Eduard Roschmann (takma adı "Frederico/Federico Wagner" veya "Frederico/Federico Wegener"; d. Graz, 25 Kasım 1908 - ö. 8 Ağustos 1977), Nazi SS örgüt üyesi ve 1943 yılında Riga'daki getto komutanı idi. Çok sayıda cinayet ve diğer zulümlerden sorumluydu.
Gençliği ve kariyeri
Roschmann, Avusturya'nın Graz kentinde bir avukattı. Avusturya'nın Styria bölgesinden gelmiş iyi, tanınmış bir ailenin oğluydu. 1927-1934 yıllarında Roschmann, Anavatan Cephesi üyesi idi. 1927-1934 tarihlerinde "Steyr Vatan Koruma Gücü" adı verilen bir organizasyon ile ilişkili oldu. Bir üniversitede altı dönem geçirdi. 1931 yılına, bir bira fabrikası çalışanı oldu. 1935 yılında kamu hizmetine girdi. 1938'de Nazi Partisi ve ertesi yıl SS'e katıldı. 1941 yılında Güvenlik Polis'ine atandı.
Letonya'daki savaş suçları
SS içinden Güvenlik Servisine (Sicherheitsdienst) atandı. II. Dünya Savaşı'nda Letonya'nın Alman işgalinin ardından, SD ülkedeki tüm Yahudileri öldürme amacı ile Letonya'da varlığını sürdürdü. Bu amaçla SD, Riga'da getto kurdu. 1943 Ocak ayında başlayarak, Riga getto komutanı oldu. Ondan hemen önceki komutan Kurt Krause idi. O zamanlar Roschmann nispeten düşük rütbe olan Unterscharführer rütbesindeydi. Ekim 1944'te üzerinden yaklaşan Sovyet ordularının korkusu ile Letonya'daki toplama kampı sisteminin SS personeli, Riga veya Liepāja'dan gelerek, Danzig deniz yoluyla ülkeden kaçtı.
Arjantin'e kaçış
1945 yılında, Roschmann Graz'da tutuklandı ancak daha sonra serbest bırakıldı. Roschmann, savaşta sıradan bir tutuklu olarak kendini gizledi ve bu sayede 1947 yılında gözaltına alındıktan sonra serbest bırakıldı. Eski toplama kampı mahkûmlarının yardımıyla tanındı ve İngiliz askeri polis tarafından tutuklandı. Roschmann suçlanan savaş suçluları için hapis kampına dönüştürülmüş Dachau toplama kampına gönderildi fakat gözaltından kaçmayı başardı. 1948 yılında Almanya'dan kaçmayı başardı. Uluslararası Kızıl Haç tarafından sağlanan bir seyahat belgesi sayesinde İtalya'nın Cenova kentine geldi ve oradan gemi ile Arjantin'e gitti. Roschmann kaçış için Alois Hudal'a başvurmuştur. Hudal, Katolik kilisesinin güçlü bir Nazi yanlısı Piskoposu idi. Roschmann, 2 Ekim 1948 ya da 10 Şubat 1948'de Arjantin'de geldi. Buenos Aires'teki bir ahşap ithalat-ihracat firması kurdu. ilk eşinden boşanmış olmamasına rağmen 1955 yılında Arjantin ikinci kez evlendi. İkinci eşi 1958 yılında onu terk etti ve evlilik daha sonra geçersiz ve de hükümsüz ilan edildi. 1968 yılında, "Frederico Wagner" (bazen "Federico" olarak görülür) adı altında Arjantin vatandaşı oldu.
Cezaları
1960 yılında, Graz ceza mahkemesi cinayet suçundan Roschmann ve tutuklama emri çıkardı ve 1938 ve 1945 yılları arasında en az 3000 Yahudilerin öldürülmesi ile ilgili olarak ciddi insan hakları ihlalleri, zorla Auschwitz'de işçi çalıştırma ve 10 yaşın altında en az 800 çocuk cinayeti ile suçlandı. 1963 yılında Hamburg bölge mahkemesi, Roschmann ve tutuklama emri çıkardı. Bu da Roschmann için daha ciddi bir tehdit ispat etti.
Suçluların iadesi görüşmeleri
Ekim 1976'da, Batı Almanya, Arjantin'deki elçiliği vasıtasıyla II. Dünya Savaşı sırasında Yahudi cinayetleri suçundan Almanya'ya Roschmann'ın iade talebini iletti. Bu talep, Hamburg Batı Alman savcılığının talebi üzerine dayanıyordu.
Talep Mayıs 1977'de tekrarlandı. 5 Temmuz 1977 tarihinde, Arjantin Devlet Başkanının, Batı Almanya ile bir iade anlaşması var olmasına rağmen Arjantin hükûmetinin talebi dikkate alacağını belirten Arjantin basınında yayımlanan bir bildirisi yayınlandı. Tebliğ, Arjantin Dışişleri Bakanlığı ve Batı Alman Büyükelçiliğinde sürpriz olarak karşılandı.
Arjantin'deli Elçilik, Roschmann'ın tutuklanma talebini haber almamıştı. Roschmann, tebliğ verildiği anda tutuklu değildi. Bunu fırsat bilerek sonradan Paraguay'a kaçtı.
Ölümü
Roschmann 8 Ağustos 1977 tarihinde, Paraguay'ın başkenti Asuncion'da öldü. Cesedi ilk başta sahipsiz olduğu için Roschmann'ın cesedi olup olmadığı konusunda ortaya bazı sorular vardı. Batı Alman Büyükelçiliği, cesedi üzerinde olumlu bir tanımlama yapmak için çalıştı. Paraguay gazetesi ABC Color'a göre, "Federico Wegener" ismi, Roschmann'ın en bilinen bir diğer adını taşıyan kâğıtları taşıyordu.
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Eduard Roschmann ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Eduard Roschmann takma adi Frederico Federico Wagner veya Frederico Federico Wegener d Graz 25 Kasim 1908 o 8 Agustos 1977 Nazi SS orgut uyesi ve 1943 yilinda Riga daki getto komutani idi Cok sayida cinayet ve diger zulumlerden sorumluydu Eduard RoschmannGencligi ve kariyeriRoschmann Avusturya nin Graz kentinde bir avukatti Avusturya nin Styria bolgesinden gelmis iyi taninmis bir ailenin ogluydu 1927 1934 yillarinda Roschmann Anavatan Cephesi uyesi idi 1927 1934 tarihlerinde Steyr Vatan Koruma Gucu adi verilen bir organizasyon ile iliskili oldu Bir universitede alti donem gecirdi 1931 yilina bir bira fabrikasi calisani oldu 1935 yilinda kamu hizmetine girdi 1938 de Nazi Partisi ve ertesi yil SS e katildi 1941 yilinda Guvenlik Polis ine atandi Letonya daki savas suclariSS icinden Guvenlik Servisine Sicherheitsdienst atandi II Dunya Savasi nda Letonya nin Alman isgalinin ardindan SD ulkedeki tum Yahudileri oldurme amaci ile Letonya da varligini surdurdu Bu amacla SD Riga da getto kurdu 1943 Ocak ayinda baslayarak Riga getto komutani oldu Ondan hemen onceki komutan Kurt Krause idi O zamanlar Roschmann nispeten dusuk rutbe olan Unterscharfuhrer rutbesindeydi Ekim 1944 te uzerinden yaklasan Sovyet ordularinin korkusu ile Letonya daki toplama kampi sisteminin SS personeli Riga veya Liepaja dan gelerek Danzig deniz yoluyla ulkeden kacti Arjantin e kacis1945 yilinda Roschmann Graz da tutuklandi ancak daha sonra serbest birakildi Roschmann savasta siradan bir tutuklu olarak kendini gizledi ve bu sayede 1947 yilinda gozaltina alindiktan sonra serbest birakildi Eski toplama kampi mahkumlarinin yardimiyla tanindi ve Ingiliz askeri polis tarafindan tutuklandi Roschmann suclanan savas suclulari icin hapis kampina donusturulmus Dachau toplama kampina gonderildi fakat gozaltindan kacmayi basardi 1948 yilinda Almanya dan kacmayi basardi Uluslararasi Kizil Hac tarafindan saglanan bir seyahat belgesi sayesinde Italya nin Cenova kentine geldi ve oradan gemi ile Arjantin e gitti Roschmann kacis icin Alois Hudal a basvurmustur Hudal Katolik kilisesinin guclu bir Nazi yanlisi Piskoposu idi Roschmann 2 Ekim 1948 ya da 10 Subat 1948 de Arjantin de geldi Buenos Aires teki bir ahsap ithalat ihracat firmasi kurdu ilk esinden bosanmis olmamasina ragmen 1955 yilinda Arjantin ikinci kez evlendi Ikinci esi 1958 yilinda onu terk etti ve evlilik daha sonra gecersiz ve de hukumsuz ilan edildi 1968 yilinda Frederico Wagner bazen Federico olarak gorulur adi altinda Arjantin vatandasi oldu Cezalari1960 yilinda Graz ceza mahkemesi cinayet sucundan Roschmann ve tutuklama emri cikardi ve 1938 ve 1945 yillari arasinda en az 3000 Yahudilerin oldurulmesi ile ilgili olarak ciddi insan haklari ihlalleri zorla Auschwitz de isci calistirma ve 10 yasin altinda en az 800 cocuk cinayeti ile suclandi 1963 yilinda Hamburg bolge mahkemesi Roschmann ve tutuklama emri cikardi Bu da Roschmann icin daha ciddi bir tehdit ispat etti Suclularin iadesi gorusmeleriEkim 1976 da Bati Almanya Arjantin deki elciligi vasitasiyla II Dunya Savasi sirasinda Yahudi cinayetleri sucundan Almanya ya Roschmann in iade talebini iletti Bu talep Hamburg Bati Alman savciliginin talebi uzerine dayaniyordu Talep Mayis 1977 de tekrarlandi 5 Temmuz 1977 tarihinde Arjantin Devlet Baskaninin Bati Almanya ile bir iade anlasmasi var olmasina ragmen Arjantin hukumetinin talebi dikkate alacagini belirten Arjantin basininda yayimlanan bir bildirisi yayinlandi Teblig Arjantin Disisleri Bakanligi ve Bati Alman Buyukelciliginde surpriz olarak karsilandi Arjantin deli Elcilik Roschmann in tutuklanma talebini haber almamisti Roschmann teblig verildigi anda tutuklu degildi Bunu firsat bilerek sonradan Paraguay a kacti OlumuRoschmann 8 Agustos 1977 tarihinde Paraguay in baskenti Asuncion da oldu Cesedi ilk basta sahipsiz oldugu icin Roschmann in cesedi olup olmadigi konusunda ortaya bazi sorular vardi Bati Alman Buyukelciligi cesedi uzerinde olumlu bir tanimlama yapmak icin calisti Paraguay gazetesi ABC Color a gore Federico Wegener ismi Roschmann in en bilinen bir diger adini tasiyan kagitlari tasiyordu Kaynakca Ezergailis The Holocaust in Latvia 152 ve 382 sayfa Rathkalb Revisiting the National Socialist Legacy 232 237 ve 264 sayfa Wikimedia Commons ta Eduard Roschmann ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir