Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Muhammed Esad Erbilî veya Şeyh Esad Erbilî (d. 1847, Erbil - ö. 30 Ocak 1931, Menemen), Nakşibendi şeyhi.
Muhammed Esad Erbilî | |
|---|---|
| Doğum | 1847 Erbil, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 30 Ocak 1931 Menemen, İzmir, Türkiye |
| Meslek | Şeyh |
| Çocuk(lar) | Mehmed Ali Efendi |
| Ebeveyn(ler) | Muhammed Said Efendi |
Hayatı
1847 senesinde Erbil'de Nakşibendi, Halidî şeyhi Muhammed Said Efendi'nin oğlu olarak dünyaya geldi. Medrese eğitimini Erbil'de tamamladıktan sonra Nakşibendi, Halidî şeyhi Taha el-Harirî'ye bağlanarak tarikat eğitimini bitirip 28 yaşında icazet aldı. Hacca gittikten sonra dönüşünde İstanbul'a gitti. Fatih Camii'nde Hafızı Şirazi'nin divanını okuttu. Sarayda Sultan Abdülhamid'in damadı Halil Paşa'ya sohbetler verdi. Meclis-i Meşâyih üyeliğine getirildi. 1883 yılında şeyhlik için tekke talep edince Kadirî icazetnamesi alarak Kelamî Dergahı'nın şeyhi oldu. Şeyh olduktan sonra çevresinin genişlemesi üzerine II. Abdülhamid tarafından 1900 yılında Erbil'e sürgün edildi.
Erbil'de müridanından bir kadının inşa ettirdiği tekkede irşad faaliyetlerine devam etti. II. Meşrutiyet'in ilanından sonra İstanbul'a dönerek terk ettiği dergahı genişleterek tekrar irşada başladı. Cemiyyet-i Sufiyye'nin ikinci reisi oldu. Cemiyetin açılış konuşmasında meşrutiyet idaresini övdü, II. Abdülhamid dönemini tenkit etti. 1914 yılında tekrar Meclis-i Meşayih üyeliğine getirildi ve reisi oldu. Üsküdar'daki Selimiye Dergahı'nın şeyhliğini de üzerine alarak Kelamî Dergahı ile birlikte tekkelerin kapatıldığı 1925 yılına kadar irşad faaliyetlerini devam ettirdi.
Tekkelerin kapatılmasından sonra Erenköy'deki evinde inzivaya çekildi. Evinde devamlı polis gözetiminde tutuldu.Menemen Olayı üzerine oğlu Mehmed Ali Efendi ile beraber Menemen'e götürülüp idam talebiyle yargılandı ve idama mahkûm edildi ancak yaşı dolayısıyla idam cezası müebbet hapse çevrildi, oğlu idam edildi. Şeyh Esad Erbîlî, Divanı Harp’ın hakkında verdiği idam kararı Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sevk edildiği süreçte öldü. Muhammed Esad Erbilî 30 Ocak 1931'de öldü. Zehirletildiğine dair bir iddia vardır.
Mezarı Menemen'de eskiden cezaevi avlusu olan yerdeydi. 1950'li yıllarda arsa olarak satışa çıkarılınca, sevenleri tarafından satın alınarak, Esad Efendi'nin kabrini içine alacak şekilde Safa Camisi yapıldı. Kabrin yeri caminin girişinde sağ tarafta kütüphane odasındaki masanın altında idi ve sadece bilenlerce ziyaret edilirdi ve 2017 yılında burası türbe haline getirildi.
Tekkelerin kapatılmasından kısa süre önce tekkesinde kalan psikolog Carl Vett gözlemlerini, "Dervişler Arasında İki Hafta" kitabında anlatmıştır.
Eserleri
- Kenzü'l İrfan
- Mektubat
- Risale-i Esadiyye
- Tevhid Risalesi Tercümesi
- Fatiha-i Şerife Tercümesi
- Divan
Kaynakça
Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. () |
- ^ a b TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 11, sayfa: 348
- ^ Tasavvuf, sy. 8 (12 Cemaziyelevvel 1319/ 28 Nisan 1327)
- ^ . 31 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2016.
- ^ . Yeniasir. 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2023.
- ^ Vett, Carl; Cebecioğlu, Ethem; Vett, Carl (2004). Dervişler arasında iki hafta: Danimarkalı parapsikoloğun 1925 yılında İstanbul'daki Kelâmî Dergâhı'nda başından geçen son derece ilginç olaylar. 1. basım. İstanbul: Kaknüs Yayınları. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muhammed Esad Erbili veya Seyh Esad Erbili d 1847 Erbil o 30 Ocak 1931 Menemen Naksibendi seyhi Muhammed Esad ErbiliDogum1847 Erbil Osmanli ImparatorluguOlum30 Ocak 1931 Menemen Izmir TurkiyeMeslekSeyhCocuk lar Mehmed Ali EfendiEbeveyn ler Muhammed Said EfendiHayati1847 senesinde Erbil de Naksibendi Halidi seyhi Muhammed Said Efendi nin oglu olarak dunyaya geldi Medrese egitimini Erbil de tamamladiktan sonra Naksibendi Halidi seyhi Taha el Hariri ye baglanarak tarikat egitimini bitirip 28 yasinda icazet aldi Hacca gittikten sonra donusunde Istanbul a gitti Fatih Camii nde Hafizi Sirazi nin divanini okuttu Sarayda Sultan Abdulhamid in damadi Halil Pasa ya sohbetler verdi Meclis i Mesayih uyeligine getirildi 1883 yilinda seyhlik icin tekke talep edince Kadiri icazetnamesi alarak Kelami Dergahi nin seyhi oldu Seyh olduktan sonra cevresinin genislemesi uzerine II Abdulhamid tarafindan 1900 yilinda Erbil e surgun edildi Erbil de muridanindan bir kadinin insa ettirdigi tekkede irsad faaliyetlerine devam etti II Mesrutiyet in ilanindan sonra Istanbul a donerek terk ettigi dergahi genisleterek tekrar irsada basladi Cemiyyet i Sufiyye nin ikinci reisi oldu Cemiyetin acilis konusmasinda mesrutiyet idaresini ovdu II Abdulhamid donemini tenkit etti 1914 yilinda tekrar Meclis i Mesayih uyeligine getirildi ve reisi oldu Uskudar daki Selimiye Dergahi nin seyhligini de uzerine alarak Kelami Dergahi ile birlikte tekkelerin kapatildigi 1925 yilina kadar irsad faaliyetlerini devam ettirdi Tekkelerin kapatilmasindan sonra Erenkoy deki evinde inzivaya cekildi Evinde devamli polis gozetiminde tutuldu Menemen Olayi uzerine oglu Mehmed Ali Efendi ile beraber Menemen e goturulup idam talebiyle yargilandi ve idama mahkum edildi ancak yasi dolayisiyla idam cezasi muebbet hapse cevrildi oglu idam edildi Seyh Esad Erbili Divani Harp in hakkinda verdigi idam karari Turkiye Buyuk Millet Meclisi ne sevk edildigi surecte oldu Muhammed Esad Erbili 30 Ocak 1931 de oldu Zehirletildigine dair bir iddia vardir Mezari Menemen de eskiden cezaevi avlusu olan yerdeydi 1950 li yillarda arsa olarak satisa cikarilinca sevenleri tarafindan satin alinarak Esad Efendi nin kabrini icine alacak sekilde Safa Camisi yapildi Kabrin yeri caminin girisinde sag tarafta kutuphane odasindaki masanin altinda idi ve sadece bilenlerce ziyaret edilirdi ve 2017 yilinda burasi turbe haline getirildi Tekkelerin kapatilmasindan kisa sure once tekkesinde kalan psikolog Carl Vett gozlemlerini Dervisler Arasinda Iki Hafta kitabinda anlatmistir EserleriKenzu l Irfan Mektubat Risale i Esadiyye Tevhid Risalesi Tercumesi Fatiha i Serife Tercumesi DivanKaynakcaBu madde onerilmeyen bicimde kaynaklandirilmistir Gosterilen kaynaklar kaynak gosterme sablonlari kullanilarak dipnot belirtme bicemine uygun olarak duzenlenmelidir Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin a b TDV Islam Ansiklopedisi cilt 11 sayfa 348 Tasavvuf sy 8 12 Cemaziyelevvel 1319 28 Nisan 1327 31 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Aralik 2016 Yeniasir 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Temmuz 2023 Vett Carl Cebecioglu Ethem Vett Carl 2004 Dervisler arasinda iki hafta Danimarkali parapsikologun 1925 yilinda Istanbul daki Kelami Dergahi nda basindan gecen son derece ilginc olaylar 1 basim Istanbul Kaknus Yayinlari ISBN 978 975 6698 98 3