Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Estonya tarihi, bugünkü Estonya topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.
Orta Çağ
Estonlar, binlerce yıl önce Uralların ötesinden bulundukları bölgeye göç etmişlerdir. Konuştukları dil Ural Dil Ailesi'nin Fin-Ugor dilleri grubundandır. Finler ve Macarlarla tarihi yakınlıkları vardır. Estonya kelimesinin bölgenin Baltık denizinin doğusu olması nedeniyle doğuda yaşayanlar manasında Eastern'den türediği söylenir. 600 yıl önce Baltık denizi kıyısındaki limanları geliştirmişlerdir.
Estonlar Avrupa'da Hristiyanlığı en geç kabul eden uluslardan biridir. 12. yüzyılda bölgeye ticaret amacıyla gelen Cermenler bölgede yaşayan Pagan Baltık ve Fin-Ugor halklarını Hristiyanlığa davet ettiler. İsteksiz halka Hristiyanlığı zorla kabul ettirmek amacıyla Papa tarafından asker gönderildiği bilinmektedir. 13. yüzyılda Töton şövalyeleri Estonya ve Letonya topraklarında Livonya Konfederasyonu adı verilen bir konfederasyon kurdular. Yüzyılın sonlarında Talinn dahil birçok Estonya kentleri Kuzey Alman Ticaret ortaklığı olan Hansa Birliği'ne katıldılar. Estonlar 16. yüzyıl ortalarına kadar Alman soyluları tarafından yönetildi.
Yeni Çağ
1517 yılında Avrupa'da başlayan Protestan Reformu Estonya'yı da etkiledi. 1524 yılından sonra Estonların çoğu Protestanlığa geçtiler. 1558-1582 yılları arasında Rusya ile Danimarka, Litvanya, Lehistan ve İsveç arasında çıkan Livonya Savaşı'nı Rusya kaybetti. Estonya'nın kuzey bölümü İsveç İmparatorluğuna geçti, güney kısmı ise Lehistan-Litvanya Birliği egemenliğine girdi. 1625 yılına gelindiğinde Estonya'nın tümü İsveç egemenliği altına girmişti.
1700-1721 yılları arasında Rus çarı I. Petro Baltık Denizi'nde Rusya'ya bir liman kazandırma amacıyla İsveç'e saldırdı. Büyük Kuzey Savaşı adı verilen bu savaşta Danimarka-Norveç, Prusya ve Hannover de Rusya'nın yanında yer aldı. Osmanlı Devleti ise İsveç'i destekledi. 1709 yılında İsveç kralı XII. Karl Rusya'ya karşı Poltava Savaşı'nda büyük bir yenilgiye uğradı ve Osmanlı Devleti'ne sığındı. İsveç kralını takip etmek amacıyla Rus ordusunun Osmanlı Devleti'ne ait Boğdan'a girmesi üzerine 1711 yılında Osmanlı ordusu Prut nehri boylarına Rus ordusuyla Prut Savaşı'nı yaptı. Osmanlılar Rusları bu savaşta yenilgiye uğrattılar ama İsveç ordusu tamamen dağılmış ve kumandansız kalmıştı. İsveç 1721 yılında Rusya'yla Nystad Antlaşması'nı imzalayarak Estonya dahil birçok Baltık topraklarını Rusya'ya bırakmak zorunda kaldı.
Yakın Çağ
Estonya 18. ve 19. yüzyıl boyunca 200 yıl süreyle Rusya'nın elinde kaldı. Ekim Devrimi'nde Çarlık Rusyası'nın devrilmesiyle Estonya 24 Şubat 1918'de bağımsızlığını ilan etti. Ancak Haziran 1940 tarihinde Estonya bu sefer Sovyetler Birliği tarafından işgal edildi. 1941-1944 arasındaki Alman işgali dışında 1991'e kadar olan dönemde Estonya Sovyet egemenliğinde kaldı. Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Sovyetler Birliği'nin en zengin cumhuriyetlerinden biriydi.
Estonya Sovyetler Birliği'nden ilk ayrılan ülkedir. 20 Ağustos 1991 tarihinde, Sovyetler Birliği'nin çökmesi ile birlikte Şarkı Devrimi'yle bağımsızlığını tekrar ilan etmiştir. 20 Ağustos Estonya'nın ulusal bayramı olarak kabul edilmektedir. 31 Ağustos 1994'te Rus askerlerinin ülkeden çekilmesi ile, Estonya Batı Avrupa ve diğer bölgelerdeki ülkelerle ilişkilerini bağımsız olarak yönetme hakkını aldı. 29 Mart 2004 tarihinde NATO'ya, 1 Mayıs 2004 tarihinde ise Avrupa Birliği'ne katıldı.
Ayrıca bakınız
| Wikimedia Commons'ta Estonya tarihi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Estonya tarihi bugunku Estonya topraklarinin tarih oncesi donemlerden gunumuze kadar uzanan tarihini kapsar Orta CagEstonya da bulunan Yeni Tas Cagi ndan kalma comlek parcalari Estonlar binlerce yil once Urallarin otesinden bulunduklari bolgeye goc etmislerdir Konustuklari dil Ural Dil Ailesi nin Fin Ugor dilleri grubundandir Finler ve Macarlarla tarihi yakinliklari vardir Estonya kelimesinin bolgenin Baltik denizinin dogusu olmasi nedeniyle doguda yasayanlar manasinda Eastern den turedigi soylenir 600 yil once Baltik denizi kiyisindaki limanlari gelistirmislerdir Estonlar Avrupa da Hristiyanligi en gec kabul eden uluslardan biridir 12 yuzyilda bolgeye ticaret amaciyla gelen Cermenler bolgede yasayan Pagan Baltik ve Fin Ugor halklarini Hristiyanliga davet ettiler Isteksiz halka Hristiyanligi zorla kabul ettirmek amaciyla Papa tarafindan asker gonderildigi bilinmektedir 13 yuzyilda Toton sovalyeleri Estonya ve Letonya topraklarinda Livonya Konfederasyonu adi verilen bir konfederasyon kurdular Yuzyilin sonlarinda Talinn dahil bircok Estonya kentleri Kuzey Alman Ticaret ortakligi olan Hansa Birligi ne katildilar Estonlar 16 yuzyil ortalarina kadar Alman soylulari tarafindan yonetildi Yeni CagNarva Kusatmasi 1558 1517 yilinda Avrupa da baslayan Protestan Reformu Estonya yi da etkiledi 1524 yilindan sonra Estonlarin cogu Protestanliga gectiler 1558 1582 yillari arasinda Rusya ile Danimarka Litvanya Lehistan ve Isvec arasinda cikan Livonya Savasi ni Rusya kaybetti Estonya nin kuzey bolumu Isvec Imparatorluguna gecti guney kismi ise Lehistan Litvanya Birligi egemenligine girdi 1625 yilina gelindiginde Estonya nin tumu Isvec egemenligi altina girmisti 1700 1721 yillari arasinda Rus cari I Petro Baltik Denizi nde Rusya ya bir liman kazandirma amaciyla Isvec e saldirdi Buyuk Kuzey Savasi adi verilen bu savasta Danimarka Norvec Prusya ve Hannover de Rusya nin yaninda yer aldi Osmanli Devleti ise Isvec i destekledi 1709 yilinda Isvec krali XII Karl Rusya ya karsi Poltava Savasi nda buyuk bir yenilgiye ugradi ve Osmanli Devleti ne sigindi Isvec kralini takip etmek amaciyla Rus ordusunun Osmanli Devleti ne ait Bogdan a girmesi uzerine 1711 yilinda Osmanli ordusu Prut nehri boylarina Rus ordusuyla Prut Savasi ni yapti Osmanlilar Ruslari bu savasta yenilgiye ugrattilar ama Isvec ordusu tamamen dagilmis ve kumandansiz kalmisti Isvec 1721 yilinda Rusya yla Nystad Antlasmasi ni imzalayarak Estonya dahil bircok Baltik topraklarini Rusya ya birakmak zorunda kaldi Yakin CagEstonya Bagimsizlik Bildirgesi 24 Subat 1918 Estonya 18 ve 19 yuzyil boyunca 200 yil sureyle Rusya nin elinde kaldi Ekim Devrimi nde Carlik Rusyasi nin devrilmesiyle Estonya 24 Subat 1918 de bagimsizligini ilan etti Ancak Haziran 1940 tarihinde Estonya bu sefer Sovyetler Birligi tarafindan isgal edildi 1941 1944 arasindaki Alman isgali disinda 1991 e kadar olan donemde Estonya Sovyet egemenliginde kaldi Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Sovyetler Birligi nin en zengin cumhuriyetlerinden biriydi Estonya Sovyetler Birligi nden ilk ayrilan ulkedir 20 Agustos 1991 tarihinde Sovyetler Birligi nin cokmesi ile birlikte Sarki Devrimi yle bagimsizligini tekrar ilan etmistir 20 Agustos Estonya nin ulusal bayrami olarak kabul edilmektedir 31 Agustos 1994 te Rus askerlerinin ulkeden cekilmesi ile Estonya Bati Avrupa ve diger bolgelerdeki ulkelerle iliskilerini bagimsiz olarak yonetme hakkini aldi 29 Mart 2004 tarihinde NATO ya 1 Mayis 2004 tarihinde ise Avrupa Birligi ne katildi Ayrica bakinizEstonya da HolokostWikimedia Commons ta Estonya tarihi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir