Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Genetik çeşitlilik, bir biyolojik çeşitlilik düzeyi olup bir türün gen havuzundaki genetik özelliklerinin toplam sayısını gösterir. Genetik çeşitlilik, çeşitlenen genetik özelliklerin eğilimini tanımlayan terimi ile aynı şey olmayıp bundan ayrılır.
Genetik çeşitlilik, popülasyonların değişen çevrelerine uyum sağlamalarına olanak tanır. Daha fazla varyasyon ve genetik çeşitlilik sayesinde, popülasyondaki bazı bireyler, çevre için uygun olan alel varyasonlarına sahip olurlar. Bu bireylerin, aynı alelleri taşıyan döller vererek hayatta kalma olasılığı daha yüksektir. Bu bireylerin başarılı olmaları sonucu popülasyon, daha fazla nesille süre gelmeye devam edecektir.
Akademik alanda popülasyon genetiği, genetik çeşitliliğe dair çeşitli hipotez ve teoriler içerir. , genetik çeşitliliğin, nötral değişimlerin bir birikimi sonucu meydana geldiğini öne sürer. Çeşitlendirici seçilim, bir türün farklı ortamlarda yaşayan ve belirli bir lokusta farklı aleller için seçilen iki alt popülasyonuna dair bir hipotezdir. Bu, örneğin, bir türün, içindeki bireylerin devingenlik ve hareketliliğinde, görece olarak geniş bir yelpaze aralığına sahip olduğunda meydana gelebilir. , alellerin ne kadar yaygın olursa o kadar savunmasız hale geldiğine dair bir hipotezdir. Bu, genellikle, konak-patojen etkileşimi olarak adlandırılır ve konukta yüksek frekansta bir koruyucu alel olduğu anlamına gelir. Nitekim bu alel alt edildiğinde, patojenin yayılma olasılığı da yükselecektir.
Genetik çeşitliliğin önemi
Genetik çeşitliliği belirlemek ve ölçmek için birçok farklı yollar vardır. Hayvanlardaki genetik çeşitlilik kaybının güncel nedenleri araştırılmış ve tespit edilmiştir. Amerikan Ulusal Bilim Vakfı tarafından 2007 yılında yapılan bir çalışmada, bir türün kendi içindeki çeşitliliğin, türler arasındaki çeşitliliğin devam edip sürdürülmesinde veya tersinde, vazgeçilmez ve gerekli olduğu, genetik çeşitlilik ile biyoçeşitlilik arasında bağlantı olduğu ortaya çıkarılmıştır. Çalışmayı yöneten araştırmacı Dr. Richard Lankau'ya göre, "eğer herhangi bir tür sistemden kaybolduğunda döngü çökebilir ve topluluk sadece tek bir türün hakimiyeti altına girer".
Genetik ve biyolojik çeşitlilik arasındaki karşılıklı bağımlılık hassastır. Biyolojik çeşitlilikteki değişiklikler, arta kalan türleri adapte olmaya yönlendirerek canlıların yaşam ortamında değişikliklere yol açar. Türlerin kaybolması veya ortadan kalkması gibi genetik çeşitlilikte olan değişiklikler, biyolojik çeşitliliğin kaybına yol açar.
Hayatta kalma ve adaptasyon
Bir türün yaşadığı çevre değişime uğradığında, zayıf gen varyasyonları, canlının uyum ve hayatta kalabilmesini sağlamak için organizmaların anatomisinde değişimlerin olmasına ihtiyaç duyduklarından, genetik çeşitlilik, canlıların hayatta kalması ve adaptasyonu için çok önemli bir rol oynar. Popülasyon içinde büyük bir genetik çeşitlilik seviyesine sahip bir tür, en uyumlu alellerden seçilen varyasyonlara daha çok sahip olacaktır. Genetik çeşitliliğin artması, bir türün evrimi için de zorunludur. Çok az genetik çeşitliliğe sahip olan türler büyük bir risk altındadır. Çok az gen varyasyonlarına sahip olan türlerin sağlıklı olarak üremesi giderek daha zor hale gelir ve oluşan yavru döller, yakın akraba eşleşmelerinde de gözlemlenen benzer sağlık sorunlarıyla başa çıkmak zorunda kalırlar. Popülasyonun belirli hastalık ve epidemi türlerine karşı zaaflığı, genetik çeşitliliğin azalmasına bağlı olarak artabilmektedir.
Tarımdaki önemi
İnsanların tarım yapmaya başladığı ilk dönemlerde, ıslah etme ve yoluyla bitkilerin arzu edilen özellikleri devredilip istenilmeyen özellikleri seçilmemiştir. Seçici yetiştirme ve ıslah etme, geniş alana yayılmış çiftliklerde neredeyse bütün bitkilerin genetik olarak birbirleriyle özdeş olduğu monokültürlerin oluşmasına yol açar. Çok az veya hiçbir genetik çeşitliliğin olmaması, ekinleri yaygın hastalıklara karşı son derece hassas hale getirir. Zira bakteriler devamlı olarak form ve şekil değiştirirler. Eğer bir hastalık, bakterinin, genetik bir varyasyona saldırması için değişmesine yol açarsa bu, türlerin büyük miktarda yok olmasına neden olabilir. Eğer bakterinin başarılı şekilde saldırdığı genetik varyasyon, aynı zamanda insanların yetiştirmek için kullandığı ve hasat ettiği bir varyasyon olursa, bu durumda tüm ekin yok olacaktır.
Buna benzer bir durum, İrlanda'da büyük bir patates kıtlığına yol açmıştır. Yeni patates bitkileri üreme sonucu oluşmadıkları, daha ziyade ana bitkinin parçaları oldukları için ve aslında tüm bir ürünün tek bir patatesin klonları olması sonucu herhangi bir genetik çeşitlilik geliştirememişler ve bu şekilde bir salgın hastalığa karşı özellikle duyarlı ve hassas hale gelmişlerdir. 1840'larda İrlanda nüfusunun büyük çoğunluğu beslenmek için patatese ihtiyaç duyuyordu. Nitekim İrlandalılar, Phytophthora infestans denilen ve çürümeye yol açan bitki paraziti plasmodiophoride karşı hassas olan "niteliksiz" patates varyasyonunu ekmeyi tercih etmişlerdi. Ve bu plasmodiophorid, patates ekininin büyük çoğunluğunu yok etmiş ve 1 milyon insansın açlıktan ölmesine neden olmuştur.
Genetik çeşitliliğin azalmasına karşı önlemler
Doğa, genetik çeşitliliğin korunmasında veya artmasında çeşitli yöntemlere sahiptir. Okyanus planktonlarında viruslar, genetik değişimlerin oluşması sürecinde katkıda bulunurlar. Planktonlara bulaşan okyanus virüsleri, kendi genlerinin yanı sıra diğer canlıların genlerini de taşırlar. Bir hücrenin genlerini taşıyan bir virüs, başka bir hücreye bulaşıp enfekte ettiğinde, bu hücrenin genetik yapısı değişir. Genetik yapının bu şekilde sürekli tazelenmesi, karmaşık ve öngörülmeyen çevresel değişikliklere rağmen, planktonların sağlıklı bir popülasyona sahip olmasını ve sürdürmesini sağlar.
Çitalar, nesli tehlike altında olan bir türdür. Son derece düşük bir genetik çeşitlilik ve bunun sonucu olarak düşük bir sperm kalitesi, çitalar için üreme ve hayatta kalmayı zor bir hale getirir. Çita yavrularının sadece % 5'i hayatta kalarak yetişkin olabilmektedir. Yaklaşık 10.000 yıl önce, jubatus hariç, çitaların tüm türleri yok olmuştur. Bu türün popülasyonu, genetik çeşitliliğinin çoğunu yitirdiği büyük bir darboğaz yaşadı ve bunun sonucu, geride kalan bireyler, yakın akrabalarıyla veya aile fertleriyle eşleşmek zorunda kaldılar. Ancak, kısa bir süre önce, dişi çitaların, her bir batında doğan yavrular için, birden fazla erkek çita ile çiftleştikleri keşfedildi. Dişi çitalar, bu anlamda, her bir çiftleşmede yeni yumurtalar oluşturabildiği uyarılmış ovülasyona maruz kalmaktalar. Bu şekilde, anne çita, birden fazla erkekle çiftleşerek tek bir batında doğmuş olan yavrularının genetik çeşitliliğini de artırmaktadır.
Genetik çeşitliliğin ölçülmesi
Bir popülasyonun sahip olduğu genetik çeşitlilik, bazı basit ölçümlerle tespit edilebilir.
- Gen çeşitliliği, genom üzerindeki polimorfik lokusların oranıdır.
- , polimorfik lokuslara sahip olan bireylerin ortalama sayısıdır.
- Lokus başına alel sayısı da genetik çeşitliliği göstermek için kullanılır.
Diğer genetik çeşitlik türleri
Alternatif olarak, canlılarda çeşitliliğin diğer türleri de tespit edilebilir:
Çeşitliliğin farklı tipleri arasında geniş bir korelasyon vardır. Örneğin, omurgalılar taksonomisi ile ekolojik çeşitlilik arasında yakın bir ilişki bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "National Biological Information Infrastructure" 25 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Introduction to Genetic Diversity. U.S. Geological Survey. Retrieved 3/1/2011.
- ^ Groom, M.J., Meffe, G.K. and Carroll, C.R. (2006) Principles of Conservation Biology (3rd ed.) 30 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Sunderland, MA: Sinauer Associates. Website with additional information
- ^ Tisdell, C. (2003). "Socioeconomic causes of loss of animal genetic diversity: analysis and assessment" 5 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Ecological Economics 45 (3): 365–376.
- ^ . 21 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2011.
- ^ Genetic Diversity." National Biological Information Infrastructure. NBII. 16 Mar. 2008 www.nbii.gov
- ^ "Introduction to Genetic Diversity." Cheetah Conservation Fund. 2002. 19 Mar. 2008 www.cheetah.org
- ^ "Monoculture and the Irish Potato Famine." Understanding Evolution. Berkley University. 19 Mar. 2008 <evolution.berkley.edu>
- ^ "Scientists Discover Interplay Between Genes and Viruses in Tiny Ocean Plankton" 6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. National Science Foundation. March 23, 2006. Erişim tarihi December 12, 2008
- ^ Stephens, Tim. "Currents." University of California, Santa Cruz. 10 Aug. 1998. University of California. 19 Mar. 2008 www.ucsc.edu
- ^ "Genetic diversity" 24 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Cheetah Conservation Fund. Retrieved December 12, 2008.
- ^ Fildes, Jonathan (May 29, 2007). "Cheating cheetahs caught by DNA" 13 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. BBC News. Retrieved December 12, 2008.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Genetik cesitlilik bir biyolojik cesitlilik duzeyi olup bir turun gen havuzundaki genetik ozelliklerinin toplam sayisini gosterir Genetik cesitlilik cesitlenen genetik ozelliklerin egilimini tanimlayan terimi ile ayni sey olmayip bundan ayrilir Genetik cesitlilik populasyonlarin degisen cevrelerine uyum saglamalarina olanak tanir Daha fazla varyasyon ve genetik cesitlilik sayesinde populasyondaki bazi bireyler cevre icin uygun olan alel varyasonlarina sahip olurlar Bu bireylerin ayni alelleri tasiyan doller vererek hayatta kalma olasiligi daha yuksektir Bu bireylerin basarili olmalari sonucu populasyon daha fazla nesille sure gelmeye devam edecektir Akademik alanda populasyon genetigi genetik cesitlilige dair cesitli hipotez ve teoriler icerir genetik cesitliligin notral degisimlerin bir birikimi sonucu meydana geldigini one surer Cesitlendirici secilim bir turun farkli ortamlarda yasayan ve belirli bir lokusta farkli aleller icin secilen iki alt populasyonuna dair bir hipotezdir Bu ornegin bir turun icindeki bireylerin devingenlik ve hareketliliginde gorece olarak genis bir yelpaze araligina sahip oldugunda meydana gelebilir alellerin ne kadar yaygin olursa o kadar savunmasiz hale geldigine dair bir hipotezdir Bu genellikle konak patojen etkilesimi olarak adlandirilir ve konukta yuksek frekansta bir koruyucu alel oldugu anlamina gelir Nitekim bu alel alt edildiginde patojenin yayilma olasiligi da yukselecektir Genetik cesitliligin onemiGenetik Cesitlilik gosteren Amerika da bulunan misirlar Genetik cesitliligi belirlemek ve olcmek icin bircok farkli yollar vardir Hayvanlardaki genetik cesitlilik kaybinin guncel nedenleri arastirilmis ve tespit edilmistir Amerikan Ulusal Bilim Vakfi tarafindan 2007 yilinda yapilan bir calismada bir turun kendi icindeki cesitliligin turler arasindaki cesitliligin devam edip surdurulmesinde veya tersinde vazgecilmez ve gerekli oldugu genetik cesitlilik ile biyocesitlilik arasinda baglanti oldugu ortaya cikarilmistir Calismayi yoneten arastirmaci Dr Richard Lankau ya gore eger herhangi bir tur sistemden kayboldugunda dongu cokebilir ve topluluk sadece tek bir turun hakimiyeti altina girer Genetik ve biyolojik cesitlilik arasindaki karsilikli bagimlilik hassastir Biyolojik cesitlilikteki degisiklikler arta kalan turleri adapte olmaya yonlendirerek canlilarin yasam ortaminda degisikliklere yol acar Turlerin kaybolmasi veya ortadan kalkmasi gibi genetik cesitlilikte olan degisiklikler biyolojik cesitliligin kaybina yol acar Hayatta kalma ve adaptasyonBir turun yasadigi cevre degisime ugradiginda zayif gen varyasyonlari canlinin uyum ve hayatta kalabilmesini saglamak icin organizmalarin anatomisinde degisimlerin olmasina ihtiyac duyduklarindan genetik cesitlilik canlilarin hayatta kalmasi ve adaptasyonu icin cok onemli bir rol oynar Populasyon icinde buyuk bir genetik cesitlilik seviyesine sahip bir tur en uyumlu alellerden secilen varyasyonlara daha cok sahip olacaktir Genetik cesitliligin artmasi bir turun evrimi icin de zorunludur Cok az genetik cesitlilige sahip olan turler buyuk bir risk altindadir Cok az gen varyasyonlarina sahip olan turlerin saglikli olarak uremesi giderek daha zor hale gelir ve olusan yavru doller yakin akraba eslesmelerinde de gozlemlenen benzer saglik sorunlariyla basa cikmak zorunda kalirlar Populasyonun belirli hastalik ve epidemi turlerine karsi zaafligi genetik cesitliligin azalmasina bagli olarak artabilmektedir Tarimdaki onemiInsanlarin tarim yapmaya basladigi ilk donemlerde islah etme ve yoluyla bitkilerin arzu edilen ozellikleri devredilip istenilmeyen ozellikleri secilmemistir Secici yetistirme ve islah etme genis alana yayilmis ciftliklerde neredeyse butun bitkilerin genetik olarak birbirleriyle ozdes oldugu monokulturlerin olusmasina yol acar Cok az veya hicbir genetik cesitliligin olmamasi ekinleri yaygin hastaliklara karsi son derece hassas hale getirir Zira bakteriler devamli olarak form ve sekil degistirirler Eger bir hastalik bakterinin genetik bir varyasyona saldirmasi icin degismesine yol acarsa bu turlerin buyuk miktarda yok olmasina neden olabilir Eger bakterinin basarili sekilde saldirdigi genetik varyasyon ayni zamanda insanlarin yetistirmek icin kullandigi ve hasat ettigi bir varyasyon olursa bu durumda tum ekin yok olacaktir Buna benzer bir durum Irlanda da buyuk bir patates kitligina yol acmistir Yeni patates bitkileri ureme sonucu olusmadiklari daha ziyade ana bitkinin parcalari olduklari icin ve aslinda tum bir urunun tek bir patatesin klonlari olmasi sonucu herhangi bir genetik cesitlilik gelistirememisler ve bu sekilde bir salgin hastaliga karsi ozellikle duyarli ve hassas hale gelmislerdir 1840 larda Irlanda nufusunun buyuk cogunlugu beslenmek icin patatese ihtiyac duyuyordu Nitekim Irlandalilar Phytophthora infestans denilen ve curumeye yol acan bitki paraziti plasmodiophoride karsi hassas olan niteliksiz patates varyasyonunu ekmeyi tercih etmislerdi Ve bu plasmodiophorid patates ekininin buyuk cogunlugunu yok etmis ve 1 milyon insansin acliktan olmesine neden olmustur Genetik cesitliligin azalmasina karsi onlemlerDoga genetik cesitliligin korunmasinda veya artmasinda cesitli yontemlere sahiptir Okyanus planktonlarinda viruslar genetik degisimlerin olusmasi surecinde katkida bulunurlar Planktonlara bulasan okyanus virusleri kendi genlerinin yani sira diger canlilarin genlerini de tasirlar Bir hucrenin genlerini tasiyan bir virus baska bir hucreye bulasip enfekte ettiginde bu hucrenin genetik yapisi degisir Genetik yapinin bu sekilde surekli tazelenmesi karmasik ve ongorulmeyen cevresel degisikliklere ragmen planktonlarin saglikli bir populasyona sahip olmasini ve surdurmesini saglar Citalar nesli tehlike altinda olan bir turdur Son derece dusuk bir genetik cesitlilik ve bunun sonucu olarak dusuk bir sperm kalitesi citalar icin ureme ve hayatta kalmayi zor bir hale getirir Cita yavrularinin sadece 5 i hayatta kalarak yetiskin olabilmektedir Yaklasik 10 000 yil once jubatus haric citalarin tum turleri yok olmustur Bu turun populasyonu genetik cesitliliginin cogunu yitirdigi buyuk bir darbogaz yasadi ve bunun sonucu geride kalan bireyler yakin akrabalariyla veya aile fertleriyle eslesmek zorunda kaldilar Ancak kisa bir sure once disi citalarin her bir batinda dogan yavrular icin birden fazla erkek cita ile ciftlestikleri kesfedildi Disi citalar bu anlamda her bir ciftlesmede yeni yumurtalar olusturabildigi uyarilmis ovulasyona maruz kalmaktalar Bu sekilde anne cita birden fazla erkekle ciftleserek tek bir batinda dogmus olan yavrularinin genetik cesitliligini de artirmaktadir Genetik cesitliligin olculmesiBir populasyonun sahip oldugu genetik cesitlilik bazi basit olcumlerle tespit edilebilir Gen cesitliligi genom uzerindeki polimorfik lokuslarin oranidir polimorfik lokuslara sahip olan bireylerin ortalama sayisidir Lokus basina alel sayisi da genetik cesitliligi gostermek icin kullanilir Diger genetik cesitlik turleriAlternatif olarak canlilarda cesitliligin diger turleri de tespit edilebilir Cesitliligin farkli tipleri arasinda genis bir korelasyon vardir Ornegin omurgalilar taksonomisi ile ekolojik cesitlilik arasinda yakin bir iliski bulunmaktadir Ayrica bakinizGenetik varyasyon Uluslararasi HapMap ProjesiKaynakca a b National Biological Information Infrastructure 25 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Introduction to Genetic Diversity U S Geological Survey Retrieved 3 1 2011 Groom M J Meffe G K and Carroll C R 2006 Principles of Conservation Biology 3rd ed 30 Aralik 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sunderland MA Sinauer Associates Website with additional information Tisdell C 2003 Socioeconomic causes of loss of animal genetic diversity analysis and assessment 5 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ecological Economics 45 3 365 376 21 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Ekim 2011 Genetic Diversity National Biological Information Infrastructure NBII 16 Mar 2008 www nbii gov Introduction to Genetic Diversity Cheetah Conservation Fund 2002 19 Mar 2008 www cheetah org Monoculture and the Irish Potato Famine Understanding Evolution Berkley University 19 Mar 2008 lt evolution berkley edu gt Scientists Discover Interplay Between Genes and Viruses in Tiny Ocean Plankton 6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Science Foundation March 23 2006 Erisim tarihi December 12 2008 Stephens Tim Currents University of California Santa Cruz 10 Aug 1998 University of California 19 Mar 2008 www ucsc edu Genetic diversity 24 Kasim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cheetah Conservation Fund Retrieved December 12 2008 Fildes Jonathan May 29 2007 Cheating cheetahs caught by DNA 13 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC News Retrieved December 12 2008