Cebel Şammar Emirliği, Cebel-i Şemmer Emirliği (Arapça: امارة جبل شمر Emaretû Cebeli Şemmer), diğer adlarıyla Ha'il Emirliği (امارة حائل Emaretû Ha'il) yahut Ali Reşid Emirliği (امارة آل رشيد Emaretû Ali Reşid), Arabistan yarımadasının Necid bölgesinde kurulmuş ve 19. yüzyılın ortalarından 1921'e kadar yaşamış devlettir. Cebel-i Şemmer Türkçeye "Şemmer Dağı" olarak çevrilir. Şemmer'in başkenti Ha'il'dir. Reşidi ailesi ülkeyi monarşi ile yönetmiştir. Günümüzde toprakları Suudi Arabistan, Irak ve Ürdün'ün içindedir.
دولة آل رشيد / Devlet el-Reşid (Arapça) Cebel Şammar Emirliği | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1836-1921 | |||||||||||||
Cebel Şammar Emirliğinin Bayrağı | |||||||||||||
Cebel Şammar Devleti | |||||||||||||
Başkent | Hail | ||||||||||||
Yaygın dil(ler) | Arapça, Osmanlı Türkçesi | ||||||||||||
Hükûmet | Monarşi | ||||||||||||
Emir | |||||||||||||
| |||||||||||||
Tarihçe | |||||||||||||
| |||||||||||||
|
Tarihi
Cebel-i Şemmer Emirliği 1836 tarihinde kurulmuş ve varlığını Necid'de sürdürmüş olup Suûd ailesi ile kavgalıydı. Reşidiler, 1891'de ile Suûdileri etkisiz hâle getirmeyi başarmışlardı. Bunun sonucunda İkinci Suûdi Devleti yıkıldı, Necid Emirliği ortadan kalktı ve Cebel-i Şemmer ile birleşti.
Suûdiler savaşı kaybettikleri için Kuveyt'e sürgüne gönderildi. Reşidiler kuzeyde Osmanlı İmparatorluğu ile dostça ilişkiler sürdürdüler. Müttefiklikleri, 19. yüzyılda Osmanlının etkisini ve meşruiyetinin zayıflaması sebebiyle, gitgide azaldı.
1902 tarihinde, Abdulaziz İbn Suud, Riyad'ı geri almayı başardı ve Suûdi Ailesi bölgeyi yeniden feth etmeye başladı. Birkaç çatışmadan sonra Reşidiler ve Suûdiler El-Kasım bölgesini tamamen kapsayan bir savaşın içine girdiler. Bunun sonucunda Reşidiler, Reşidi Emir Abdulaziz ibn Mitaab el-Reşid'in ölümü ile büyük bir bozguna uğradılar.
Emir'in ölümünün ardından, Cebel-i Şemmer yavaş yavaş çöküşe geçti. Daha sonra, Osmanlı'nın Cebel-i Şemmer'e yaptığı yardımlara karşılık olarak İbn Suud İngiliz İmparatorluğu ile ittifak kurma yoluna gitti.
Cebel-i Şemmer Emirliği 2 Kasım 1921 tarihinde Suûdilerle olan mücadelesini kaybetti ve Suûdilere teslim oldu. Daha sonrasında ise Necid Sultanlığı'na dahil edildi. Bugün birçok Şemmer Dağlısı, İngilizler tarafından yapılan sürgün dolayısıyla Suriye ve Irak'ta yaşamaktadır.
Ekonomi
Tarihsel olarak emirlik yonca üretirdi.
Ayrıca bakınız
- Sünni Müslüman hanedanlar listesi (İngilizce)
Kaynakça
Konuyla ilgili yayınlar
- Georg Wallin (1854): Narrative of a Journey from Cairo to Medina and Mecca, by Suez, Arabia, Tawila, al-Jauf, Jublae, Hail and Negd in 1845, Journal of the Royal Geographical Society, vol 24: 115-201. (Travels in Arabia, New York: Oleander Press, 1979. yeniden basıldı.)
- William Gifford Palgrave (1865): Personal Narrative of a Year's Journey through Central and Eastern Arabia (1862-1863) 3 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., vol. I, Macmillan & Co., London,
- Lady Anne Blunt (1881): A Pilgrimage to Nejd, The Cradle of the Arab Race: a Visit to the Court of the Arab Emir and `our Persian Campaign` (1968'da yeniden basıldı.)
- Charles Montagu Doughty (1888): Travels in Arabia Deserta. (Birçok kere yeniden basıldı)
- Gertrude Bell (1907): The Desert and the Sown (1987'da yeniden yayınlandı)
- David George Hogarth (1905): The Penetration of Arabia: a Record of Western Knowledge Concerning the Arabian Peninsula.
- Zahra Freeth and H. V. F. Winstone: Explorers of Arabia from the Renaissance to the End of the Victorian Era, Allen & Unwin, London, 1978
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cebel Sammar Emirligi Cebel i Semmer Emirligi Arapca امارة جبل شمر Emaretu Cebeli Semmer diger adlariyla Ha il Emirligi امارة حائل Emaretu Ha il yahut Ali Resid Emirligi امارة آل رشيد Emaretu Ali Resid Arabistan yarimadasinin Necid bolgesinde kurulmus ve 19 yuzyilin ortalarindan 1921 e kadar yasamis devlettir Cebel i Semmer Turkceye Semmer Dagi olarak cevrilir Semmer in baskenti Ha il dir Residi ailesi ulkeyi monarsi ile yonetmistir Gunumuzde topraklari Suudi Arabistan Irak ve Urdun un icindedir دولة آل رشيد Devlet el Resid Arapca Cebel Sammar Emirligi1836 1921Cebel Sammar Emirliginin BayragiCebel Sammar DevletiBaskentHailYaygin dil ler Arapca Osmanli TurkcesiHukumetMonarsiEmir 1836 1848ilk 1921sonTarihce Kurulusu1836 bin Rasid darbesi1836 Suudi Fethi1921 Dagilisi1921Onculler ArdillarNecid Emirligi Necid ve Hasa EmirligiNecid SultanligiHicaz KralligiTarihiCebel i Semmer Emirligi 1836 tarihinde kurulmus ve varligini Necid de surdurmus olup Suud ailesi ile kavgaliydi Residiler 1891 de ile Suudileri etkisiz hale getirmeyi basarmislardi Bunun sonucunda Ikinci Suudi Devleti yikildi Necid Emirligi ortadan kalkti ve Cebel i Semmer ile birlesti Suudiler savasi kaybettikleri icin Kuveyt e surgune gonderildi Residiler kuzeyde Osmanli Imparatorlugu ile dostca iliskiler surdurduler Muttefiklikleri 19 yuzyilda Osmanlinin etkisini ve mesruiyetinin zayiflamasi sebebiyle gitgide azaldi 1902 tarihinde Abdulaziz Ibn Suud Riyad i geri almayi basardi ve Suudi Ailesi bolgeyi yeniden feth etmeye basladi Birkac catismadan sonra Residiler ve Suudiler El Kasim bolgesini tamamen kapsayan bir savasin icine girdiler Bunun sonucunda Residiler Residi Emir Abdulaziz ibn Mitaab el Resid in olumu ile buyuk bir bozguna ugradilar Emir in olumunun ardindan Cebel i Semmer yavas yavas cokuse gecti Daha sonra Osmanli nin Cebel i Semmer e yaptigi yardimlara karsilik olarak Ibn Suud Ingiliz Imparatorlugu ile ittifak kurma yoluna gitti Cebel i Semmer Emirligi 2 Kasim 1921 tarihinde Suudilerle olan mucadelesini kaybetti ve Suudilere teslim oldu Daha sonrasinda ise Necid Sultanligi na dahil edildi Bugun bircok Semmer Daglisi Ingilizler tarafindan yapilan surgun dolayisiyla Suriye ve Irak ta yasamaktadir EkonomiTarihsel olarak emirlik yonca uretirdi Ayrica bakinizSunni Musluman hanedanlar listesi Ingilizce KaynakcaKonuyla ilgili yayinlarGeorg Wallin 1854 Narrative of a Journey from Cairo to Medina and Mecca by Suez Arabia Tawila al Jauf Jublae Hail and Negd in 1845 Journal of the Royal Geographical Society vol 24 115 201 Travels in Arabia New York Oleander Press 1979 yeniden basildi William Gifford Palgrave 1865 Personal Narrative of a Year s Journey through Central and Eastern Arabia 1862 1863 3 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde vol I Macmillan amp Co London Lady Anne Blunt 1881 A Pilgrimage to Nejd The Cradle of the Arab Race a Visit to the Court of the Arab Emir and our Persian Campaign 1968 da yeniden basildi Charles Montagu Doughty 1888 Travels in Arabia Deserta Bircok kere yeniden basildi Gertrude Bell 1907 The Desert and the Sown 1987 da yeniden yayinlandi David George Hogarth 1905 The Penetration of Arabia a Record of Western Knowledge Concerning the Arabian Peninsula Zahra Freeth and H V F Winstone Explorers of Arabia from the Renaissance to the End of the Victorian Era Allen amp Unwin London 1978