Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Edward Sapir (d. 26 Ocak 1884, (Lauenburg) - ö. 4 Şubat 1939, New Haven), Amerikalı dilbilimci ve etnologtur. Öncelikli unvanıysa, Amerikan yapısal dilbilimcisidir ve Sapir-Whorf Hipotezi'nin kurucularından biridir.
Edward Sapir | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 26 Ocak 1884 Lauenburg, Prusya Krallığı |
| Ölüm | 4 Şubat 1939 (55 yaşında) New Haven, ABD |
| Vatandaşlık | Amerika Birleşik Devletleri |
| Mezun olduğu okul(lar) | Columbia Üniversitesi |
| Kariyeri | |
| Dalı | Dilbilim, antropoloji |
| Çalıştığı kurumlar | Chicago Üniversitesi Columbia Üniversitesi Yale Üniversitesi |
| Doktora danışmanı | Franz Boas |
| Doktora öğrencileri | Morris Swadesh |
1889'da Amerika'ya gelmiştir. Franz Boas'ın öğrencisi ve 'un öğretmenidir. Hayatı boyunca Kaliforniya ve Pennsylvania Üniversitelerinde profesörlük yapmış, Kanada Doğa Müzesi Antropoloji Bölümü'nde çalışmış ve ölmeden önce de Yale Üniversitesi'nde antropoloji ve dilbilimi profesörü olmuştur. Dil ve antropoloji üzerindeki bağlantıyı araştıran ilk insandır. 1921'de insan düşüncesinin dille olan etkileşimini ortaya koyan düşüncesi, daha sonra öğrencisi Whorf tarafından geliştirilmiş ve Sapir-Whorf Hipotezi meydana gelmiştir.Amerikan yapısalcılığının bir temsilcisidir.
Sapir 1889 yılında ABD’ye göç eden Litvanya kökenli bir Yahudi ailenin oğludur. 1901 yılından itibaren New York'ta Columbia Üniversitesi’nde Alman Dili ve Hint Avrupa Dili eğitimi almış ve 1904 yılında tez çalışmasıyla eğitimini sonlandırmıştır. Bundan sonra Johann Herder'in dilin kökeni üzerine olan kuramı hakkında master çalışmasını tamamlamıştır. Bu süre içerisinde bundan sonraki öğretmeniyle, yani ona Kuzey Amerika'nın yerli dillerini tanıtan Antropolog Franz Boas ile tanışmıştır. Sapir bu tanışmadan sonra Chinook dili üzerine sayısız alan araştırması yapmak üzere Takelma ve Chasta Costa’da bir süreliğine ikamet etmiştir.
Boas’ın bir antropolog olmasından ötürü Sapir oradaki dil toplumunun yaşam biçimi ve kültürü hakkındaki gözlemleriyle dilbilimsel çalışmalar arasında yakın bir bağ oluşturmuştur. Aldığı dilsel eğitim sonucu Sapir 1907 yılından itibaren California Üniversitesi'nin Antropoloji Fakültesi’nde Antropolog Alfred Kroeber'in yanında asistan olarak görev yapma şansını bulmuştur. Bundan iki yıl sonra, yani 1909 yılında Sapir Takelma grameri üzerine yaptığı çalışmasıyla doktorasını tamamlamıştır.
Sapir 1910 yılından 1925 yılına kadar Ottawa’daki Kanada Ulusal Müzesi’nin antropoloji bölümünün müdürlüğünü yapmıştır ve bu sırada Kuzey Amerika dilleri ve aynı zamanda Wakash dilleri üzerine alan araştırmalarına devam etmiştir. 1925 yılından 1931 yılına kadar Chicago Üniversitesi’nde antropoloji alanında profesörlük yapmıştır. Bundan sonra Yale Üniversitesi’nde antropoloji ve dilbilim alanında en üstün profesörlük makamını elde etmiştir. 1937 yılında geçirdiği kalp krizi sonrasında bir daha eski sağlığına kavuşamamıştır.
