Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fermat'nın Son Teoremi, Fransız matematikçi Pierre de Fermat'nın 17. yüzyılda öne sürdüğü, 1994 yılında İngiliz matematikçi Andrew Wiles tarafından kanıtlanan teorem.
| Fermat'nın Son Teoremi | |
|---|---|
 Diophantus'un Arithmetica adlı eserinin 1670 baskısı, Fermat'nın ölümünden sonra oğlu tarafından yayımlanan ve "Son Teorem" (Observatio Domini Petri de Fermat) olarak adlandırılan yorumunu içermektedir. | |
| Alan | Sayı teorisi |
| İfade | n > 2 olmak üzere herhangi bir n tamsayısı için, an + bn = cn denkleminin pozitif tamsayı çözümü yoktur. |
| İlk ifade eden | Pierre de Fermat |
| İlk ifade edilme zamanı | y. 1637 |
| İlk kanıtlayan | Andrew Wiles |
| İlk kanıtlanma zamanı | 1994'te bulundu 1995'te yayımlandı |
| İma eden | |
| Genelleştirmeler | |
İfadenin ortaokul matematik bilgileriyle anlaşılacak kadar yalın olmasına karşın öne sürülmesiyle kanıtlanması arasında geçen çok uzun sürede pek çok ünlü matematikçi tarafından üzerinde uğraşılıp da kanıtlanamamış olmasıyla matematik tarihinde öne çıkmıştır.
Kısaca, eğer n ikiden büyük bir tam sayıysa ve x, y, z sayıları pozitif tam sayılar ise
ifadesinin sağlanamayacağını ifade eder. İfadenin n=1 ve n=2 durumlarında kolayca sağlanabileceğini görmek zor değildir. Biraz açmak gerekirse, n=2 durumu ünlü Pisagor Teoremi ile yakından ilişkili olup x=3, y=4, z=5 veya x=5, y=12, z=13 tam sayı üçlüleriyle kolayca sağlanır.
Bu sanının (artık teorem demek gerekiyor elbette) kanıtı için pek çok matematikçi uğraşmış ancak başarısız olmuşlardır. Ancak yakın tarihlere kadar çok büyük n değerleri için bu sanının doğrulanmasına devam edilmiştir. Bu tür kısmi ilerlemelere yönelik çabalar, hiç beklenmedik bir zamanda İngiliz matematikçi Andrew Wiles'ın bir kanıt bulduğunu duyurmasıyla son bulmuştur. Ne var ki kısa sürede Andrew Wiles'ın kanıtında bir hata bulunmuş ve Andrew Wiles uzun ve yorucu bir çabanın sonunda 1994 yılında uzmanlarca doğruluğu kabul gören bir kanıt vermeyi başarmıştır. Aslında Wiles'ın kanıtı Fermat'nın son teoreminden daha güçlü bir ifadenin, 'nün de doğruluğunu göstermiştir. Söz konusu kanıt Sayılar Teorisi'nin gelişmiş tekniklerini kullanır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fermat nin Son Teoremi Fransiz matematikci Pierre de Fermat nin 17 yuzyilda one surdugu 1994 yilinda Ingiliz matematikci Andrew Wiles tarafindan kanitlanan teorem Fermat nin Son TeoremiDiophantus un Arithmetica adli eserinin 1670 baskisi Fermat nin olumunden sonra oglu tarafindan yayimlanan ve Son Teorem Observatio Domini Petri de Fermat olarak adlandirilan yorumunu icermektedir AlanSayi teorisiIfaden gt 2 olmak uzere herhangi bir n tamsayisi icin an bn cn denkleminin pozitif tamsayi cozumu yoktur Ilk ifade edenPierre de FermatIlk ifade edilme zamaniy 1637Ilk kanitlayanAndrew WilesIlk kanitlanma zamani1994 te bulundu 1995 te yayimlandiIma edenGenellestirmeler Ifadenin ortaokul matematik bilgileriyle anlasilacak kadar yalin olmasina karsin one surulmesiyle kanitlanmasi arasinda gecen cok uzun surede pek cok unlu matematikci tarafindan uzerinde ugrasilip da kanitlanamamis olmasiyla matematik tarihinde one cikmistir Kisaca eger n ikiden buyuk bir tam sayiysa ve x y z sayilari pozitif tam sayilar ise xn yn zn displaystyle x n y n z n ifadesinin saglanamayacagini ifade eder Ifadenin n 1 ve n 2 durumlarinda kolayca saglanabilecegini gormek zor degildir Biraz acmak gerekirse n 2 durumu unlu Pisagor Teoremi ile yakindan iliskili olup x 3 y 4 z 5 veya x 5 y 12 z 13 tam sayi ucluleriyle kolayca saglanir Bu saninin artik teorem demek gerekiyor elbette kaniti icin pek cok matematikci ugrasmis ancak basarisiz olmuslardir Ancak yakin tarihlere kadar cok buyuk n degerleri icin bu saninin dogrulanmasina devam edilmistir Bu tur kismi ilerlemelere yonelik cabalar hic beklenmedik bir zamanda Ingiliz matematikci Andrew Wiles in bir kanit buldugunu duyurmasiyla son bulmustur Ne var ki kisa surede Andrew Wiles in kanitinda bir hata bulunmus ve Andrew Wiles uzun ve yorucu bir cabanin sonunda 1994 yilinda uzmanlarca dogrulugu kabul goren bir kanit vermeyi basarmistir Aslinda Wiles in kaniti Fermat nin son teoreminden daha guclu bir ifadenin nun de dogrulugunu gostermistir Soz konusu kanit Sayilar Teorisi nin gelismis tekniklerini kullanir