Enzim aktivatörleri, enzimlere bağlanan ve onların aktivitelerini artıran moleküllerdir. Bu moleküller enzim inhibitörlerinin tam tersi olarak görev yapar ve çoğunlukla allosterik düzenlemeler yoluyla metabolizmanın kontrol edilmesini sağlarlar. Bu şekilde işlev gören bir enzim aktivatörü olan , 'i aktive eder ve glukagon hormonuna yanıt olarak glikolizin artmasına neden olur. Bazı durumlarda, eğer bir substrat bir enzimin katalitik alt birimine bağlanırsa, enzimin diğer alt birimlerinde hem substrat afinitesinde hem de katalitik aktivitede artışa yol açarak bir aktivatör olarak işlev görebilir.
Enzim aktivatörü örnekleri
Hekzokinaz-I
Hekzokinaz-I (HK-I), glikozun glikoliz yolağına girmesini sağlayan bir enzim aktivatörü olarak işlev görür. HK-I'in temel fonksiyonu, glikozu fosforilasyon yoluyla glikoz-6-fosfata (G6P) dönüştürmektir. HK-I, glikolizi başlatmanın yanı sıra, glikozun düşük bir seviyede kalmasını sağlayarak glikozun hücrelere verimli bir şekilde difüzyonun sağlanmasına da yardımcı olur. HK-I, bir α-sarmal ile birbirine bağlanan N-terminal bölgesi ve C-terminal bölgesi olmak üzere iki katalitik bölgeden oluşur. N-terminal bölgesi, C-terminal bölgesi için allosterik bir düzenleyici görevi görürken, C-terminal bölgesi yalnızca katalitik aktiviteden sorumludur. G6P konsantrasyonu, HK-I seviyesi için bir düzenleyici olarak işlev görürken, aynı zamanda bir geri besleme inhibitörü olarak da görev yapar. Düşük G6P konsantrasyonu HK-I'i aktive ederken, yüksek G6P konsantrasyonu ise HK-I'i inhibe eder.
Glukokinaz
Glikolitik yolakta önemli bir enzim olan , vücuttaki glukoz metabolizmasının düzenlenmesinde çok önemli bir rol oynar. Bu enzim, glukozun glikoliz sürecinde önemli bir adım olan glukoz-6-fosfata (G6P) dönüştürülmesinden sorumludur. Heksokinazın bir olan glukokinaz, glukoz tarafından tetiklenen insülin salgılanmasına yardımcı olduğu pankreas β hücrelerinde bulunur. Karaciğer, bağırsak ve beyin hücreleri gibi çeşitli dokularda da mevcut olan glukokinaz, bu bölgelerde glukozun hücre içi alımını ve metabolizmasını destekler.
Glukokinaz aktivatörleri, karaciğerde glukoz alımını artıran ve pankreatik β hücrelerinde insülin üretimini artıran, böylece enzimin aktivitesini artıran bileşiklerdir. Bu aktivatörler özellikle tip 2 diabetes mellituslu bireylerde kan glukoz konsantrasyonlarını düşürücü etkilere sahiptir.
Glukokinazın özelliklerinden biri, (GKRP) glukoz seviyeleri düşük olduğunda hücre çekirdeğindeki enzimin inaktif formuna bağlandığı tek allosterik bölgesidir. Glukoz konsantrasyonu arttığında, glukokinaz-GKRP kompleksi parçalanır ve enzim glukozu fosforillemek için sitoplazmaya doğru hareket eder. glukozun kendisi glukokinaz için bir enzim aktivatörü görevi görerek karaciğer ve kas hücrelerinde glukoz alımını ve glikojen üretimini artırır.
Kaynakça
- ^ Chen G, Zhang Y, Liang J, Li W, Zhu Y, Zhang M, Wang C, Hou J (February 2018). "Deregulation of Hexokinase II Is Associated with Glycolysis, Autophagy, and the Epithelial-Mesenchymal Transition in Tongue Squamous Cell Carcinoma under Hypoxia". BioMed Research International. 2018: 1-15. doi:10.1155/2018/8480762. (PMC) 5841093 $2. (PMID) 29682563. 28 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Nisan 2024.
- ^ Park K, Lee BM, Hyun KH, Han T, Lee DH, Choi HH (March 2015). "Design and Synthesis of Acetylenyl Benzamide Derivatives as Novel Glucokinase Activators for the Treatment of T2DM". ACS Medicinal Chemistry Letters. 6 (3): 296-301. doi:10.1021/ml5004712. (PMC) 4360162 $2. (PMID) 25815149. 28 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Nisan 2024.
- ^ Lenzen S (May 2014). "A fresh view of glycolysis and glucokinase regulation: history and current status". The Journal of Biological Chemistry. 289 (18): 12189-12194. doi:10.1074/jbc.R114.557314. (PMC) 4007419 $2. (PMID) 24637025. 28 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Nisan 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Enzim aktivatorleri enzimlere baglanan ve onlarin aktivitelerini artiran molekullerdir Bu molekuller enzim inhibitorlerinin tam tersi olarak gorev yapar ve cogunlukla allosterik duzenlemeler yoluyla metabolizmanin kontrol edilmesini saglarlar Bu sekilde islev goren bir enzim aktivatoru olan i aktive eder ve glukagon hormonuna yanit olarak glikolizin artmasina neden olur Bazi durumlarda eger bir substrat bir enzimin katalitik alt birimine baglanirsa enzimin diger alt birimlerinde hem substrat afinitesinde hem de katalitik aktivitede artisa yol acarak bir aktivator olarak islev gorebilir PDB 6PFK Enzim aktivatoru ornekleriHekzokinaz I Hekzokinaz I HK I glikozun glikoliz yolagina girmesini saglayan bir enzim aktivatoru olarak islev gorur HK I in temel fonksiyonu glikozu fosforilasyon yoluyla glikoz 6 fosfata G6P donusturmektir HK I glikolizi baslatmanin yani sira glikozun dusuk bir seviyede kalmasini saglayarak glikozun hucrelere verimli bir sekilde difuzyonun saglanmasina da yardimci olur HK I bir a sarmal ile birbirine baglanan N terminal bolgesi ve C terminal bolgesi olmak uzere iki katalitik bolgeden olusur N terminal bolgesi C terminal bolgesi icin allosterik bir duzenleyici gorevi gorurken C terminal bolgesi yalnizca katalitik aktiviteden sorumludur G6P konsantrasyonu HK I seviyesi icin bir duzenleyici olarak islev gorurken ayni zamanda bir geri besleme inhibitoru olarak da gorev yapar Dusuk G6P konsantrasyonu HK I i aktive ederken yuksek G6P konsantrasyonu ise HK I i inhibe eder Glukokinaz Glikolitik yolakta onemli bir enzim olan vucuttaki glukoz metabolizmasinin duzenlenmesinde cok onemli bir rol oynar Bu enzim glukozun glikoliz surecinde onemli bir adim olan glukoz 6 fosfata G6P donusturulmesinden sorumludur Heksokinazin bir olan glukokinaz glukoz tarafindan tetiklenen insulin salgilanmasina yardimci oldugu pankreas b hucrelerinde bulunur Karaciger bagirsak ve beyin hucreleri gibi cesitli dokularda da mevcut olan glukokinaz bu bolgelerde glukozun hucre ici alimini ve metabolizmasini destekler Glukokinaz aktivatorleri karacigerde glukoz alimini artiran ve pankreatik b hucrelerinde insulin uretimini artiran boylece enzimin aktivitesini artiran bilesiklerdir Bu aktivatorler ozellikle tip 2 diabetes mellituslu bireylerde kan glukoz konsantrasyonlarini dusurucu etkilere sahiptir Glukokinazin ozelliklerinden biri GKRP glukoz seviyeleri dusuk oldugunda hucre cekirdegindeki enzimin inaktif formuna baglandigi tek allosterik bolgesidir Glukoz konsantrasyonu arttiginda glukokinaz GKRP kompleksi parcalanir ve enzim glukozu fosforillemek icin sitoplazmaya dogru hareket eder glukozun kendisi glukokinaz icin bir enzim aktivatoru gorevi gorerek karaciger ve kas hucrelerinde glukoz alimini ve glikojen uretimini artirir Kaynakca Chen G Zhang Y Liang J Li W Zhu Y Zhang M Wang C Hou J February 2018 Deregulation of Hexokinase II Is Associated with Glycolysis Autophagy and the Epithelial Mesenchymal Transition in Tongue Squamous Cell Carcinoma under Hypoxia BioMed Research International 2018 1 15 doi 10 1155 2018 8480762 PMC 5841093 2 PMID 29682563 28 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Nisan 2024 Park K Lee BM Hyun KH Han T Lee DH Choi HH March 2015 Design and Synthesis of Acetylenyl Benzamide Derivatives as Novel Glucokinase Activators for the Treatment of T2DM ACS Medicinal Chemistry Letters 6 3 296 301 doi 10 1021 ml5004712 PMC 4360162 2 PMID 25815149 28 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Nisan 2024 Lenzen S May 2014 A fresh view of glycolysis and glucokinase regulation history and current status The Journal of Biological Chemistry 289 18 12189 12194 doi 10 1074 jbc R114 557314 PMC 4007419 2 PMID 24637025 28 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Nisan 2024