Ekonomik kalkınma, bir ülkenin ekonomik, siyasi ve sosyal refahının geliştiği süreçtir.
Bir ülkenin ekonomik kalkınması nüfusun yaşam düzeyi, ekonominin rekabet yeteneği, ülkenin gayri safi yurt içi hasılası, kişi başına düşen millî gelir ve ekonomik özgürlüğün olumlu yönde değişmesi ile tanımlanan bir süreçtir.
Ekonominin gelişmenin temel dinamiği insan sermayesi ve yarattığı yeniliklerdir. İnsan sermayesi insanların eğitim, sağlık, bilim, çalışma koşullarına ve yaşam kalitesinin artırılmasına yapılan harcamaları öngörür.
Tanım ve terminoloji
Ekonomik kalkınmanın kesin tanımına itiraz edildi: 20. yüzyıldaki iktisatçılar kalkınmayı esasen ekonomik büyüme açısından görürken, sosyologlar onun yerine daha geniş değişim ve modernleşme süreçlerini vurguladılar. Kalkınma ve kentsel çalışmalar uzmanı Karl Seidman, ekonomik kalkınmayı "bir topluluk veya bölge için gelişmiş ve geniş çapta paylaşılan ekonomik refah ve yaşam kalitesi oluşturmak için fiziksel, insani, finansal ve sosyal varlıklar yaratma ve kullanma süreci" olarak özetler.
Daphne Greenwood ve Richard Holt, "toplumdaki bireyler için genel hayat standardında geniş tabanlı ve sürdürülebilir artışın" olduğu ekonomik kalkınmayı, kişi başına düşen gelir gibi büyüme ölçütlerinin hayat kalitesindeki gelişmelerle zorunlu olarak ilişkili olmadığı ekonomik büyümeden temelinde ayırır.
Ekonomik kalkınma daha geniş bir kavramdır ve niteliksel boyutları vardır. Ekonomik gelişme, ekonomik büyüme artı insanların refahını belirleyen belirli önemli değişkenlerde (örneğin sağlık, eğitim) ilerici değişiklikleri ifade eder. Iowa Üniversitesi'nin Uluslararası Finans ve Kalkınma Merkezi şunu belirtir:
'Ekonomik kalkınma', uygulayıcıların, ekonomistlerin, politikacıların ve diğerlerinin 20. yüzyılda sıklıkla kullandığı bir terimdir. Ancak, kavram Batı'da yüzyıllardır varlığını sürdürmektedir. Modernleşme, Batılılaşma ve özellikle Sanayileşme, insanların ekonomik kalkınmayı tartışırken kullandıkları diğer terimlerdir. Ekonomik gelişmenin çevre ile doğrudan ilişkisi vardır.
Kavramın kökeni belirsiz olsa da, bazı akademisyenler gelişimin kapitalizmin evrimi ve feodalizmin ölümüyle yakından bağlantılı olduğunu iddia eder. Diğerleri onu sömürge sonrası duruma bağlar.
Mansell ve Wehn de ekonomik kalkınmanın, II. Dünya Savaşı'ndan beri uygulayıcı olmayanlar tarafından ekonomik büyümeyi içerecek yani kişi başına düşen gelirdeki artışlar ve sanayileşmiş ülkeler ile eşdeğer bir yaşam standardına ulaşılması şekilde anlaşıldığını ifade eder. Ekonomik gelişme, bir ekonominin belirli bir andaki durumunu belgeleyen statik bir teori olarak da düşünülebilir. Schumpeter ve Backhaus'a (2003) göre, ekonomik teoride belgelenen bu denge durumundaki değişikliklere ancak dışarıdan gelen müdahaleci faktörler neden olabilir.
Tarihçe
Ekonomik kalkınma, savaş sonrası ABD tarafından başlatılan yeniden yapılanma döneminden kaynaklandı. 1949'da açılış konuşması sırasında Başkan Harry Truman gelişmemiş alanların gelişimini batı için bir öncelik olarak tanımladı:
- “Dünyadaki insanların yarısından fazlası sefalete yaklaşan koşullarda yaşıyor. Yiyecekleri yetersiz, hastalığın kurbanları. Ekonomik yaşamları yalın ve durgundur. Yoksullukları hem onlara hem de daha müreffeh alanlara yönelik bir engel ve tehdittir. Tarihte ilk kez insanlık, bu insanların acılarını dindirmek için gerekli bilgi ve beceriye sahiptir ... Barışsever insanlara, onları gerçekleştirmelerine yardımcı olmak için teknik bilgi depomuzun faydalarını sağlamamız gerektiğine inanıyorum. onların daha iyi bir yaşam beklentileri… Öngördüğümüz, demokratik adil ticaret kavramlarına dayanan bir kalkınma programı ... Daha fazla üretim, refah ve barışın anahtarıdır. Ve daha fazla üretimin anahtarı, modem bilimsel ve teknik bilginin daha geniş ve daha güçlü bir uygulamasıdır.
Ekonomik kalkınma hedefleri
Bir ülkenin kalkınması farklı kavramlarla ilişkilendirilmiştir ama genellikle daha çok üretkenlikle ekonomik büyümeyi, vatandaşlarının tercihlerini olabildiğince doğru şekilde temsil eden siyasi sistemleri, hakların tüm sosyal gruplara yayılmasını ve bunları elde etme fırsatlarını, teknik ve lojistik açıdan daha karmaşık görevleri (yani vergileri artırmak ve kamu hizmetlerini sunmak) yerine getirebilen kurum ve kuruluşların uygun işlevselliğini sağlamayı kapsar. Bu süreçler, Devletin ekonomisini, yönetimini, toplumunu ve kamu yönetimini yönetme yeteneklerini tanımlar. Genellikle ekonomik kalkınma politikaları bu konulardaki sorunları çözmeye çalışır.
Bunu göz önünde bulundurarak, ekonomik gelişme genelde belirli ekonomik kalkınma programlarının sonuçlarından ziyade ekonomik kalkınmanın nedenleri olabilen göstergelerdeki (okuryazarlık oranları, ortalama yaşam süresi ve yoksulluk oranları) gelişmelerle ilişkilendirilir. Örneğin sağlık ve eğitimdeki gelişmeler ekonomik büyüme ile yakından ilişkilidir ama ekonomik gelişme ile olan nedensellik pek net olmayabilir. Her halükarda, belirli ekonomik kalkınma programlarının birçok sorunu bir kerede çözebileceğini beklememek önemlidir çünkü bu onlar için ulaşılması pek mümkün olmayan aşılamaz hedefler belirleyecektir. Herhangi bir kalkınma politikası, Prittchet, Woolcock ve Andrews'un "erken yük taşıma" dediği durumun kurbanı olmaktan kaçınmak için sınırlı hedefler ve kademeli bir yaklaşım belirlemelidir.
Çoğu zaman belirli ülkelerin ekonomik kalkınma hedeflerine ulaşılamaz çünkü bu ülkeler Devletin bunu yapacak kapasitesinden yoksundur. Örneğin, bir ulusun güvenlik ve emniyet veya temel hizmet sunumu gibi temel işlevleri yerine getirme kapasitesi azsa, bir serbest ticaret bölgesini (özel ekonomik bölgeler) teşvik etmek veya savunmasız nüfuslara aşı dağıtmak isteyen bir programın hedeflerine ulaşması pek olası değildir. Bu, çok sayıda uluslararası kuruluş, yardım programı ve hatta başka yerlerden 'en iyi uygulamaları' aynen çok az başarı ile başka yerlerden karbon kopya şeklinde gerçekleştirmeye çalışan katılımcı hükûmetler tarafından göz ardı edilen bir şey olmuştur. Bu eşbiçimli taklit - başka yerlerde başarılı olan ancak kurumsal işlev bozukluğunu kendi ülkesinde çözmeden yalnızca gizleyen örgütsel biçimleri benimsemek - ülkelerin kalkınma hedeflerinde ilerlemediği "yetenek tuzaklarına" saplanmasına katkıda bulunabilir. Bunun bir örneği, dış yardım ve ülkelerin kalkınmasına yardım etmedeki başarı oranına yönelik bazı eleştirilerde görülebilir.
Dış yardım bağışlarının başına gelebilecek teşvik uyumluluğu sorunlarının ötesinde - dış yardım veren ülkelerin, ekonomik büyümenin çok az sonucu olan ülkelere vermeye devam etmesih, ama bağış yapan ülkelerin jeopolitik çıkarları ve gündemleriyle uyumlu yozlaşmış liderler ile – önemli miktarda devlet gelirinin dış yardım yoluyla alınmasıyla ilgili mali kırılganlık sorunları vardır. Bu kaynaktan önemli miktarda gelir elde edebilen hükûmetler, bu kaynakları meşru bir şekilde kullanma konusunda daha az baskıya sahip olduklarından vatandaşlarına karşı daha az sorumludurlar (daha özerktirler). Tıpkı petrol gibi bol miktarda doğal kaynaklı ülkeler için belgelendiği gibi, hükûmet bütçesi düzenli vergiler yerine büyük ölçüde dış yardım bağışlarından oluşan ülkelerin etkili kamu kurumlarını geliştirmede teşviklere sahip olma olasılığı daha azdır. Bu da ülkenin kalkınma çabalarını baltalayabilir.
Gelişme göstergeleri ve endeksleri
Belirli bir bölgenin veya ulusun göreli ekonomik ilerlemesini değerlendirmek için ekonomistler ve coğrafyacılar tarafından kullanılan çeşitli makroekonomik ve sosyokültürel göstergeler veya "metrikler" vardır. Dünya Bankası'nın "Dünya Kalkınma Göstergeleri" resmi olarak tanınan uluslararası kaynaklardan yıllık olarak derlenir ve ulusal, bölgesel ve küresel tahminleri içerir.
Kişi başına düşen GSYİH
Kişi başına GSYİH, yıl ortası nüfusa bölünen gayri safi yurtiçi hasıladır. GSYİH, ekonomideki tüm yerleşik üreticilerin brüt katma değeri artı tüm ürün vergileri ve eksi ürünlerin değerine dahil olmayan tüm sübvansiyonların toplamıdır. Fabrikasyon varlıkların amortismanı veya doğal kaynakların tükenmesi ve bozulması için herhangi bir kesinti yapılmadan hesaplanır.
Modern ulaşım
Avrupalı kalkınma ekonomistleri, hızlı tren altyapısı gibi modern ulaşım ağlarının varlığının bir ülkenin ekonomik ilerlemesinin önemli bir göstergesini oluşturduğunu ileri sürdüler: bu bakış açısı, özellikle Temel Demiryolu Ulaşım Altyapısı Endeksi (BRTI Endeksi olarak bilinir) ve (Değiştirilmiş) Demiryolu Taşımacılığı Altyapısı Endeksi (RTI) gibi ilgili modeller aracılığıyla gösterilir.
GDI ve GEM'e Giriş
BM, toplumsal cinsiyet eşitliğini ölçmeye yardımcı olacak bir gösterge oluşturma çabasıyla iki ölçü oluşturdu: Cinsiyetle İlgili Gelişme Endeksi (GDI) ve Cinsiyet Güçlendirme Ölçüsü (GEM). Bu göstergeler ilk olarak 1995 UNDP İnsani Gelişme Raporu'nda tanıtıldı.
Cinsiyet Güçlendirme Ölçüsü
Cinsiyet Güçlendirme Ölçüsü (GEM), kadınların elde ettiği ekonomik, politik ve mesleki kazanımları yakalamaya odaklanan çeşitli göstergeleri bir araya getirmeye odaklanır. GEM yalnızca üç değişkenden oluşur: gelir elde etme gücü, profesyonel ve idari işlerdeki pay ve parlamento koltuklarının payı.
