Joseph Alois Schumpeter (d. 8 Şubat 1883 - ö. 8 Ocak 1950), Avusturyalı iktisatçı ve siyaset bilimcidir. Çalışmaları ile siyasi iktisada önemli katkılarda bulunmuştur.
Joseph Alois Schumpeter | |
---|---|
Doğum | 08 Şubat 1883 , Moravya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu (günümüzde Třešť, Çekya) |
Ölüm | 08 Ocak 1950 (66 yaşında) Taconic, Connecticut, ABD |
Milliyet | Avusturyalı-ABD'li |
Eğitim | Viyana Üniversitesi |
Kariyeri | |
Dalı | Ekonomi |
Çalıştığı kurumlar | Harvard Üniversitesi 1932–1950 Bonn Üniversitesi 1925–1932 Biedermann Bankası 1921–24 Graz Üniversitesi 1912–1914 1909–1911 |
Etkilendikleri | Tocqueville, Marx, Spencer, Menger, , , , Weber, Sombart, Durkheim, Walras, Pareto, , Kondratyev, , Wicksteed |
Etkiledikleri | , , Kirzner, Hicks, Friedman, Samuelson, Tobin, , , , Heilbroner, Huntington, Wallerstein, Perez, , , , , , Peter Drucker, David Rockefeller |
Hayatı
8 Şubat 1883'te o zaman Avusturya-Macaristan İmparatorluğu sınırları içinde bulunan, günümüzde Çekya topraklarında olan şehrinde doğdu. Viyana Üniversitesinde hukuk okudu. Sermaye teorisine önemli katkılarda bulunan 'in öğrencisi oldu.
1906 yılında doktorasını tamamlayan Schumpeter, 1909 yılında Çernivtsi Üniversitesi'nde (günümüzde Ukrayna sınırları içinde) "iktisat ve devlet" konularında profesör olarak görev yaptı. 1911 yılından I. Dünya Savaşına kadar Graz Üniversitesinde çalıştı.
1919-1920 yılları arasında Avusturya Maliye Bakanlığı'nda çalıştı. 1920-1924 yıllarında Biedermeier Bank adlı özel bir bankada başkanlık görevini yürüttü. 1925 yılında 1932 yılına kadar Bonn Üniversitesinde çalıştı. Almanya'da yükselişi üzerine ABD'ye geçerek, 1927-1928 ve 1930 yıllarında da çalışmış olduğu Harvard Üniversitesi'ne çalışmaya başladı. 1932'den 1950'ye dek burada çalışmıştır.
Harvard yıllarında genellikle iyi bir okutman gibi tanımlandı ancak o zamanda sadık takipçileri olan kendi okulu oluştu. Zamandaşı meslektaşları arasında moda olan Keynesçilik akımının taraftarı olmadığı için pek sevilmemiştir. Zor bir çalışma zamanı olan o aralar, ilerleyen yıllarda gerçekleştireceği önemli çalışmalarının temellerini şekillendirdi.
Schumpeter 1933 yılında, kimi genç matematik iktisatçılar ile Ekonometri Topluluğu'nu kurdu ve bu topluluğun başkanlığını yürüttü. Schumpeter matematik bir iktisat değildi, iktisadi teorilerinin toplum bilimlik açıdan anlaşılması için iktisat ve toplumbilimi bağdaştırmaya çalıştı.
ve iktisadi gelişme ile ilgili fikirlerini, "" matematiği o zamanlarda oluşmadığından matematiksel temellere oturtamamıştır.
Schumpeter, devrin bilimsel düzeyi ve ömrünün vefa etmemesi nedenleri ile tarihin en etkili iktisatçısı olamamıştır ancak 20. yüzyılın en önemli iktisatçıları arasında yerini almıştır.
Konjonktür Teorisi
Schumpeter'in iktisadi analize en önemli katkısı, kapitalizmdeki konjonktür dalgalanmalarını kötü hasat ve doğal afetler gibi dış faktörlerle açıklamayıp, teknolojik yeniliklere ve işadamlarının girişimlerine bağlamasıdır. Schumpeter sanayinin gelişimini sağlayan gücü sermaye olarak tanımlamıştır. [1]
Schumpeter, mal sağlanmasında olabilecek; yeni ürünler, üretim yöntemleri, satış yöntemleri, satış piyasaları gibi her tür değişikliği yenilik olarak tanımladı. Ona göre, bu tür yenilikler ancak piyasada kendilerini kabul ettirdikleri ve rakip firmaları buna bağlı olarak yenilikler yapmaya teşvik ettikleri ve böylelikle iktisadı ileri götürdükleri zaman tam olarak iktisadi idiler. Ancak yenilikler düzensiz aralıklarla ortaya çıktıklarından yenilik ile durgunluk arasında karşılıklı bir etkileşim ortaya çıkmaktaydı. Konjonktürdeki bu devri dönüşümler Schumpeter'e göre kapitalizmin doğasında vardı.[2]
Schumpeter, Kondratiev gibi, kapitalist sistemdeki yaklaşık elli yıllık gelişme dönemlerini devreler veya döngüler olarak tanımlamıştır. Bu devrelerle birlikte, araştırma ve geliştirme (AR-GE) çalışmaları ve yenilikleri (inovasyon) kapsayan teknolojik değişim dalgalarını “ardışık sanayi devrimleri” olarak isimlendirmiştir.
1939 yılında yayınladığı Business Cycles (İş Çevrimleri) adlı kitabında konjonktür dalgaları konusunda geliştirdiği teorisini açıklamıştır. Bu teoriye göre, ekonomik yaşamın canlanması için yenilik (inovasyon) yapılması gerekmektedir. Aksi takdirde, ekonomide durgunluk denge haline gelecektir. Bunun sonucunda da, kâr ve faiz oranları düşecek; sermaye birikimi durma noktasına gelecektir. Ancak, [kapitalist sistemin ruhuna uygun olarak] kârını artırmak isteyen girişimci [kapitalist], yenilik (inovasyon) yapılması için ne gerekiyorsa yerine getirecek ve sonuç olarak, ekonomideki durgunluk süreci yerini ekonomik canlanma sürecine bırakacaktır. Yenilik (inovasyon) yapılması için emek ve toprağı yatırıma yönlendiren girişimci ayrıca, bu süreçte yaratılan tasarruf miktarı yeterli olmadığı için kredi kullanmak zorunda kalacaktır. Özetle yenilik (inovasyon), ekonomik sistemin içinde dinamik hareketlilik yaratan bir kaynak olarak ortaya çıkacaktır. (Aydoğuş, vd., 2009)
Schumpeter, ekonomideki dalgalanmaları refah, durgunluk, buhran ve canlanma olarak dört ayrı safhada incelemiştir. Yatırımların artması refah evresine geçişin bir göstergesidir. Ekonominin refah evresinde (yüksek konjonktür noktasında), kredi ile finanse edilen yeniliklerin (inovasyon) faktör fiyatları artar. Ayrıca, teknik yenilikler (inovasyon) nedeniyle piyasaya çıkan üretimin artmasının sonucu olarak [arzın talebe göre aşırı artması durumu] mal fiyatları düşer. Mal fiyatlarının düşmesi, faktör fiyatlarının ise yükselmesi nedeniyle, refah evresinin ilerleyen döneminde finansman sağlamak için yeni talepler olmaz ve giderek ekonomide zararlar ortaya çıkar. Yatırımlar durma noktasına gelir ve ekonomi durgunluk evresine girer. Ekonomideki durgunluk nedeniyle kâr oranları hızla düşer ve ekonomide hemen her sektörde iflaslar görülür. Ekonomi artık buhran evresine girmiştir. Kapitalist, krizden çıkış yollarını arar ve yenilik (inovasyon) yapmak için yatırım yapar. Böylece, başka bir yenilik (inovasyon) dalgası ortaya çıkar; ekonomi canlanma evresine geçer ve devresel dalgalanma yeniden başlar. (Aydoğuş, vd., 2009)
Konjonktür dalgalarında yeniliğin (inovasyon) önemli bir etkisi olduğuna Schumpeter’den önce Kondratiev de değinmiştir: “Uzun dalgaların durgunluk dönemi boyunca, özellikle üretim ve iletişim alanında çok sayıda önemli buluş ve yenilikler (inovasyon) yapılır. Ne var ki, bu buluş ve yeniliklerin (inovasyon) geniş ölçekte uygulanması ancak bir sonraki uzun yükselme döneminde mümkün olur.” (Kondratieff, 1935) Ancak Schumpeter’in farkı, konjonktür dalgaları konusunda bir teori oluşturmasıdır. Schumpeter, Kondratieff Dalgaları adını verdiği 50-60 yıl süren uzun konjonktür dalgaları bulunduğu konusunda Kondratiev’le hemfikirdir. Ona göre, her konjonktür dalgasının kendine özgü özellikleri bulunmaktadır ve birbirinden farklıdır. Bu farklılığın en önemli nedeni, her dalganın kapsadığı dönemdeki teknolojik farklılıklar ve tarihsel olaylardır. Teknolojik yenilik (inovasyon) kapitalist sistemde kalkınmanın itici gücüdür. Yenilik (inovasyon) sayesinde maliyetler azalır ve mamul mal fiyatlarında düşüş yaşanır. Ayrıca, ekonominin canlanmasıyla birlikte reel ücretler yükselir. (Aydoğuş, vd., 2009)
Schumpeter kapitalist sistemdeki dalgaları (çevrimleri) uzunlukları bakımından sınıflandırmış ve her birine, dalgayı (çevrimi) onu ilk kez açıklayan ekonomistin adını vermiştir:
a) Kitchin Çevrimleri (Dalgaları): Genellikle 3 1/3 yıl (40 ay) süren kısa devresel çevrimler (dalgalar) (Bakınız yukarıda yer alan Kitchin Çevrimleri)
b) Juglar Çevrimleri (Dalgaları): Genellikle 7-11 yıl süren devresel çevrimler (dalgalar) (Bakınız yukarıda yer alan Juglar Çevrimleri)
c) Kondratiev Çevrimleri (Dalgaları): Genellikler 50-60 yıl süren uzun devresel çevrimler (dalgalar) (Bakınız yukarıda yer alan Kondratiev Dalgaları)
Schumpeter her bir Kondratiev Dalgası’nın içinde 10 yıllık altı farklı Juglar Çevrimi (Dalgası) olabileceğini belirtmiştir. Ayrıca her bir Juglar Çevrimi (Dalgası) içinde de 3 1/3 yıllık (40 aylık) üç farklı Kitchin Çevrimi (Dalgası) bulunabileceğini vurgulamıştır. (Schumpeter, 1935)
Sonuç olarak, Schumpeter kapitalist sistemde uzun konjonktür dalgaları olduğu görüşünü benimsemiş ve kapitalist sistemin buhran evresinden çıkarak yeniden canlanma evresine geçişinin teknolojik yeniliklerle (inovasyon) gerçekleştiğini belirtmiştir.
Mirası
Ölümünden kısa süre sonra, Schumpeter'ın görüşleri sanayî organizasyon, evrimci teori ve iktisadi kalkınma ile ilgilenen özellikle Avrupalı heterodoks iktisatçılar arasında etkili olmuştur. Robert Heilbroner Schumpeter'ın en tanınmış öğrencilerinden biridir ve İktisat Düşünürleri ("The Worldly Philosophers") kitabında Schumpeter'dan ayrıntılı olarak söz etmiştir. Schumpeter'ın bir diğer göze çarpan öğrencisi de 'dır. Bugün, Schumpeter akademik iktisatta ("standart ders kitabı iktisadı ") olmasa da iktisadi siyaset, yönetim çalışmaları, sanayî siyaset ve yenilik (innovation) alanında düşünce önderi konumundadır. Girişimcilik kavramı onun katkıları olmaksızın tam anlamıyla anlaşılamaz. Avrupa Birliği'nin yenilik programı ve temel kalkınma planı, Lizbon Stratejisi, Schumpeter'ın düşünceleri üzerine kuruludur.
Kaynakça
- ^ Murat Kaykusuz, İktisadi Kriz Teorileri, Ekin Basım Yayın Dağıtım, 2016.
- Kim Kimdir? 9 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ^
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Joseph Alois Schumpeter d 8 Subat 1883 o 8 Ocak 1950 Avusturyali iktisatci ve siyaset bilimcidir Calismalari ile siyasi iktisada onemli katkilarda bulunmustur Joseph Alois SchumpeterDogum08 Subat 1883 1883 02 08 Moravya Avusturya Macaristan Imparatorlugu gunumuzde Trest Cekya Olum08 Ocak 1950 66 yasinda Taconic Connecticut ABDMilliyetAvusturyali ABD liEgitimViyana UniversitesiKariyeriDaliEkonomiCalistigi kurumlarHarvard Universitesi 1932 1950 Bonn Universitesi 1925 1932 Biedermann Bankasi 1921 24 Graz Universitesi 1912 1914 1909 1911EtkilendikleriTocqueville Marx Spencer Menger Weber Sombart Durkheim Walras Pareto Kondratyev WicksteedEtkiledikleri Kirzner Hicks Friedman Samuelson Tobin Heilbroner Huntington Wallerstein Perez Peter Drucker David RockefellerHayati8 Subat 1883 te o zaman Avusturya Macaristan Imparatorlugu sinirlari icinde bulunan gunumuzde Cekya topraklarinda olan sehrinde dogdu Viyana Universitesinde hukuk okudu Sermaye teorisine onemli katkilarda bulunan in ogrencisi oldu 1906 yilinda doktorasini tamamlayan Schumpeter 1909 yilinda Cernivtsi Universitesi nde gunumuzde Ukrayna sinirlari icinde iktisat ve devlet konularinda profesor olarak gorev yapti 1911 yilindan I Dunya Savasina kadar Graz Universitesinde calisti 1919 1920 yillari arasinda Avusturya Maliye Bakanligi nda calisti 1920 1924 yillarinda Biedermeier Bank adli ozel bir bankada baskanlik gorevini yuruttu 1925 yilinda 1932 yilina kadar Bonn Universitesinde calisti Almanya da yukselisi uzerine ABD ye gecerek 1927 1928 ve 1930 yillarinda da calismis oldugu Harvard Universitesi ne calismaya basladi 1932 den 1950 ye dek burada calismistir Harvard yillarinda genellikle iyi bir okutman gibi tanimlandi ancak o zamanda sadik takipcileri olan kendi okulu olustu Zamandasi meslektaslari arasinda moda olan Keynescilik akiminin taraftari olmadigi icin pek sevilmemistir Zor bir calisma zamani olan o aralar ilerleyen yillarda gerceklestirecegi onemli calismalarinin temellerini sekillendirdi Schumpeter 1933 yilinda kimi genc matematik iktisatcilar ile Ekonometri Toplulugu nu kurdu ve bu toplulugun baskanligini yuruttu Schumpeter matematik bir iktisat degildi iktisadi teorilerinin toplum bilimlik acidan anlasilmasi icin iktisat ve toplumbilimi bagdastirmaya calisti ve iktisadi gelisme ile ilgili fikirlerini matematigi o zamanlarda olusmadigindan matematiksel temellere oturtamamistir Schumpeter devrin bilimsel duzeyi ve omrunun vefa etmemesi nedenleri ile tarihin en etkili iktisatcisi olamamistir ancak 20 yuzyilin en onemli iktisatcilari arasinda yerini almistir Konjonktur TeorisiSchumpeter in iktisadi analize en onemli katkisi kapitalizmdeki konjonktur dalgalanmalarini kotu hasat ve dogal afetler gibi dis faktorlerle aciklamayip teknolojik yeniliklere ve isadamlarinin girisimlerine baglamasidir Schumpeter sanayinin gelisimini saglayan gucu sermaye olarak tanimlamistir 1 Schumpeter mal saglanmasinda olabilecek yeni urunler uretim yontemleri satis yontemleri satis piyasalari gibi her tur degisikligi yenilik olarak tanimladi Ona gore bu tur yenilikler ancak piyasada kendilerini kabul ettirdikleri ve rakip firmalari buna bagli olarak yenilikler yapmaya tesvik ettikleri ve boylelikle iktisadi ileri goturdukleri zaman tam olarak iktisadi idiler Ancak yenilikler duzensiz araliklarla ortaya ciktiklarindan yenilik ile durgunluk arasinda karsilikli bir etkilesim ortaya cikmaktaydi Konjonkturdeki bu devri donusumler Schumpeter e gore kapitalizmin dogasinda vardi 2 Schumpeter Kondratiev gibi kapitalist sistemdeki yaklasik elli yillik gelisme donemlerini devreler veya donguler olarak tanimlamistir Bu devrelerle birlikte arastirma ve gelistirme AR GE calismalari ve yenilikleri inovasyon kapsayan teknolojik degisim dalgalarini ardisik sanayi devrimleri olarak isimlendirmistir 1939 yilinda yayinladigi Business Cycles Is Cevrimleri adli kitabinda konjonktur dalgalari konusunda gelistirdigi teorisini aciklamistir Bu teoriye gore ekonomik yasamin canlanmasi icin yenilik inovasyon yapilmasi gerekmektedir Aksi takdirde ekonomide durgunluk denge haline gelecektir Bunun sonucunda da kar ve faiz oranlari dusecek sermaye birikimi durma noktasina gelecektir Ancak kapitalist sistemin ruhuna uygun olarak karini artirmak isteyen girisimci kapitalist yenilik inovasyon yapilmasi icin ne gerekiyorsa yerine getirecek ve sonuc olarak ekonomideki durgunluk sureci yerini ekonomik canlanma surecine birakacaktir Yenilik inovasyon yapilmasi icin emek ve topragi yatirima yonlendiren girisimci ayrica bu surecte yaratilan tasarruf miktari yeterli olmadigi icin kredi kullanmak zorunda kalacaktir Ozetle yenilik inovasyon ekonomik sistemin icinde dinamik hareketlilik yaratan bir kaynak olarak ortaya cikacaktir Aydogus vd 2009 Schumpeter ekonomideki dalgalanmalari refah durgunluk buhran ve canlanma olarak dort ayri safhada incelemistir Yatirimlarin artmasi refah evresine gecisin bir gostergesidir Ekonominin refah evresinde yuksek konjonktur noktasinda kredi ile finanse edilen yeniliklerin inovasyon faktor fiyatlari artar Ayrica teknik yenilikler inovasyon nedeniyle piyasaya cikan uretimin artmasinin sonucu olarak arzin talebe gore asiri artmasi durumu mal fiyatlari duser Mal fiyatlarinin dusmesi faktor fiyatlarinin ise yukselmesi nedeniyle refah evresinin ilerleyen doneminde finansman saglamak icin yeni talepler olmaz ve giderek ekonomide zararlar ortaya cikar Yatirimlar durma noktasina gelir ve ekonomi durgunluk evresine girer Ekonomideki durgunluk nedeniyle kar oranlari hizla duser ve ekonomide hemen her sektorde iflaslar gorulur Ekonomi artik buhran evresine girmistir Kapitalist krizden cikis yollarini arar ve yenilik inovasyon yapmak icin yatirim yapar Boylece baska bir yenilik inovasyon dalgasi ortaya cikar ekonomi canlanma evresine gecer ve devresel dalgalanma yeniden baslar Aydogus vd 2009 Konjonktur dalgalarinda yeniligin inovasyon onemli bir etkisi olduguna Schumpeter den once Kondratiev de deginmistir Uzun dalgalarin durgunluk donemi boyunca ozellikle uretim ve iletisim alaninda cok sayida onemli bulus ve yenilikler inovasyon yapilir Ne var ki bu bulus ve yeniliklerin inovasyon genis olcekte uygulanmasi ancak bir sonraki uzun yukselme doneminde mumkun olur Kondratieff 1935 Ancak Schumpeter in farki konjonktur dalgalari konusunda bir teori olusturmasidir Schumpeter Kondratieff Dalgalari adini verdigi 50 60 yil suren uzun konjonktur dalgalari bulundugu konusunda Kondratiev le hemfikirdir Ona gore her konjonktur dalgasinin kendine ozgu ozellikleri bulunmaktadir ve birbirinden farklidir Bu farkliligin en onemli nedeni her dalganin kapsadigi donemdeki teknolojik farkliliklar ve tarihsel olaylardir Teknolojik yenilik inovasyon kapitalist sistemde kalkinmanin itici gucudur Yenilik inovasyon sayesinde maliyetler azalir ve mamul mal fiyatlarinda dusus yasanir Ayrica ekonominin canlanmasiyla birlikte reel ucretler yukselir Aydogus vd 2009 Schumpeter kapitalist sistemdeki dalgalari cevrimleri uzunluklari bakimindan siniflandirmis ve her birine dalgayi cevrimi onu ilk kez aciklayan ekonomistin adini vermistir a Kitchin Cevrimleri Dalgalari Genellikle 3 1 3 yil 40 ay suren kisa devresel cevrimler dalgalar Bakiniz yukarida yer alan Kitchin Cevrimleri b Juglar Cevrimleri Dalgalari Genellikle 7 11 yil suren devresel cevrimler dalgalar Bakiniz yukarida yer alan Juglar Cevrimleri c Kondratiev Cevrimleri Dalgalari Genellikler 50 60 yil suren uzun devresel cevrimler dalgalar Bakiniz yukarida yer alan Kondratiev Dalgalari Schumpeter her bir Kondratiev Dalgasi nin icinde 10 yillik alti farkli Juglar Cevrimi Dalgasi olabilecegini belirtmistir Ayrica her bir Juglar Cevrimi Dalgasi icinde de 3 1 3 yillik 40 aylik uc farkli Kitchin Cevrimi Dalgasi bulunabilecegini vurgulamistir Schumpeter 1935 Sonuc olarak Schumpeter kapitalist sistemde uzun konjonktur dalgalari oldugu gorusunu benimsemis ve kapitalist sistemin buhran evresinden cikarak yeniden canlanma evresine gecisinin teknolojik yeniliklerle inovasyon gerceklestigini belirtmistir MirasiOlumunden kisa sure sonra Schumpeter in gorusleri sanayi organizasyon evrimci teori ve iktisadi kalkinma ile ilgilenen ozellikle Avrupali heterodoks iktisatcilar arasinda etkili olmustur Robert Heilbroner Schumpeter in en taninmis ogrencilerinden biridir ve Iktisat Dusunurleri The Worldly Philosophers kitabinda Schumpeter dan ayrintili olarak soz etmistir Schumpeter in bir diger goze carpan ogrencisi de dir Bugun Schumpeter akademik iktisatta standart ders kitabi iktisadi olmasa da iktisadi siyaset yonetim calismalari sanayi siyaset ve yenilik innovation alaninda dusunce onderi konumundadir Girisimcilik kavrami onun katkilari olmaksizin tam anlamiyla anlasilamaz Avrupa Birligi nin yenilik programi ve temel kalkinma plani Lizbon Stratejisi Schumpeter in dusunceleri uzerine kuruludur Kaynakca Murat Kaykusuz Iktisadi Kriz Teorileri Ekin Basim Yayin Dagitim 2016 Kim Kimdir 9 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde