Fısırik Kalesi, tarihsel Speri bölgesinde, bugün Erzurum ilinin İspir ilçesine bağlı Araköy'de Orta Çağ'dan kalma kaledir.
Tarihçe
Araköy'ün eski adı Ermenice kaynaklarda Vsrek (Վսերկ) olarak geçer. Fısırik adı bu kelimeden değişime uğramış olmalıdır. Buradaki kaleden dolayı Araköy Osmanlıca kaynaklarda Kala-i Fısırik olarak geçer. Osmanlılar kaleyi 16. yüzyılın ilk yarısında Gürcülerden ele geçirdi. Nitekim Fısırik veya Kala-i Fısırik erken ve geç Orta Çağ'da Gürcistan’ın bir parçasıydı. Kalenin Osmanlı döneminde onarımdan geçirildiği tahmin edilmektedir. Sarp konumu ve su sarnıcının varlığından dolayı kalenin Urartu yapısı olabileceği öne sürülmüştür. Ancak Tao-Klarceti bölgesindeki pek çok kalenin hem sarp kayalarda inşa edilmiş olduğu hem de sarnıçlara sahip olduğu düşünülünce, bu gerekçelerden doğru bir sonuca ulaşmak mümkün görünmemketedir.
Mimarisi
Yazılı kaynaklardan da bilinen Fısırik Kalesi, orta büyüklükte bir yapıdır. Köyün içinde bulunan bir kaya üzerinde, kaba yontulmuş taşlarla harç kullanılarak inşa edilmiştir. Bugüne kalan duvarlarının yüksekliği 7 metreyi bulur. Kalenin içi köylüler tarafından samanlık ve benzeri amaçlarla kullanılmaktadır. Fısırik Kalesi'nin ortasındaki cami, geç dönemde, 20. yüzyılın başında inşa edilmiştir. Ancak kalede daha eski bir cami ve mescidin olduğu tahmin edilebilir. Nitekim 1642 tarihli Osmanlı avarız defterine göre, Kala-i Fısırik olarak kaydedilen kalede 1 imam, 1 hatip, 1 müezzin ile 1 kale kethüdası, 1 kale kâtibi ve 26 kale muhafızı bulunuyordu. Fısirik Kalesi Osmanlı döneminde İspir kazasını Tortum kazasına bağlayan güzergâh üzerinde olması nedeniyle önemli bir konuma sahipti.
Kaynakça
- ^ a b "İspir Çevresinden Birkaç Ortaçağ Kalesi" İ.Umut Kukaracı
- ^ (PDF). 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2016.
- ^ 2018 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce: ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2018 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2019, s 13. 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . -9639-1-9
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fisirik Kalesi tarihsel Speri bolgesinde bugun Erzurum ilinin Ispir ilcesine bagli Arakoy de Orta Cag dan kalma kaledir TarihceArakoy un eski adi Ermenice kaynaklarda Vsrek Վսերկ olarak gecer Fisirik adi bu kelimeden degisime ugramis olmalidir Buradaki kaleden dolayi Arakoy Osmanlica kaynaklarda Kala i Fisirik olarak gecer Osmanlilar kaleyi 16 yuzyilin ilk yarisinda Gurculerden ele gecirdi Nitekim Fisirik veya Kala i Fisirik erken ve gec Orta Cag da Gurcistan in bir parcasiydi Kalenin Osmanli doneminde onarimdan gecirildigi tahmin edilmektedir Sarp konumu ve su sarnicinin varligindan dolayi kalenin Urartu yapisi olabilecegi one surulmustur Ancak Tao Klarceti bolgesindeki pek cok kalenin hem sarp kayalarda insa edilmis oldugu hem de sarniclara sahip oldugu dusunulunce bu gerekcelerden dogru bir sonuca ulasmak mumkun gorunmemketedir MimarisiYazili kaynaklardan da bilinen Fisirik Kalesi orta buyuklukte bir yapidir Koyun icinde bulunan bir kaya uzerinde kaba yontulmus taslarla harc kullanilarak insa edilmistir Bugune kalan duvarlarinin yuksekligi 7 metreyi bulur Kalenin ici koyluler tarafindan samanlik ve benzeri amaclarla kullanilmaktadir Fisirik Kalesi nin ortasindaki cami gec donemde 20 yuzyilin basinda insa edilmistir Ancak kalede daha eski bir cami ve mescidin oldugu tahmin edilebilir Nitekim 1642 tarihli Osmanli avariz defterine gore Kala i Fisirik olarak kaydedilen kalede 1 imam 1 hatip 1 muezzin ile 1 kale kethudasi 1 kale katibi ve 26 kale muhafizi bulunuyordu Fisirik Kalesi Osmanli doneminde Ispir kazasini Tortum kazasina baglayan guzergah uzerinde olmasi nedeniyle onemli bir konuma sahipti Kaynakca a b Ispir Cevresinden Birkac Ortacag Kalesi I Umut Kukaraci PDF 31 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2016 2018 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2018 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2019 s 13 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 978 9941 9639 1 9