonbaharinda Basel Universitesi Tip Fakultesi nden mezun oldu Beyin cerrahisi alaninda uzmanlasmaya baslamadan once bu alanda uzmanligin on sarti olarak uc yil sureyle baska dallarda calismasi gerekiyordu Anatomi Enstitusu nde beyin anatomisi uzerine Josef Klingler in yaninda calisti ardindan 1950 1953 yillari arasinda noroloji psikiyatri ic hastaliklari ve genel cerrahi asistanligi yapti Ocak 1953 te Zurih Universitesi nde uzmanlik egitimine basladi Beyin cerrahisi kliniginde Hugo Krayenbuhl ve Gerhard Weber ve E Zancler in yaninda uzmanlik egitimini aldi Zurih Universitesi Beyin Cerrahisi Klinigi ndeki calismasi sirasinda ilk 12 sene 1953 1965 beyin ve orbita anjiyografisi alanina yogunlasip cok sayida hastada anjiyografi uygulamasi yapti 1957 1965 yillari arasinda ise stereotaktik teknikle Parkinson hastaligi ve diger hareket bozukluklarinin tedavisine yonelik ameliyatlar yapti Zurih Universitesinde Fizyoloji profesoru Oscar Wyss ile ilk defa yuksek frekansli koagulasyon kanama durdurma amacli teknigini kullandi ve bu teknik sonrasinda cerrahi pratiginde yayginlasti 1965 1966 yillarinda ABD de Vermont Universitesi bunyesindeki hayvan laboratuvarinda Raymond Madiford Peardon Donaghy ve ameliyat hemsiresi Jackie Robert in yaninda mikrovaskuler cerrahi mikroskop esliginde yapilan damar ameliyatlari ogrendi ve bu teknigi ilk defa hayvanlarin beyin damarlarinda uyguladi 1967 de Zurih e dondu Ekim 1967 de uc atardamari tikali bir hastaya yeni bir atardamar baglama operasyonunu ilk kez gerceklestirdi Zurih Klinigi nde mikrovaskuler cerrahi teknigini tum beyin ve omurilik cerrahisinde kullanmaya basladi Bu teknik beynin anevrizma AVM kavernom gibi damarsal kokenli problemlerinde beyin omurilik tumorlerinde ve temporal epilepsi cerrahisinde rutin olarak kullanilir oldu boylece modern norosirurjide yeni bir donem basladi Zurih te kurulan mikrocerrahi laboratuvari 1968 1993 yillari arasinda tum dunyadan gelen norosirurjiysenlere bir egitim merkezi haline geldi Yasargil bu donemde mikronorosirurji uzerinde sekiz kitap yayinladi Zurih Universitesi Norosirurji klinigindeki seflik gorevinden Ocak 1993 te emekli oldu O donem bilim dunyasinca taninmis bir cerrah olan 68 yasindaki Yasargil Istanbul dan gelen bir teklifi kabul edip Turkiye ye donme hazirliklarini yaparken yasalara gore bir asker kacagi olmasi nedeniyle Turkiye planini gerceklestiremedi Bu nedenle 1994 te Yasargil Amerika da Little Rock sehrindeki Arkansas Tip Bilimleri Universitesi nden gelen teklifi kabul etti Orada norosirurji klinigi sefi Profesor Ossama Al Mefty ile Amerika da ilk mikronorosirurji merkezini gelistirdi Bu hastanede ameliyatlar yapti dersler verdi yayimlar yapti mikronorosirurji laboratuvari kurdu ve mikronorosirurji kurslari hazirladi Ekim 2013 te Arkansas Universitesinden emekli oldu Yasargil Kasim 2013 ten sonra Yeditepe Universitesi Tip Fakultesi Norosirurji Anabilim dali kadrosunda yer aldi 2012 de Azerbaycan da kurulan Avrasiya Akademiyasi adli uluslararasi dernegin kurucu uyelerinden biridir Vatandasliktan cikarilmasi ve geri kabulu 27 Mayis darbesinden sonra askeri yonetimin ulke idaresine el koymasi esnasinda Yasargil yurt disinda egitimine devam etmekteydi Docentlik sinavina girecegi gunlerde Turkiye den askerlik vaktinin geldigine dair celp ulasti O siralar liseden arkadasi olan Omer Inonu Gazi Yasargil i ziyaret etmisti Omer Inonu ye babasi olan Ismet Inonu ye egitimi bittikten sonra ulkeye donecegini iletmesini istedi Ancak bu girisim sonuc vermedi ve Bakanlar Kurulu karari ile Turk vatandasligindan cikarildi Vatansizlarin tasidigi haymatlos pasaportuyla yasamaya basladi Turgut Ozal doneminde Yasargil in yeniden vatandasliga alinmasi icin islemler baslatildi Turkiye ye gelmekten hala cekinen Yasargil e pasaportunu donemin Sanayi Bakani Sukru Yurur goturdu 18 yasinda ayrildigi ulkesine 45 yil sonra yeniden donme imkanina eristi Ankara ya donusunde cok duygulandigini belirtmis ve otomobilden inmeyerek 3 saat boyunca otomobille Ankara yi gezmistir Sonrasinda Istanbul a gecip eski dostu Can Yucel le bulustu KesifleriIntrakraniyal anevrizma ameliyatlarinda balonlasan damarlari klemplemek icin kullanilan klipsleri dizayn etmis ve uygulamaya sokmustur Halen Yasargil klipleri kendine has ozellik ve tipleri ile kullanimdadir Ozellikle beyin ameliyatlarinda operasyon sahasina ulasmak icin kibarca kenara alinmasi gereken beyin dokusunu ekarte etmek icin Leyla retraktorunu dizayn etmis ve uygulamaya sokmustur Halen beyin cerrahi ameliyatlarinin vazgecilmez bir parcasidir Cihaz adini Yasargil in kizindan almistir Mikroskop ile yapilan ameliyatlarda daha genis bir gorus alani saglamak icin Kayan Mikroskop adi verilen hareketli sistemi gelistirmistir UnvanlariIntrakraniyal anevrizma ameliyatlarinda kullanilan ve adiyla ozdeslesmis Yasargil klip leri Mikrosinir cerrahisinin kurucusu olan Gazi Yasargil Beyin ve Sinir Cerrahi ve Profesor Doktor gibi akademik unvanlarinin yaninda Yuzyilin Beyin Cerrahi unvanina sahiptir Avrupa Norosirurji Dernegi nin 19 24 Eylul tarihleri arasinda duzenledigi kongrede yine ayni dernegin onur madalyasina layik bulunan Yasargil bu odule hak kazanan ilk Turk olmustur Yasargil e odulu binden fazla beyin cerrahinin katildigi torenle Tivoli Kongre Merkezi nde verilmistir Harvey Cushing ile beraber 20 yuzyilin en onemli norosirurjisyenlerinden sayilmaktadir 2000 yilinda Cumhuriyet Gazetesi tarafindan son bin yil icinde Turk tarihinin Ataturk ve Ibn Sina gibi 10 Turk buyugunden biri olarak secildi Ozel yasamiIki kez evlenen Yasargil in ilk evliliginden Leyla ve Ceylan adinda iki kizi ve Can adinda oglu bulunmaktadir Ogluna ismi arkadasi Can Yucel in hatirasi nedeniyle verilmistir Esi Diane i bir roportajinda soyle anlatmaktadir Bambaska bir Ingilizdir o Turkleri sonsuz sever cok hoslanir 8 sene Avrupa Beyin Cerrahisi Hemsireleri nin sefligini yapti mesleginde cok basarilidir Benim ameliyatlarimda kendi yaratislari vardir birlikte cok iyi duet yapariz Ne yazik ki dunyada hala hemsirenin kiymeti bilinmiyor Gorusler1976 da sair Ece Ayhan beyin ameliyati amaciyla Zurih e yanina gitmistir Ece Ayhan in anlatimina gore Yasargil ameliyat edecegi hastayi ameliyathaneye kadar kucaginda tasimaktadir Boyle yapmasinin sebebini hastasini hissetmek istemesi oldugu belirtilmektedir Ameliyat ettigi hasta ayilir ayilmaz da ondan dilini cikarmasini istedigi bu isteginin sebebinin de hastanin dilini cikarmadan once tukurukleri temizlemek icin yutkunmaya calismasini gormek oldugu ifade edilmektedir Zira bu davranisin sosyal bir davranis olarak degerlendirilmesinden dolayi bunu yapan hastasinin iyi oldugu kanaatine vardigi bildirilmektedir Can Yucel ile beraber devlet bursu ile yurt disina gitme hikayesi ise yaygindir Ozellikle sosyal medyada dolasimda olan yazilara gore Ikili donemin milli egitim bakanini yani Hasan Ali Yucel i ziyarete giderler ve taleplerini ifade ederler Bakan bey iki arkadastan birini yani Can Yucel i disari cikarir Gazi Yasargil e de kendisini gonderebilecegini fakat Can i gonderemeyecegini soyler Gonderememesine de oglunu yurt disina gonderdi dedikodularini gerekce gosterir Bunun uzerine Can da biriktirdigi tum parayi arkadasi Gazi ye verir Gazi yurt disinda okur ve hocalarin hocasi olur Yillar sonra Can Yucel kendi oglunu tip fakultesinden mezun olduktan sonra arkadasi Gazi Yasargil e gonderir beyin cerrahisine katacagi bir seyler vardir diye Ancak bu iddialar gercegi yansitmamakta olup her ikisinin de kendi imkanlari ile yurt disina gittikleri ifade edilmektedir Can Yucel Yasargil i beynin Piri Reisi olarak tanimlamistir Ohio Cincinnati Universitesi Norosirurji bolumunden Prof Dr John M Tew Prof Dr Gazi Yasargil in neden norosirurjiye gore Yuzyilin Adami secildigini su sekilde ifade etmektedir var olan makrocerrahi teknikleriyle tatmin olmayan ve Dongahy ve Krayenbuhl gibi meslektaslari tarafindan tesvik edilen M Gazi Yasargil anjiyografi gibi yeni gelisen teknolojilerden ustalikla yararlanip bu teknikleri daha da ilerleterek mikrocerrahiyi gelistirdi Mikrocerrahi tekniklerinin onunu acabilmek icin kayan mikroskop ayarlanabilir otomatik ekartor mikrocerrahi aletleri ve ergonomik anevrizma klip ve aplikatorleri gibi yeni aletler yaratti Yasargil serebrovaskuler norosirurjide kullanilmak uzere gelistirdigi dahice mikrocerrahi teknikler sayesinde daha once inoperabl sayilan hastalarin sonlanimini koklu bir bicimde degistirmistir MedyaYonetmenligini Atil Inanc in yaptigi ve Gazi Yasargil in kendi anlatimina dayanan Master of Brains Gazi Yasargil adli belgesel Mayis 2021 de ABD de gosterime girdi OnurlandirmalarDiyarbakir da adi verilmis olan Gazi Yasargil Egitim ve Arastirma Hastanesi Profesor Yasargil ismi altinda Oxford Ingiltere Little Rock ABD ve Pekin Cin de mikrocerrahi laboratuvarlari kurulmustur Arkansas Universitesi Yasargil Kursusu nu kurarak ve Gazi ve Dianne Yasargil Yillik Konferansi ni yaparak calismalarini onurlandirmistir Amerika Norosirurji cemiyetinde yillik Yasargil dersi verilmektedir Turk Norosirurji Cemiyetinde yillik Yasargil dersleri verilmektedir Zurich Isvicre Tip Fakultesi Kasim 2014 yilinda Yillik Yasargil konferanslari baslatilarak Yasargil in Zurich Universitesi nde calismalari ve katkilari onurlandirilmistir Turkiye de Diyarbakir daki egitim ve arastirma hastanesine onun adi verilmistir Turkiye Bilimler Akademisi Seref Uyesidir 2020 yilinda 95 yas gunu bilimsel bir etkinlikle kutlandi ve dunyanin dort bir yanindan 10bin civari kisi ile rekor katilim saglandi Microneurosurgery Past Present amp Future Mikronorosirurji nin Gecmisi Bugunu ve Gelecegi baslikli uluslararasi webinar toplatisinda Prof Yasargil mesleki tecrubelerini bilgi ve deneyimlerini tum dunya beyin ve sinir cerrahlari ile bir kez daha paylasti Istanbul Basaksehir de bir caddeye adi verilmistir Ankara Beypazari nda Rize Ardesen de ve Kayseri Melikgazi de birer sokaga adi verilmistir Istanbul Gaziosmanpasa da adinin verildigi bir ortaogrenim kurumu vardir Can Yucel Rengahenk kitabini kendisine ithaf etmistir Fahri doktora 1990 Ankara universitesi Ibni Sina Hastanesi 1991 Istanbul universitesi Cerrahpasa Tip Fakultesi Hastanesi 1999 Lima universitesi Peru 2000 Hacettepe universitesi 2014 Izmir Ege Universitesi 2019 Eskisehir Osmangazi Universitesi Eskisehir TurkiyeFahri uyelik 1976 Brezilya Norosirurji Akademisi Brezilya 1977 Norocerrahlar Birligi ABD 1979 Amerikan Kalp Dernegi Dallas Teksas ABD Honorary Fellow 1981 Kanada Norosirurji Akademisi Kanada 1986 Norocerrahlar Kongresi 1987 Japon Norosirurji Dernegi Japonya 1989 Amerikan Norocerrahlar Dernegi Harvey Cushing Cemiyeti ABD 1989 Isvicre Norobiyoloji Akademisi Isvicre 1990 Kraliyet Tip Cemiyeti Londra Noroloji bolumu 1990 1990 Uluslararasi Kafatabani Dernegi 1993 Isvicre Norosirurji Akademisi 1994 Arjantin Norosirurji Dernegi 1998 Amerikan Norobiyoloji Dernegi 1998 Turkiye Bilimler Akademisi 1999 Peru Norosirurji Akademisi 2000 Italya Norosirurji Akademisi 2003 Meksika Norocerrahi DernegiOdulleri1957 Vogt Odulu Isvicre Oftalmolojik Toplulugu 1968 Tip Bilimleri Isvicre Akademisi Robert Bing Odulu 1976 Isvicre Federasyonu Marcel Benoit Odulu 1980 Yilin Sinir Cerrahi Odulu 1981 Uluslararasi Mikrocerrahi Dernegi Sidney Avustralya Oncu Mikrocerrah Odulu 1988 Universita di Napoli e della Compagna Napoli Italya Seref Madalyasi 1992 Turkiye Cumhuriyeti Tip Odulu 1997 Norosirurji Dernekleri Dunya Federasyonu Altin Madalya 1998 Arkansas Tip Fakultesi Degerli Bilim Adami odulu 1998 Brezilyali Norosirurji Dernegi tarafindan Yuzyilin beyin cerrahi olarak onurlandirildi 1999 Norolojik Cerrahlar Onur Madalyasi Avrupa Birligi 1999 Norolojik Cerrahlar Yillik Toplantisi Kongresi nde dergisi tarafindan Yuzyilin Norosirurjisyeni olarak onurlandirildi 2000 Fedor Krause Madalyasi Alman Norosirurji Dernegi 2000 Amerikan Cerrahlar Koleji 2000 Onur Bursu 2000 Turkiye Cumhuriyeti Ustun Hizmet Madalyasi 2000 Turk Bilimler Akademisi 2000 Odulu 2002 Uluslararasi Francesco Durante Odulu Italya 2002 Milli Egemenlik Onur Odulu 2005 Milli Egemenlik Onur Odulu Ikinci defa YayinlariYasargil cerrahi deneyimlerini 330 makale ve 13 kitapta yayinlamistir Microneurosurgery kitabi 1984 1996 Georg Thieme Verlag Stuttgart New York 6 cilttir ve genis mikro cerrahi deneyimlerinin kapsamli bir derlemesidir Beyin cerrahisi literaturune buyuk bir katki saglamistir ve halen basucu kitabi niteligindedir 1957 Roentgenological diagnosis of exophtalmus unilateralis Almanca 1957 Vascular diseasesof the vertebral and basialar atreries Almanca 1958 The cerebral aneurysm Almanca 1962 The vertebral angiography Almanca 1965 Cerebral angiography Almanca 1967 Mikro Vascular Surgery Ingilizce 1968 Cerebral angiography Ingilizce 1969 Microsurgery applied to neurosurgery Ingilizce 1984 Microneurosurgery Vol I intracranial Aneurysms Ingilizce 1984 Microneurosurgery Vol II intracranial Aneurysms Ingilizce 1987 Microneurosurgery Vol IIIA AVM of the Brain Ingilizce 1987 Microneurosurgery Vol IIIB AVM of the Brain Ingilizce 1994 Tumors of the Central Nervous system Ingilizce Microneurosurgery Vol IVA Microneurosurgery Vol IVB 1996 Tumors of the Central Nervous system Ingilizce Dis baglantilarMaster of Brains Gazi Yasargil belgeselinin tanitim filmi 27 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkiye Bilimler Akademisi nin 2019 yilinda yaptigi roportaj Bolum 1 19 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkiye Bilimler Akademisi nin 2019 yilinda yaptigi roportaj Bolum 2 19 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b c M Gazi Yasargil Neurosurgery s man of the century 11 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2021 Lovato Renan Maximilian Vitorino Araujo Joao Luiz de Paula Guirado Vinicius Monteiro Veiga Jose Carlos Esteves Subat 2016 The Legacy of Yasargil the Father of Modern Neurosurgery Indian Journal of Surgery Ingilizce 78 1 77 78 doi 10 1007 s12262 015 1421 6 ISSN 0972 2068 PMC 4848227 2 PMID 27186050 KB1 bakim PMC bicimi link a b Gulseren Ozkan 30 Eylul 2014 Dunyaca unlu beyin cerrahi Gazi Yasargil Turkiye de 23 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mayis 2015 a b c d e 19 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Agustos 2021 a b c d e Prof Dr M Gazi Yasargil in Ozgecmisi PDF 20 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Agustos 2021 a b c d e Ameliyattan hala korkarim 24 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2021 a b c Ak Ikinci Ozlem Mayis 2015 Yuzyilin Beyin Cerrahi Gazi Yasargil Beyne Cok Hurmetli Olmak Gerek Bilim Teknik Dergisi Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Acil Tip Uzmanlar Dernegi 24 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mayis 2015 19 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Agustos 2021 Eurasian Academy Official Site 4 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2016 a b c Gazi Yasargil in Film Gibi Oykusu 20 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2021 a b c 23 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Agustos 2021 The Fenestrated Yasargil T Bar Clip 25 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Video University of Wisconsin Cep telefonlari teknoloji beyin tumorune yol aciyor mu Milliyet 20 Ekim 2014 30 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mayis 2015 Rogers Larry 2015 Yasargil Father of Modern Neurosurgery KoehlerBooks ISBN 978 1 63393 182 4 5 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Agustos 2021 a b 20 Maddede Cerrahlarin Efendisi Gazi Yasargil 30 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2021 a b KPSS 20 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2021 19 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Agustos 2021 19 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Agustos 2021 Prof Dr Gazi Yasargil 95 Yasini 10 bin Cerrahla Kutladi 20 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2021 Gazi Yasargil Caddesi 20 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2021 Gazi Yasargil sokagi 20 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2021 Gazi Yasargil sokak 20 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2021 Gazi Yasargil Lisesi 20 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2021 TBMM gov tr 13 Temmuz 2015 22 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mayis 2015 Books by Mahmut Gazi Yasargil 19 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2021 Gazi Yasargil 20 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2021
Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