Cinsiyet Gelişim Endeksi
Cinsiyet Gelişimi (GDI), insani gelişme başarılarındaki cinsiyet farkını ölçer. Sağlık, bilgi ve yaşam standartları olmak üzere üç değişken aracılığıyla kadın ve erkek arasındaki eşitsizliği hesaba katar.
Wikimedia Commons'ta Ekonomik kalkınma ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- ^ O'Sullivan, A. and Sheffrin, S. M. (2003). Economics: Principles in Action. Pearson Prentice Hall, Upper Saddle River, New Jersey.
- ^ Jaffee, David (1998). Levels of Socio-economic Development Theory. Westport and London: Praeger. s. 3. ISBN .
- ^ Seidman, Karl F. (2005). Economic Development Finance. Thousand Oaks: Sage Publications. s. 5. ISBN .
- ^ Greenwood, Daphne T.; Holt, Richard P. F. (2010). Local Economic Development in the 21st Century. Armonk and London: M. E. Sharpe. ss. 3-4. ISBN .
- ^ R. Conteras, "How the Concept of Development Got Started" University of Iowa Center for International Finance and Development E-Book [1] 8 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Escobar, Arturo (November 1988). "Power and Visibility: Development and the Invention and Management of the Third World". Cultural Anthropology. 3 (4): 428-443. doi:10.1525/can.1988.3.4.02a00060. ISSN 0886-7356.
- ^ "Archived copy". 14 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.
- ^ Mansell, R & and Wehn, U. 1998. Knowledge Societies: Information Technology for Sustainable Development. New York: Oxford University Press.
- ^ Schumpeter, Joseph & Backhaus, Ursula, 2003. The Theory of Economic Development. In Joseph Alois Schumpeter. pp. 61–116. DOI:10.1007/0-306-48082-4_3
- ^ Simon Kuznets (1966). Modern Economic Growth: Rate, Structure and Spread, Yale University Press, New Haven, Connecticut.
- ^ Kenneth Shepsle and Mark Bonchek (2010), Analyzing Politics, Second Edition, Norton, pp. 67 – 86.
- ^ G. Bingham Powell (2000). Elections as Instruments of Democracy: Majoritarian and Proportional Views. Yale University Press, New Haven, Connecticut.
- ^ C.A. Bayly (2008). “Indigenous and Colonial Origins of Comparative Economic Development: The Case of Colonial India and Africa”, Policy Research Working Paper 4474, The World Bank.
- ^ Deborah Bräutigam (2002), “Building Leviathan: Revenue, State Capacity and Governance”, IDS Bulletin 33, no. 3, pp. 1 – 17
- ^ Daron Acemoglu and James Robinson (2012), Why Nations Fail, New York: Crown Business.
- ^ a b c Lant Pritchett, Michael Woolcock & Matt Andrews (2013). Looking Like a State: Techniques of Persistent Failure in State Capability for Implementation, The Journal of Development Studies, 49:1, 1–18, DOI: 10.1080/00220388.2012.709614
- ^ William Easterly (2003), “Can Foreign Aid Buy Growth?” in Journal of Economic Perspectives 17(3), pp. 23 – 48.
- ^ Ethan Bueno de Mesquita (2016), Political Economy for Public Policy, Princeton University Press, chapter 11.
- ^ a b Todd Moss, Gunilla Pettersson and Nicolas van de Walle (2006), “An Aid Institutions Paradox? A review essay on aid dependency and State building in Sub-Saharan Africa”, Working Paper 74, Center for Global Development.
- ^ Michael Ross (2012), The Oil Curse: How petroleum wealth shapes the development of nations.
- ^ . databank.worldbank.org. 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020.
- ^ Callen, Tim. "Gross Domestic Product: An Economy's All". International Monetary Fund. 17 Şubat 2012 tarihinde kaynağından .
- ^ Firzli, M. Nicolas J. (September 2013). "Transportation Infrastructure and Country Attractiveness". Revue Analyse Financière. Paris. 4 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Nisan 2014.
- ^ M. Nicolas J. Firzli : ‘2014 LTI Rome Conference: Infrastructure-Driven Development to Conjure Away the EU Malaise?’, Revue Analyse Financière, Q1 2015 – Issue N°54 8 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b United Nations Development Programme (1995). Human development report 1995 (İngilizce). New York: Oxford University Press for the United Nations Development Programme (UNDP). ISBN . OCLC 33420816.
- ^ Nations, United. "Gender Development Index (GDI) | Human Development Reports". hdr.undp.org. 11 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Aralık 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ekonomik kalkinma bir ulkenin ekonomik siyasi ve sosyal refahinin gelistigi surectir Ulkelerin GSYIH buyume oranlari 2014 Bir ulkenin ekonomik kalkinmasi nufusun yasam duzeyi ekonominin rekabet yetenegi ulkenin gayri safi yurt ici hasilasi kisi basina dusen milli gelir ve ekonomik ozgurlugun olumlu yonde degismesi ile tanimlanan bir surectir Ekonominin gelismenin temel dinamigi insan sermayesi ve yarattigi yeniliklerdir Insan sermayesi insanlarin egitim saglik bilim calisma kosullarina ve yasam kalitesinin artirilmasina yapilan harcamalari ongorur Tanim ve terminolojiSecili ulkelerde 1990 1998 ve 1990 2006 gercek buyume oranlariyla Gayri Safi Yurtici Hasila1961 den beri dunya ve Ekonomik Isbirligi ve Kalkinma Teskilati Gayri safi yurtici hasila degisim orani Ekonomik kalkinmanin kesin tanimina itiraz edildi 20 yuzyildaki iktisatcilar kalkinmayi esasen ekonomik buyume acisindan gorurken sosyologlar onun yerine daha genis degisim ve modernlesme sureclerini vurguladilar Kalkinma ve kentsel calismalar uzmani Karl Seidman ekonomik kalkinmayi bir topluluk veya bolge icin gelismis ve genis capta paylasilan ekonomik refah ve yasam kalitesi olusturmak icin fiziksel insani finansal ve sosyal varliklar yaratma ve kullanma sureci olarak ozetler Daphne Greenwood ve Richard Holt toplumdaki bireyler icin genel hayat standardinda genis tabanli ve surdurulebilir artisin oldugu ekonomik kalkinmayi kisi basina dusen gelir gibi buyume olcutlerinin hayat kalitesindeki gelismelerle zorunlu olarak iliskili olmadigi ekonomik buyumeden temelinde ayirir Ekonomik kalkinma daha genis bir kavramdir ve niteliksel boyutlari vardir Ekonomik gelisme ekonomik buyume arti insanlarin refahini belirleyen belirli onemli degiskenlerde ornegin saglik egitim ilerici degisiklikleri ifade eder Iowa Universitesi nin Uluslararasi Finans ve Kalkinma Merkezi sunu belirtir Ekonomik kalkinma uygulayicilarin ekonomistlerin politikacilarin ve digerlerinin 20 yuzyilda siklikla kullandigi bir terimdir Ancak kavram Bati da yuzyillardir varligini surdurmektedir Modernlesme Batililasma ve ozellikle Sanayilesme insanlarin ekonomik kalkinmayi tartisirken kullandiklari diger terimlerdir Ekonomik gelismenin cevre ile dogrudan iliskisi vardir Kavramin kokeni belirsiz olsa da bazi akademisyenler gelisimin kapitalizmin evrimi ve feodalizmin olumuyle yakindan baglantili oldugunu iddia eder Digerleri onu somurge sonrasi duruma baglar Mansell ve Wehn de ekonomik kalkinmanin II Dunya Savasi ndan beri uygulayici olmayanlar tarafindan ekonomik buyumeyi icerecek yani kisi basina dusen gelirdeki artislar ve sanayilesmis ulkeler ile esdeger bir yasam standardina ulasilmasi sekilde anlasildigini ifade eder Ekonomik gelisme bir ekonominin belirli bir andaki durumunu belgeleyen statik bir teori olarak da dusunulebilir Schumpeter ve Backhaus a 2003 gore ekonomik teoride belgelenen bu denge durumundaki degisikliklere ancak disaridan gelen mudahaleci faktorler neden olabilir TarihceEkonomik kalkinma savas sonrasi ABD tarafindan baslatilan yeniden yapilanma doneminden kaynaklandi 1949 da acilis konusmasi sirasinda Baskan Harry Truman gelismemis alanlarin gelisimini bati icin bir oncelik olarak tanimladi Dunyadaki insanlarin yarisindan fazlasi sefalete yaklasan kosullarda yasiyor Yiyecekleri yetersiz hastaligin kurbanlari Ekonomik yasamlari yalin ve durgundur Yoksulluklari hem onlara hem de daha mureffeh alanlara yonelik bir engel ve tehdittir Tarihte ilk kez insanlik bu insanlarin acilarini dindirmek icin gerekli bilgi ve beceriye sahiptir Barissever insanlara onlari gerceklestirmelerine yardimci olmak icin teknik bilgi depomuzun faydalarini saglamamiz gerektigine inaniyorum onlarin daha iyi bir yasam beklentileri Ongordugumuz demokratik adil ticaret kavramlarina dayanan bir kalkinma programi Daha fazla uretim refah ve barisin anahtaridir Ve daha fazla uretimin anahtari modem bilimsel ve teknik bilginin daha genis ve daha guclu bir uygulamasidir Ekonomik kalkinma hedefleriBir ulkenin kalkinmasi farkli kavramlarla iliskilendirilmistir ama genellikle daha cok uretkenlikle ekonomik buyumeyi vatandaslarinin tercihlerini olabildigince dogru sekilde temsil eden siyasi sistemleri haklarin tum sosyal gruplara yayilmasini ve bunlari elde etme firsatlarini teknik ve lojistik acidan daha karmasik gorevleri yani vergileri artirmak ve kamu hizmetlerini sunmak yerine getirebilen kurum ve kuruluslarin uygun islevselligini saglamayi kapsar Bu surecler Devletin ekonomisini yonetimini toplumunu ve kamu yonetimini yonetme yeteneklerini tanimlar Genellikle ekonomik kalkinma politikalari bu konulardaki sorunlari cozmeye calisir Bunu goz onunde bulundurarak ekonomik gelisme genelde belirli ekonomik kalkinma programlarinin sonuclarindan ziyade ekonomik kalkinmanin nedenleri olabilen gostergelerdeki okuryazarlik oranlari ortalama yasam suresi ve yoksulluk oranlari gelismelerle iliskilendirilir Ornegin saglik ve egitimdeki gelismeler ekonomik buyume ile yakindan iliskilidir ama ekonomik gelisme ile olan nedensellik pek net olmayabilir Her halukarda belirli ekonomik kalkinma programlarinin bircok sorunu bir kerede cozebilecegini beklememek onemlidir cunku bu onlar icin ulasilmasi pek mumkun olmayan asilamaz hedefler belirleyecektir Herhangi bir kalkinma politikasi Prittchet Woolcock ve Andrews un erken yuk tasima dedigi durumun kurbani olmaktan kacinmak icin sinirli hedefler ve kademeli bir yaklasim belirlemelidir Cogu zaman belirli ulkelerin ekonomik kalkinma hedeflerine ulasilamaz cunku bu ulkeler Devletin bunu yapacak kapasitesinden yoksundur Ornegin bir ulusun guvenlik ve emniyet veya temel hizmet sunumu gibi temel islevleri yerine getirme kapasitesi azsa bir serbest ticaret bolgesini ozel ekonomik bolgeler tesvik etmek veya savunmasiz nufuslara asi dagitmak isteyen bir programin hedeflerine ulasmasi pek olasi degildir Bu cok sayida uluslararasi kurulus yardim programi ve hatta baska yerlerden en iyi uygulamalari aynen cok az basari ile baska yerlerden karbon kopya seklinde gerceklestirmeye calisan katilimci hukumetler tarafindan goz ardi edilen bir sey olmustur Bu esbicimli taklit baska yerlerde basarili olan ancak kurumsal islev bozuklugunu kendi ulkesinde cozmeden yalnizca gizleyen orgutsel bicimleri benimsemek ulkelerin kalkinma hedeflerinde ilerlemedigi yetenek tuzaklarina saplanmasina katkida bulunabilir Bunun bir ornegi dis yardim ve ulkelerin kalkinmasina yardim etmedeki basari oranina yonelik bazi elestirilerde gorulebilir Dis yardim bagislarinin basina gelebilecek tesvik uyumlulugu sorunlarinin otesinde dis yardim veren ulkelerin ekonomik buyumenin cok az sonucu olan ulkelere vermeye devam etmesih ama bagis yapan ulkelerin jeopolitik cikarlari ve gundemleriyle uyumlu yozlasmis liderler ile onemli miktarda devlet gelirinin dis yardim yoluyla alinmasiyla ilgili mali kirilganlik sorunlari vardir Bu kaynaktan onemli miktarda gelir elde edebilen hukumetler bu kaynaklari mesru bir sekilde kullanma konusunda daha az baskiya sahip olduklarindan vatandaslarina karsi daha az sorumludurlar daha ozerktirler Tipki petrol gibi bol miktarda dogal kaynakli ulkeler icin belgelendigi gibi hukumet butcesi duzenli vergiler yerine buyuk olcude dis yardim bagislarindan olusan ulkelerin etkili kamu kurumlarini gelistirmede tesviklere sahip olma olasiligi daha azdir Bu da ulkenin kalkinma cabalarini baltalayabilir Gelisme gostergeleri ve endeksleriBelirli bir bolgenin veya ulusun goreli ekonomik ilerlemesini degerlendirmek icin ekonomistler ve cografyacilar tarafindan kullanilan cesitli makroekonomik ve sosyokulturel gostergeler veya metrikler vardir Dunya Bankasi nin Dunya Kalkinma Gostergeleri resmi olarak taninan uluslararasi kaynaklardan yillik olarak derlenir ve ulusal bolgesel ve kuresel tahminleri icerir Kisi basina dusen GSYIH Kisi basina GSYIH yil ortasi nufusa bolunen gayri safi yurtici hasiladir GSYIH ekonomideki tum yerlesik ureticilerin brut katma degeri arti tum urun vergileri ve eksi urunlerin degerine dahil olmayan tum subvansiyonlarin toplamidir Fabrikasyon varliklarin amortismani veya dogal kaynaklarin tukenmesi ve bozulmasi icin herhangi bir kesinti yapilmadan hesaplanir Modern ulasim Avrupali kalkinma ekonomistleri hizli tren altyapisi gibi modern ulasim aglarinin varliginin bir ulkenin ekonomik ilerlemesinin onemli bir gostergesini olusturdugunu ileri surduler bu bakis acisi ozellikle Temel Demiryolu Ulasim Altyapisi Endeksi BRTI Endeksi olarak bilinir ve Degistirilmis Demiryolu Tasimaciligi Altyapisi Endeksi RTI gibi ilgili modeller araciligiyla gosterilir GDI ve GEM e Giris BM toplumsal cinsiyet esitligini olcmeye yardimci olacak bir gosterge olusturma cabasiyla iki olcu olusturdu Cinsiyetle Ilgili Gelisme Endeksi GDI ve Cinsiyet Guclendirme Olcusu GEM Bu gostergeler ilk olarak 1995 UNDP Insani Gelisme Raporu nda tanitildi Cinsiyet Guclendirme Olcusu Cinsiyet Guclendirme Olcusu GEM kadinlarin elde ettigi ekonomik politik ve mesleki kazanimlari yakalamaya odaklanan cesitli gostergeleri bir araya getirmeye odaklanir GEM yalnizca uc degiskenden olusur gelir elde etme gucu profesyonel ve idari islerdeki pay ve parlamento koltuklarinin payi Cinsiyet Gelisim Endeksi Cinsiyet Gelisimi GDI insani gelisme basarilarindaki cinsiyet farkini olcer Saglik bilgi ve yasam standartlari olmak uzere uc degisken araciligiyla kadin ve erkek arasindaki esitsizligi hesaba katar Wikimedia Commons ta Ekonomik kalkinma ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kaynakca O Sullivan A and Sheffrin S M 2003 Economics Principles in Action Pearson Prentice Hall Upper Saddle River New Jersey Jaffee David 1998 Levels of Socio economic Development Theory Westport and London Praeger s 3 ISBN 9780275956585 Seidman Karl F 2005 Economic Development Finance Thousand Oaks Sage Publications s 5 ISBN 9780765628176 Greenwood Daphne T Holt Richard P F 2010 Local Economic Development in the 21st Century Armonk and London M E Sharpe ss 3 4 ISBN 9780765628176 R Conteras How the Concept of Development Got Started University of Iowa Center for International Finance and Development E Book 1 8 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Escobar Arturo November 1988 Power and Visibility Development and the Invention and Management of the Third World Cultural Anthropology 3 4 428 443 doi 10 1525 can 1988 3 4 02a00060 ISSN 0886 7356 Archived copy 14 Ekim 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ekim 2009 Mansell R amp and Wehn U 1998 Knowledge Societies Information Technology for Sustainable Development New York Oxford University Press Schumpeter Joseph amp Backhaus Ursula 2003 The Theory of Economic Development In Joseph Alois Schumpeter pp 61 116 DOI 10 1007 0 306 48082 4 3 Simon Kuznets 1966 Modern Economic Growth Rate Structure and Spread Yale University Press New Haven Connecticut Kenneth Shepsle and Mark Bonchek 2010 Analyzing Politics Second Edition Norton pp 67 86 G Bingham Powell 2000 Elections as Instruments of Democracy Majoritarian and Proportional Views Yale University Press New Haven Connecticut C A Bayly 2008 Indigenous and Colonial Origins of Comparative Economic Development The Case of Colonial India and Africa Policy Research Working Paper 4474 The World Bank Deborah Brautigam 2002 Building Leviathan Revenue State Capacity and Governance IDS Bulletin 33 no 3 pp 1 17 Daron Acemoglu and James Robinson 2012 Why Nations Fail New York Crown Business a b c Lant Pritchett Michael Woolcock amp Matt Andrews 2013 Looking Like a State Techniques of Persistent Failure in State Capability for Implementation The Journal of Development Studies 49 1 1 18 DOI 10 1080 00220388 2012 709614 William Easterly 2003 Can Foreign Aid Buy Growth in Journal of Economic Perspectives 17 3 pp 23 48 Ethan Bueno de Mesquita 2016 Political Economy for Public Policy Princeton University Press chapter 11 a b Todd Moss Gunilla Pettersson and Nicolas van de Walle 2006 An Aid Institutions Paradox A review essay on aid dependency and State building in Sub Saharan Africa Working Paper 74 Center for Global Development Michael Ross 2012 The Oil Curse How petroleum wealth shapes the development of nations databank worldbank org 20 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2020 Callen Tim Gross Domestic Product An Economy s All International Monetary Fund 17 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Firzli M Nicolas J September 2013 Transportation Infrastructure and Country Attractiveness Revue Analyse Financiere Paris 4 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Nisan 2014 M Nicolas J Firzli 2014 LTI Rome Conference Infrastructure Driven Development to Conjure Away the EU Malaise Revue Analyse Financiere Q1 2015 Issue N 54 8 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b United Nations Development Programme 1995 Human development report 1995 Ingilizce New York Oxford University Press for the United Nations Development Programme UNDP ISBN 978 0 19 510023 5 OCLC 33420816 Nations United Gender Development Index GDI Human Development Reports hdr undp org 11 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Aralik 2019