Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sir Ernest Henry Shackleton (d. 15 Şubat 1874, Kilkea, İrlanda – ö. 5 Ocak 1922, Güney Georgia) 20. yüzyılın başlarında yaptığı Antarktika keşifleriyle tanınan İrlandalı-İngiliz kâşif.
Ernest Shackleton | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Ernest Henry Shackleton 15 Şubat 1874 Kilkea, , İrlanda |
| Ölüm | 5 Ocak 1922 (47 yaşında) Güney Georgia |
| Ölüm sebebi | Kalp krizi |
| Meslek | Kâşif |
| Evlilik | Emily Mary Dorman (1904–1922) |
| İmza | |
 | |
Gençlik yılları
Sekizi kız ikisi erkek on çocuklu bir ailenin ikinci çocuğu olarak dünyaya geldi. 17 yaşında ticaret filosunda çalışmaya başladı. Üç direkli bir yelkenliyle pek çok sefere çıktı. 24 yaşında teğmen brövesi aldı.
Kâşiflik hayatı
1901'de kâşif Robert Falcon Scott ve doktor Edward Wilson ile ilk keşif seferine çıktı. Kasım 1902'de o güne dek ulaşılan en güneydeki nokta rekorunu 82°16' enlemiyle kırdılar. İskorbüte yakalanınca Scott onu Londra'ya geri gönderdi.
Bu seferde ün kazanan Shackleton, bir sonraki keşfine 7 Ağustos 1907'de çıktı, 1908'de Antarktika'ya ikinci kez ayak bastı. Pek çok denemeden sonra kâşifler 88°23' enlemine vararak bir güneye inme rekoru daha kırdılar, ama Güney Kutbu'na 180 km kala geri dönmek zorunda kaldılar. Shackleton Antarktika'da 3.000 km kadar yürüdükten sonra bir kez daha İngiltere'ye döndü. Bu kez bir kahraman olarak karşılandı ve Kral tarafından asalet payesi verildi. 14 Aralık 1911'de Roald Amundsen Güney Kutbu'na ilk ulaşan kişi oldu.
Endurance seferi
Hayal kırıklığı içindeki Shackleton, kendisine bir sonraki hedef olarak Antarktika kıtasını kutup üzerinden boydan boya geçmeyi seçti. Bu 3.300 km'lik bir yürüyüş anlamına geliyordu. 8 Ağustos 1914'te 27 adamla birlikte gemisiyle İngiltere'den yola çıktı. Ekibindeki önemli kâşifler arasında Frank Hurley, Frank Worsley ve Frank Wild da bulunuyordu.
Bu, Antarktika tarihinin en zorlu seferlerinden biri olacaktı. Buzlar arasında sıkışan Endurance, Antarktika'ya ulaşamadan terk edildi. Antarktika'yı geçme hedefini bir yana bırakan Shackleton, tüm gücünü adamlarını kurtarmak üzerine yoğunlaştırdı. Önce buz üzerinde kamp kuran mürettebat, daha sonra sallarla Fil Adası'na ulaştı. Bu uzak ve buzlarla kaplı ıssız adada, cankurtaran sandallarından biri Endurance'ın marangozu tarafından takviye edildi. Shackleton adamlarından beşiyle adını verdikleri bu sandala bindi ve Güney Georgia adalarına doğru yola çıktı. Bu arada, diğer 22 adamın Shackleton'un kendilerini kurtarmasını beklemek dışında yapacakları bir şey kalmamıştı. Güney Okyanusu'nun fırtınalı sularında alabora tehlikesiyle dolu on beş günlük bir yolculuktan sonra, Güney Georgia göründü. Ancak hava o kadar fırtınalıydı ki, sandalı kıyıya yanaştırmayı göze alamadan fırtınayı denizde göğüslediler (daha sonra öğreneceklerdi ki, aynı fırtına Buenos Aires'ten Güney Georgia'ya gitmekte olan 500 tonluk bir istimbotu batırmıştı). Ertesi gün ıssız güney kıyısına ayak basmayı başardılar. Biraz dinlenip kendilerine geldikten sonra, Shackleton tekrar denize açılmayı göze almaktansa, kuzey kıyısındaki balina istasyonuna karadan yürümeye karar verdi. Daha önce Norveçli balinacıların kayakla adayı geçmiş olmasına karşın, Shackleton'un geçmeye karar verdiği rotayı daha önce kat eden bulunmadığı sanılmaktadır. Shackleton, adamlarından üçünü kıyıda bırakıp ikisiyle birlikte 'teki balina istasyonuna doğru yola çıktı. Ellerinde teknik malzeme olarak sadece on beş metrelik esnek olmayan bir ip ve buz baltası yerine de marangoz keseri bulunuyordu. Dağlık arazide 36 saat süren bir yolculuktan sonra adamlar balina istasyonuna vardılar.
Bu başarıyı güney kıyısındaki üç kişinin ve Fil Adası'ndaki 22 kişinin kurtarılması izledi. Shackleton, hiçbir adamını kaybetmemeyi başarmıştı. Buna karşılık, onu Güney Kutbu'nun diğer kıyısında beklemek üzere yola çıkan Aurora seferi o kadar şanslı değildi, komutanları dahil üç kişiyi kaybetmişlerdi.
Endurance'tan sonra
İngiltere'ye döndüğünde I. Dünya Savaşı devam etmekteydi. Orduya yazılmak istediyse de yaşı artık ilerlemişti. Hükûmet adına bazı diplomatik ve askeri görevler aldı. Savaştan sonra son bir keşif seferi daha yapmak için hazırlıklara başladı. Endurance seferinde hak ettikleri ücretlerini tam alamamış olan adamlarından çoğu "Patron" dedikleri Shackleton'a katılmak için gönüllü oldular. 24 Eylül 1921'de İngiltere'den ayrıldı. 5 Ocak 1922'de Güney Georgia'da geçirdiği kalp krizi sonucu öldü.
Ölümünden sonra
Eşinin isteği üzerinde Güney Georgia'da 'de defnedildi. Londra'da Kralın da katıldığı bir anma töreni yapıldı. Buna karşın, Shackleton'un ünü uzun süre ünlü güney kutbu kâşifi Scott'un gölgesinde kaldı. Yine de 20. yy boyunca kamuoyu Shackleton'u giderek daha fazla tanıma şansı buldu. Aynı süre içinde, Scott hakkında yazılan hayat hikâyeleri giderek daha eleştirel olmaya başlamıştı. 2002'de BBC tarafından yapılan "en büyük 100 Britanyalı" anketinde Shackleton 11., Scott ise 54. oldu.
Kaynakça
- İngilizce ve Fransızca Vikipedi'ler
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sir Ernest Henry Shackleton d 15 Subat 1874 Kilkea Irlanda o 5 Ocak 1922 Guney Georgia 20 yuzyilin baslarinda yaptigi Antarktika kesifleriyle taninan Irlandali Ingiliz kasif Ernest ShackletonDogumErnest Henry Shackleton 15 Subat 1874 Kilkea IrlandaOlum5 Ocak 1922 47 yasinda Guney GeorgiaOlum sebebiKalp kriziMeslekKasifEvlilikEmily Mary Dorman 1904 1922 ImzaGenclik yillariSekizi kiz ikisi erkek on cocuklu bir ailenin ikinci cocugu olarak dunyaya geldi 17 yasinda ticaret filosunda calismaya basladi Uc direkli bir yelkenliyle pek cok sefere cikti 24 yasinda tegmen brovesi aldi Kasiflik hayati1901 de kasif Robert Falcon Scott ve doktor Edward Wilson ile ilk kesif seferine cikti Kasim 1902 de o gune dek ulasilan en guneydeki nokta rekorunu 82 16 enlemiyle kirdilar Iskorbute yakalaninca Scott onu Londra ya geri gonderdi Bu seferde un kazanan Shackleton bir sonraki kesfine 7 Agustos 1907 de cikti 1908 de Antarktika ya ikinci kez ayak basti Pek cok denemeden sonra kasifler 88 23 enlemine vararak bir guneye inme rekoru daha kirdilar ama Guney Kutbu na 180 km kala geri donmek zorunda kaldilar Shackleton Antarktika da 3 000 km kadar yurudukten sonra bir kez daha Ingiltere ye dondu Bu kez bir kahraman olarak karsilandi ve Kral tarafindan asalet payesi verildi 14 Aralik 1911 de Roald Amundsen Guney Kutbu na ilk ulasan kisi oldu Endurance seferiHayal kirikligi icindeki Shackleton kendisine bir sonraki hedef olarak Antarktika kitasini kutup uzerinden boydan boya gecmeyi secti Bu 3 300 km lik bir yuruyus anlamina geliyordu 8 Agustos 1914 te 27 adamla birlikte gemisiyle Ingiltere den yola cikti Ekibindeki onemli kasifler arasinda Frank Hurley Frank Worsley ve Frank Wild da bulunuyordu Bu Antarktika tarihinin en zorlu seferlerinden biri olacakti Buzlar arasinda sikisan Endurance Antarktika ya ulasamadan terk edildi Antarktika yi gecme hedefini bir yana birakan Shackleton tum gucunu adamlarini kurtarmak uzerine yogunlastirdi Once buz uzerinde kamp kuran murettebat daha sonra sallarla Fil Adasi na ulasti Bu uzak ve buzlarla kapli issiz adada cankurtaran sandallarindan biri Endurance in marangozu tarafindan takviye edildi Shackleton adamlarindan besiyle adini verdikleri bu sandala bindi ve Guney Georgia adalarina dogru yola cikti Bu arada diger 22 adamin Shackleton un kendilerini kurtarmasini beklemek disinda yapacaklari bir sey kalmamisti Guney Okyanusu nun firtinali sularinda alabora tehlikesiyle dolu on bes gunluk bir yolculuktan sonra Guney Georgia gorundu Ancak hava o kadar firtinaliydi ki sandali kiyiya yanastirmayi goze alamadan firtinayi denizde goguslediler daha sonra ogreneceklerdi ki ayni firtina Buenos Aires ten Guney Georgia ya gitmekte olan 500 tonluk bir istimbotu batirmisti Ertesi gun issiz guney kiyisina ayak basmayi basardilar Biraz dinlenip kendilerine geldikten sonra Shackleton tekrar denize acilmayi goze almaktansa kuzey kiyisindaki balina istasyonuna karadan yurumeye karar verdi Daha once Norvecli balinacilarin kayakla adayi gecmis olmasina karsin Shackleton un gecmeye karar verdigi rotayi daha once kat eden bulunmadigi sanilmaktadir Shackleton adamlarindan ucunu kiyida birakip ikisiyle birlikte teki balina istasyonuna dogru yola cikti Ellerinde teknik malzeme olarak sadece on bes metrelik esnek olmayan bir ip ve buz baltasi yerine de marangoz keseri bulunuyordu Daglik arazide 36 saat suren bir yolculuktan sonra adamlar balina istasyonuna vardilar Bu basariyi guney kiyisindaki uc kisinin ve Fil Adasi ndaki 22 kisinin kurtarilmasi izledi Shackleton hicbir adamini kaybetmemeyi basarmisti Buna karsilik onu Guney Kutbu nun diger kiyisinda beklemek uzere yola cikan Aurora seferi o kadar sansli degildi komutanlari dahil uc kisiyi kaybetmislerdi Endurance tan sonraIngiltere ye dondugunde I Dunya Savasi devam etmekteydi Orduya yazilmak istediyse de yasi artik ilerlemisti Hukumet adina bazi diplomatik ve askeri gorevler aldi Savastan sonra son bir kesif seferi daha yapmak icin hazirliklara basladi Endurance seferinde hak ettikleri ucretlerini tam alamamis olan adamlarindan cogu Patron dedikleri Shackleton a katilmak icin gonullu oldular 24 Eylul 1921 de Ingiltere den ayrildi 5 Ocak 1922 de Guney Georgia da gecirdigi kalp krizi sonucu oldu Olumunden sonraEsinin istegi uzerinde Guney Georgia da de defnedildi Londra da Kralin da katildigi bir anma toreni yapildi Buna karsin Shackleton un unu uzun sure unlu guney kutbu kasifi Scott un golgesinde kaldi Yine de 20 yy boyunca kamuoyu Shackleton u giderek daha fazla tanima sansi buldu Ayni sure icinde Scott hakkinda yazilan hayat hikayeleri giderek daha elestirel olmaya baslamisti 2002 de BBC tarafindan yapilan en buyuk 100 Britanyali anketinde Shackleton 11 Scott ise 54 oldu KaynakcaIngilizce ve Fransizca Vikipedi ler