Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Estergon Kuşatması 1241 kışında gerçekleşmiştir. Mohi Muharebesi'ndeki zorlu ama kesin Moğol zaferinin ardından Batu Han, özellikle küçük köyler ve kasabalar gibi yumuşak hedeflere odaklanarak Macaristan Krallığı topraklarını yağmalamıştır. Bir istisna, yıkılıncaya kadar Macaristan Krallığı'nın başkenti ve en büyük, en zengin şehri olan Estergon'du. Batu Han'ın Kutsal Roma İmparatorluğu'na bir keşif ekibi göndermeden ve daha sonra tüm Moğol kuvvetlerini Orta Avrupa'dan Rusya'ya geri çekmeden önce yağmaladığı ve yok ettiği son şehirdir. Kuşatma ve sonrasına ilişkin bilgilerin çoğu, Split'in İtalyan (Apulian) başpiskoposu Torre Maggiore'li Roger'ın tarihçesinden gelmektedir.
| Estergon Kuşatması | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Avrupa'nın Moğollar tarafından istilası | |||||||||
 Macaristan ovalarında Moğol istilaları | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
| Macaristan Krallığı | Moğol İmparatorluğu | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| Çatışan birlikler | |||||||||
| arbaletçiler bir kaç şövalye | atından inmiş Ağır süvari atından inmiş Atlı okçulular | ||||||||
| Güçler | |||||||||
| Bilinmiyor | Bilinmiyor 30 Mancınık | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| 300 soylu öldürüldü Nüfusun neredeyse tamamı yok edildi | Bilinmiyor | ||||||||
Arka plan
Kiev Rus devletlerinin Moğollar tarafından fethedilmesinin ardından Kumanlar eski topraklarından kaçarak Macaristan Kralı IV. Béla'ya sığınma talebinde bulunmuşlar ve o da kendisine askerlik hizmeti sağlamaları koşuluyla bu talebi kabul etmiştir. Batu Han, kralı derhal tüm Kumanları toplaması yoksa yok edilmesiyle tehdit etmiştir. Kral Béla IV bunu reddetmiş ve daha sonra krallığı işgal edilmiştir. Béla, Moğolların ayrı ayrı ilgilendiği Moravya, Bohemya ve Polonya dükalıkları hariç diğer Avrupa devletlerinden askeri destek alamamıştır.
Béla'nın krallığı Moğol istilasına hazırlıksızdı. O zamanlar Macaristan, Avrupa'nın en fakir ve en seyrek nüfuslu bölgelerinden biriydi. Nüfusun geniş arazi alanına rağmen, on üçüncü yüzyılın ortalarında 2 milyonun biraz üzerinde, en büyük şehri olan Estergon'un nüfusunun yalnızca 12.000 olduğu tahmin ediliyordu. Orduları, bu tür birliklerin neredeyse her yerde bulunduğu daha batıdaki bölgelerin aksine, bir miktar hafif piyade ile birlikte hafif süvarilerden ve yalnızca bir avuç yaylı tüfekçiden, atlı şövalyeden ve ağır piyadeden oluşuyordu. Hafif süvarilere odaklanma, Béla'nın ordusunun Batılı gözlemciler için "doğulu" görünmesine neden oldu. En önemlisi, Macaristan'da bir düzineden az taş kalenin bulunduğu, neredeyse tamamen taş tahkimat eksikliği vardı; soylular bile çoğunlukla ahşap ve toprak kalelere güveniyordu.
Moğollar ilk ilerlemelerinde çok başarılı olmuşlardır. Buda'yı yağmaladıktan sonra, Mohi Muharebesi'nde Béla'ya karşı büyük bir zafer kazandılar ve bu, Macaristan ordusunun çoğunu bir günde etkili bir şekilde yok etti. Bundan sonra Macaristan'ın pek çok tahkimatsız yerini yerle bir etmeye başladılar; özellikle ovalık bölgelerde yerleşimlerin %50-80'i yok edildi. Moğollar ayrıca Kral Béla'yı da sıkı bir şekilde aradılar. 1242'nin başlarında, Macaristan krallığının en zengin bölgelerini yağmalamayı umarak donmuş Tuna nehrini geçtiler.
Muharebe
Batu Han, Ocak 1242'de şehre saldırmaya karar vermiştir. Birlikleri Estergon'un duvarlarını mancınıklarla ve taş atanlarla dövmüştür. Duvarları ve ahşap kuleleri kolayca azalttılar ve mahkûmların hendeği toprakla doldurmasını sağladılar. Rogerius, şehirdeki Macarların ve yabancıların şehrin düşeceğini anlayınca büyük miktarda boyalı kumaş ve diğer değerli eşyalarla birlikte evlerini de ateşe verdiklerini belirtiyor. Ayrıca hayvanları kesip altınlarını ve gümüşlerini gömdüler ya da şehirdeki tek tamamen taş sur olan kaleye gönderdiler.
Çok sayıda vatandaş da kaleye kaçtı. Şehrin geri kalanı yağmalanırken, İspanyol kökenli bir ispán olan Aragon şövalyesi Simon'un ("Simeone" olarak da yazılır) komutasındaki garnizonla kale tutuldu. Batu, içerideki değerli eşyalara ulaşmak umuduyla mühendislerine kalenin duvarlarını yıkmalarını emretti, ancak mancınıklar yeterli hasarı veremedi ve onu kaleye saldırma girişiminde bulunmak zorunda kaldı. Rogerius, garnizonun arbaletçilerinin Moğol kuvvetlerine muazzam hasar vermedeki etkililiğine dikkat çekerek Moğollar defalarca geri püskürtüldü (Rogerius'un kullandığı tam terim "balistarii" çoğu çağdaş kaynakta arbaletçileri ifade etmek için kullanılıyordu; bazılarına rağmen) Karışıklık nedeniyle, o ve diğer çağdaş tarihçiler genellikle balistalar gibi kuşatma makinelerinden "makine" olarak söz ediyorlardı. Ağır kayıpların ardından Batu yenilgiyi kabul etti ve kuşatmayı kırdı.
Sonrası
Moğollar, Kin hanedanı ve Semerkant ile yapılan ve 3 ila 12 aydan fazla süren kuşatma savaşlarının aksine, hiçbir zaman Macar tahkimatlarından herhangi birini etkili bir kuşatma gerçekleştirecek kadar uzun süre kalamamışlardır. Batu, kuşatmanın sonucuna öfkelenmiştir. Önemli kayıpları karşılığında alabileceği her türlü değerli ganimet ya yok edilmiş ya da şehrin kalan tüm zenginliğini "yüksek üst kale"de tutan kaleye gönderilmiştir. Batu öfkeyle şehrin yağmalanması sırasında aldığı rehineleri, aralarında 300 soylu kadın ve bulabildiği tüm sivilleri katletmiştir. Rogerius, yağmalamadan yalnızca 15 sivilin hayatta kaldığını belirtir, ancak modern tarihçiler kalenin içinde çok daha fazlasının olması gerektiğine inanarak bu iddiayı şüpheli bulurlar.
Diğer Moğol kuvvetlerinin diğer Macar taş tahkimatlarına saldırma girişimleri, geri çekilmeden önce ülkenin geri kalanını yağmalamadaki başarılarına rağmen, benzer şekilde kasvetli sonuçlarla karşılaşmışlardır. Székesfehérvár ve Pannonhalma Archabbey'in yanı sıra Klis kalesi de Moğol taş atıcılarının yine duvarları indirememesi veya zahmet etmemesi üzerine savunmacıların kaleye doğru sürünen Moğolların üzerine kayaları yamaçtan aşağı fırlatmışlardır. Kapsamı küçük olmasına rağmen, Esztergom kuşatması, angajmanı taş tahkimatların, arbaletçilerin ve Moğol istilaları karşısında savunmacı, kavrulmuş toprak stratejisinin çınlayan bir onayı olarak yorumlayan Kral IV. Béla için son derece etkili bir olay olduğunu kanıtlamıştır. Hükümdarlığının geri kalan kısmında ülkesinin askeri doktrinini büyük ölçüde reforme etmiş ve halefi, Moğollar, 1285'te geri döndüğünde bu dersleri uygulamaya koymuştur.
Moğollar gözünü Viyana kapılarına dikmiş ve Wiener Neustadt ve Korneuburg'a kadar akınlar düzenlemiştiler. Ancak daha sonra bölgeden çekildiler. Bunun geleneksel açıklaması, Moğolların Ögeday Han'ın ölüm haberini alması ve bunun Moğol ilerleyişini durdurması ve böylece Avrupa'daki tüm Moğol liderlerinin Moğolistan'a dönüp yeni bir Han seçecek kurultaya katılabilmeleridir. Ancak bu açıklamaya itirazlar vardır çünkü kurultay aslında bir yıl sonrasına kadar yapılmamış ve 1246 yılına kadar yeni bir han seçilmemiştir. Üstelik Avrupa işgaline öncülük eden Batu Han, Moğolistan'a dönmeyi reddetmiştir. Daha yeni bir açıklama, bir dizi taş tahkimatın varlığı ve halkın köleleştirilmek yerine kaçmaya istekli olması nedeniyle Moğolların Macaristan'ı boyun eğdirmek yerine yalnızca harap edebildiğidir. Béla asla teslim olmadı veya haraç ödemeyi kabul etmedi ve Batu'nun güçleri dayanamayacak kadar ağır kayıplar verdi, bu yüzden Moğollar geri çekildiler.
Bununla birlikte, Macaristan krallığına önemli zararlar vermişler; işgal sırasında ya da ardından gelen kıtlığın bir sonucu olarak 300.000 ila 500.000 kişi ölmüştü (nüfusun %15-25'i).
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e f Genghis Khan: his conquest, his empire, his legacy,Frank Lynn, Da Capo Press, page 477
- ^ Rogers, Clifford. The Oxford Encyclopedia of Medieval Warfare and Military Technology, Vol. 2, Page 30. "Esztergom, Siege of"
- ^ The Mongols Proper and the Kalmuks p. 150 by Howorth, Henry H.
- ^ The Rise and Fall of the Second Largest Empire in History: How Genghis Khan almost conquered the world by Craughwell, Thomas pp. 270-277
- ^ Gyorffy, Magyarorszag nepessege, pp. 50-51
- ^ a b Sugar, pp. 27
- ^ Pow, pp. 72
- ^ Sugar, pp. 26
- ^ Pow, pp. 68
- ^ Pow, pp. 132
- ^ Thomas of Split, History of the Bishops, 299.
- ^ Lindsey Stephen Pow, “Deep Ditches and Well-Built Walls: a Reappraisal of the Mongol Withdrawal from Europe in 1242,” master's thesis, Department of History, University of Calgary, September 2012.
- ^ The traditional figure is 25%, but László Veszprémy, taking account of recent scholarship, says "some fifteen percent". "Muhi, Battle of," in The Oxford Encyclopedia of Medieval Warfare and Military Technology, ed. Clifford J. Rogers (New York: Oxford U.P., 2010), vol. 3, p. 34.
- Genel
- Sugar, Peter F.; Hanák, Péter; Frank, Tibor (1994). A History of Hungary (İngilizce).
- Pow, Lindsey Stephen (2012). Deep Ditches and Well-built Walls (İngilizce).
- Alexander, Bevin. How wars are won:the 13 rules of war from ancient greece to the war on terror P/117. Three River Press. ISBN .
- Howorth, Henry H. The Mongols Proper and the Kalmuks p.150. Cosimo Classics. ISBN .
- McLynn, Frank (6 Eylül 2016). Genghis Khan: His conquest, his Empire, his legacy. Da Capo Press. ISBN .
- Craughwell, Thomas J. The Rise and Fall of the Second Largest Empire in History: How Genghis Khan almost conquered the world. Fair Winds. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Estergon Kusatmasi 1241 kisinda gerceklesmistir Mohi Muharebesi ndeki zorlu ama kesin Mogol zaferinin ardindan Batu Han ozellikle kucuk koyler ve kasabalar gibi yumusak hedeflere odaklanarak Macaristan Kralligi topraklarini yagmalamistir Bir istisna yikilincaya kadar Macaristan Kralligi nin baskenti ve en buyuk en zengin sehri olan Estergon du Batu Han in Kutsal Roma Imparatorlugu na bir kesif ekibi gondermeden ve daha sonra tum Mogol kuvvetlerini Orta Avrupa dan Rusya ya geri cekmeden once yagmaladigi ve yok ettigi son sehirdir Kusatma ve sonrasina iliskin bilgilerin cogu Split in Italyan Apulian baspiskoposu Torre Maggiore li Roger in tarihcesinden gelmektedir Estergon KusatmasiAvrupa nin Mogollar tarafindan istilasiMacaristan ovalarinda Mogol istilalariTarihOcak 1242BolgeEstergon MacaristanEstergon Kusatmasi nin yeriSonucMogol zaferiTaraflarMacaristan KralligiMogol ImparatorluguKomutanlar ve liderlerBatu HanSubutayCatisan birliklerarbaletciler bir kac sovalyeatindan inmis Agir suvari atindan inmis Atli okculularGuclerBilinmiyorBilinmiyor 30 MancinikKayiplar300 soylu olduruldu Nufusun neredeyse tamami yok edildiBilinmiyorArka planKiev Rus devletlerinin Mogollar tarafindan fethedilmesinin ardindan Kumanlar eski topraklarindan kacarak Macaristan Krali IV Bela ya siginma talebinde bulunmuslar ve o da kendisine askerlik hizmeti saglamalari kosuluyla bu talebi kabul etmistir Batu Han krali derhal tum Kumanlari toplamasi yoksa yok edilmesiyle tehdit etmistir Kral Bela IV bunu reddetmis ve daha sonra kralligi isgal edilmistir Bela Mogollarin ayri ayri ilgilendigi Moravya Bohemya ve Polonya dukaliklari haric diger Avrupa devletlerinden askeri destek alamamistir Bela nin kralligi Mogol istilasina hazirliksizdi O zamanlar Macaristan Avrupa nin en fakir ve en seyrek nufuslu bolgelerinden biriydi Nufusun genis arazi alanina ragmen on ucuncu yuzyilin ortalarinda 2 milyonun biraz uzerinde en buyuk sehri olan Estergon un nufusunun yalnizca 12 000 oldugu tahmin ediliyordu Ordulari bu tur birliklerin neredeyse her yerde bulundugu daha batidaki bolgelerin aksine bir miktar hafif piyade ile birlikte hafif suvarilerden ve yalnizca bir avuc yayli tufekciden atli sovalyeden ve agir piyadeden olusuyordu Hafif suvarilere odaklanma Bela nin ordusunun Batili gozlemciler icin dogulu gorunmesine neden oldu En onemlisi Macaristan da bir duzineden az tas kalenin bulundugu neredeyse tamamen tas tahkimat eksikligi vardi soylular bile cogunlukla ahsap ve toprak kalelere guveniyordu Mogollar ilk ilerlemelerinde cok basarili olmuslardir Buda yi yagmaladiktan sonra Mohi Muharebesi nde Bela ya karsi buyuk bir zafer kazandilar ve bu Macaristan ordusunun cogunu bir gunde etkili bir sekilde yok etti Bundan sonra Macaristan in pek cok tahkimatsiz yerini yerle bir etmeye basladilar ozellikle ovalik bolgelerde yerlesimlerin 50 80 i yok edildi Mogollar ayrica Kral Bela yi da siki bir sekilde aradilar 1242 nin baslarinda Macaristan kralliginin en zengin bolgelerini yagmalamayi umarak donmus Tuna nehrini gectiler MuharebeBatu Han Ocak 1242 de sehre saldirmaya karar vermistir Birlikleri Estergon un duvarlarini manciniklarla ve tas atanlarla dovmustur Duvarlari ve ahsap kuleleri kolayca azalttilar ve mahkumlarin hendegi toprakla doldurmasini sagladilar Rogerius sehirdeki Macarlarin ve yabancilarin sehrin dusecegini anlayinca buyuk miktarda boyali kumas ve diger degerli esyalarla birlikte evlerini de atese verdiklerini belirtiyor Ayrica hayvanlari kesip altinlarini ve gumuslerini gomduler ya da sehirdeki tek tamamen tas sur olan kaleye gonderdiler Cok sayida vatandas da kaleye kacti Sehrin geri kalani yagmalanirken Ispanyol kokenli bir ispan olan Aragon sovalyesi Simon un Simeone olarak da yazilir komutasindaki garnizonla kale tutuldu Batu icerideki degerli esyalara ulasmak umuduyla muhendislerine kalenin duvarlarini yikmalarini emretti ancak manciniklar yeterli hasari veremedi ve onu kaleye saldirma girisiminde bulunmak zorunda kaldi Rogerius garnizonun arbaletcilerinin Mogol kuvvetlerine muazzam hasar vermedeki etkililigine dikkat cekerek Mogollar defalarca geri puskurtuldu Rogerius un kullandigi tam terim balistarii cogu cagdas kaynakta arbaletcileri ifade etmek icin kullaniliyordu bazilarina ragmen Karisiklik nedeniyle o ve diger cagdas tarihciler genellikle balistalar gibi kusatma makinelerinden makine olarak soz ediyorlardi Agir kayiplarin ardindan Batu yenilgiyi kabul etti ve kusatmayi kirdi SonrasiMogollar Kin hanedani ve Semerkant ile yapilan ve 3 ila 12 aydan fazla suren kusatma savaslarinin aksine hicbir zaman Macar tahkimatlarindan herhangi birini etkili bir kusatma gerceklestirecek kadar uzun sure kalamamislardir Batu kusatmanin sonucuna ofkelenmistir Onemli kayiplari karsiliginda alabilecegi her turlu degerli ganimet ya yok edilmis ya da sehrin kalan tum zenginligini yuksek ust kale de tutan kaleye gonderilmistir Batu ofkeyle sehrin yagmalanmasi sirasinda aldigi rehineleri aralarinda 300 soylu kadin ve bulabildigi tum sivilleri katletmistir Rogerius yagmalamadan yalnizca 15 sivilin hayatta kaldigini belirtir ancak modern tarihciler kalenin icinde cok daha fazlasinin olmasi gerektigine inanarak bu iddiayi supheli bulurlar Diger Mogol kuvvetlerinin diger Macar tas tahkimatlarina saldirma girisimleri geri cekilmeden once ulkenin geri kalanini yagmalamadaki basarilarina ragmen benzer sekilde kasvetli sonuclarla karsilasmislardir Szekesfehervar ve Pannonhalma Archabbey in yani sira Klis kalesi de Mogol tas aticilarinin yine duvarlari indirememesi veya zahmet etmemesi uzerine savunmacilarin kaleye dogru surunen Mogollarin uzerine kayalari yamactan asagi firlatmislardir Kapsami kucuk olmasina ragmen Esztergom kusatmasi angajmani tas tahkimatlarin arbaletcilerin ve Mogol istilalari karsisinda savunmaci kavrulmus toprak stratejisinin cinlayan bir onayi olarak yorumlayan Kral IV Bela icin son derece etkili bir olay oldugunu kanitlamistir Hukumdarliginin geri kalan kisminda ulkesinin askeri doktrinini buyuk olcude reforme etmis ve halefi Mogollar 1285 te geri dondugunde bu dersleri uygulamaya koymustur Mogollar gozunu Viyana kapilarina dikmis ve Wiener Neustadt ve Korneuburg a kadar akinlar duzenlemistiler Ancak daha sonra bolgeden cekildiler Bunun geleneksel aciklamasi Mogollarin Ogeday Han in olum haberini almasi ve bunun Mogol ilerleyisini durdurmasi ve boylece Avrupa daki tum Mogol liderlerinin Mogolistan a donup yeni bir Han sececek kurultaya katilabilmeleridir Ancak bu aciklamaya itirazlar vardir cunku kurultay aslinda bir yil sonrasina kadar yapilmamis ve 1246 yilina kadar yeni bir han secilmemistir Ustelik Avrupa isgaline onculuk eden Batu Han Mogolistan a donmeyi reddetmistir Daha yeni bir aciklama bir dizi tas tahkimatin varligi ve halkin kolelestirilmek yerine kacmaya istekli olmasi nedeniyle Mogollarin Macaristan i boyun egdirmek yerine yalnizca harap edebildigidir Bela asla teslim olmadi veya harac odemeyi kabul etmedi ve Batu nun gucleri dayanamayacak kadar agir kayiplar verdi bu yuzden Mogollar geri cekildiler Bununla birlikte Macaristan kralligina onemli zararlar vermisler isgal sirasinda ya da ardindan gelen kitligin bir sonucu olarak 300 000 ila 500 000 kisi olmustu nufusun 15 25 i KaynakcaOzel a b c d e f Genghis Khan his conquest his empire his legacy Frank Lynn Da Capo Press page 477 Rogers Clifford The Oxford Encyclopedia of Medieval Warfare and Military Technology Vol 2 Page 30 Esztergom Siege of The Mongols Proper and the Kalmuks p 150 by Howorth Henry H The Rise and Fall of the Second Largest Empire in History How Genghis Khan almost conquered the world by Craughwell Thomas pp 270 277 Gyorffy Magyarorszag nepessege pp 50 51 a b Sugar pp 27 Pow pp 72 Sugar pp 26 Pow pp 68 Pow pp 132 Thomas of Split History of the Bishops 299 Lindsey Stephen Pow Deep Ditches and Well Built Walls a Reappraisal of the Mongol Withdrawal from Europe in 1242 master s thesis Department of History University of Calgary September 2012 The traditional figure is 25 but Laszlo Veszpremy taking account of recent scholarship says some fifteen percent Muhi Battle of in The Oxford Encyclopedia of Medieval Warfare and Military Technology ed Clifford J Rogers New York Oxford U P 2010 vol 3 p 34 GenelSugar Peter F Hanak Peter Frank Tibor 1994 A History of Hungary Ingilizce Pow Lindsey Stephen 2012 Deep Ditches and Well built Walls Ingilizce Alexander Bevin How wars are won the 13 rules of war from ancient greece to the war on terror P 117 Three River Press ISBN 1 4000 4948 2 Howorth Henry H The Mongols Proper and the Kalmuks p 150 Cosimo Classics ISBN 978 1 60520 133 7 McLynn Frank 6 Eylul 2016 Genghis Khan His conquest his Empire his legacy Da Capo Press ISBN 978 0 306 82396 1 Craughwell Thomas J The Rise and Fall of the Second Largest Empire in History How Genghis Khan almost conquered the world Fair Winds ISBN 9781616738518