Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Emperyalizm, Kapitalizmin En Yüksek Aşaması, Bolşevik lider Vladimir Lenin'in Ağustos-Ekim 1916 tarihleri arasında yazdığı ünlü eseri. İlk kez 1974 yılında Cemal Süreya tarafından Türkçeye çevirilen kitap, ilk kez Sol Yayınları tarafından 1979 yılında Türkçe olarak yayımlanmıştır.
| Империализм как высшая стадия капитализма | |
 Kitabın 1925 yılındaki Fransızca basımı | |
| Yazar | Vladimir Lenin |
|---|---|
| Çevirmen | Cemal Süreya |
| Ülke | Rusya Cumhuriyeti |
| Türler | Sosyal eleştiri Politika Felsefe |
| Yayım | 1917) (özgün) 1979) (Türkçe) |
| Yayımcı | Zhizn' i znanie |
Lenin'in bu eserde, ünlü Das Kapital (1867) adlı eserdeki fikirleri formüle etmiş ve ve bir sentez haline getirmiştir. Kitapta sömürgecilik ile ilgili ortaya koyduğu düşünceler Marksizm-Leninizm ideolojisinin temel taşını oluşturacak ve günümüzde de güncelliğini koruyan birçok partinin programı olacaktır.
Marksizme yeni bir katkı: Emperyalizm
Emperyalizm olgusu, Lenin'in marksist yönteme kattığı temel bir düşüncedir. Buna göre kapitalizmin ulaştığı en yüksek basamak emperyalizmdir ve kapitalist devletler kendi çıkarları doğrultusunda pazar bulma amacıyla başka uluslara müdahale etmektedir. Lenin, kapitalizmin bu gelişim sürecini eserinde "Kapitalizm geliştikçe hammadde eksikliği de kendini o denli duyurmaktadır; rekabetin koşulları o denli sertleşmekte, bütün yeryüzünde hammadde kaynakları arama çabaları o denli alevlenmekte, sömürgelere sahip olma savaşımı o denli amansız olmaktadır." sözleriyle açıklar.
Emperyalizm ve devrim
Lenin'in bu eserde aktardığına göre; son derece gelişmiş kapitalist ülkelerde proleter devrimin gerçekleşmesi imkânsızdır, çünkü bu ülkeler kendi bünyesindeki işçilere nispeten yüksek yaşam standardı ve çeşitli imkânlar sağlamakta ve işçilerin devrimci bir bilince ulaşmasını engellemektedir. Bu sebeple ancak daha az gelişmiş ülkelerde bir işçi devrimi mümkün olabilir. Marx'a göre de gelişmemiş ülkeler sosyalizmi inşa edemez, çünkü kapitalizm henüz buralarda bütün gücünü kullanmamış, sömürüsünü gerçekleştirmemiştir.
Fakat devrim, fakir ve gelişmemiş bir ülkedeki mücadele sonucu tarihsel olarak başlayabilirse burada gerek mevcut kapitalist devletin gerekse uluslararası dış güçlerin baskısı sonucu çelişkili bir durum ortaya çıkar. Lenin; bu duruma iki çözüm yolu önermektedir;
- Çok sayıda gelişmemiş ülke federal bir yapılanma ile birleşerek büyük ve yekpare bir yapı kurabilir. Bu sayede kapitalist ve emperyalist büyük devletlerin karşısına aynı güçlükle çıkabilecek, onlara karşı direnebilecek ve kendi içerisinde sosyalizmi kurmayı başaracaktır. Ekim Devrimi'nden ve Rus İç Savaşı'ndan sonra birleşen ve dağılana kadar 15 cumhuriyetten oluşan Sovyetler Birliği'nin kurulmasının temel fikri budur.
- Gelişmemiş ülkelerde başlayan devrim gelişmiş kapitalist ülkelerdeki işçileri heyecanlandırıp bu devletlerdeki ayaklanmaları tetikleyebilir. Lenin, eserlerinde Rusya gibi geri kalmış bir ülkede gerçekleştirilen Ekim Devrimi'nin bir o döneme göre gelişmiş Almanya'da bir devrimi ateşleyebileceğini ummuştu. Ardından devrimi yapan gelişmiş ülke böylece sosyalizmi kuracak ve gelişmemiş ülkelere yardım edecektir. II. Dünya Savaşı sonrası kurulan Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi (COMECON) ve Varşova Paktı temelinde kurulan örgütlenmeler buna örnek gösterilebilir.
Tekelci aşama
Lenin'e göre emperyalizm, kapitalizmin tekelci aşaması olup bu tanım kapsamında beş temel özellik vardır;
- Üretimde ve bu üretim sonucu oluşan sermayede görülen birikim öyle yüksek bir gelişme seviyesine ulaşmıştır ki, yaşam koşullarında ve ekonomik hayatta belirleyici bir rol oynayan tekelleri yaratmıştır.
- Banka sermayesi, sanayi sermayesiyle iç içe geçmişi ve ekonomik bir oligarşi ortaya çıkmıştır.
- Ticari mal ihracından ayrı olarak, sermaye ihracı da olağanüstü bir önem kazanmıştır.
- Dünyayı paylaşan uluslararası kapitalist ortaklar ve devletler kurulmuştur.
- En büyük kapitalist güçlerce dünyanın toprak paylaşımı tamamlanmıştır.
Lenin şöyle devam eder;
| “ | "Egemen devlet, kendi egemen sınıfını zenginleştirmek ve alt sınıflarına rüşvet kabilinden sus payı vermek için, eyaletleri, sömürgeleri ve bağımlı ülkeleri sömürmektedir. İşçi önderleriyle işçi aristokrasisini satın almayı mümkün kılacak ve proletaryanın üst katmanını alt katmanından sistemli biçimde ayırmaya yarayacak olan böylesi bir rüşvet, hangi biçimde olursa olsun, ekonomik açıdan yüksek tekel kârları gerektirecektir." | „ |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Lenin’s Selected Works, Progress Publishers, 1963, Moscow, Volume 1, s. 667-766.
- ^ Lenin, V.İ, Emperyalizm: Kapitalizmin En Yüksek Aşaması, Sol Yayınları, 1. Baskı, 1969,
- ^ John Baylis and Steve Smith (2005), The Globalization of World Politics OUP: s. 231
- ^ Talari, Pekka T. (1996). State Succession in Respect of Debts: The Effect of State Succession in the 1990's on the Rules of Law. The Finnish Yearbook of International Law. 2. Martinus Nijhoff Publishers. s. 167. ISBN . 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2015.
- ^ "Doğu Almanya", Library of Congress Country Study, Appendix B: The Council for Mutual Economic Assistance 1 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Warsaw Pact: Wartime Status-Instruments of Soviet Control" 17 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Wilson Center. Erişim tarihi: 1 Kasım 2015.
Dış bağlantılar
- Marxists.org - Emperyalizm, Kapitalizmin En Yüksek Aşaması15 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Emperyalizm Kapitalizmin En Yuksek Asamasi Bolsevik lider Vladimir Lenin in Agustos Ekim 1916 tarihleri arasinda yazdigi unlu eseri Ilk kez 1974 yilinda Cemal Sureya tarafindan Turkceye cevirilen kitap ilk kez Sol Yayinlari tarafindan 1979 yilinda Turkce olarak yayimlanmistir Emperyalizm Kapitalizmin En Yuksek AsamasiImperializm kak vysshaya stadiya kapitalizmaKitabin 1925 yilindaki Fransizca basimiYazarVladimir LeninCevirmenCemal SureyaUlkeRusya CumhuriyetiTurlerSosyal elestiri Politika FelsefeYayim1917 107 yil once 1917 ozgun 1979 45 yil once 1979 Turkce YayimciZhizn i znanieKitabin Sol Yayinlari tarafindan yayimlanan baskisi Lenin in bu eserde unlu Das Kapital 1867 adli eserdeki fikirleri formule etmis ve ve bir sentez haline getirmistir Kitapta somurgecilik ile ilgili ortaya koydugu dusunceler Marksizm Leninizm ideolojisinin temel tasini olusturacak ve gunumuzde de guncelligini koruyan bircok partinin programi olacaktir Marksizme yeni bir katki EmperyalizmEmperyalizm olgusu Lenin in marksist yonteme kattigi temel bir dusuncedir Buna gore kapitalizmin ulastigi en yuksek basamak emperyalizmdir ve kapitalist devletler kendi cikarlari dogrultusunda pazar bulma amaciyla baska uluslara mudahale etmektedir Lenin kapitalizmin bu gelisim surecini eserinde Kapitalizm gelistikce hammadde eksikligi de kendini o denli duyurmaktadir rekabetin kosullari o denli sertlesmekte butun yeryuzunde hammadde kaynaklari arama cabalari o denli alevlenmekte somurgelere sahip olma savasimi o denli amansiz olmaktadir sozleriyle aciklar Emperyalizm ve devrim Lenin in bu eserde aktardigina gore son derece gelismis kapitalist ulkelerde proleter devrimin gerceklesmesi imkansizdir cunku bu ulkeler kendi bunyesindeki iscilere nispeten yuksek yasam standardi ve cesitli imkanlar saglamakta ve iscilerin devrimci bir bilince ulasmasini engellemektedir Bu sebeple ancak daha az gelismis ulkelerde bir isci devrimi mumkun olabilir Marx a gore de gelismemis ulkeler sosyalizmi insa edemez cunku kapitalizm henuz buralarda butun gucunu kullanmamis somurusunu gerceklestirmemistir Fakat devrim fakir ve gelismemis bir ulkedeki mucadele sonucu tarihsel olarak baslayabilirse burada gerek mevcut kapitalist devletin gerekse uluslararasi dis guclerin baskisi sonucu celiskili bir durum ortaya cikar Lenin bu duruma iki cozum yolu onermektedir Cok sayida gelismemis ulke federal bir yapilanma ile birleserek buyuk ve yekpare bir yapi kurabilir Bu sayede kapitalist ve emperyalist buyuk devletlerin karsisina ayni guclukle cikabilecek onlara karsi direnebilecek ve kendi icerisinde sosyalizmi kurmayi basaracaktir Ekim Devrimi nden ve Rus Ic Savasi ndan sonra birlesen ve dagilana kadar 15 cumhuriyetten olusan Sovyetler Birligi nin kurulmasinin temel fikri budur Gelismemis ulkelerde baslayan devrim gelismis kapitalist ulkelerdeki iscileri heyecanlandirip bu devletlerdeki ayaklanmalari tetikleyebilir Lenin eserlerinde Rusya gibi geri kalmis bir ulkede gerceklestirilen Ekim Devrimi nin bir o doneme gore gelismis Almanya da bir devrimi atesleyebilecegini ummustu Ardindan devrimi yapan gelismis ulke boylece sosyalizmi kuracak ve gelismemis ulkelere yardim edecektir II Dunya Savasi sonrasi kurulan Karsilikli Ekonomik Yardimlasma Konseyi COMECON ve Varsova Pakti temelinde kurulan orgutlenmeler buna ornek gosterilebilir Tekelci asamaCin deki emperyalizmi anlatan bir karikatur Lenin e gore emperyalizm kapitalizmin tekelci asamasi olup bu tanim kapsaminda bes temel ozellik vardir Uretimde ve bu uretim sonucu olusan sermayede gorulen birikim oyle yuksek bir gelisme seviyesine ulasmistir ki yasam kosullarinda ve ekonomik hayatta belirleyici bir rol oynayan tekelleri yaratmistir Banka sermayesi sanayi sermayesiyle ic ice gecmisi ve ekonomik bir oligarsi ortaya cikmistir Ticari mal ihracindan ayri olarak sermaye ihraci da olaganustu bir onem kazanmistir Dunyayi paylasan uluslararasi kapitalist ortaklar ve devletler kurulmustur En buyuk kapitalist guclerce dunyanin toprak paylasimi tamamlanmistir Lenin soyle devam eder Egemen devlet kendi egemen sinifini zenginlestirmek ve alt siniflarina rusvet kabilinden sus payi vermek icin eyaletleri somurgeleri ve bagimli ulkeleri somurmektedir Isci onderleriyle isci aristokrasisini satin almayi mumkun kilacak ve proletaryanin ust katmanini alt katmanindan sistemli bicimde ayirmaya yarayacak olan boylesi bir rusvet hangi bicimde olursa olsun ekonomik acidan yuksek tekel karlari gerektirecektir Ayrica bakinizEmperyalizm Marksizm Leninizm Vladimir Lenin bibliyografyasiKaynakca Lenin s Selected Works Progress Publishers 1963 Moscow Volume 1 s 667 766 Lenin V I Emperyalizm Kapitalizmin En Yuksek Asamasi Sol Yayinlari 1 Baski 1969 ISBN 975 7399 14 0 John Baylis and Steve Smith 2005 The Globalization of World Politics OUP s 231 Talari Pekka T 1996 State Succession in Respect of Debts The Effect of State Succession in the 1990 s on the Rules of Law The Finnish Yearbook of International Law 2 Martinus Nijhoff Publishers s 167 ISBN 9789041104694 16 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2015 Dogu Almanya Library of Congress Country Study Appendix B The Council for Mutual Economic Assistance 1 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Warsaw Pact Wartime Status Instruments of Soviet Control 17 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wilson Center Erisim tarihi 1 Kasim 2015 Dis baglantilarMarxists org Emperyalizm Kapitalizmin En Yuksek Asamasi15 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde