Edgar Morin (Edgar Nahoum) (d. 8 Temmuz 1921), Sefarad kökenli Fransız filozof ve sosyologdur. Akademik disiplinler arasındaki sınırları reddeden disiplinlerarası çalışmalarıyla tanınır.
Edgar Morin | |
---|---|
Edgar Morin, 2011. | |
Doğum | Edgar Nahoum 8 Temmuz 1921 Paris, Fransa |
Milliyet | Fransız |
Meslek | Filozof, toplumbilimci |
Yaşamı
8 Temmuz 1921 tarihinde Edgar Nahoum adıyla Paris'te doğdu. Paris'te eğitim gördü. II. Dünya Savaşı'nda teğmen rütbesiyle Fransız Ordusu'nda savaştı. Fransa'nın işgalinden sonra, Fransız Direniş Hareketinde yer aldı ve 1941 yılında Fransız Komünist Partisi'ne katıldı.
1945 yılında Violette Chapellaubeau ile evlendi ve Almanya'da olarak görev yapmak üzere karısı ile birlikte Landau'ya yerleşti. 1946'da, Paris'e geri döndü ve Komünist Parti'deki etkinliklerine devam etmek için askerliği bıraktı. Ancak eleştirel tavrından dolayı partiyle arası gitgide açılmaya başladı ve 1951 yılında ""a yazdığı bir makalenin ardından partiden ihraç edildi. Aynı yıl Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'ne () kabul edildi.
1950'li yıllarda gazetecilik yaptı. 1954-1962 yılları arasında kendi kurmuş olduğu Arguments dergisini yönetti ve Communications 'in genel yayın müdürlüğünü yaptı. 1959 yılında ilk kitabı, Autocritique yayınlandı. 1989 yılına kadar CNRS'de araştırmacı ve bölüm başkanı olarak görev yaptı. Karmaşık Düşünce Derneği 'ni kurdu. 1960'ta Jean Rouch ile Chronique d'un été filmini çekti.
Felsefi düşünceleri
1948-1950 yıllarında kaleme aldığı İnsan ve Ölüm (L'Homme et la Mort), biyoloji ile insan bilimi arasındaki bağlantı ve kopuş noktasını araştırır. Morin, 1973 yılında yazdığı "Kaybolmuş Paradigma" adlı kitabında da aynı konuyu irdeler ve şöyle der: “...tarih öncesi, etnoloji, tarih, sosyoloji, çocuk psikolojisi, yani kısaca psikoloji üzerinde temellenen ölüm antropolojimiz, şimdi kendini gerçekten bilimsel olarak kanıtlamak istiyorsa, biyolojik teyidini bulmalıdır”. "Kaybolmuş Paradigma", insanlık tarihine yönelik olarak hem bir dönemeç, hem de çıkış noktasına geri dönüş şeklinde değerlendirilmektedir.
Morin'e göre hiçbir bilim hataya karşı bağışık değildir, her bilgi kendi içinde hatalı olma ve yanılsama taşıma tehlikesine açıktır. Akılcılık Batı'nın tekelinde değildir. Batı paradigmaları ayırımcı, ikici ve damgalayıcıdır. Bunun için belirsizi beklemek, yeni ortaya çıktığında onu çarpık paradigmanın içinde konumlandırmaktan kaçınmak ve paradigmayı yeniden gözden geçirmek gerekmektedir.
Morin insanlık tarihinin ilerleme ve gerileme, yenilik ve yıkıcılık çatışkısıyla geliştiğini ve bilimlerin gerçekliği farklı farklı taraflara çekerek, sorumluluk ve dayanışmayı yok ettiğini ileri sürer. Morin'e göre, uzmanlaşma bilgiyi parçalamış; bunun sonucunda felsefe kendi içine kapanmış, iktisat insani bakımdan en geri kalmış bilim olmuştur. Tek boyutluluk yüzünden sorunlar üzerine düşünülemez hale gelinmiş, kör zeka insanı bilinçsiz ve sorumsuz kılmış ve insan bağlam, bütün, çok boyutluluk ve karmaşıklığı göremez hale gelmiştir.
Morin, ortaya koyduğu bu sorunun çözümünün antropoteizm olduğunu söyler. Bilgi, kendi konumunu bağlamına oturtmalı, "neredeyiz?", "nereden geldik?", "nereye gidiyoruz?" sorularına yanıt aramalıdır.
Morin, bir anlayış etiğinin üç ilkesini verir: (1)Benmerkezcilik, etnik merkezcilik, toplummerkezciliğin neden olduğu olumsuzluklara karşı iyi düşünmek, (2) durmadan öğrenmek, tekrar öğrenmek ve (3) içebakış ve hoşgörü.
Morin küreselleşmeyi de sorunsallaştırır. Günümüzde kültürlerin çeşitliliği ve küreselleşmenin olağanüstü boyutlarda olduğunu, fakat küreselleşmenin birleştirici mi yoksa parçalayıcı mı olduğunun belli olmadığını söyler. Modernliğin öldüğünü ve insanlığın çok kimlikli bir yeryüzü yurttaşlığına doğru gittiğini ileri sürer.
Morin'e göre demokrasi mükemmel bir sistem değildir, halâ kendi içinde eksiklikleri vardır. Ayrıca demokrasi henüz her yerde gerçekleşmemiştir, totaliter rejimler yeryüzündeki varlığını korumaktadır ve ancak düşünce reformuyla, insanlık siyasetiyle, gerçek hümanizm ve Dünya-Vatan bilinci ile bu konuda bir ilerleme sağlanabilir.
2020 yılında yılında verdiği Koronavirüs hakkında verdiği röportajda ''Bu kriz bize küreselleşmenin, dayanışmanın olmadığı karşılıklı bir bağımlılık olduğunu gösterdi. Küreselleşme tekno-ekonomik bir birleşme üretti ama insanlar arasındaki anlayış konusunda ilerleme sağlamadı.Pandemiyle mücadelede uluslararası dayanışma ve ortak kuruluşların yoksunluğunda, bencil milletlerin kendi içlerine kapandığına tanık oluyoruz. Ayrıca tecrit her zaman ‘‘Ben’i tatmin etmemize yardımcı olabilir'' demiştir.
Eserleri
- 1951, L’Homme et la mort (İnsan ve Ölüm)
- 1957, Les Stars (Yıldızlar)
- 1969, La Rumeur d'Orléans (Orleans Söylentisi)
- La Méthode (6 cilt) (Yöntem)
- 1977, La Nature de la nature (Doğanın Doğası)
- 1980, La Vie de la vie (Yaşamın Yaşamı)
- 1986, La Connaissance de la connaissance (Bilginin Bilgisi)
- 1991, Les Idées (Fikirler)
- 2001, L'Humanité de l’humanité (İnsanlığın İnsanlığı)
- 2004, L'Éthique complexe (Karmaşık Etik)
- 1970, Journal de Californie (Kaliforniya Günlüğü)
- 1973, Le paradigme perdu: la nature humaine (Kayıp Paradigma: İnsan Doğası)
- 1981, Pour sortir du XXe siècle, (XX. Yüzyıldan Çıkmak İçin)
- 1982, Science avec conscience (Vicdan ile Birlikte Bilim)
- 1983, De la nature de l’URSS (URSS'nin Doğası)
- 1990, Introduction à la pensée complexe (Karmaşık Düşünceye Giriş)
- 1993, Terre-patrie (Dünya Vatan)
- 1994, Mes démons (Benim Şeytanlarım)
- 1994, La Complexité humaine (İnsanın Karmaşıklığı)
- 1997, Comprendre la complexité dans les organisations de soins
- 1999, L’Intelligence de la complexité (Karmaşıklığın Zekası)
- 1999, Relier les connaissances
- 1999, La Tête bien faite
- 2000, Les Sept savoirs nécessaires à l'éducation du futur
- 2001, Journal de Plozévet, Bretagne (Plozévet, Breton Günlüğü)
- 2002, Pour une politique de civilisation (Bir Uygarlık Politikası İçin)
- 2002, Dialogue sur la connaissance. Entretiens avec des lycéens (Bilgi Üzerine Diyalog. Liseliler ile Birlikte Dinleyiciler)
- 2003, La Violence du monde (Yeryüzündeki Şiddet)
- 2003, Éduquer pour l'ère planétaire, la pensée complexe comme méthode d’apprentissage dans l’erreur et l'incertitude humaine
- 2003, Les Enfants du ciel : entre vide, lumière, matière
- 2004, Pour Entrer dans le XXIe siècle (XXI. Yüzyıla Girmek İçin)
Kaynakça
- ^ . BBC Türkçe. 10 Aralık 2020. 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2020.
- Edgar Morin, "Kaybolmuş Paradigma: İnsan Doğası", Birey ve Toplum, 1989.
- Edgar Morin, Aşk Şiir Bilgelik, Om, 1999.
- Edgar Morin, Geleceğin Eğitimi İçin Gerekli Yedi Bilgi, İBÜY, 2003.
- Edgar Morin, Dünya Vatan, İletişim, 2001.
- Edgar Morin, Bir Uygarlık Siyaseti, Om, 2000.
Dış bağlantılar
Vikisöz'de Edgar Morin ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- "Edgar Morin'e Yapılan Haksızlık" makalesi (Doug Ireland)13 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- UNESCO'nun web sitesinde Edgar Morin ile yapılan bir röportaj ve Morin'in kısa biyografisi19 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Fransa Dışişleri Bakanlığı'nın web sitesinde Edgar Morin ile yapılan bir röportaj ve Morin'in biyografisi 17 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Edgar Morin hakkında İspanyolca bir site 11 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Edgar Morin Edgar Nahoum d 8 Temmuz 1921 Sefarad kokenli Fransiz filozof ve sosyologdur Akademik disiplinler arasindaki sinirlari reddeden disiplinlerarasi calismalariyla taninir Edgar MorinEdgar Morin 2011 DogumEdgar Nahoum 8 Temmuz 1921 102 yasinda Paris FransaMilliyetFransizMeslekFilozof toplumbilimciYasami8 Temmuz 1921 tarihinde Edgar Nahoum adiyla Paris te dogdu Paris te egitim gordu II Dunya Savasi nda tegmen rutbesiyle Fransiz Ordusu nda savasti Fransa nin isgalinden sonra Fransiz Direnis Hareketinde yer aldi ve 1941 yilinda Fransiz Komunist Partisi ne katildi 1945 yilinda Violette Chapellaubeau ile evlendi ve Almanya da olarak gorev yapmak uzere karisi ile birlikte Landau ya yerlesti 1946 da Paris e geri dondu ve Komunist Parti deki etkinliklerine devam etmek icin askerligi birakti Ancak elestirel tavrindan dolayi partiyle arasi gitgide acilmaya basladi ve 1951 yilinda a yazdigi bir makalenin ardindan partiden ihrac edildi Ayni yil Ulusal Bilimsel Arastirma Merkezi ne kabul edildi 1950 li yillarda gazetecilik yapti 1954 1962 yillari arasinda kendi kurmus oldugu Arguments dergisini yonetti ve Communications in genel yayin mudurlugunu yapti 1959 yilinda ilk kitabi Autocritique yayinlandi 1989 yilina kadar CNRS de arastirmaci ve bolum baskani olarak gorev yapti Karmasik Dusunce Dernegi ni kurdu 1960 ta Jean Rouch ile Chronique d un ete filmini cekti Felsefi dusunceleri1948 1950 yillarinda kaleme aldigi Insan ve Olum L Homme et la Mort biyoloji ile insan bilimi arasindaki baglanti ve kopus noktasini arastirir Morin 1973 yilinda yazdigi Kaybolmus Paradigma adli kitabinda da ayni konuyu irdeler ve soyle der tarih oncesi etnoloji tarih sosyoloji cocuk psikolojisi yani kisaca psikoloji uzerinde temellenen olum antropolojimiz simdi kendini gercekten bilimsel olarak kanitlamak istiyorsa biyolojik teyidini bulmalidir Kaybolmus Paradigma insanlik tarihine yonelik olarak hem bir donemec hem de cikis noktasina geri donus seklinde degerlendirilmektedir Edgar Morin 1972 de Rio de Janeiro daki bir kolokyumda Morin e gore hicbir bilim hataya karsi bagisik degildir her bilgi kendi icinde hatali olma ve yanilsama tasima tehlikesine aciktir Akilcilik Bati nin tekelinde degildir Bati paradigmalari ayirimci ikici ve damgalayicidir Bunun icin belirsizi beklemek yeni ortaya ciktiginda onu carpik paradigmanin icinde konumlandirmaktan kacinmak ve paradigmayi yeniden gozden gecirmek gerekmektedir Morin insanlik tarihinin ilerleme ve gerileme yenilik ve yikicilik catiskisiyla gelistigini ve bilimlerin gercekligi farkli farkli taraflara cekerek sorumluluk ve dayanismayi yok ettigini ileri surer Morin e gore uzmanlasma bilgiyi parcalamis bunun sonucunda felsefe kendi icine kapanmis iktisat insani bakimdan en geri kalmis bilim olmustur Tek boyutluluk yuzunden sorunlar uzerine dusunulemez hale gelinmis kor zeka insani bilincsiz ve sorumsuz kilmis ve insan baglam butun cok boyutluluk ve karmasikligi goremez hale gelmistir Morin ortaya koydugu bu sorunun cozumunun antropoteizm oldugunu soyler Bilgi kendi konumunu baglamina oturtmali neredeyiz nereden geldik nereye gidiyoruz sorularina yanit aramalidir Morin bir anlayis etiginin uc ilkesini verir 1 Benmerkezcilik etnik merkezcilik toplummerkezciligin neden oldugu olumsuzluklara karsi iyi dusunmek 2 durmadan ogrenmek tekrar ogrenmek ve 3 icebakis ve hosgoru Morin kuresellesmeyi de sorunsallastirir Gunumuzde kulturlerin cesitliligi ve kuresellesmenin olaganustu boyutlarda oldugunu fakat kuresellesmenin birlestirici mi yoksa parcalayici mi oldugunun belli olmadigini soyler Modernligin oldugunu ve insanligin cok kimlikli bir yeryuzu yurttasligina dogru gittigini ileri surer Morin e gore demokrasi mukemmel bir sistem degildir hala kendi icinde eksiklikleri vardir Ayrica demokrasi henuz her yerde gerceklesmemistir totaliter rejimler yeryuzundeki varligini korumaktadir ve ancak dusunce reformuyla insanlik siyasetiyle gercek humanizm ve Dunya Vatan bilinci ile bu konuda bir ilerleme saglanabilir 2020 yilinda yilinda verdigi Koronavirus hakkinda verdigi roportajda Bu kriz bize kuresellesmenin dayanismanin olmadigi karsilikli bir bagimlilik oldugunu gosterdi Kuresellesme tekno ekonomik bir birlesme uretti ama insanlar arasindaki anlayis konusunda ilerleme saglamadi Pandemiyle mucadelede uluslararasi dayanisma ve ortak kuruluslarin yoksunlugunda bencil milletlerin kendi iclerine kapandigina tanik oluyoruz Ayrica tecrit her zaman Ben i tatmin etmemize yardimci olabilir demistir Eserleri1951 L Homme et la mort Insan ve Olum 1957 Les Stars Yildizlar 1969 La Rumeur d Orleans Orleans Soylentisi La Methode 6 cilt Yontem 1977 La Nature de la nature Doganin Dogasi 1980 La Vie de la vie Yasamin Yasami 1986 La Connaissance de la connaissance Bilginin Bilgisi 1991 Les Idees Fikirler 2001 L Humanite de l humanite Insanligin Insanligi 2004 L Ethique complexe Karmasik Etik 1970 Journal de Californie Kaliforniya Gunlugu 1973 Le paradigme perdu la nature humaine Kayip Paradigma Insan Dogasi 1981 Pour sortir du XXe siecle XX Yuzyildan Cikmak Icin 1982 Science avec conscience Vicdan ile Birlikte Bilim 1983 De la nature de l URSS URSS nin Dogasi 1990 Introduction a la pensee complexe Karmasik Dusunceye Giris 1993 Terre patrie Dunya Vatan 1994 Mes demons Benim Seytanlarim 1994 La Complexite humaine Insanin Karmasikligi 1997 Comprendre la complexite dans les organisations de soins 1999 L Intelligence de la complexite Karmasikligin Zekasi 1999 Relier les connaissances 1999 La Tete bien faite 2000 Les Sept savoirs necessaires a l education du futur 2001 Journal de Plozevet Bretagne Plozevet Breton Gunlugu 2002 Pour une politique de civilisation Bir Uygarlik Politikasi Icin 2002 Dialogue sur la connaissance Entretiens avec des lyceens Bilgi Uzerine Diyalog Liseliler ile Birlikte Dinleyiciler 2003 La Violence du monde Yeryuzundeki Siddet 2003 Eduquer pour l ere planetaire la pensee complexe comme methode d apprentissage dans l erreur et l incertitude humaine 2003 Les Enfants du ciel entre vide lumiere matiere 2004 Pour Entrer dans le XXIe siecle XXI Yuzyila Girmek Icin Kaynakca BBC Turkce 10 Aralik 2020 20 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2020 Edgar Morin Kaybolmus Paradigma Insan Dogasi Birey ve Toplum 1989 Edgar Morin Ask Siir Bilgelik Om 1999 Edgar Morin Gelecegin Egitimi Icin Gerekli Yedi Bilgi IBUY 2003 Edgar Morin Dunya Vatan Iletisim 2001 Edgar Morin Bir Uygarlik Siyaseti Om 2000 Dis baglantilarVikisoz de Edgar Morin ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Edgar Morin e Yapilan Haksizlik makalesi Doug Ireland 13 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde UNESCO nun web sitesinde Edgar Morin ile yapilan bir roportaj ve Morin in kisa biyografisi19 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransa Disisleri Bakanligi nin web sitesinde Edgar Morin ile yapilan bir roportaj ve Morin in biyografisi 17 Kasim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Edgar Morin hakkinda Ispanyolca bir site 11 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde