Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Evrilebilirlik, uyumsal bir evrim sistemi içinde bir canlının kalıtsal fenotipik varyasyon geliştirme kapasitesini tanımlar. Bu anlamda evrilebilirlik, tür içindeki bir popülasyonun sadece genetik çeşitlilik yaratma yeteneğini değil, aynı zamanda doğal seçilim yoluyla uyumsal genetik çeşitlilik geliştirme yeteneğini ifade eder. Kısaca bir kuşağın evrim geçirme kapasitesi onun evrilebilirliği olarak tanımlanır.
Doğal seçilim yoluyla evrilen biyolojik bir organizma için yeni ve kalıtsal varyansların uyum açısından kendisine yararlı olacağı en azından belli bir olasılığın mevcut olması gerekir. Hiçbir işlevi olmayan DNA dizilerinde rastlantısal mutasyonlar meydana geldiği sürece bu mutasyonların canlılar için çoğunlukla zararlı olması beklenir. Nitekim faydalı mutasyonlar her zaman nadirdir, ancak bunlar olduğundan daha çok nadir görünmeye başlarsa bu durumda canlılarda adaptasyonlar da oluşamaz. Sanal olarak erken dönemlerde rastgele mutasyon ve doğal seçilim yoluyla geliştirilmeye çalışılan bilgisayar programlarına dair başarısız çabalar, evrilebilirlik olasılığının olmadığını ancak programın sunuş şekline bağlı olduğunu göstermiştir. Aynı şekilde, organizmaların evrilebilirliği onların genotip-fenotip karşılaştırma haritasına bağlıdır. Bu da, canlı genomlarının yararlı mutasyonları daha sık gerçekleştirecek biçimde yapılandırılmış gibi çalıştıkları anlamına gelir. Bu durum da, evrimin sadece daha sağlıklı organizmalar meydana getirmediğini, aynı zamanda evrilebilirliğe daha yatkın olan canlı popülasyonları oluşturduğunun kanıtı olarak kabul edilir. Bu bağlamda evrilebilirlik, "organizmanın yüksek olasılıkla ölümcül olmayan ve muhtemelen yararlı olan değişiklikleri oluşturma kapasitesi" olarak da tanımlanabilir. Evrimsel süreçte sadece uyum başarısı daha yüksek türler değil, daha iyi evrimleşebilen türler görülebilmektedir.
Kaynakça
- ^ Colegrave N, Collins S (Mayıs 2008). "Experimental evolution: experimental evolution and evolvability". Heredity (İngilizce). 100 (5). ss. 464-70. doi:10.1038/sj.hdy.6801095. (PMID) 18212804.
- ^ Kirschner M, Gerhart J (1998). "Evolvability". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America (İngilizce). 95 (15). ss. 8420-8427. doi:10.1073/pnas.95.15.8420. (PMC) 33871 $2. (PMID) 9671692.
- ^ Altenberg, Lee (1995). "Genome growth and the evolution of the genotype-phenotype map". Lecture Notes in Computer Science (İngilizce). Cilt 899. ss. 205-259. doi:10.1007/3-540-59046-3_11.[]
- ^ Friedberg, R. M. (1958). "A Learning Machine: Part I |". IBM Journal of Research and Development (İngilizce). 2 (1). ss. 2-13. doi:10.1147/rd.21.0002.
- ^ Altenberg, Lee (1994). Kinnear, Kenneth (Ed.). . Advances in Genetic Programming (İngilizce). ss. 47-74. 30 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2011.
- ^ Wagner GP, Altenberg L (1996). "Complex adaptations and the evolution of evolvability". Evolution (İngilizce). 50 (3). ss. 967-976. doi:10.2307/2410639. JSTOR 2410639.
- ^ Şardağ, İnci (24 Ocak 2021). "Evrilebilirlik Nedir? Evrimleşebilirlik, Bir Canlının Evrim Hızını Nasıl Etkiler?". Evrim Ağacı. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2021.
 | Evrim ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Evrilebilirlik uyumsal bir evrim sistemi icinde bir canlinin kalitsal fenotipik varyasyon gelistirme kapasitesini tanimlar Bu anlamda evrilebilirlik tur icindeki bir populasyonun sadece genetik cesitlilik yaratma yetenegini degil ayni zamanda dogal secilim yoluyla uyumsal genetik cesitlilik gelistirme yetenegini ifade eder Kisaca bir kusagin evrim gecirme kapasitesi onun evrilebilirligi olarak tanimlanir Dogal secilim yoluyla evrilen biyolojik bir organizma icin yeni ve kalitsal varyanslarin uyum acisindan kendisine yararli olacagi en azindan belli bir olasiligin mevcut olmasi gerekir Hicbir islevi olmayan DNA dizilerinde rastlantisal mutasyonlar meydana geldigi surece bu mutasyonlarin canlilar icin cogunlukla zararli olmasi beklenir Nitekim faydali mutasyonlar her zaman nadirdir ancak bunlar oldugundan daha cok nadir gorunmeye baslarsa bu durumda canlilarda adaptasyonlar da olusamaz Sanal olarak erken donemlerde rastgele mutasyon ve dogal secilim yoluyla gelistirilmeye calisilan bilgisayar programlarina dair basarisiz cabalar evrilebilirlik olasiliginin olmadigini ancak programin sunus sekline bagli oldugunu gostermistir Ayni sekilde organizmalarin evrilebilirligi onlarin genotip fenotip karsilastirma haritasina baglidir Bu da canli genomlarinin yararli mutasyonlari daha sik gerceklestirecek bicimde yapilandirilmis gibi calistiklari anlamina gelir Bu durum da evrimin sadece daha saglikli organizmalar meydana getirmedigini ayni zamanda evrilebilirlige daha yatkin olan canli populasyonlari olusturdugunun kaniti olarak kabul edilir Bu baglamda evrilebilirlik organizmanin yuksek olasilikla olumcul olmayan ve muhtemelen yararli olan degisiklikleri olusturma kapasitesi olarak da tanimlanabilir Evrimsel surecte sadece uyum basarisi daha yuksek turler degil daha iyi evrimlesebilen turler gorulebilmektedir Kaynakca Colegrave N Collins S Mayis 2008 Experimental evolution experimental evolution and evolvability Heredity Ingilizce 100 5 ss 464 70 doi 10 1038 sj hdy 6801095 PMID 18212804 Kirschner M Gerhart J 1998 Evolvability Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America Ingilizce 95 15 ss 8420 8427 doi 10 1073 pnas 95 15 8420 PMC 33871 2 PMID 9671692 Altenberg Lee 1995 Genome growth and the evolution of the genotype phenotype map Lecture Notes in Computer Science Ingilizce Cilt 899 ss 205 259 doi 10 1007 3 540 59046 3 11 olu kirik baglanti Friedberg R M 1958 A Learning Machine Part I IBM Journal of Research and Development Ingilizce 2 1 ss 2 13 doi 10 1147 rd 21 0002 Altenberg Lee 1994 Kinnear Kenneth Ed Advances in Genetic Programming Ingilizce ss 47 74 30 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Kasim 2011 Wagner GP Altenberg L 1996 Complex adaptations and the evolution of evolvability Evolution Ingilizce 50 3 ss 967 976 doi 10 2307 2410639 JSTOR 2410639 Sardag Inci 24 Ocak 2021 Evrilebilirlik Nedir Evrimlesebilirlik Bir Canlinin Evrim Hizini Nasil Etkiler Evrim Agaci 24 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2021 Evrim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz