Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yeniçeri askerlerinin ve komutanları (Sanadid-i Bektaşiyan) Ağa ve Çorbacıları'nın toplananıp cem ettikleri, "seğirtme" denen yarışmaları ve talimlerini yaptıkları, zaman zaman koyun keserek yedikleri meydandır. “Yeni Odalar” denen Yeniçeri kışlalarının bulunduğu ve Yeniçeri ayaklanmalarının genellikle başladığı yer olan Etmeydanı'nın bulunduğu bölge günümüzde İstanbul Üniversitesi arkasındaki Ağa Kapısı civarındadır. Bu meydanda Etmeydanı Tekkesi de bulunur ve Bektaşi Ocağına mensup Yeniçeriler ibadetlerini bu tekkede yaparlardı.
İkinci Mehmet zamanında inşa edilmiş olan Yeni Odalar burada bulunmaktaydı. İstanbul'daki ilk Yeniçeri kışlası olan Eski Odalar ise bugünkü Şehzadebaşı Caminin karşısında yer almaktaydı. Etmeydanı'nda aynı zamanda Yeniçeriler'e ait bir de Orta Cami bulunmaktaydı ki bu cami bugün adı ile halen ibadete açıktır. Aslında Etmeydanı'ndan kalan tek hatıra bu cami ile karşısında yer alan Ortaçeşme'dir. Bu çeşmenin de kanlı bir tarihi vardır. Çeşmeyi yaptıran Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'nın cesedi bu çeşmede sergilenmiştir.
Ağa Kapısı
1826 yılına kadar Yeniçeri Ağası'nın resmi makamı olan binadır.
Süleymaniye'de ile İstanbul Üniversitesi'nin Botanik Enstitüsü olarak kullanılan yerinde idi. Ağa Kapısı daha önceleri Çarşıkapı'da iken 17. yüzyıl ortalarında buraya taşındı.
1826 yılında Yeniçeri, Bektaşi ve Ahi Ocakları'nın kaldırılışına kadar Yeniçeriler'in en büyük subayı olan Yeniçeri Ağası burada yaşardı. Burası, Yeniçeri Ağası'nın komutanlık makamıydı. Yanında ağanın lojmanı ve harem kısmı da vardı. Osmanlılarda "kapı" sözcüğü resmi daire anlamına geldiği için buraya Ağa Kapısı, Ağa Dairesi de denmiştir.
1622 yılında II. Osman, ayaklanan Yeniçeriler'den kaçarak Ağa Kapısı’na sığınmıştır.
Birçok defa yanan bu bina her seferinde yeniden selamlık ve harem kısımları ile bir saray gibi yapıldı. 1659 yılında İstanbul'un dörtte üçünü yakan yangında Ağa Kapısı harabeye döndü. 1749'da sonra da yanan Ağa Sarayı yeniden inşa edilirken kâgir kule yerine ahşap bir yangın kulesi yapıldı. Fakat 1774 yılındaki saray ve kule tekrar yandı. Ali Emiri Efendi Kütüphanesi'nde, Ali Emiri Efendi'nin kitapları arasındaki bir yazma risalede, H. 1196 (M.1774) Cibali yangınına dair geniş bilgi vardır. İstanbul'u kasıp kavuran bu yangının Ağa Kapısı bölümüne de değinilmiştir.
Ağa Kapısı binası Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasından sonra yeniden yapılırcasına tamir edildi. Tamirden sonra binanın Bâb-ı Meşihat (Şeyhülislam Kapısı) olarak kullanılmasına karar verildi. Şeyhülislamlık buraya taşınacağı zaman da çıktı. Serasker Bahçesi’nde çadırlarda bulunan sadrazam ve maiyeti, Babıali yangını dolayısıyla Babıali'ye taşınamadıkları için bu binaya yerleştiler. Buranın adı bir süre Serasker Kapısı oldu.
Serasker Dairesi, şimdiki İstanbul Üniversitesi binasının yerinde bulunan Eski Saray’a geçince de buraya Meşihat Dairesi taşındı. Bahçedeki yanmış olan ahşap yangın kulesi 1849 yılında kâgir olarak (Bayezid Kulesi) yeniden yapıldı. Saltanatın kaldırılışına kadar bina Şeyhülislam Dairesi olarak kullanıldı.
1924 yılında, Cumhuriyet döneminde bina bir süre İstanbul Kız Lisesi’ne verildi. 1927 yılında Kız lisesi iken çıkan bir yangın sonunda bina tamamen yandı. Sadece, şimdiki müftülük binası olarak kullanılmakta olan Fetvahane binası kurtarılabildi. Yanan yere 1935-37 yılları arasında Alfred Heilbronn İstanbul Üniversitesi Botanik Enstitüsü için bir bina ve 1935 yılında hizmete açılan bir botanik bahçe yapılmıştır. Bina Avusturya'lı mimar Ernst Egli tarafından 3 katlı biçimde inşa edilmiş, daha sonra şehrin silüetine etkisinin çok fazla olduğu öne sürülerek binanın üst 2 katı yıkılmıştır. İstanbul Üniversitesi Alfred Heilbronn Botanik Bahçesi, 2019 yılında İstanbul Müftülüğü'ne devredilmiş ve ziyarete kapanmıştır.
Tarihte Ağa Kapısı olayları pek çoktur. Bunların en önemlileri, Asakir-i Mansure'ye mensup olanların isyanlarıdır. Bunlar Yeniçerilik gayretiyle yangın kulesinin altında toplanarak başkaldırmışlar ve kuleyi ateşe vermişlerdir. Maaşlarını ve diğer sosyal haklarını alamadıkları gerekçesiyle isyan eden Yeniçeriler Serasker Paşa'yı indirmek istediler, ancak çabaları başarıya ulaşamadı ve elebaşları Üsküdar'a geçerken yakalanarak idam edildi. Ağa Kapısı'ndaki diğer önemli olay Patrona Halil İsyanıdır. Patrona Halil'in başlattığı ayaklanmanın hızla büyüyerek İstanbul'u korku ve heyecana vermesinden sonra bir kısım Yeniçerilerin Et Meydanı'na kazan koymaları, Bostan Kapısı'nda arkadaşlarından ayrılan Patrona Halil'in Ağa Kapısı'na gelerek oradaki mahkûmları salıverip peşine takması ve oradan Cebehane'ye gitmesi, Beşinci Bölük'ün kazanını zorla çıkartması gibi tarihimizdeki önemli olaylar bu dönemde yaşanmıştır.
Kaynakça
- ^ www.mavigen.com, Mavigen Digital Agency |. "İstanbul Yangınları - İstanbul İtfaiyesi". itfaiye.ibb.gov.tr. 14 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2024.
- ^ Üniversitesi, İstanbul. "İstanbul Üniversitesi | Tarihten Geleceğe Bilim Köprüsü - 1453". muzeyum.istanbul.edu.tr. 14 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yeniceri askerlerinin ve komutanlari Sanadid i Bektasiyan Aga ve Corbacilari nin toplananip cem ettikleri segirtme denen yarismalari ve talimlerini yaptiklari zaman zaman koyun keserek yedikleri meydandir Yeni Odalar denen Yeniceri kislalarinin bulundugu ve Yeniceri ayaklanmalarinin genellikle basladigi yer olan Etmeydani nin bulundugu bolge gunumuzde Istanbul Universitesi arkasindaki Aga Kapisi civarindadir Bu meydanda Etmeydani Tekkesi de bulunur ve Bektasi Ocagina mensup Yeniceriler ibadetlerini bu tekkede yaparlardi Ikinci Mehmet zamaninda insa edilmis olan Yeni Odalar burada bulunmaktaydi Istanbul daki ilk Yeniceri kislasi olan Eski Odalar ise bugunku Sehzadebasi Caminin karsisinda yer almaktaydi Etmeydani nda ayni zamanda Yeniceriler e ait bir de Orta Cami bulunmaktaydi ki bu cami bugun adi ile halen ibadete aciktir Aslinda Etmeydani ndan kalan tek hatira bu cami ile karsisinda yer alan Ortacesme dir Bu cesmenin de kanli bir tarihi vardir Cesmeyi yaptiran Nevsehirli Damat Ibrahim Pasa nin cesedi bu cesmede sergilenmistir Aga Kapisi1826 yilina kadar Yeniceri Agasi nin resmi makami olan binadir Suleymaniye de ile Istanbul Universitesi nin Botanik Enstitusu olarak kullanilan yerinde idi Aga Kapisi daha onceleri Carsikapi da iken 17 yuzyil ortalarinda buraya tasindi 1826 yilinda Yeniceri Bektasi ve Ahi Ocaklari nin kaldirilisina kadar Yeniceriler in en buyuk subayi olan Yeniceri Agasi burada yasardi Burasi Yeniceri Agasi nin komutanlik makamiydi Yaninda aganin lojmani ve harem kismi da vardi Osmanlilarda kapi sozcugu resmi daire anlamina geldigi icin buraya Aga Kapisi Aga Dairesi de denmistir 1622 yilinda II Osman ayaklanan Yeniceriler den kacarak Aga Kapisi na siginmistir Bircok defa yanan bu bina her seferinde yeniden selamlik ve harem kisimlari ile bir saray gibi yapildi 1659 yilinda Istanbul un dortte ucunu yakan yanginda Aga Kapisi harabeye dondu 1749 da sonra da yanan Aga Sarayi yeniden insa edilirken kagir kule yerine ahsap bir yangin kulesi yapildi Fakat 1774 yilindaki saray ve kule tekrar yandi Ali Emiri Efendi Kutuphanesi nde Ali Emiri Efendi nin kitaplari arasindaki bir yazma risalede H 1196 M 1774 Cibali yanginina dair genis bilgi vardir Istanbul u kasip kavuran bu yanginin Aga Kapisi bolumune de deginilmistir Aga Kapisi binasi Yeniceri Ocagi nin kaldirilmasindan sonra yeniden yapilircasina tamir edildi Tamirden sonra binanin Bab i Mesihat Seyhulislam Kapisi olarak kullanilmasina karar verildi Seyhulislamlik buraya tasinacagi zaman da cikti Serasker Bahcesi nde cadirlarda bulunan sadrazam ve maiyeti Babiali yangini dolayisiyla Babiali ye tasinamadiklari icin bu binaya yerlestiler Buranin adi bir sure Serasker Kapisi oldu Serasker Dairesi simdiki Istanbul Universitesi binasinin yerinde bulunan Eski Saray a gecince de buraya Mesihat Dairesi tasindi Bahcedeki yanmis olan ahsap yangin kulesi 1849 yilinda kagir olarak Bayezid Kulesi yeniden yapildi Saltanatin kaldirilisina kadar bina Seyhulislam Dairesi olarak kullanildi 1924 yilinda Cumhuriyet doneminde bina bir sure Istanbul Kiz Lisesi ne verildi 1927 yilinda Kiz lisesi iken cikan bir yangin sonunda bina tamamen yandi Sadece simdiki muftuluk binasi olarak kullanilmakta olan Fetvahane binasi kurtarilabildi Yanan yere 1935 37 yillari arasinda Alfred Heilbronn Istanbul Universitesi Botanik Enstitusu icin bir bina ve 1935 yilinda hizmete acilan bir botanik bahce yapilmistir Bina Avusturya li mimar Ernst Egli tarafindan 3 katli bicimde insa edilmis daha sonra sehrin siluetine etkisinin cok fazla oldugu one surulerek binanin ust 2 kati yikilmistir Istanbul Universitesi Alfred Heilbronn Botanik Bahcesi 2019 yilinda Istanbul Muftulugu ne devredilmis ve ziyarete kapanmistir Tarihte Aga Kapisi olaylari pek coktur Bunlarin en onemlileri Asakir i Mansure ye mensup olanlarin isyanlaridir Bunlar Yenicerilik gayretiyle yangin kulesinin altinda toplanarak baskaldirmislar ve kuleyi atese vermislerdir Maaslarini ve diger sosyal haklarini alamadiklari gerekcesiyle isyan eden Yeniceriler Serasker Pasa yi indirmek istediler ancak cabalari basariya ulasamadi ve elebaslari Uskudar a gecerken yakalanarak idam edildi Aga Kapisi ndaki diger onemli olay Patrona Halil Isyanidir Patrona Halil in baslattigi ayaklanmanin hizla buyuyerek Istanbul u korku ve heyecana vermesinden sonra bir kisim Yenicerilerin Et Meydani na kazan koymalari Bostan Kapisi nda arkadaslarindan ayrilan Patrona Halil in Aga Kapisi na gelerek oradaki mahkumlari saliverip pesine takmasi ve oradan Cebehane ye gitmesi Besinci Boluk un kazanini zorla cikartmasi gibi tarihimizdeki onemli olaylar bu donemde yasanmistir Kaynakca www mavigen com Mavigen Digital Agency Istanbul Yanginlari Istanbul Itfaiyesi itfaiye ibb gov tr 14 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2024 Universitesi Istanbul Istanbul Universitesi Tarihten Gelecege Bilim Koprusu 1453 muzeyum istanbul edu tr 14 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2024