Konumu
Leonard Bloomfield’in yanı sıra Edward Sapir de yapısalcılığın bir türevi olarak modern Amerikan dilbiliminin kurucusu olarak görülmektedir. Sapir dil çalışmasıyla, özellikle Amerika’nın yerlilerinin dili üzerine çalışmayla antropoloji arasındaki ilişkiyi araştıran ilk bilim adamlarındandır. Sapir 1921 yılında dil üzerine alternatif bir bakış, dilbilimsel bağıntı ilkesi önermiştir. Sapir'in önerisi kabul edildikten sonra dil biçim ve içerik olarak insanların düşüncelerini etkilemiştir. Sapir'in dilbilime etkisi yayımladığı sayısız yazı ve öğrencileri sayesinde daha belirgin olarak ortaya çıkmıştır. Sapir'in öğrencilerinden birkaçının ismi şöyledir:
Sapir’in öğrencileri sonraki yıllarda disiplinin gelişmesini bir ölçüde sağlamışlardır. Hepsinden daha çok Whorf Sapir’in fikirlerini benimsemiş ve onları daha da geliştirmiştir. Bu fikirler Sapir-Whorf hipotezi olarak bilinmektedir.
Eserleri
Kitapları
- Sapir, Edward (1907). Herder's "Ursprung der Sprache". Chicago: University of Chicago Press. ASIN: B0006CWB2W.
- Sapir, Edward (1908), "On the etymology of Sanskrit asru, Avestan asru, Greek dakru", in Modi, Jivanji Jamshedji, Spiegel memorial volume. Papers on Iranian subjects written by various scholars in honour of the late Dr. Frederic Spiegel, Bombay: British India Press, pp. 156–159
- Sapir, Edward; Curtin, Jeremiah (1909). Wishram texts, together with Wasco tales and myths. E.J. Brill. ASIN: B000855RIW.
- Sapir, Edward (1910). Yana Texts. Berkeley University Press.
- Sapir, Edward (1915). A sketch of the social organization of the Nass River Indians. Ottawa: Government Printing Office.
- Sapir, Edward (1915). Noun reduplication in Comox, a Salish language of Vancouver island. Ottawa: Government Printing Office.
- Sapir, Edward (1916). Time Perspective in Aboriginal American Culture, A Study in Method. Ottawa: Government Printing Bureau.
- Sapir, Edward (1917). Dreams and Gibes. Boston: The Gorham Press. http://www.archive.org/details/dreamsgibes00sapirich.
- Sapir, Edward (1921). Language: An introduction to the study of speech. New York: Harcourt, Brace and company. ASIN: B000NGWX8I.24 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sapir, Edward; Swadesh, Morris (1939). Nootka Texts: Tales and ethnological narratives, with grammatical notes and lexical materials. Philadelphia: Linguistic Society of America. ASIN: B000EB54JC.
- Sapir, Edward (1949), Mandelbaum, David, ed., Selected writings in language, culture and personality, Berkeley: University of California Press, ASIN: B000PX25CS
- Sapir, Edward; Irvine, Judith (2002). The psychology of culture: A course of lectures. Berlin: Walter de Gruyter. .
Deneme ve Makaleleri
- Sapir, Edward (1907). "Preliminary report on the language and mythology of the Upper Chinook". American Anthropologist (9): 533-544.
- Sapir, Edward (1910). "Some fundamental characteristics of the Ute language". Science (31): 350-352.
- Sapir, Edward (1911). "Some aspects of Nootka language and culture". American Anthropologist (13): 15-28.
- Sapir, Edward (1911). "The problem of noun incorporation in American languages". American Anthropologist (13): 250-282.
- Sapir, Edward (1915). "The Na-dene languages: a preliminary report". American Anthropologist (17): 765-773.
- Sapir, Edward (1917). "Do we need a superorganic?". American Anthropologist (19): 441-447.
- Sapir, Edward (1924). "The grammarian and his language". The American Mercury (1): 149-155.
- Sapir, Edward (1924). "Culture, Genuine and Spurious". The American Journal of Sociology 29 (4): 401-429. doi:10.1086/213616.
- Sapir, Edward (1925). "Memorandum on the problem of an international auxiliary language". The Romanic Review (16): 244-256.
- Sapir, Edward (1925). "Sound patterns in language". Language (1): 37-51.
- Sapir, Edward (1936). "Internal linguistic evidence suggestive of the Northern origin of the Navaho". American Anthropologist (38): 224-235.
- Sapir, Edward (1944). "Grading: a study in semantics". Philosophy of Science (11): 93-116.
- Sapir, Edward (1947). "The relation of American Indian linguistics to general linguistics". Southwestern Journal of Anthropology (1): 1-4.
Diğer
- Herder's "Ursprung der Sprache". Chicago: University of Chicago Press. ASIN: B0006CWB2W.
- Wishram Texts, together with Wasco Tales and Myths. In: American Ethnological Society, Franz Boas tarafından yayınlanmıştır. Brill, 1909.
- Notes on Chasta Costa Phonology and Morphology. University Museum Publications 1914.
- Language. An Introduction to the Study of Speech. Harcourt Brace, New York, 1921.
- Leslie Spier und E. S. Wishram Ethnography, University of Washington Publications in Anthropology, 1930.
- The Function of an International Auxiliary Language, in: Psyche, Band 11, 1931.
- Nootka Textes, 1939.
- Notes on the Culture of the Yana. Mit Leslie Spier. University of California Press 1943.
- Selected Writings on Language, Culture, and Personality. David G. Mandelbaum (Hrsg.), Berkeley, 1949. 2. Aufl…1963.
- Anthropology, 1967
- The Psychology of Culture. A Course of Lectures. Judith T. Irvine (Hrsg.), de Gruyter 2002
Kaynak 20 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Bibliyografyalar
- Koerner, E. F. K.; Koerner, Konrad (1985). Edward Sapir: Appraisals of his life and work. Amsterdam: John Benjamins. .
- Cowan, William; Foster, Michael K.; Koerner, Konrad (1986). New perspectives in language, culture, and personality: Proceedings of the Edward Sapir Centenary Conference (Ottawa, 1-3 October 1984). Amsterdam: John Benjamins.
- Darnell, Regna (1989). Edward Sapir: linguist, anthropologist, humanist. Berkeley: University of California Press. .
- Sapir, Edward; Bright, William (1992). Southern Paiute and Ute: linguistics and ethnography. Berlin: Walter de Gruyter. .
- Sapir, Edward; Darnell, Regna; Irvine, Judith T.; Handler, Richard (1999). The collected works of Edward Sapir: culture. Berlin: Walter de Gruyter. .
Dış bağlantılar
- National Academy of Sciences Edward Sapir Biyografisi26 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Edward Sapir Collection at Bartleby.com30 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Interlingua: Communication Sin Frontiera. Biographia, Edward Sapir7 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Edward Sapir çalışmaları – Gutenberg Projesi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Edward Sapir d 26 Ocak 1884 Lauenburg o 4 Subat 1939 New Haven Amerikali dilbilimci ve etnologtur Oncelikli unvaniysa Amerikan yapisal dilbilimcisidir ve Sapir Whorf Hipotezi nin kurucularindan biridir Edward SapirDogum26 Ocak 1884 1884 01 26 Lauenburg Prusya KralligiOlum4 Subat 1939 55 yasinda New Haven ABDVatandaslikAmerika Birlesik DevletleriMezun oldugu okul lar Columbia UniversitesiKariyeriDaliDilbilim antropolojiCalistigi kurumlarChicago Universitesi Columbia Universitesi Yale UniversitesiDoktora danismaniFranz BoasDoktora ogrencileriMorris Swadesh 1889 da Amerika ya gelmistir Franz Boas in ogrencisi ve un ogretmenidir Hayati boyunca Kaliforniya ve Pennsylvania Universitelerinde profesorluk yapmis Kanada Doga Muzesi Antropoloji Bolumu nde calismis ve olmeden once de Yale Universitesi nde antropoloji ve dilbilimi profesoru olmustur Dil ve antropoloji uzerindeki baglantiyi arastiran ilk insandir 1921 de insan dusuncesinin dille olan etkilesimini ortaya koyan dusuncesi daha sonra ogrencisi Whorf tarafindan gelistirilmis ve Sapir Whorf Hipotezi meydana gelmistir Amerikan yapisalciliginin bir temsilcisidir Sapir 1889 yilinda ABD ye goc eden Litvanya kokenli bir Yahudi ailenin ogludur 1901 yilindan itibaren New York ta Columbia Universitesi nde Alman Dili ve Hint Avrupa Dili egitimi almis ve 1904 yilinda tez calismasiyla egitimini sonlandirmistir Bundan sonra Johann Herder in dilin kokeni uzerine olan kurami hakkinda master calismasini tamamlamistir Bu sure icerisinde bundan sonraki ogretmeniyle yani ona Kuzey Amerika nin yerli dillerini tanitan Antropolog Franz Boas ile tanismistir Sapir bu tanismadan sonra Chinook dili uzerine sayisiz alan arastirmasi yapmak uzere Takelma ve Chasta Costa da bir sureligine ikamet etmistir Boas in bir antropolog olmasindan oturu Sapir oradaki dil toplumunun yasam bicimi ve kulturu hakkindaki gozlemleriyle dilbilimsel calismalar arasinda yakin bir bag olusturmustur Aldigi dilsel egitim sonucu Sapir 1907 yilindan itibaren California Universitesi nin Antropoloji Fakultesi nde Antropolog Alfred Kroeber in yaninda asistan olarak gorev yapma sansini bulmustur Bundan iki yil sonra yani 1909 yilinda Sapir Takelma grameri uzerine yaptigi calismasiyla doktorasini tamamlamistir Sapir 1910 yilindan 1925 yilina kadar Ottawa daki Kanada Ulusal Muzesi nin antropoloji bolumunun mudurlugunu yapmistir ve bu sirada Kuzey Amerika dilleri ve ayni zamanda Wakash dilleri uzerine alan arastirmalarina devam etmistir 1925 yilindan 1931 yilina kadar Chicago Universitesi nde antropoloji alaninda profesorluk yapmistir Bundan sonra Yale Universitesi nde antropoloji ve dilbilim alaninda en ustun profesorluk makamini elde etmistir 1937 yilinda gecirdigi kalp krizi sonrasinda bir daha eski sagligina kavusamamistir KonumuLeonard Bloomfield in yani sira Edward Sapir de yapisalciligin bir turevi olarak modern Amerikan dilbiliminin kurucusu olarak gorulmektedir Sapir dil calismasiyla ozellikle Amerika nin yerlilerinin dili uzerine calismayla antropoloji arasindaki iliskiyi arastiran ilk bilim adamlarindandir Sapir 1921 yilinda dil uzerine alternatif bir bakis dilbilimsel baginti ilkesi onermistir Sapir in onerisi kabul edildikten sonra dil bicim ve icerik olarak insanlarin dusuncelerini etkilemistir Sapir in dilbilime etkisi yayimladigi sayisiz yazi ve ogrencileri sayesinde daha belirgin olarak ortaya cikmistir Sapir in ogrencilerinden birkacinin ismi soyledir Morris Swadesh Sapir in ogrencileri sonraki yillarda disiplinin gelismesini bir olcude saglamislardir Hepsinden daha cok Whorf Sapir in fikirlerini benimsemis ve onlari daha da gelistirmistir Bu fikirler Sapir Whorf hipotezi olarak bilinmektedir EserleriKitaplari Sapir Edward 1907 Herder s Ursprung der Sprache Chicago University of Chicago Press ASIN B0006CWB2W Sapir Edward 1908 On the etymology of Sanskrit asru Avestan asru Greek dakru in Modi Jivanji Jamshedji Spiegel memorial volume Papers on Iranian subjects written by various scholars in honour of the late Dr Frederic Spiegel Bombay British India Press pp 156 159 Sapir Edward Curtin Jeremiah 1909 Wishram texts together with Wasco tales and myths E J Brill ASIN B000855RIW Sapir Edward 1910 Yana Texts Berkeley University Press Sapir Edward 1915 A sketch of the social organization of the Nass River Indians Ottawa Government Printing Office Sapir Edward 1915 Noun reduplication in Comox a Salish language of Vancouver island Ottawa Government Printing Office Sapir Edward 1916 Time Perspective in Aboriginal American Culture A Study in Method Ottawa Government Printing Bureau Sapir Edward 1917 Dreams and Gibes Boston The Gorham Press http www archive org details dreamsgibes00sapirich Sapir Edward 1921 Language An introduction to the study of speech New York Harcourt Brace and company ASIN B000NGWX8I 24 Eylul 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sapir Edward Swadesh Morris 1939 Nootka Texts Tales and ethnological narratives with grammatical notes and lexical materials Philadelphia Linguistic Society of America ASIN B000EB54JC Sapir Edward 1949 Mandelbaum David ed Selected writings in language culture and personality Berkeley University of California Press ASIN B000PX25CS Sapir Edward Irvine Judith 2002 The psychology of culture A course of lectures Berlin Walter de Gruyter ISBN 978 3 11 017282 9 Deneme ve Makaleleri Sapir Edward 1907 Preliminary report on the language and mythology of the Upper Chinook American Anthropologist 9 533 544 Sapir Edward 1910 Some fundamental characteristics of the Ute language Science 31 350 352 Sapir Edward 1911 Some aspects of Nootka language and culture American Anthropologist 13 15 28 Sapir Edward 1911 The problem of noun incorporation in American languages American Anthropologist 13 250 282 Sapir Edward 1915 The Na dene languages a preliminary report American Anthropologist 17 765 773 Sapir Edward 1917 Do we need a superorganic American Anthropologist 19 441 447 Sapir Edward 1924 The grammarian and his language The American Mercury 1 149 155 Sapir Edward 1924 Culture Genuine and Spurious The American Journal of Sociology 29 4 401 429 doi 10 1086 213616 Sapir Edward 1925 Memorandum on the problem of an international auxiliary language The Romanic Review 16 244 256 Sapir Edward 1925 Sound patterns in language Language 1 37 51 Sapir Edward 1936 Internal linguistic evidence suggestive of the Northern origin of the Navaho American Anthropologist 38 224 235 Sapir Edward 1944 Grading a study in semantics Philosophy of Science 11 93 116 Sapir Edward 1947 The relation of American Indian linguistics to general linguistics Southwestern Journal of Anthropology 1 1 4 Diger Herder s Ursprung der Sprache Chicago University of Chicago Press ASIN B0006CWB2W Wishram Texts together with Wasco Tales and Myths In American Ethnological Society Franz Boas tarafindan yayinlanmistir Brill 1909 Notes on Chasta Costa Phonology and Morphology University Museum Publications 1914 Language An Introduction to the Study of Speech Harcourt Brace New York 1921 Leslie Spier und E S Wishram Ethnography University of Washington Publications in Anthropology 1930 The Function of an International Auxiliary Language in Psyche Band 11 1931 Nootka Textes 1939 Notes on the Culture of the Yana Mit Leslie Spier University of California Press 1943 Selected Writings on Language Culture and Personality David G Mandelbaum Hrsg Berkeley 1949 2 Aufl 1963 Anthropology 1967 The Psychology of Culture A Course of Lectures Judith T Irvine Hrsg de Gruyter 2002 ISBN 978 3 11 017282 9 Kaynak 20 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi BibliyografyalarKoerner E F K Koerner Konrad 1985 Edward Sapir Appraisals of his life and work Amsterdam John Benjamins ISBN 978 90 272 4518 2 Cowan William Foster Michael K Koerner Konrad 1986 New perspectives in language culture and personality Proceedings of the Edward Sapir Centenary Conference Ottawa 1 3 October 1984 Amsterdam John Benjamins Darnell Regna 1989 Edward Sapir linguist anthropologist humanist Berkeley University of California Press ISBN 978 0 520 06678 6 Sapir Edward Bright William 1992 Southern Paiute and Ute linguistics and ethnography Berlin Walter de Gruyter ISBN 978 3 11 013543 5 Sapir Edward Darnell Regna Irvine Judith T Handler Richard 1999 The collected works of Edward Sapir culture Berlin Walter de Gruyter ISBN 978 3 11 012639 6 Dis baglantilarNational Academy of Sciences Edward Sapir Biyografisi26 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Edward Sapir Collection at Bartleby com30 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Interlingua Communication Sin Frontiera Biographia Edward Sapir7 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Edward Sapir calismalari Gutenberg Projesi