Emin Ali Bedirhan (1851, Girit, Kandiye - 1926, Kahire) Kürt politikacı. Kürt Dayanışma ve Terakki Cemiyeti'nin kurucu üyesi ve Kürdistan Teali Cemiyeti'nin başkan yardımcısıydı.
Emin Ali Bedirhan | |
---|---|
Doğum | 1851 Kandiye, Girit, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 1926 Mısır |
Milliyet | Kürt |
Meslek | Yargıç, Politikacı |
Hareket | Kürdistan Teali Cemiyeti |
Çocuk(lar) | Celadet Ali Bedirhan Kamuran Ali Bedirhan Süreyya Bedirhan |
Emin Ali, Botan Prensliği'nin son kalıtsal hükümdarı Bedirhan Bey ve eşi Rewshen'in oğluydu.Osmanlı İmparatorluğu'nun bir devlet okuluna gitti ve mezun olduktan sonra Osmanlı bürokrasisinde kariyer yapmaya başladı. On altı yaşında Girit'ten ayrıldı ve formasyonunu almak için İstanbul'a gitti. 1873'te Kandiye'ye döndü. Orada yerel Osmanlı idaresinde çalıştı.
Hoybun'un kurucularından Celadet, Kamuran ve Süreyya Bedirhan'ın babalarıdır.
Profesyonel kariyer
1880'lerde adliye müfettişi oldu ve 1879'da çıkarılan yargı reformlarını uygulamak için Osmanlı İmparatorluğu'nun çeşitli şehir ve mahkemelerinde çalıştı. 1888'de görevinden alındı ve görünüşe göre ilk olarak İstanbul belediye meclisine atandığı 1894 yılına kadar işsiz kaldı. 1900'lerin başında yeniden adli müfettiş olarak atanarak imparatorluğun Edirne ve Ankara gibi çeşitli şehirlerine gönderildi.
1906–1908 arası sürgün
1906'da kuzeni Abdürrezzak Bedirhan ve kardeşi Ali Şamil Bedirhan'ın İstanbul Belediye Başkanı Rıdvan Paşa'nın öldürülmesine karışmakla suçlanmasının ardından sürgüne gönderilen Emin Ali'nin kariyeri ani bir dönüş yaptı.
Kürt örgütleriyle ilişkiler
Sultan II. Abdülhamid'e karşı Jön Türk Devrimi'nin ardından İstanbul'a dönmesine izin verildi ve 1908'de Kürt Yardımlaşma ve Terakki Cemiyeti'nin kurucu üyesi oldu. O dönemde kendisi de Kürt hareketi mensubu olduğu için Abdülkadir Ubeydullah ile yakın ilişkiler kurdu. Ancak Cemiyet, 1909'da İttihat ve Terakki Cemiyeti (İTC) tarafından yasaklandı. 1918'de Abdülkadir'in cumhurbaşkanlığına seçilmesine karşı çıkarak Kürdistan Teali Cemiyeti'nin Başkan Yardımcılığına seçildi. Ancak Abdülkadir müstakbel bir Türk devleti içinde özerkliği savunurken, Emin Ali Bedirhan Kürt bağımsızlığından ve aynı zamanda devletin bir padişah tarafından halife olarak tanınmasından yana olduğu için tartışmalar devam etti. Emin Ali, Paris Barış Konferansı müzakerelerinde de aktif olarak yer aldı. Paris'teki Barış Görüşmelerinde Kürdistan'ı Teali Cemiyeti'ni temsil eden Şerif Paşa'ya karşı Van vilayetinin bir Kürdistan'a dahil edilmesi görüşünü savundu. Paris'teki barış konferansı başkanına bir mektup yazdı ve İstanbul'daki İngiliz temsilcisi Richard Webb'e kendisine göre gelecekteki bir Kürdistan'ı içermesi gereken bir harita gösterdi.
Emin Ali, bağımsız bir Kürdistan'ı savunan Kürt Sosyal Örgütleri Derneği'ni kurmaya devam edecekti. Kürt davasından vazgeçmedi ve desteğini alabildiği Yunan diplomatlarla yakın ilişkiler kurdu. Daha sonra o ve oğlu Celadet Bedirhan da Musul'da bir Kürt ayaklanmasını kolaylaştırmak için İngilizlerden destek istediler, ancak İngilizler davayı desteklemeyi reddettiler. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulması yakın olduğu için Mısır'a sürgüne gitti ve 1926'da burada öldü.
Kültürel ilgi alanları
Emin Ali, Kürt edebiyatıyla ilgilendi ve Kürtçe şiir yazdı, aynı zamanda klasik batı müziğine de tutkuluydu. Yunanca, Fransızca, Arapça, Türkçe ve Kürtçe biliyordu.
Aile
İki kez evlendi ve sekiz çocuk babasıydı: Süreyya, Celadet, Kamuran, Hikmet, Tevfik, Safder, Bedirhan ve Meziyet.
Kaynakça
- ^ a b Narratives of the History of the Ottoman-Kurdish Bedirhani Family in Imperial and Post-Imperial Contexts: Continuities and Changes (İngilizce). University of Bamberg Press. 3 Nisan 2018. ss. 343-344. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Henning, Barbara (2018), p. 344
- ^ Henning, Barbara (2018), p. 344–345
- ^ a b c Kurdish notables in the Ottoman Empire. State University of New York Press. 2004. s. 95. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() Kaynak hatası: Geçersiz<ref>
etiketi: ":0" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ Olson Robert W. (1989), p. 15
- ^ The emergence of Kurdish nationalism and the Sheikh Said Rebellion, 1880-1925 (İngilizce). University of Texas Press. 1989. ss. 63. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Hasan Özoğlu (2004),pp. 39–40
- ^ Hasan Özoğlu (2004), p. 98
- ^ Olson, Robert W. (1989), p. 24
- ^ Hasan Özoğlu (2004),p. 100
- ^ a b c Narratives of the History of the Ottoman-Kurdish Bedirhani Family in Imperial and Post-Imperial Contexts: Continuities and Changes. University of Bamberg Press. 2018. s. 347. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() Kaynak hatası: Geçersiz<ref>
etiketi: ":1" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Emin Ali Bedirhan 1851 Girit Kandiye 1926 Kahire Kurt politikaci Kurt Dayanisma ve Terakki Cemiyeti nin kurucu uyesi ve Kurdistan Teali Cemiyeti nin baskan yardimcisiydi Emin Ali BedirhanDogum1851 Kandiye Girit Osmanli ImparatorluguOlum1926 MisirMilliyetKurtMeslekYargic PolitikaciHareketKurdistan Teali CemiyetiCocuk lar Celadet Ali Bedirhan Kamuran Ali Bedirhan Sureyya Bedirhan Emin Ali Botan Prensligi nin son kalitsal hukumdari Bedirhan Bey ve esi Rewshen in ogluydu Osmanli Imparatorlugu nun bir devlet okuluna gitti ve mezun olduktan sonra Osmanli burokrasisinde kariyer yapmaya basladi On alti yasinda Girit ten ayrildi ve formasyonunu almak icin Istanbul a gitti 1873 te Kandiye ye dondu Orada yerel Osmanli idaresinde calisti Hoybun un kurucularindan Celadet Kamuran ve Sureyya Bedirhan in babalaridir Profesyonel kariyer1880 lerde adliye mufettisi oldu ve 1879 da cikarilan yargi reformlarini uygulamak icin Osmanli Imparatorlugu nun cesitli sehir ve mahkemelerinde calisti 1888 de gorevinden alindi ve gorunuse gore ilk olarak Istanbul belediye meclisine atandigi 1894 yilina kadar issiz kaldi 1900 lerin basinda yeniden adli mufettis olarak atanarak imparatorlugun Edirne ve Ankara gibi cesitli sehirlerine gonderildi 1906 1908 arasi surgun 1906 da kuzeni Abdurrezzak Bedirhan ve kardesi Ali Samil Bedirhan in Istanbul Belediye Baskani Ridvan Pasa nin oldurulmesine karismakla suclanmasinin ardindan surgune gonderilen Emin Ali nin kariyeri ani bir donus yapti Kurt orgutleriyle iliskilerSultan II Abdulhamid e karsi Jon Turk Devrimi nin ardindan Istanbul a donmesine izin verildi ve 1908 de Kurt Yardimlasma ve Terakki Cemiyeti nin kurucu uyesi oldu O donemde kendisi de Kurt hareketi mensubu oldugu icin Abdulkadir Ubeydullah ile yakin iliskiler kurdu Ancak Cemiyet 1909 da Ittihat ve Terakki Cemiyeti ITC tarafindan yasaklandi 1918 de Abdulkadir in cumhurbaskanligina secilmesine karsi cikarak Kurdistan Teali Cemiyeti nin Baskan Yardimciligina secildi Ancak Abdulkadir mustakbel bir Turk devleti icinde ozerkligi savunurken Emin Ali Bedirhan Kurt bagimsizligindan ve ayni zamanda devletin bir padisah tarafindan halife olarak taninmasindan yana oldugu icin tartismalar devam etti Emin Ali Paris Baris Konferansi muzakerelerinde de aktif olarak yer aldi Paris teki Baris Gorusmelerinde Kurdistan i Teali Cemiyeti ni temsil eden Serif Pasa ya karsi Van vilayetinin bir Kurdistan a dahil edilmesi gorusunu savundu Paris teki baris konferansi baskanina bir mektup yazdi ve Istanbul daki Ingiliz temsilcisi Richard Webb e kendisine gore gelecekteki bir Kurdistan i icermesi gereken bir harita gosterdi Emin Ali bagimsiz bir Kurdistan i savunan Kurt Sosyal Orgutleri Dernegi ni kurmaya devam edecekti Kurt davasindan vazgecmedi ve destegini alabildigi Yunan diplomatlarla yakin iliskiler kurdu Daha sonra o ve oglu Celadet Bedirhan da Musul da bir Kurt ayaklanmasini kolaylastirmak icin Ingilizlerden destek istediler ancak Ingilizler davayi desteklemeyi reddettiler Turkiye Cumhuriyeti nin kurulmasi yakin oldugu icin Misir a surgune gitti ve 1926 da burada oldu Kulturel ilgi alanlariEmin Ali Kurt edebiyatiyla ilgilendi ve Kurtce siir yazdi ayni zamanda klasik bati muzigine de tutkuluydu Yunanca Fransizca Arapca Turkce ve Kurtce biliyordu AileIki kez evlendi ve sekiz cocuk babasiydi Sureyya Celadet Kamuran Hikmet Tevfik Safder Bedirhan ve Meziyet Kaynakca a b Narratives of the History of the Ottoman Kurdish Bedirhani Family in Imperial and Post Imperial Contexts Continuities and Changes Ingilizce University of Bamberg Press 3 Nisan 2018 ss 343 344 ISBN 978 3 86309 551 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Henning Barbara 2018 p 344 Henning Barbara 2018 p 344 345 a b c Kurdish notables in the Ottoman Empire State University of New York Press 2004 s 95 ISBN 9780791459935 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi 0 adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme Olson Robert W 1989 p 15 The emergence of Kurdish nationalism and the Sheikh Said Rebellion 1880 1925 Ingilizce University of Texas Press 1989 ss 63 ISBN 978 0 292 77619 7 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Hasan Ozoglu 2004 pp 39 40 Hasan Ozoglu 2004 p 98 Olson Robert W 1989 p 24 Hasan Ozoglu 2004 p 100 a b c Narratives of the History of the Ottoman Kurdish Bedirhani Family in Imperial and Post Imperial Contexts Continuities and Changes University of Bamberg Press 2018 s 347 ISBN 978 3863095512 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi 1 adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme