Fatih Sultan Mehmet Köprüsü veya halk arasında bilinen adıyla İkinci Köprü İstanbul'da Kavacık ile Hisarüstü arasında, Asya ile Avrupa'yı Boğaziçi Köprüsü'nden sonra ikinci kez bağlayan asma köprü. Ankraj blokları arasındaki uzunluğu 1.510 m, orta açıklığı 1.090 m, genişliği 39 m, denizden yüksekliği 64 m'dir.
Fatih Sultan Mehmet Köprüsü | |
---|---|
Diğer ad(lar) | İkinci Köprü FSM Köprüsü |
Taşınan | Motorlu taşıt · Yayalar |
Geçiş | İstanbul Boğazı |
Konum | Beykoz ve Sarıyer, İstanbul, Türkiye |
Koordinatlar | 41°5′24″K 29°3′36″D / 41.09000°K 29.06000°D |
Sahibi | Karayolları Genel Müdürlüğü |
Tasarım | BOTEK Boğaziçi Teknik Müşavirlik A.Ş. Freeman Fox & Partners |
Türü | Asma köprü |
Malzeme | Beton · Çelik |
Şerit sayısı | 4+4 |
Ayak sayısı | 4 |
Uzunluk | 1.510 m (4.950 ft) |
Genişlik | 39 m (128 ft) |
Yükseklik | 105 m (344 ft) |
Dikey açıklık | 1.090 m (3.580 ft) |
Başlangıç tarihi | 29 Mayıs 1985 |
Bitiş tarihi | 29 Mayıs 1988 |
Açılış | 3 Temmuz 1988 | )
Kullanım | Otoyol 2 |
Önce yapılan | Boğaziçi Köprüsü |
Tarihî durumu | Kullanımda |
Geçiş ücreti | ₺15,00 (otomobil) ₺6,00 (Motorsiklet) ₺19,00 (3,20 metreden büyük her türlü iki akslı araçlar) 3,4,5,6 ve üstü akslı araçların geçişi yasaktır |
Fatih Sultan Mehmet Köprüsü (İstanbul) |
Köprünün temeli 29 Mayıs 1985'te atılmış ve yapımına 4 Aralık 1985 günü başlanmıştır. Hâlen dünyanın en büyük çelik asma köprüleri içinde 14. sırada yer alan bu büyük proje 3 Temmuz 1988 tarihinde dönemin başbakanı Turgut Özal tarafından hizmete açılmıştır.
Köprünün proje hizmetleri İngiliz Freeman, Fox ve Partners firması ve BOTEK Boğaziçi Teknik Müşavirlik A.Ş. firması tarafından yerine getirilmiş, inşaatını ise Türkiye'den STFA, Japon Ishikawajima Harima Heavy Industries Co. Ltd., Mitsubishi Heavy Industries Ltd. ve Nippon Kokan K. K. adlı şirketlerin oluşturduğu konsorsiyum 125 milyon dolar karşılığında üstlenmiştir.
Teknik ve temel özellikleri
Fatih Sultan Mehmet Köprüsü projesinin temel özellikleri, taşıyıcı kule temellerinin boğazın iki yakasındaki yamaçlara oturması, kulelerin tabliye mesnet düzeyinden başlaması ve tabliyesinin Boğaziçi Köprüsü’ndeki gibi ortotropik, berkitmeli panellerden oluşan aerodinamik enkesitli kapalı kutu biçiminde olmasıdır. Boğaziçi Köprüsü’nden farklı olarak bu köprünün askı kabloları dikey olarak düzenlenmiştir. Bu kablolar çiftli tertiplenmiş olup gerektiğinde bu kablolardan biri kolayca değiştirilebilecektir.
Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nün kule temelleri 14 m x 18 m boyutunda ve ortalama 6 m yüksekliğindedir. Ama zemin durumuna göre yer yer kademeli olarak proje kotundan 20 m daha derine inilmiştir. Temellerin üzerinde yüksekliği 14 m’ye varan betonarme kaideler yer almakta ve çelik kuleler bu kaidelerin içine 5 m kadar ankre edilmiş bulunmaktadır.
Köprünün ana bloklarına mesnet oluşturan bu kulelerin yüksekliği, temel betonu üst kotundan başlamak üzere 102,1 m’dir. Kuleler yüksek mukavemetli berkitmeli çelik panellerin birbirine bulonlanarak birleştirilmesiyle 8 kademe halinde monte edilmiştir. Boyutları tabanda 5 m x 4 m, tepede ise 3 m x 4 m’dir. Düşey kuleler birbirlerine ikişer adet yatay kirişle bağlanmış olup, her birinin içinde bakım hizmetleri için bir asansör yerleştirilmiştir.
Taşıyıcı ana kablolar, her kulenin tepesinde yer alan kablo semeri üzerinden geçmektedir. Bunlar git-gel çekim yöntemi ile yapılmış, her seferinden ve bir doğrultuda 4 tel taşıyan kasnağın 4 m/sn gibi çok yüksek bir hızda çalışması sağlanmıştır. Her ana kablo bir ankraj bloğundan öbürüne uzanan 32 tane büklüm grubundan, ayrıca tepedeki semerlerle ankraj blokları arasında yer alan 4 tane ek gergi büklümünden oluşmaktadır. Her bir büklümde 504 tane, ek büklümlerde ise 288 ve 264 tane çelik tel vardır. Galvanizli yüksek mukavemetli çelikten olan tellerin çapı 5,38 mm’dir.
Kutu kesitli tabliye 33,80 m genişliğinde ve 3 m yüksekliğinde olup her iki yanında konsol olarak dışa taşan 2,80 m eninde birer yaya yolu bulunmaktadır. Dört gidiş dörtte geliş olmak üzere toplam sekiz şeritli tabliyenin aerodinamik biçimi rüzgâr yükünü azaltmaktadır. Tabliye 62 üniteden oluşmaktadır.Çeşitli uzunluktaki bu üniteler birbirine kaynakla birleştirilmiştir. Ağırlıkları 115-230 ton arasında değişen tabliye üniteleri, denizden palangalar ile yukarı çekilerek yerlerine yerleştirilmiştir.
Köprü, 3 Temmuz 1988'de dönemin başbakanı Turgut Özal tarafından hizmete açılmıştır. Köprüden geçen ilk araç Özal'ın resmî otomobili olmuştur.
Fatih Sultan Mehmet Köprüsü, Edirne-Ankara arasındaki Trans European Motorway (TEM)'in bir parçasıdır.
Galeri
- Fatih Sultan Mehmet Köprüsünün panaromik görüntüsü
- Köprünün Otağtepe Parkından görünümü
- Anadolu Hisarından köprünün alttan görünümü
- Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nün İstanbul Boğazı'ndan görünümü (Şubat 2013)
Araç geçişleri
Yıl | Boğaziçi + F.S.M Köprüsü | Yavuz Sultan Selim Köprüsü | Avrasya Tüneli |
---|---|---|---|
2019 | 321.884 (günlük) | ||
2018 | 323.843 (günlük) | ||
2017 | 409.341 (günlük) | ||
2016 | 368.636 (günlük) | 110.000 (günlük) | 68.500 (taahhüt) |
2015 | 386.400 (günlük) | İnşa halinde | İnşa halinde |
2014 | 411.323 (günlük) | İnşa halinde | İnşa halinde |
2013 | 417.534 (günlük) | İnşa halinde | İnşa halinde |
2012 | 407.380 (günlük) | ||
2011 | 416.354 (günlük) | ||
2010 | 405.909 (günlük) | ||
2009 | 394.840 (günlük) | ||
2008 | 399.009 (günlük) | ||
2007 | 403.712 (günlük) | ||
2006 | 381.792 (günlük) | ||
2005 | 374.438 (günlük) | ||
2004 | 366.078 (günlük) | ||
2003 | 345.700 (günlük) | ||
2002 | 331.163 (günlük) | ||
2001 | 328.411 (günlük) |
Kısıtlamalar ve Geçiş İzinleri
Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nü; 1. sınıf araçlar, 2. sınıf araçlar (Kamyon ve Otobüsler hariç), Tüm servis araçları (Turizm, Personel, Okul vb.), Karavanlar, Toplu Taşıma Araçları (IETT ve Halk Otobüsü, Otobüs A.Ş. vb. Taksi dolmuş) ve KGM'den izinli kamu kurum ve kuruluşlarının resmi plakalı hizmet araçları kullanabilmektedir.
Köprüleri kullanımına izin verilen araçların dışındaki 2. 3. 4. ve 5. sınıf araçlar ile Kimyasal ve Tehlikeli Madde Taşıyan araçların zorunlu olarak Yavuz Sultan Selim Köprüsünü kullanması gerekmektedir. Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nü ise bütün araç sınıfları kullanabilmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b . gazetearsivi.milliyet.com.tr. 8 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e "Fatih Sultan Mehmet Köprüsünün Tarihçesi, Karayolları Genel Müdürlüğü" (PDF). 12 Haziran 2013 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020.
- ^ "15 Temmuz Şehitler ve Fatih Sultan Mehmet Köprüleri Geçiş Ücretleri Tarifesi". KGM. 1 Ocak 2024. 22 Mart 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2024.
- ^ (PDF). 25 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2010.
- ^ "BOTEK Boğaziçi Teknik Müşavirlik A.Ş." 30 Ekim 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2010.
- ^ (PDF). 25 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2010.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s "OTOYOL VE KÖPRÜ GELİRLERİ (2001-2019)" (PDF). 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- ^ . 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2016.
- ^ . 1 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2016.
- ^ (PDF). 12 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2016.
- ^ . www.kgm.gov.tr. 11 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2022.
- Encyclopaedia Britannica'nın Fatih Sultan Mehmet Köprüsü başlığı.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Fatih Sultan Mehmet Köprüsü ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Uzaydan Fatih Sultan Mehmet Köprüsü 10 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fatih Sultan Mehmet Koprusu veya halk arasinda bilinen adiyla Ikinci Kopru Istanbul da Kavacik ile Hisarustu arasinda Asya ile Avrupa yi Bogazici Koprusu nden sonra ikinci kez baglayan asma kopru Ankraj bloklari arasindaki uzunlugu 1 510 m orta acikligi 1 090 m genisligi 39 m denizden yuksekligi 64 m dir Fatih Sultan Mehmet KoprusuDiger ad lar Ikinci Kopru FSM KoprusuTasinanMotorlu tasit YayalarGecisIstanbul BogaziKonumBeykoz ve Sariyer Istanbul TurkiyeKoordinatlar41 5 24 K 29 3 36 D 41 09000 K 29 06000 D 41 09000 29 06000SahibiKarayollari Genel MudurluguTasarimBOTEK Bogazici Teknik Musavirlik A S Freeman Fox amp PartnersTuruAsma kopruMalzemeBeton CelikSerit sayisi4 4Ayak sayisi4Uzunluk1 510 m 4 950 ft Genislik39 m 128 ft Yukseklik105 m 344 ft Dikey aciklik1 090 m 3 580 ft Baslangic tarihi29 Mayis 1985 1985 05 29 Bitis tarihi29 Mayis 1988Acilis3 Temmuz 1988 35 yil once 1988 07 03 KullanimOtoyol 2Once yapilanBogazici KoprusuTarihi durumuKullanimdaGecis ucreti 15 00 otomobil 6 00 Motorsiklet 19 00 3 20 metreden buyuk her turlu iki aksli araclar 3 4 5 6 ve ustu aksli araclarin gecisi yasaktirFatih Sultan Mehmet Koprusu Istanbul Koprunun temeli 29 Mayis 1985 te atilmis ve yapimina 4 Aralik 1985 gunu baslanmistir Halen dunyanin en buyuk celik asma kopruleri icinde 14 sirada yer alan bu buyuk proje 3 Temmuz 1988 tarihinde donemin basbakani Turgut Ozal tarafindan hizmete acilmistir Koprunun proje hizmetleri Ingiliz Freeman Fox ve Partners firmasi ve BOTEK Bogazici Teknik Musavirlik A S firmasi tarafindan yerine getirilmis insaatini ise Turkiye den STFA Japon Ishikawajima Harima Heavy Industries Co Ltd Mitsubishi Heavy Industries Ltd ve Nippon Kokan K K adli sirketlerin olusturdugu konsorsiyum 125 milyon dolar karsiliginda ustlenmistir Teknik ve temel ozellikleriFatih Sultan Mehmet Koprusu projesinin temel ozellikleri tasiyici kule temellerinin bogazin iki yakasindaki yamaclara oturmasi kulelerin tabliye mesnet duzeyinden baslamasi ve tabliyesinin Bogazici Koprusu ndeki gibi ortotropik berkitmeli panellerden olusan aerodinamik enkesitli kapali kutu biciminde olmasidir Bogazici Koprusu nden farkli olarak bu koprunun aski kablolari dikey olarak duzenlenmistir Bu kablolar ciftli tertiplenmis olup gerektiginde bu kablolardan biri kolayca degistirilebilecektir Fatih Sultan Mehmet Koprusu nun kule temelleri 14 m x 18 m boyutunda ve ortalama 6 m yuksekligindedir Ama zemin durumuna gore yer yer kademeli olarak proje kotundan 20 m daha derine inilmistir Temellerin uzerinde yuksekligi 14 m ye varan betonarme kaideler yer almakta ve celik kuleler bu kaidelerin icine 5 m kadar ankre edilmis bulunmaktadir Koprunun ana bloklarina mesnet olusturan bu kulelerin yuksekligi temel betonu ust kotundan baslamak uzere 102 1 m dir Kuleler yuksek mukavemetli berkitmeli celik panellerin birbirine bulonlanarak birlestirilmesiyle 8 kademe halinde monte edilmistir Boyutlari tabanda 5 m x 4 m tepede ise 3 m x 4 m dir Dusey kuleler birbirlerine ikiser adet yatay kirisle baglanmis olup her birinin icinde bakim hizmetleri icin bir asansor yerlestirilmistir Tasiyici ana kablolar her kulenin tepesinde yer alan kablo semeri uzerinden gecmektedir Bunlar git gel cekim yontemi ile yapilmis her seferinden ve bir dogrultuda 4 tel tasiyan kasnagin 4 m sn gibi cok yuksek bir hizda calismasi saglanmistir Her ana kablo bir ankraj blogundan oburune uzanan 32 tane buklum grubundan ayrica tepedeki semerlerle ankraj bloklari arasinda yer alan 4 tane ek gergi buklumunden olusmaktadir Her bir buklumde 504 tane ek buklumlerde ise 288 ve 264 tane celik tel vardir Galvanizli yuksek mukavemetli celikten olan tellerin capi 5 38 mm dir Kutu kesitli tabliye 33 80 m genisliginde ve 3 m yuksekliginde olup her iki yaninda konsol olarak disa tasan 2 80 m eninde birer yaya yolu bulunmaktadir Dort gidis dortte gelis olmak uzere toplam sekiz seritli tabliyenin aerodinamik bicimi ruzgar yukunu azaltmaktadir Tabliye 62 uniteden olusmaktadir Cesitli uzunluktaki bu uniteler birbirine kaynakla birlestirilmistir Agirliklari 115 230 ton arasinda degisen tabliye uniteleri denizden palangalar ile yukari cekilerek yerlerine yerlestirilmistir Kopru 3 Temmuz 1988 de donemin basbakani Turgut Ozal tarafindan hizmete acilmistir Kopruden gecen ilk arac Ozal in resmi otomobili olmustur Fatih Sultan Mehmet Koprusu Edirne Ankara arasindaki Trans European Motorway TEM in bir parcasidir Galeri Fatih Sultan Mehmet Koprusunun panaromik goruntusu Koprunun Otagtepe Parkindan gorunumu Anadolu Hisarindan koprunun alttan gorunumu source source source source source source Fatih Sultan Mehmet Koprusu nun Istanbul Bogazi ndan gorunumu Subat 2013 Arac gecisleri Yil Bogazici F S M Koprusu Yavuz Sultan Selim Koprusu Avrasya Tuneli2019 321 884 gunluk 2018 323 843 gunluk 2017 409 341 gunluk 2016 368 636 gunluk 110 000 gunluk 68 500 taahhut 2015 386 400 gunluk Insa halinde Insa halinde2014 411 323 gunluk Insa halinde Insa halinde2013 417 534 gunluk Insa halinde Insa halinde2012 407 380 gunluk 2011 416 354 gunluk 2010 405 909 gunluk 2009 394 840 gunluk 2008 399 009 gunluk 2007 403 712 gunluk 2006 381 792 gunluk 2005 374 438 gunluk 2004 366 078 gunluk 2003 345 700 gunluk 2002 331 163 gunluk 2001 328 411 gunluk Kisitlamalar ve Gecis IzinleriFatih Sultan Mehmet Koprusu nu 1 sinif araclar 2 sinif araclar Kamyon ve Otobusler haric Tum servis araclari Turizm Personel Okul vb Karavanlar Toplu Tasima Araclari IETT ve Halk Otobusu Otobus A S vb Taksi dolmus ve KGM den izinli kamu kurum ve kuruluslarinin resmi plakali hizmet araclari kullanabilmektedir Kopruleri kullanimina izin verilen araclarin disindaki 2 3 4 ve 5 sinif araclar ile Kimyasal ve Tehlikeli Madde Tasiyan araclarin zorunlu olarak Yavuz Sultan Selim Koprusunu kullanmasi gerekmektedir Yavuz Sultan Selim Koprusu nu ise butun arac siniflari kullanabilmektedir Ayrica bakiniz15 Temmuz Sehitler Koprusu 1915 Canakkale Koprusu Osmangazi Koprusu Turkiye deki kopruler listesi Turkiye deki tarihi kopruler Yavuz Sultan Selim KoprusuKaynakca a b gazetearsivi milliyet com tr 8 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d e Fatih Sultan Mehmet Koprusunun Tarihcesi Karayollari Genel Mudurlugu PDF 12 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Temmuz 2020 15 Temmuz Sehitler ve Fatih Sultan Mehmet Kopruleri Gecis Ucretleri Tarifesi KGM 1 Ocak 2024 22 Mart 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2024 PDF 25 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2010 BOTEK Bogazici Teknik Musavirlik A S 30 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2010 PDF 25 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2010 a b c d e f g h i j k l m n o p q r s OTOYOL VE KOPRU GELIRLERI 2001 2019 PDF 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Temmuz 2020 11 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2016 Arsivlenmis kopya 2 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2016 1 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2016 PDF 12 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2016 www kgm gov tr 11 Mart 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Eylul 2022 Encyclopaedia Britannica nin Fatih Sultan Mehmet Koprusu basligi Dis baglantilarWikimedia Commons ta Fatih Sultan Mehmet Koprusu ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Uzaydan Fatih Sultan Mehmet Koprusu 10 Agustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde