Fazıl Hüsnü Dağlarca (26 Ağustos 1914, İstanbul - 15 Ekim 2008, İstanbul), Türk şair. 2007 yılına kadar yayınlanmış 60'tan fazla şiir koleksiyonuyla Türkiye Cumhuriyeti'nin en üretken Türk şairlerinden birisi olan Dağlarca Struga Şiir Akşamları Altın Çelenk Ödülüne layık görüldü. 1971 yılında Şilili şair Pablo Neruda'nın aldığı Nobel Edebiyat Ödülü için hazırlanan listede adaylardan birisi olduğu 50 yıllık İsveç Akademisi arşivlerinin 2022'de kamuoyuna açılması ile ortaya çıktı.
Fazıl Hüsnü Dağlarca | |
---|---|
Doğum | 26 Ağustos 1914 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 15 Ekim 2008 (94 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Milliyet | Türk |
Vatandaşlık | Türkiye |
Meslek | Şair |
Ödüller | Tüm Liste |
İmza | |
Hayatı
26 Ağustos 1914 tarihinde İstanbul'da doğmuştur. Süvari yarbayı Hasan Hüsnü Bey'in oğludur. İlköğrenimini Konya, Kayseri, Adana ve Kozan'da, ortaöğrenimini Tarsus ve Adana ortaokulundan sonra girdiği Kuleli Askeri Lisesi'nde 1933 yılında tamamladı. Aile, Ataç, Çağrı, Devrim, İnkılapçı Gençlik, Kültür Haftası, Türkçe, Türk Dili, Türk Yurdu, Varlık, Vatan, Yeditepe, Yücel, Yenilik ve Yön gibi dergi ve gazetelerde şiirlerini yayımladı. 1935'te piyade subayı göreviyle Doğu ve Orta Anadolu'nun, Trakya'nın pek çok yerini dolaştı. Ordudaki hizmeti on beş yılı doldurunca, ön yüzbaşı rütbesiyle askerlikten 1950'de ayrıldı. 1952-1960 yılları arasında Çalışma Bakanlığı'nda iş müfettişi olarak İstanbul'da çalıştı. Âsû adlı eseriyle Yeditepe Şiir Armağanı'nı kazandı (1955-56). Buradan ayrıldıktan sonra İstanbul Aksaray'da "Kitap" kitabevini açtı ve yayıncılığa başladı. Ocak 1960-Temmuz 1964 yılları arasında dört yıl Türkçe isimli aylık dergiyi çıkardı. İlk yazısı 1927'de Yeni Adana gazetesinde yayınlanan bir hikâyedir, İstanbul dergisinde 1933'te çıkan "Yavaşlayan Ömür" adlı şiiriyle adını duyurmaya başladı. Varlık, Kültür Haftası, Yücel, Aile, İnkılâpçı Gençlik, Yeditepe ve Türk Dili dergilerinde şiirleri çıktı. Bugüne kadar kendisine birçok ödül verilen şair 1967'de ABD'deki Milletlerarası Şiir Forumu tarafından "En iyi Türk Şairi" seçilmişti. Türk Dil Kurumu Yönetim Kurulu üyesiydi. Dil Devrimine ilişkin düşüncelerini Türk Dil Kurumu Koçaklaması'nda şöyle dile getirmiştir:
"Türk Dil Kurumunu kurarken Mustafa Kemal’in tek mutsuzluğu vardı
Türkçeyi sevdiğini daha Türkçe söyleyememek
Kimilerinin şimdi tek mutluluğu var
Türkçeyi sevdiklerini daha Osmanlıca söylemek...."
Toplumculuğunun temelinde insana ve insan hayatına saygı yatan Dağlarca, bu yüzden hiçbir edebî akım ve kişiden etkilenmeden kendi kozasını örer. Çok yazan ve üreten bir şair kimliğiyle, bağımsız kalarak hiçbir şairden etkilenmemiş, hiçbir akımın etkisinde kalmayarak şiirlerini yazmıştır. Onun sanat anlayışını şu cümlesi özetler:
“ | Sanat eseri hem bir saat gibi içinde bulunduğumuz zamanı, hem de bir pusula gibi gidilmesi gereken yönü işaret etmelidir. | „ |
Türkçeye bakışını ise "Türkçem, benim ses bayrağım" diyerek Türkçe Katında Yaşamak adlı şiirinde sergilemiştir.
"Türk şiirinin büyük şairi" olarak tanımlanan Dağlarca, 94 yaşında zatürre tedavisi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi. Şair Fazıl Hüsnü Dağlarca, bu yılın ilk aylarında yaptığı bir röportajda ölümünden sonra Kadıköy'de yaşadığı evin müze haline getirilmesini vasiyet etmişti. Evini Kadıköy Belediyesi'ne bağışlayan Dağlarca, Mühürdar Caddesi'ndeki evinde kendisini ziyaret eden Kadıköy Belediye Başkanı Selami Öztürk'e, evinin müzeye dönüştürülmesi için vasiyette bulunmuştu. 20 Ekim 2008'de Karacaahmet Mezarlığına defnedilmiştir.
Yaşamından sonra evinde bulunan şiirleri "Kaçaklar" başlığı altına 3 kitapta toplanmıştır.
2022 yılında 50 yıllık arşivlerini açan İsveç Akademisi, yayımladığı belgelere göre Şilili şair ve yazar Pablo Neruda'nın kazandığı 1971 Nobel Edebiyat Ödülü için hazırlanan 90 kişilik aday listesinde Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın adının da yer aldığı ortaya çıktı.
Eserleri
Bir zamanlar Sözcü dergisinde (1960) ve Vatan dergisinde (1961-1962) yazdığı, özdeyiş niteliğinde kısa düz yazıları bir yana bırakılırsa, yalnız şiirle uğraşan ve şiirlerini Türkiye’nin hemen hemen bütün edebiyat dergilerine yaymış olan Dağlarca’nın kitapları.
- 1935: Havaya Çizilen Dünya
- 1940: Çocuk ve Allah
- 1943: Daha
- 1945: Çakırın Destanı
- 1945: Taşdevri
- 1949: Üç Şehitler Destanı
- 1950: Toprak Ana
- 1951: Aç Yazı
- 1951: İstiklâl Savaşı-İnönüler
- 1951: İstiklâl Savaşı-Samsun'dan Ankara'ya
- 1951: Sivaslı Karınca
- 1953: Anıtkabir
- 1953: İstanbul- Fetih Destanı
- 1955: Âsû
- 1957: Delice Böcek
- 1958: Batı Acısı
- 1960: Hoo'lar
- 1960: Özgürlük Alanı
- 1961: Cezayir Türküsü
- 1962: Aylam
- 1963: Türk Olmak
- 1964: Yedi Memetler
- 1965: Çanakkale Destanı
- 1965: Dışarıdan Gazel
- 1965: Kazmalama
- 1965: Yeryağ
- 1966: Vietnam Savaşımız
- 1967: Açıl Susam Açıl
- 1968: Haydi
- 1968: Kubilay Destanı
- 1969: 19 Mayıs Destanı
- 1970: Hiroşima
- 1971: Kuş Ayak
- 1971: Malazgirt Ululaması
- 1972: Haliç
- 1972: Kınalı Kuzu Ağıdı
- 1973: Bağımsızlık Savaşı-30 Ağustos
- 1973: Bağımsızlık Savaşı-İzmir Yollarında
- 1973: Bağımsızlık Savaşı-Sakarya Kıyıları
- 1973: Gazi Mustafa Kemal Atatürk
- 1974: Arka Üstü
- 1974: Yeryüzü Çocukları
- 1976: Yanık Çocuklar Koçaklaması
- 1977: Balinayla Mandalina
- 1977: Hollandalı Dörtlükler
- 1977: Horoz
- 1978: Yazıları Seven ayı
- 1979: Çukurova Koçaklaması
- 1979: Göz Masalı
- 1979: Yaramaz Sözcükler
- 1980: Şeker Yiyen Resimler
- 1981: Cinoğlan
- 1981: Çıplak
- 1981: Güneş Doğduran
- 1981: Hin ile Hincik
- 1981: Nötron Bombası
- 1981: Yunus Emre'de Olmak
- 1982: Koşan Ayılar Ülkesi
- 1985: Dişiboy
- 1985: İlk Yapıtla 50 Yıl Sonrakiler
- 1986: Takma Yaşamalar Çağı
- 1990: Uzaklarla Giyinmek
- 1992: Dildeki Bilgisayar
- 2007: İçimdeki Şiir Hayvanı
- Mustafa Kemal'in Kağnısı
- Yavaşlayan Ömür
- Kuşların Çektiği Kağnı
Ödüller
- 1946: Cumhuriyet Halk Partisi Şiir Yarışması Üçüncülük
- 1956: Yeditepe Şiir Armağanı
- 1958: Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü
- 1966: Türkiye Milli Talebe Federasyonu Turhan Emeksiz Armağanı
- 1967: Yaşayan En İyi Türk Şairi (ABD)
- 1973: Arkın Çocuk Edebiyatı Üstün Onur Ödülü
- 1974: Struga 13. Şiir Festivali Altın Çelenk Ödülü (Yugoslavya)
- 1974: Milliyet Sanat Dergisi Yılın Sanatçısı
- 1977 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü
- 2005: Vehbi Koç Ödülü
- 2008: Kültür Sanat Hizmet Ödülü
Konuyla ilgili yayınlar
- Ahmet Necdet, Modern Türk Şiiri Yönelimler, Tanıklıklar, Örnekler , Broy Yayınevi, Ekim 1993
- Ahmet Soysal, Yapı Kredi Yayınları, 1999 (2007 2nd edition) "Arzu Varlık, Dağlarca'ya Bakışlar ettik"
- Ahmet Soysal, "EŞSİZ Olana yakınlık", Kanat Yayınları (2006)
- Yasemin Arpa, Dağlarca İle Söz Kuşlarından Kalan Parıltı , Yazı Kitap (2010)
- Banu Kanıbelli, "Dağlarca", Albüm, Ada Müzik (2021)
Kaynakça
- ^ Âsû (Milliyet. bas.). Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi c.2. t.y. s. 910.
- ^ Fazıl Hüsnü Dağlarca’yı kaybettik 16 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Ntvmsnbc.com. Erişim tarihi: 15.10.2008.
- ^ . Kayıp Rıhtım. 8 Ocak 2022. 8 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2022.
- ^ "Nobel arşivi açıldı: Neruda'nın kazandığı yıl bir Türk şairin de aday olduğu ortaya çıktı". The Independent. 6 Ocak 2022. 8 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2022.
- ^ a b c d e f g "Fazıl Hüsnü Dağlarca". TC Kültür ve Turizm Bakanlığı. Erişim tarihi: 25 Mart 2012.[]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2015.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fazil Husnu Daglarca 26 Agustos 1914 Istanbul 15 Ekim 2008 Istanbul Turk sair 2007 yilina kadar yayinlanmis 60 tan fazla siir koleksiyonuyla Turkiye Cumhuriyeti nin en uretken Turk sairlerinden birisi olan Daglarca Struga Siir Aksamlari Altin Celenk Odulune layik goruldu 1971 yilinda Silili sair Pablo Neruda nin aldigi Nobel Edebiyat Odulu icin hazirlanan listede adaylardan birisi oldugu 50 yillik Isvec Akademisi arsivlerinin 2022 de kamuoyuna acilmasi ile ortaya cikti Fazil Husnu DaglarcaDogum26 Agustos 1914 1914 08 26 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum15 Ekim 2008 94 yasinda Istanbul TurkiyeMilliyetTurkVatandaslik TurkiyeMeslekSairOdullerTum ListeImzaKadikoy Kalamis Parki nda Fazil Husnu Daglarca heykeliHayati26 Agustos 1914 tarihinde Istanbul da dogmustur Suvari yarbayi Hasan Husnu Bey in ogludur Ilkogrenimini Konya Kayseri Adana ve Kozan da ortaogrenimini Tarsus ve Adana ortaokulundan sonra girdigi Kuleli Askeri Lisesi nde 1933 yilinda tamamladi Aile Atac Cagri Devrim Inkilapci Genclik Kultur Haftasi Turkce Turk Dili Turk Yurdu Varlik Vatan Yeditepe Yucel Yenilik ve Yon gibi dergi ve gazetelerde siirlerini yayimladi 1935 te piyade subayi goreviyle Dogu ve Orta Anadolu nun Trakya nin pek cok yerini dolasti Ordudaki hizmeti on bes yili doldurunca on yuzbasi rutbesiyle askerlikten 1950 de ayrildi 1952 1960 yillari arasinda Calisma Bakanligi nda is mufettisi olarak Istanbul da calisti Asu adli eseriyle Yeditepe Siir Armagani ni kazandi 1955 56 Buradan ayrildiktan sonra Istanbul Aksaray da Kitap kitabevini acti ve yayinciliga basladi Ocak 1960 Temmuz 1964 yillari arasinda dort yil Turkce isimli aylik dergiyi cikardi Ilk yazisi 1927 de Yeni Adana gazetesinde yayinlanan bir hikayedir Istanbul dergisinde 1933 te cikan Yavaslayan Omur adli siiriyle adini duyurmaya basladi Varlik Kultur Haftasi Yucel Aile Inkilapci Genclik Yeditepe ve Turk Dili dergilerinde siirleri cikti Bugune kadar kendisine bircok odul verilen sair 1967 de ABD deki Milletlerarasi Siir Forumu tarafindan En iyi Turk Sairi secilmisti Turk Dil Kurumu Yonetim Kurulu uyesiydi Dil Devrimine iliskin dusuncelerini Turk Dil Kurumu Kocaklamasi nda soyle dile getirmistir Turk Dil Kurumunu kurarken Mustafa Kemal in tek mutsuzlugu vardi Turkceyi sevdigini daha Turkce soyleyememek Kimilerinin simdi tek mutlulugu var Turkceyi sevdiklerini daha Osmanlica soylemek Toplumculugunun temelinde insana ve insan hayatina saygi yatan Daglarca bu yuzden hicbir edebi akim ve kisiden etkilenmeden kendi kozasini orer Cok yazan ve ureten bir sair kimligiyle bagimsiz kalarak hicbir sairden etkilenmemis hicbir akimin etkisinde kalmayarak siirlerini yazmistir Onun sanat anlayisini su cumlesi ozetler Sanat eseri hem bir saat gibi icinde bulundugumuz zamani hem de bir pusula gibi gidilmesi gereken yonu isaret etmelidir Turkceye bakisini ise Turkcem benim ses bayragim diyerek Turkce Katinda Yasamak adli siirinde sergilemistir Turk siirinin buyuk sairi olarak tanimlanan Daglarca 94 yasinda zaturre tedavisi gordugu hastanede yasamini yitirdi Sair Fazil Husnu Daglarca bu yilin ilk aylarinda yaptigi bir roportajda olumunden sonra Kadikoy de yasadigi evin muze haline getirilmesini vasiyet etmisti Evini Kadikoy Belediyesi ne bagislayan Daglarca Muhurdar Caddesi ndeki evinde kendisini ziyaret eden Kadikoy Belediye Baskani Selami Ozturk e evinin muzeye donusturulmesi icin vasiyette bulunmustu 20 Ekim 2008 de Karacaahmet Mezarligina defnedilmistir Yasamindan sonra evinde bulunan siirleri Kacaklar basligi altina 3 kitapta toplanmistir 2022 yilinda 50 yillik arsivlerini acan Isvec Akademisi yayimladigi belgelere gore Silili sair ve yazar Pablo Neruda nin kazandigi 1971 Nobel Edebiyat Odulu icin hazirlanan 90 kisilik aday listesinde Fazil Husnu Daglarca nin adinin da yer aldigi ortaya cikti Fazil Husnu Daglarca Mozolesi ve KitapEserleriBir zamanlar Sozcu dergisinde 1960 ve Vatan dergisinde 1961 1962 yazdigi ozdeyis niteliginde kisa duz yazilari bir yana birakilirsa yalniz siirle ugrasan ve siirlerini Turkiye nin hemen hemen butun edebiyat dergilerine yaymis olan Daglarca nin kitaplari 1935 Havaya Cizilen Dunya 1940 Cocuk ve Allah 1943 Daha 1945 Cakirin Destani 1945 Tasdevri 1949 Uc Sehitler Destani 1950 Toprak Ana 1951 Ac Yazi 1951 Istiklal Savasi Inonuler 1951 Istiklal Savasi Samsun dan Ankara ya 1951 Sivasli Karinca 1953 Anitkabir 1953 Istanbul Fetih Destani 1955 Asu 1957 Delice Bocek 1958 Bati Acisi 1960 Hoo lar 1960 Ozgurluk Alani 1961 Cezayir Turkusu 1962 Aylam 1963 Turk Olmak 1964 Yedi Memetler 1965 Canakkale Destani 1965 Disaridan Gazel 1965 Kazmalama 1965 Yeryag 1966 Vietnam Savasimiz 1967 Acil Susam Acil 1968 Haydi 1968 Kubilay Destani 1969 19 Mayis Destani 1970 Hirosima 1971 Kus Ayak 1971 Malazgirt Ululamasi 1972 Halic 1972 Kinali Kuzu Agidi 1973 Bagimsizlik Savasi 30 Agustos 1973 Bagimsizlik Savasi Izmir Yollarinda 1973 Bagimsizlik Savasi Sakarya Kiyilari 1973 Gazi Mustafa Kemal Ataturk 1974 Arka Ustu 1974 Yeryuzu Cocuklari 1976 Yanik Cocuklar Kocaklamasi 1977 Balinayla Mandalina 1977 Hollandali Dortlukler 1977 Horoz 1978 Yazilari Seven ayi 1979 Cukurova Kocaklamasi 1979 Goz Masali 1979 Yaramaz Sozcukler 1980 Seker Yiyen Resimler 1981 Cinoglan 1981 Ciplak 1981 Gunes Dogduran 1981 Hin ile Hincik 1981 Notron Bombasi 1981 Yunus Emre de Olmak 1982 Kosan Ayilar Ulkesi 1985 Disiboy 1985 Ilk Yapitla 50 Yil Sonrakiler 1986 Takma Yasamalar Cagi 1990 Uzaklarla Giyinmek 1992 Dildeki Bilgisayar 2007 Icimdeki Siir Hayvani Mustafa Kemal in Kagnisi Yavaslayan Omur Kuslarin Cektigi KagniOduller1946 Cumhuriyet Halk Partisi Siir Yarismasi Ucunculuk 1956 Yeditepe Siir Armagani 1958 Turk Dil Kurumu Siir Odulu 1966 Turkiye Milli Talebe Federasyonu Turhan Emeksiz Armagani 1967 Yasayan En Iyi Turk Sairi ABD 1973 Arkin Cocuk Edebiyati Ustun Onur Odulu 1974 Struga 13 Siir Festivali Altin Celenk Odulu Yugoslavya 1974 Milliyet Sanat Dergisi Yilin Sanatcisi 1977 Sedat Simavi Vakfi Edebiyat Odulu 2005 Vehbi Koc Odulu 2008 Kultur Sanat Hizmet OduluKonuyla ilgili yayinlarAhmet Necdet Modern Turk Siiri Yonelimler Tanikliklar Ornekler Broy Yayinevi Ekim 1993 Ahmet Soysal Yapi Kredi Yayinlari 1999 2007 2nd edition Arzu Varlik Daglarca ya Bakislar ettik Ahmet Soysal ESSIZ Olana yakinlik Kanat Yayinlari 2006 Yasemin Arpa Daglarca Ile Soz Kuslarindan Kalan Parilti Yazi Kitap 2010 Banu Kanibelli Daglarca Album Ada Muzik 2021 Kaynakca Asu Milliyet bas Buyuk Larousse Sozluk ve Ansiklopedisi c 2 t y s 910 Fazil Husnu Daglarca yi kaybettik 16 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ntvmsnbc com Erisim tarihi 15 10 2008 Kayip Rihtim 8 Ocak 2022 8 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2022 Nobel arsivi acildi Neruda nin kazandigi yil bir Turk sairin de aday oldugu ortaya cikti The Independent 6 Ocak 2022 8 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2022 a b c d e f g Fazil Husnu Daglarca TC Kultur ve Turizm Bakanligi Erisim tarihi 25 Mart 2012 olu kirik baglanti Arsivlenmis kopya 5 Mart 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2014 Arsivlenmis kopya 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2015 Dis baglantilar