Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Elektrolüminesans (EL) optik ve elektriksel bir olgudur ve malzemenin içinden geçen elektrik akımına veya çok güçlü elektriksel alana tepki olarak ışık yayma durumudur. Bu durum; ısıdan (), kimyasal reaksiyondan (kemilüminesans), sesten (Sonoilüminesans) veya diğer mekanik aksiyondan () oluşan kara cisim ışınımından farklıdır.
Tarihi
İlk elektrolüminesans olayı 1907 yılında H.J. Round tarafından (SiC) bileşiğinde gözlenmiştir. H.J. Round bu çalışmada SiC dedektörden akım geçirildiğinde sarı renkte bir ışık elde etmiştir.
Çalışma Prensibi
Elektrolüminesans, elektronların ve (hole) ışınımsal rekombinasyonu sonucudur, genellikle yarı iletkendir. Uyarılmış elektronlar enerjilerini fotonlar şeklinde yansıtır.
Elektrolüminesans Malzeme Örnekleri
Elektrolüminesans araçlar, organik veya inorganik elektrolüminesans malzelemerin birinden üretilmektedir. Aktif malzemeler genellikle, ışığın çıkışına izin verecek geniş bir bant aralığındaki yarı iletken malzemelerdir.
En tipik inorganik elektrolüminesans örneği yarı-sarı emisyonlu ZnS:Mn maddesidir. Diğer elektrolüminesans çeşitleri şunlardır:
- Toz haline getirilmiş ve bakır (yeşil ışık üretir) veya gümüş (açık mavi ışık üretir) katkılı çinko sülfit.
- Manganez (turuncu-kırmızı renk üretir) katkılı, ince film .
- Doğal mavi elmas.
- [Ru(bpy)3]2+(PF6-)2 gibi belirli organik yarı-iletkenler
Uygulanmış Örnekler
En yaygın elektrolüminesans örnekleri toz ve ince film halinde bulunur.
Işık yayan kondansatör terimi elektrolüminesansı tanımlamak için 1961 senesinden beri kullanılmaktadır.
Chrysler ve Imperial marka araçlarda elektrolüminesans madde araç içi panel aydınlatmasında 1960 senesinden 1967 senesine kadar kullanılmıştır.
Sylvania Lighting Division şirketi, Chrysler'le hemen hemen aynı zamanlarda,Panelescent isminde elektrolüminesans gece lambası üretti ve pazarladı. Daha sonra 1960'larda, Needham Sylvania Lighting Division tarafından üretilen elektrolüminesans ekran panelleri ve Command Module araçlarında kullanıldı. Toz fosfor bazlı elektrolüminesans panelleri sık sık sıvı kristal ekranlar (LCD) için arka plan ışığı olarak kullanıldı. Nispeten daha az elektrik tüketen bu ışıklar rahatlıkla tüm ekrana aydınlatma sağladı. Çağrı cihazları, bilgisayar kontrollü termostatlar gibi pille çalışan cihazlar için uygun hale getirildi. Ancak (60 ila 600 volt arasında) nispeten yüksek gerilim gerektirmektedir. Pille çalışan cihazlar için, bu voltaj değerleri için voltaj dönüştürücü devre gerekir. Dönüştürücü etkinken genellikle vınlama veya siren sesine benzer ses çıkarır. Elektrolüminesans gece lambaları bu şekilde çalışmaktadır. Alan başına parlaklık, artan gerilim ve frekans ile artar.
İnce film fosfor elektrolüminesans ilk olarak 1980'li yıllarda Sharp Corporation Japonya, Finlux (Oy Lohja Ab) Finlandiya ve ABD'de pazarlandı. Bu ince filmde parlak, uzun ömürlü bir sarı ışık yayan manganez-katkılı çinko sülfit malzeme içinde elde edilir. 1992 yılında, , bazı saatler üzerindeki İndiglo EL ekran tanıttı.
Son zamanlarda, uzun ömürlü ve tam renkli elektrolüminesans ekranlar için, mavi kırmızı ve yeşil yayan ince film elektrolüminesans malzemeler geliştirilmiştir.
Elektrolüminesans malzeme iki elektrot arasına alınmış olup bu elektrotlardan en az birinin saydam özellikte olması gerekmektedir. Arka elektrot yansıtıcı metal ile kaplanmış ise, ile kaplanmış cam genel olarak ön kısım (saydam) elektrot olarak kullanılır. Buna ek olarak, karbon nanotüp kaplamalar veya gibi saydam iletken malzemeler de ön elektrot olarak kullanılabilir.
Genellikle tahrikli sistemler kullanılmaktadır. Buna rağmen LCD teknolojisindeki gibi sistemlerde bulunmaktadır (AMEL).
Elektrolüminesans teknolojiler, neon ya da floresan lamba gibi aydınlatma teknolojileriyle karşılaştırıldığında düşük güç tüketimine sahiptir. Bu durum özellikle reklam sektöründe çok değerlidir. EL üreticileri bir elektrolüminesans sayfasının alanlarını aydınlatmayı tam olarak kontrol edebilir. Bu durum reklam verenler için geleneksel reklam alanlarında daha dinamik reklam oluşturma yeteneğini sağlamıştır.
Elektrolüminesans aydınlatma tekstil ürünlerinde de özellikle eğlence ve gece hayatı endüstrisinde yer bulmaya başladı.
Kaynakça
- ^ Elektrokimyasal büyütme tekniği ile elde edilen ZNo tabanlı homoeklemlerin elektrolüminesansının incelenmesi, Ali BALTAKESMEZ, Y.lisans tezi, 2011, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
- ^ Proceedings of the National Electronics Conference, Volume 17, National Engineering Conference, Inc., 1961 ; page 328
- ^ Donald G. Fink and H. Wayne Beaty, Standard Handbook for Electrical Engineers, Eleventh Edition, McGraw-Hill, New York, 1978, pp 22-28
- ^ (PDF). 22 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2015.
İç Bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Elektroluminesans EL optik ve elektriksel bir olgudur ve malzemenin icinden gecen elektrik akimina veya cok guclu elektriksel alana tepki olarak isik yayma durumudur Bu durum isidan kimyasal reaksiyondan kemiluminesans sesten Sonoiluminesans veya diger mekanik aksiyondan olusan kara cisim isinimindan farklidir LCD animasyonu isiksiz ve elektroluminesans tarafindan arka plani aydinlatilmis hali TarihiSaatli radyo ustteki animasyondaki ile ayni cihaz icin mavi yesil elektroluminesans isik kaynagi spektrumu Ilk elektroluminesans olayi 1907 yilinda H J Round tarafindan SiC bilesiginde gozlenmistir H J Round bu calismada SiC dedektorden akim gecirildiginde sari renkte bir isik elde etmistir Calisma PrensibiElektroluminesans elektronlarin ve hole isinimsal rekombinasyonu sonucudur genellikle yari iletkendir Uyarilmis elektronlar enerjilerini fotonlar seklinde yansitir Elektroluminesans Malzeme OrnekleriElektroluminesans araclar organik veya inorganik elektroluminesans malzelemerin birinden uretilmektedir Aktif malzemeler genellikle isigin cikisina izin verecek genis bir bant araligindaki yari iletken malzemelerdir En tipik inorganik elektroluminesans ornegi yari sari emisyonlu ZnS Mn maddesidir Diger elektroluminesans cesitleri sunlardir Toz haline getirilmis ve bakir yesil isik uretir veya gumus acik mavi isik uretir katkili cinko sulfit Manganez turuncu kirmizi renk uretir katkili ince film Dogal mavi elmas Ru bpy 3 2 PF6 2 gibi belirli organik yari iletkenlerUygulanmis OrneklerEn yaygin elektroluminesans ornekleri toz ve ince film halinde bulunur Isik yayan kondansator terimi elektroluminesansi tanimlamak icin 1961 senesinden beri kullanilmaktadir 1966 Dodge Charger elektroluminesans aydinlatmali gosterge paneli Chrysler ilk olarak 1960 larda elektroluminesans aydinlatmalo gosterge panelli araclari piyasaya surdu Chrysler ve Imperial marka araclarda elektroluminesans madde arac ici panel aydinlatmasinda 1960 senesinden 1967 senesine kadar kullanilmistir Sylvania Lighting Division sirketi Chrysler le hemen hemen ayni zamanlarda Panelescent isminde elektroluminesans gece lambasi uretti ve pazarladi Daha sonra 1960 larda Needham Sylvania Lighting Division tarafindan uretilen elektroluminesans ekran panelleri ve Command Module araclarinda kullanildi Toz fosfor bazli elektroluminesans panelleri sik sik sivi kristal ekranlar LCD icin arka plan isigi olarak kullanildi Nispeten daha az elektrik tuketen bu isiklar rahatlikla tum ekrana aydinlatma sagladi Cagri cihazlari bilgisayar kontrollu termostatlar gibi pille calisan cihazlar icin uygun hale getirildi Ancak 60 ila 600 volt arasinda nispeten yuksek gerilim gerektirmektedir Pille calisan cihazlar icin bu voltaj degerleri icin voltaj donusturucu devre gerekir Donusturucu etkinken genellikle vinlama veya siren sesine benzer ses cikarir Elektroluminesans gece lambalari bu sekilde calismaktadir Alan basina parlaklik artan gerilim ve frekans ile artar Ince film fosfor elektroluminesans ilk olarak 1980 li yillarda Sharp Corporation Japonya Finlux Oy Lohja Ab Finlandiya ve ABD de pazarlandi Bu ince filmde parlak uzun omurlu bir sari isik yayan manganez katkili cinko sulfit malzeme icinde elde edilir 1992 yilinda bazi saatler uzerindeki Indiglo EL ekran tanitti Son zamanlarda uzun omurlu ve tam renkli elektroluminesans ekranlar icin mavi kirmizi ve yesil yayan ince film elektroluminesans malzemeler gelistirilmistir Elektroluminesans malzeme iki elektrot arasina alinmis olup bu elektrotlardan en az birinin saydam ozellikte olmasi gerekmektedir Arka elektrot yansitici metal ile kaplanmis ise ile kaplanmis cam genel olarak on kisim saydam elektrot olarak kullanilir Buna ek olarak karbon nanotup kaplamalar veya gibi saydam iletken malzemeler de on elektrot olarak kullanilabilir Genellikle tahrikli sistemler kullanilmaktadir Buna ragmen LCD teknolojisindeki gibi sistemlerde bulunmaktadir AMEL Elektroluminesans teknolojiler neon ya da floresan lamba gibi aydinlatma teknolojileriyle karsilastirildiginda dusuk guc tuketimine sahiptir Bu durum ozellikle reklam sektorunde cok degerlidir EL ureticileri bir elektroluminesans sayfasinin alanlarini aydinlatmayi tam olarak kontrol edebilir Bu durum reklam verenler icin geleneksel reklam alanlarinda daha dinamik reklam olusturma yetenegini saglamistir Elektroluminesans aydinlatma tekstil urunlerinde de ozellikle eglence ve gece hayati endustrisinde yer bulmaya basladi Kaynakca Elektrokimyasal buyutme teknigi ile elde edilen ZNo tabanli homoeklemlerin elektroluminesansinin incelenmesi Ali BALTAKESMEZ Y lisans tezi 2011 Ataturk Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu Proceedings of the National Electronics Conference Volume 17 National Engineering Conference Inc 1961 page 328 Donald G Fink and H Wayne Beaty Standard Handbook for Electrical Engineers Eleventh Edition McGraw Hill New York 1978 ISBN 0 07 020974 X pp 22 28 PDF 22 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Ocak 2015 Ic BaglantilarOLED Fotoelektrik etki