Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Euphorbia pulcherrima veya Atatürk çiçeği, Euphorbia cinsine bağlı Meksika ve Guatemala'ya özgü bir bitki türüdür.
| Euphorbia pulcherrima | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||||||
 Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||
| Euphorbia pulcherrima Willd. ex Klotzsch | |||||||||||||||||||
Özellikleri
Çalı veya küçük ağaç formundadır. Yaklaşık 0,6-4 m (2,0-13,1 ft) yüksekliğe erişebilir. Koyu yeşil yaprakları 6-16 santimetre (2,4-6,3 in) uzunluğundadır. Normalde ateş kırmızısı olan brakteleri, turuncu, soluk yeşil, krem rengi, pembe veya beyaz kültivarlarının olması ve grup halinde durmaları sebebiyle genelde taç yapraklarıyla karıştırılır. Brakte renkleri fotoperiyodizm ile oluşturulur. Canlı ve parlak renkli olabilmesi için gün içinde yüksek oranda ışığa maruz kalması gerekir.
Sınıflandırma
Etimoloji
"Atatürk çiçeği" adı bir süs bitkisi olarak Türkiye'de tanınması ve yetiştirilmesine önayak olan Mustafa Kemal Atatürk'ten gelir. Yetiştirilmesi sırasında görev alan bitki bilimcilerden gelen öneri üzerine bitkiye bu isim takıldı. 8 Temmuz 1935 tarihli Cumhuriyet Gazetesi'nin birinci sayfasındaki tek sütunluk "Atatürk çiçeği" üst ve "Amerika'da yeni sarı bir çiçeğe Büyük Önderimizin adı verildi" alt başlıklı, Şikago kaynaklı özel haberde "Geçenlerde Vanderbild Üniversitesi profesörlerinden Kırklend laboratuvarında muhtelif operasyonlar neticesinde sarışın renkte yeni bir çiçek elde etmeye muvaffak oldu. Profesör bu yeni çiçeğe isim ararken Kayseri'de Amerikan Koleji'ni ziyareti esnasında Atatürk'ü gören diğer bir profesör yeni elde edilen çiçeğe "Gazi Atatürk" adının verilmesini teklif etti. Bu teklif memnuniyetle kabul edildi ve tescil edilmek üzere bu isim nebatat dairesine gönderildi..." denilmektedir.
Günümüzde Meksika ve Guatemala'da flor de nochebuena veya kısaca nochebuena (Noel çiçeği), İspanya'da flor de Pascua veya Pascua (Paskalya) olarak geçer.
Tarihi
1834'te Alman bilim insanı tarafından tanımlandı. Klotzsch türü pulcherrima olarak adlandırarak Carl Ludwig Willdenow'a atıfta bulundu ve Willd. ex Klotzsch olarak kayıtlara geçti. Holotip, 1803-1804 yıllarında Alexander von Humboldt ve Aimé Bonpland'ın keşif gezisinde Meksika'da toplandı.
Kullanımı
Pulcherrol ve pulcherryl asetat, lateksin bileşenleri arasındadır.Euphorbia pulcherrimanın yaprak ve latekslerinde Triterpene bulunur. Karbon iskeletli triterpenoidleri Alzheimer hastalığı biyoaktivitesine karşı araştırmalarda incelenmiştir.
Kültür
Aztekler kırmızı boya yapımında ve antipiretik ilaç olarak kullanmıştır.
Konuyla ilgili yayınlar
- Paul Ecke III; James E. Faust; Jack A. Williams; Andy Higgins (2004). The Ecke Poinsettia Manual. Chicago Review Press. ISBN .
- Allg. Gartenzeitung (Otto & Dietrich),2: 27,1834
- Bernal, R., S.R. Gradstein & Celis, M. (eds.). (2015). Catálogo de plantas y líquenes de Colombia. Instituto de Ciencias Naturales, Universidad Nacional de Colombia, Bogotá, D.C. Disponible en http://catalogoplantasdecolombia.unal.edu.co
- Willd. ex Klotzsch (1834) In: Allg. Gartenzeitung 2: 27
- Parlakova Karagöz F. (2018). Bitki büyümeyi teşvik edici rizobakteri izolatları ile kimyasal gübre kombinasyonlarının Atatürk çiçeği (Euphorbia pulcherrima L.)'nde bitki gelişim parametrelerine etkisi
- Kübra YAZICI. İç Mekân Süs Bitkilerinin Önemi ve Tüketici Eğilimlerinin Belirlenmesi: Tokat Kenti Örneği. Bartın Orman Fakultesi Dergisi, 22 (3): 738-747; 15 Aralık/December, 2020
- Karakoca, E.M. 2001. Atatürk Çiçeği (Euphorbia pulcherrima) Çeliklerinin Köklenmesi Üzerine İndol Bütirik Asit ve Fosforun Etkisi. Ankara Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü Toprak Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi (Yayımlanmamış), Ankara.
- C. KÜTÜK, B. TOPCUOĞLU. Atatürk Çiçeği (Euphorbia pulcherrima)'nin Kalite Parametreleri ile Gelişimi ve Mineral Madde Kapsamı Üzerine Değişik Düzeylerde Uygulanan Fosforun Etkisi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22002, 15(1). 37-42.
Kaynakça
- ^ . 1 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024.
- ^ "GBIF". 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2024.
- ^ a b c Seltzer, Erica D.; Spinner, MaryAnne. "Poinsettia Facts". The Poinsettia Pages. University of Illinois Extension. 4 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ocak 2017.
- ^ Graper, David (4 Aralık 2018). "Are you Photoperiodic? Poinsettias Are". SDSU Extension. South Dakota State University. 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2021.
- ^ "Atatürk çiçeği". Cumhuriyet Gazetesi. 8 Temmuz 1935. 31 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Nisan 2022.
- ^ Klotzsch, J. F. (1834). "Beschreibung zweier neuen Euphorbien aus Mexico" [Description of two new Euphorbia from Mexico]. Allgemeine Gartenzeitung (Almanca). 2: 27. 3 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2024.
- ^ Lack, H. Walter (2011). "The discovery, naming and typification of Euphorbia pulcherrima (Euphorbiaceae)". . 41 (2): 301-309. doi:10.3372/wi.41.41212. JSTOR 41548995.
- ^ Singh SK, Yadav RP, Singh A (January 2010). "Molluscicides from some common medicinal plants of eastern Uttar Pradesh, India". . 30 (1): 1-7. doi:10.1002/jat.1498. (PMID) 19943357.
- ^ Dominguez XA, Garcia Delgado J, De Lourdes Maffey M, Mares JG, Rombold C (September 1967). "Chemical study of the latex, stems, bracts, and flowers of "Christmas Flower" (Euphorbia pulcherrima) I". . 56 (9): 1184-5 contd. doi:10.1002/jps.2600560931. (PMID) 6049711.
- ^ Baas WJ (August 1977). "Triterpenes in latex of Euphorbia pulcherrima". . 32 (1): 1-8. doi:10.1055/s-0028-1097550. (PMID) 905409.
- ^ Smith-Kielland I, Dornish JM, Malterud KE, Hvistendahl G, Rømming C, Bøckman OC, Kolsaker P, Stenstrøm Y, Nordal A (August 1996). "Cytotoxic triterpenoids from the leaves of Euphorbia pulcherrima". . 62 (4): 322-5. doi:10.1055/s-2006-957893. (PMID) 8792663.
- ^ Dai Y, Liu S, Xu J, Zhao C, Gu Q (April 2019). "Triterpenoids from Euphorbia pulcherrima with inhibitory effects on osteoclastogenesis". . 134: 355-361. doi:10.1016/j.fitote.2019.02.028. (PMID) 30858048.
- ^ a b Yu CX, Wang RY, Qi FM, Su PJ, Yu YF, Li B, Zhao Y, Zhi DJ, Zhang ZX, Fei DQ (December 2019). "Eupulcherol A, a triterpenoid with a new carbon skeleton from Euphorbia pulcherrima, and its anti-Alzheimer's disease bioactivity". . 18 (1): 76-80. doi:10.1039/c9ob02334h. (PMID) 31773124.
Dış bağlantılar
![image]()
Euphorbia pulcherrima at Wikibooks![image]()
Wikimedia Commons'ta Atatürk çiçeği ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.![image]()
Vikitür'de Atatürk çiçeği ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Euphorbia pulcherrima veya Ataturk cicegi Euphorbia cinsine bagli Meksika ve Guatemala ya ozgu bir bitki turudur Euphorbia pulcherrimaKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaKlad EudicotsKlad RosidsTakim MalpighialesFamilya EuphorbiaceaeCins EuphorbiaTur E pulcherrimaIkili adlandirmaEuphorbia pulcherrimaWilld ex KlotzschOzellikleriCali veya kucuk agac formundadir Yaklasik 0 6 4 m 2 0 13 1 ft yukseklige erisebilir Koyu yesil yapraklari 6 16 santimetre 2 4 6 3 in uzunlugundadir Normalde ates kirmizisi olan brakteleri turuncu soluk yesil krem rengi pembe veya beyaz kultivarlarinin olmasi ve grup halinde durmalari sebebiyle genelde tac yapraklariyla karistirilir Brakte renkleri fotoperiyodizm ile olusturulur Canli ve parlak renkli olabilmesi icin gun icinde yuksek oranda isiga maruz kalmasi gerekir SiniflandirmaEtimoloji Ataturk cicegi adi bir sus bitkisi olarak Turkiye de taninmasi ve yetistirilmesine onayak olan Mustafa Kemal Ataturk ten gelir Yetistirilmesi sirasinda gorev alan bitki bilimcilerden gelen oneri uzerine bitkiye bu isim takildi 8 Temmuz 1935 tarihli Cumhuriyet Gazetesi nin birinci sayfasindaki tek sutunluk Ataturk cicegi ust ve Amerika da yeni sari bir cicege Buyuk Onderimizin adi verildi alt baslikli Sikago kaynakli ozel haberde Gecenlerde Vanderbild Universitesi profesorlerinden Kirklend laboratuvarinda muhtelif operasyonlar neticesinde sarisin renkte yeni bir cicek elde etmeye muvaffak oldu Profesor bu yeni cicege isim ararken Kayseri de Amerikan Koleji ni ziyareti esnasinda Ataturk u goren diger bir profesor yeni elde edilen cicege Gazi Ataturk adinin verilmesini teklif etti Bu teklif memnuniyetle kabul edildi ve tescil edilmek uzere bu isim nebatat dairesine gonderildi denilmektedir Gunumuzde Meksika ve Guatemala da flor de nochebuena veya kisaca nochebuena Noel cicegi Ispanya da flor de Pascua veya Pascua Paskalya olarak gecer Tarihi 1834 te Alman bilim insani tarafindan tanimlandi Klotzsch turu pulcherrima olarak adlandirarak Carl Ludwig Willdenow a atifta bulundu ve Willd ex Klotzsch olarak kayitlara gecti Holotip 1803 1804 yillarinda Alexander von Humboldt ve Aime Bonpland in kesif gezisinde Meksika da toplandi KullanimiPulcherrol ve pulcherryl asetat lateksin bilesenleri arasindadir Euphorbia pulcherrimanin yaprak ve latekslerinde Triterpene bulunur Karbon iskeletli triterpenoidleri Alzheimer hastaligi biyoaktivitesine karsi arastirmalarda incelenmistir KulturAztekler kirmizi boya yapiminda ve antipiretik ilac olarak kullanmistir Konuyla ilgili yayinlarPaul Ecke III James E Faust Jack A Williams Andy Higgins 2004 The Ecke Poinsettia Manual Chicago Review Press ISBN 978 1883052416 Allg Gartenzeitung Otto amp Dietrich 2 27 1834 Bernal R S R Gradstein amp Celis M eds 2015 Catalogo de plantas y liquenes de Colombia Instituto de Ciencias Naturales Universidad Nacional de Colombia Bogota D C Disponible en http catalogoplantasdecolombia unal edu co Willd ex Klotzsch 1834 In Allg Gartenzeitung 2 27 Parlakova Karagoz F 2018 Bitki buyumeyi tesvik edici rizobakteri izolatlari ile kimyasal gubre kombinasyonlarinin Ataturk cicegi Euphorbia pulcherrima L nde bitki gelisim parametrelerine etkisi Kubra YAZICI Ic Mekan Sus Bitkilerinin Onemi ve Tuketici Egilimlerinin Belirlenmesi Tokat Kenti Ornegi Bartin Orman Fakultesi Dergisi 22 3 738 747 15 Aralik December 2020 Karakoca E M 2001 Ataturk Cicegi Euphorbia pulcherrima Celiklerinin Koklenmesi Uzerine Indol Butirik Asit ve Fosforun Etkisi Ankara Univ Fen Bilimleri Enstitusu Toprak Anabilim Dali Yuksek Lisans Tezi Yayimlanmamis Ankara C KUTUK B TOPCUOGLU Ataturk Cicegi Euphorbia pulcherrima nin Kalite Parametreleri ile Gelisimi ve Mineral Madde Kapsami Uzerine Degisik Duzeylerde Uygulanan Fosforun Etkisi Akdeniz Universitesi Ziraat Fakultesi Dergisi 22002 15 1 37 42 Kaynakca 1 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Nisan 2024 GBIF 28 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2024 a b c Seltzer Erica D Spinner MaryAnne Poinsettia Facts The Poinsettia Pages University of Illinois Extension 4 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ocak 2017 Graper David 4 Aralik 2018 Are you Photoperiodic Poinsettias Are SDSU Extension South Dakota State University 27 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2021 Ataturk cicegi Cumhuriyet Gazetesi 8 Temmuz 1935 31 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Nisan 2022 Klotzsch J F 1834 Beschreibung zweier neuen Euphorbien aus Mexico Description of two new Euphorbia from Mexico Allgemeine Gartenzeitung Almanca 2 27 3 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2024 Lack H Walter 2011 The discovery naming and typification of Euphorbia pulcherrima Euphorbiaceae 41 2 301 309 doi 10 3372 wi 41 41212 JSTOR 41548995 Singh SK Yadav RP Singh A January 2010 Molluscicides from some common medicinal plants of eastern Uttar Pradesh India 30 1 1 7 doi 10 1002 jat 1498 PMID 19943357 Dominguez XA Garcia Delgado J De Lourdes Maffey M Mares JG Rombold C September 1967 Chemical study of the latex stems bracts and flowers of Christmas Flower Euphorbia pulcherrima I 56 9 1184 5 contd doi 10 1002 jps 2600560931 PMID 6049711 Baas WJ August 1977 Triterpenes in latex of Euphorbia pulcherrima 32 1 1 8 doi 10 1055 s 0028 1097550 PMID 905409 Smith Kielland I Dornish JM Malterud KE Hvistendahl G Romming C Bockman OC Kolsaker P Stenstrom Y Nordal A August 1996 Cytotoxic triterpenoids from the leaves of Euphorbia pulcherrima 62 4 322 5 doi 10 1055 s 2006 957893 PMID 8792663 Dai Y Liu S Xu J Zhao C Gu Q April 2019 Triterpenoids from Euphorbia pulcherrima with inhibitory effects on osteoclastogenesis 134 355 361 doi 10 1016 j fitote 2019 02 028 PMID 30858048 a b Yu CX Wang RY Qi FM Su PJ Yu YF Li B Zhao Y Zhi DJ Zhang ZX Fei DQ December 2019 Eupulcherol A a triterpenoid with a new carbon skeleton from Euphorbia pulcherrima and its anti Alzheimer s disease bioactivity 18 1 76 80 doi 10 1039 c9ob02334h PMID 31773124 Dis baglantilarEuphorbia pulcherrima at Wikibooks Wikimedia Commons ta Ataturk cicegi ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Ataturk cicegi ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur