Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hacı Topal Osman Ağa (d. 1883, Giresun - ö. 2 Nisan 1923, Ankara), Kurtuluş Savaşı'nda Doğu Karadeniz'de faaliyet gösteren mahallî milis güçlerinin reisi ve muhafız taburu komutanı.
| Topal Osman | |
|---|---|
 Milis Yarbay Topal Osman | |
| Lakabı | Topal Osman |
| Doğum | 1883 Giresun, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 2 Nisan 1923 (40 yaşında) Ankara, Türkiye |
| Bağlılığı | Türkiye |
| Hizmet yılları | 1912-1923 |
| Rütbesi | Milis Yarbay |
| Birimi | |
| Çatışma/savaşları | Balkan Savaşları Pontus Ayaklanması Koçgiri İsyanı |
Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın Giresunlulardan oluşan muhafız kıtasının komutanıdır. Kurtuluş Savaşı'nda yararlıklar göstermiş, 1923'te Trabzon Mebusu Ali Şükrü Bey cinayetinin azmettiricisi olduğuna karar verilince hakkında tutuklama emri verildi. Çıkan çatışmalarda yaralı olarak ele geçirilmiş ancak İsmail Hakkı Tekçe tarafından başı gövdesinden ayrılmak suretiyle kesilerek öldürülmüştür.
Hayatı
1883 yılında Giresun'da dünyaya geldi. Çepniler'dendir. Babası fındık tüccarı Feridûnzâde Hacı Mehmet Efendi’dir. Gençliğinde aile işlerine yardımcı oldu, bir kereste fabrikasına ortak oldu; evlendi ve iki oğlu oldu. Babası askerlik bedelini ödemesine rağmen gönüllü birlik oluşturarak savaşa katıldı. Savaşta göstermiş olduğu başarılarından dolayı yarbaylık rütbesine kadar yükseldi.
Balkan Harbi'nde Osmanlı Ordusu'na gönüllü olarak katıldı. Çatalca cephesinde savaştı. Bu savaş sırasında sağ diz kapağından yaralandı, topal kaldı ve böylece Topal lakabını edindi.
Eşkıyalık faaliyetleri
Giresun Reji Müdürü Nakiyüddün Efendi, 15 Ocak 1922'de Mustafa Kemal Paşa'ya yazdığı mektupta Balkan Savaşları'nda bir ayağını din ve millet uğruna feda ettiğini ileri süren Osman'ın I. Dünya Savaşı sırasında Ayvasıl köyü ihtiyar heyetinden elde ettiği sahte mazbatayla askerlikten atılmış Yüzbaşı Niyazi Efendi ile birlikte ordudan aldığı buğdayları Panço adındaki bir Rum ile birlikte 100 bin liralık sahte bir mazbata ile Giresun Nokta Kumandanlığı'na satarak halk ve devleti dolandırdığını, Rum ve Müslümanlar'ın arazilerini gasp ederek kendi ve akrabaları arasında pay ettiğini, belediye reisi iken Müdafâ-î Hukuk Riyaseti'ni de ele geçirerek kendi menfaatlerini korumak için millî mücadeleye katıldığını, Koçgiri'den ganimet olarak 60 bin lira değerindeki sığır ve koyunu gasp ederek Giresun'a getirdiğini, başkasının kente kasaplık hayvan sokmasını da engelleyerek fahiş fiyattan para kazandığını, kardeşiyle birlikte hükûmetin kentte banka kurmasını engellediğini, 30 bin liraya mal olan bir kereste fabrikasını 1500 altına aldığı gibi çeşitli kötülüklerini anlatmıştır.
Topal Osman, Giresun Belediye Reisi Dizdarzâde Eşref Bey'in sağlık gerekçesiyle görevi iâde etmesi üzerine yasal bir yetkisi olmadan ve kimseye danışmadan kendisini belediye reisi ilan etti. Topal Osman'ın yıldızını parlatan olay, 8 Mayıs 1919'da Giresun iskelesine demirleyen Yunan Kızılhaç gemisi Yanya'yı Giresunlu Rumlar'ın sevinçle karşılaması ve Yunan uyruklu bir marangoz olan Karaoğlan Panayot'un Giresun'daki Rum okuluna Yunan bayrağı çekmesinden sonra gelişmiştir. İnzibat subayı Sırrı Bey, bayrağı sözlü uyarıyla indirtmeyi başaramayınca Topal Osman çağrılmış, bayrağı o indirmiş, marangozu da öldürmüştür. Bu olay sayesinde Osman, yerel eşraf, hükûmet yetkilileri ve Rumlar'a gözdağı vermeyi başararak bölgede dikkate alınması gereken birisi olduğu izlenimini vermiştir. I. Dünya Savaşı öncesinde Giresun’da etrafında topladığı kanun kaçakları ile Laz Alayları adı da verilen grubu kurarak eşkıyalık yaptı. Tarih sahnesine ilk çıkışı, I. Dünya Savaşı başladıktan sonra Giresun'dan topladığı yaklaşık 100 kişilik çeteyle Trabzon hapishanesinin kapısını açtırması ve 150 mahkûmu çetesine ilave etmesiyle oldu.
Nisan 1916’da Borçka’da Ruslar'a karşı savaşan Türk ordusuna katıldı.
Savaştan sonra memleketine dönüp Giresun ve Samsun havalisinde Pontus çeteleri ile uğraştı ve bu konuda pek çok başarı elde etti. Mondros Mütarekesi’nin imzalanmasından sonra kendisini kimseye danışmadan Giresun belediye başkanı ilan etti.
İstanbul’da kurulan Divan-ı Harp mahkemesi, savaşta işlediği suçlar nedeniyle hemen yakalanması ve İstanbul'a getirilmesine karar verdi. Bunun üzerine adamları ile birlikte Şebinkarahisar'da saklandı, civardaki Rum köylerine baskınlar yaptı. Muhafaza-i Hukuk-u Milliye Cemiyeti'nin Giresun Şubesini kurdu ve ilk başkanı oldu.
19 Mayıs 1919'da Osmanlı Devleti'nin ordu müfettişi olarak Samsun'a gelen Mustafa Kemal Paşa'nın görevlerinden birisi, Topal Osman'ı ve çetesini yakalayıp etkisiz hale getirmekti. Kimi kaynaklara göre Topal Osman, Mustafa Kemal Paşa ile 29 Mayıs 1919’da Havza’da gizlice görüştü. Mustafa Kemal Paşa, onu hareketlerinde serbest bıraktı ve bu gizli buluşmadan sonra Topal Osman Ağa, ondan aldığı emirler doğrultusunda hareket etti.
Hakkındaki tutuklama kararı 8 Temmuz 1919'da Padişah VI. Mehmed Vahdettin tarafından kaldırıldı. Giresun'a dönen Topal Osman Ağa, tekrar Giresun belediye reisliği makamına oturdu. Şubat 1920'de yayımlamaya başladığı Gedikkaya gazetesinde başkalarına yazdırdığı sert makalelerin altına imzasını koyarak millî mücadeleye basın yoluyla destek vermeye çalıştı. Giresun Askerlik Şubesi Başkanı Hüseyin Avni Alpaslan ve Jandarma Komutanı Hamdi Bey ile anlaşarak Giresun gençlerinden oluşan gönüllü bir birlik kurdu.
Eylül 1920’de (Ermeni Harekatı)’nı bastırmak üzere Kâzım Karabekir'in 15'inci Kolordusu emrine gönüllü taburu gönderdi. Tabur, dört ay boyunca Karabekir’in komutasında kaldı.
Giresun Gönüllü Maiyet Müfrezesi
Topal Osman, Millî Mücadele'nin önderi olan Mustafa Kemal Paşa'nın daveti üzerine 12 Kasım 1920'de yakın adamları ile birlikte Ankara'ya geldi. Başta Mustafa Kemal Paşa olmak üzere Çankaya'yı ve Büyük Millet Meclisi adıyla kurulan Türk parlamentosunu korumakla görevlendirildi. Komutanlığını üstlendiği muhafız birliğine meclise silah ve mühimmatlarıyla birlikte girme ve oturumları dinleme ayrıcalığı verildi. Tamamı Giresunlulardan oluşan 10 kişilik birliğin sayısı zamanla 250’ye kadar yükseldi. Bu birliğe Giresun Gönüllü Maiyet Müfrezesi adı verilmiştir.
42. ve 47. Giresun Gönüllüleri Alayları
Topal Osman, Ankara’dan aldığı emir üzerine 1921’de muhafız birliğinin komutasını Gümüşreisoğlu Mustafa Kaptan’a bırakarak Giresun’a gitti; gönüllülerden oluşan 42 ve 47. alayları oluşturdu. Gönüllülerden oluşan bu alaylar, Mart 1921’de Koçgiri İsyanı’nın bastırılmasında da görev aldı.
Sakarya Meydan Muharebesi sırasında 47. Alay'ı komuta etti. Savaşta, 2000 kişiden oluşan ve Hüseyin Avni Bey tarafından komuta edilen 42. Alay’ın tamamına yakını hayatını kaybetti; 47. Alay’dan ise 285 kişi sağ kaldı.
Topal Osman Ağa, Sakarya Meydan Muharebesi’nden sonra mevcudu takviye edilen 47. Alay’ın komutanı olarak Büyük Taarruz’a katıldı. Zaferden sonra yarbay rütbesi ve istiklal madalyası ile onurlandırıldı. 21 Aralık 1922’de döndüğü memleketi Giresun’da büyük bir coşku ile karşılandı.
Büyük Taarruz’dan sonra Ankara’da Ayrancı civarında kendisine tahsis edilen Papaz'ın Bağı denilen mevkide yaşamını sürdürdü. Özel Muhafız Alayı'nın komutanı olarak görevine devam etti.
Ali Şükrü Bey cinayeti
Topal Osman, 27 Mart 1923 tarihinde Ankara’da aniden ortadan kaybolan milletvekili Ali Şükrü Bey'in öldürülmesinden sorumlu tutuldu. Yardımcısı Mustafa Kaptan, Ali Şükrü Bey’in yemek bahanesiyle Topal Osman’ın Samanpazarı’ndaki evine götürüldüğünü, burada Topal Osman ve sekiz adamı tarafından kementle boğulduğunu itiraf etti. Ceset, 1 Nisan’da Çankaya sırtlarında Mühye köyü civarında bulunduktan sonra hakkında yakalama emri çıkarıldı. Adamları ile Çankaya Köşkü'ne sığınmak isteyen Topal Osman, bir saldırı geleceği öngörüsüyle köşkten ayrılıp Başbakan Rauf Bey’in dairesine geçmiş olan Mustafa Kemal’i köşkte bulamadı Topal Osman’ın öfke ile kapıyı kırıp içeri girmesi ve önüne geleni parçalaması olayı tarihe Çankaya Köşkü Baskını olarak geçti. Olayın şahitlerinden biri olan, Latife Hanım'ın kız kardeşi Vecihe İlmen, o gün yaşanılanları şu şekilde anlatmıştı:
"Milli Mücadele’nin lideri tehdit altındaydı. Kısa bir tartışma yaşandı. Önemli olan Mustafa Kemal Paşa’nın yaşamıydı. Ona bir şey olursa zaten hiçbiri hayatta kalamazdı. Dışarıdakilerle pazarlık başladı. Adet olduğu üzere, ’Kadınlar ve çocuklar önden çıksın’ dediler. Plan şuydu: Mustafa Kemal Paşa kılık değiştirerek kadınlar ve çocuklarla birlikte dışarı çıkacaktı. Fakat evin içinde de birilerinin kalması gerekiyordu. Latife muhafızlarla birlikte evde kalmaktan yanaydı. ’Ben onları oyalarım’ diyordu. Mustafa Kemal Paşa önce şiddetle itiraz etti. Ancak Latife’nin inadını bilirdi. Vecihe bir çarşaf buldu getirdi. Mustafa Kemal çarşafı giydi, baldızı Vecihe ve hizmetkár kadınlarla birlikte dışarı çıktı. Latife de bu arada onun kalpağını kafasına takmıştı. Erlerden birine, ’Mutfaktaki portakal sandıklarını getir’ dedi. Sandıkları pencerelerin önüne dizdiler. Evde ışıklar yanıyor ve bahçeden bakıldığında içerdekiler fark ediliyordu. Boyunun kısalığı dışarıdan fark edilmemeliydi. Latife, portakal sandıkları üzerinde bir ileri bir geri yürüyor, dışarıdan gelen habercilerle iletilen mesajları evde Mustafa Kemal varmış gibi alıp cevap veriyordu. Ölüm tehdidi altında çeteyi oyalamayı sürdürüyordu. O sırada Mustafa Kemal, Topal Osman’a karşı yürütülecek harekátı planlıyordu. Sonunda Topal Osman’ın adamları eve kurşun yağdırmaya başladılar. Ardından eve girdiler. Mustafa Kemal’in gittiğini anlayınca çılgına dönüp ne buldularsa parçaladılar. Onların aradığı Mustafa Kemal’di. Ama ellerinden kaçırmışlardı. O sırada Topal Osman çetesi muhafız taburu tarafından sarıldı. Latife’ye zarar vermeye zamanları kalmamıştı."
Yeni kurulan muhafız birliği tarafından 1 Nisan 1923 gecesi Papazın Bağı’ndaki evinde kıstırılan Topal Osman Ağa ve adamları, bütün gece çatıştı. Topal Osman, yaralı olarak ele geçirildi
Öldürülmesi
Papazın Bağı'ndaki baskından yaralı olarak ele geçirilmiş ancak İsmail Hakkı Tekçe tarafından başı gövdesinden ayrılmak suretiyle kesilerek öldürülmüştür ve bilahare Çankaya yakınlarına gömülmüştür.
Meclis’te Ali Şükrü Bey’in katilinin yakalanarak Ulus Meydanı’nda idam edilmesi kararı oy birliği ile alınınca başından asılması mümkün olamayınca ceset mezardan çıkarılmış, Meclis’in kapısında, ayağından asılmıştır. Cenazesi, daha sonra kardeşlerinin Atatürk’ten ricası üzerine Giresun’a nakledildi ve Kurban Dede mezarının yanında Giresun Kalesi’ne defnedildi. Naaşı, Atatürk’ün Giresun’u ziyaretinde verdiği emir üzerine 1925 yılında kalenin en yüksek tepesinde yaptırılan anıt mezara nakledilmiştir.
Balkan Harbi'nde Osmanlı ordusuna gönüllü olarak katıldı, Çatalca cephesinde savaştı. Bu savaş sırasında sağ diz kapağından yaralandı, topal kaldı ve “Topal” lakabını böylece edindi.
Gerçekleştirmek istediği hac ziyaretini yapamadan öldüğü için, kendisine bedel, silah arkadaşı Kurdoğlu Hacı Hafız Mustafa hacca gönderilmiş ve böylece ölümünden sonra yakınları tarafından Hacı Osman Ağa olarak da anılmaya başladı.
Hakkında yazılanlar
- Mustafa Kemal'in Muhafız Komutanı Giresunlu Osman Ağa, Sercan Yılmaz, Cinius Yayınları, İstanbul, 2017
- Mustafa Kemal'in Muhafızı Topal Osman, Ümit Doğan, Ankara 2014, Kripto Yayınları
- Topal Osman, Seyfullah Çiçek, Arı Sanat Yayınevi, 2011,
- Müdafaa-i Hukuk ve İstiklal Harbi Tarihinde Giresun, Osman Fikret Topallı, Serander Yayınları, 2011,
- Mangal Yürekli Adam: Topal Osman, Rıza Nur, Örgün Yayınevi, 2010,
- Millî Mücadele Kahramanı Giresunlu Osman Ağa, Süleyman Beyoğlu, Bengi Kitap Yayın, 2009,
- Giresunlu Fedailerle Konuştum Onlar da Çılgındı, Erden Menteşeoğlu, 2008
- Topal Osman Ağa, Teoman Alpaslan, Kum Saati Yayıncılık, 2007,
- Topal Osman Olayı, Cemal Şener, Etik Yayınları, 2005,
- Topal Osman Olayı, Rıza Nur, İşaret Yayınları, 1993,
- Yakın Tarihimizde Osman Ağa ve Giresunlular , Erden Menteşeoğlu, YeşilGiresun Matbaası, 1997
- Osman Ağa, Erden Menteşeoğlu, YeşilGiresun Matbaası, 1991
- Osman Ağa ve Giresun Uşakları Konuşuyor, M. Şakir Sarıbayraktaroğlu, Kardeş Matbaası, 1975
- Atatürk’ün Muhafızı Topal Osman, Ömer Sami Coşar, Harman Yayınları, 1971
Hakkındaki filmler
- Topal Osman, 1966
- Atatürk'ün Fedaisi Topal Osman: Cumhuriyete Giden Yol, Yönetmen: Atilla Akarsu, 2013
Hakkındaki Türküler
- 'Topal Osman Ağa' Dinle 4 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 'Topal Osman Ağıt' Dinle 3 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 'İşimiz Var Topal Osman'dan Yarım Kalan' Dinle 12 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 'Topal Osman Destanı' Dinle 24 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. () |
- ^ "Aziz ÜSTEL - Topal Osman'ın Kellesini Niye Kestiler? 19.11.2012". 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Şubat 2020.
- ^ Gönül Doğan, Ümit (2014). Mustafa Kemal'in Muhafızı Topal Osman. s;19 Kripto Kitaplar
- ^ a b c d e "Topal Osman Olayı, Giresunpostasi.net, 04.11.2007". 5 Ocak 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mart 2020.
- ^ Özhan Öztürk. Pontus: Antik Çağ’dan Günümüze Karadeniz’in Etnik ve Siyasi Tarihi 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Genesis Yayınları. Ankara, 2011. 2. Baskı s. 577.
- ^ Özhan Öztürk. Pontus: Antik Çağ’dan Günümüze Karadeniz’in Etnik ve Siyasi Tarihi 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Genesis Yayınları. Ankara, 2011. 2. Baskı s. 579.
- ^ Devlet arşivlerinden farklı olarak Beyplu ve Sarıbayraktar marangozu Aristidi Balabani olarak anmışÖzhan Öztürk. Pontus: Antik Çağ’dan Günümüze Karadeniz’in Etnik ve Siyasi Tarihi 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Genesis Yayınları. Ankara, 2011. 2. Baskı s. 579.
- ^ Dinç, Fasih (2014). Birinci Meclis ve Vilayat-ı Şarkiye (Yüksek Lisans Tezi) (PDF). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı. 3 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Ağustos 2017.
- ^ Beyoğlu, Süleyman, Milli Mücadele Kahramanı Giresunlu Osman Ağa, Bengi Kitap Yayın, İstanbul, 2009
- ^ a b c . 26 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2010.
- ^ a b c "Seyfullah Çiçek, Topal Osman Ağa'nın Anısına, Gorele.gen.tr, Erişim tarihi:03.08.2012". 18 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012.
- ^ Gazi'nin yakın koruması olarak görevlendirilen 10 kişinin adları; Gümüşreisoğlu Mustafa Kaptan, Ali Şıhoğlu Mehmet, Aşıkoğlu Galip, Osmanoğlu Sarı Mustafa, Osmanoğlu Ali, Ahmetcanoğlu Kırlak Hüseyin, Sofuoğlu Hüseyin, Tığlıoğlu Ömer, Kemençeci Köseoğlu Hamit, Yılancıoğlu Hasan'dır
- ^ a b . 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2015.
- ^ . web.archive.org. 16 Temmuz 2023. 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2023.
- ^ . Star. 19 Kasım 2012. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2014.
- ^ "Atatürk'ün Fedaisi Topal Osman: Cumhuriyete Giden Yol". 21 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Haci Topal Osman Aga d 1883 Giresun o 2 Nisan 1923 Ankara Kurtulus Savasi nda Dogu Karadeniz de faaliyet gosteren mahalli milis guclerinin reisi ve muhafiz taburu komutani Topal OsmanMilis Yarbay Topal OsmanLakabiTopal OsmanDogum1883 Giresun Osmanli ImparatorluguOlum2 Nisan 1923 40 yasinda Ankara TurkiyeBagliligiTurkiyeHizmet yillari1912 1923RutbesiMilis YarbayBirimiCatisma savaslariBalkan Savaslari Pontus Ayaklanmasi Kocgiri Isyani Gazi Mustafa Kemal Pasa nin Giresunlulardan olusan muhafiz kitasinin komutanidir Kurtulus Savasi nda yararliklar gostermis 1923 te Trabzon Mebusu Ali Sukru Bey cinayetinin azmettiricisi olduguna karar verilince hakkinda tutuklama emri verildi Cikan catismalarda yarali olarak ele gecirilmis ancak Ismail Hakki Tekce tarafindan basi govdesinden ayrilmak suretiyle kesilerek oldurulmustur Hayati1883 yilinda Giresun da dunyaya geldi Cepniler dendir Babasi findik tuccari Feridunzade Haci Mehmet Efendi dir Gencliginde aile islerine yardimci oldu bir kereste fabrikasina ortak oldu evlendi ve iki oglu oldu Babasi askerlik bedelini odemesine ragmen gonullu birlik olusturarak savasa katildi Savasta gostermis oldugu basarilarindan dolayi yarbaylik rutbesine kadar yukseldi 1912 de Balkan Savasi na giderken Balkan Harbi nde Osmanli Ordusu na gonullu olarak katildi Catalca cephesinde savasti Bu savas sirasinda sag diz kapagindan yaralandi topal kaldi ve boylece Topal lakabini edindi Eskiyalik faaliyetleri Giresun Reji Muduru Nakiyuddun Efendi 15 Ocak 1922 de Mustafa Kemal Pasa ya yazdigi mektupta Balkan Savaslari nda bir ayagini din ve millet ugruna feda ettigini ileri suren Osman in I Dunya Savasi sirasinda Ayvasil koyu ihtiyar heyetinden elde ettigi sahte mazbatayla askerlikten atilmis Yuzbasi Niyazi Efendi ile birlikte ordudan aldigi bugdaylari Panco adindaki bir Rum ile birlikte 100 bin liralik sahte bir mazbata ile Giresun Nokta Kumandanligi na satarak halk ve devleti dolandirdigini Rum ve Muslumanlar in arazilerini gasp ederek kendi ve akrabalari arasinda pay ettigini belediye reisi iken Mudafa i Hukuk Riyaseti ni de ele gecirerek kendi menfaatlerini korumak icin milli mucadeleye katildigini Kocgiri den ganimet olarak 60 bin lira degerindeki sigir ve koyunu gasp ederek Giresun a getirdigini baskasinin kente kasaplik hayvan sokmasini da engelleyerek fahis fiyattan para kazandigini kardesiyle birlikte hukumetin kentte banka kurmasini engelledigini 30 bin liraya mal olan bir kereste fabrikasini 1500 altina aldigi gibi cesitli kotuluklerini anlatmistir Topal Osman Giresun Belediye Reisi Dizdarzade Esref Bey in saglik gerekcesiyle gorevi iade etmesi uzerine yasal bir yetkisi olmadan ve kimseye danismadan kendisini belediye reisi ilan etti Topal Osman in yildizini parlatan olay 8 Mayis 1919 da Giresun iskelesine demirleyen Yunan Kizilhac gemisi Yanya yi Giresunlu Rumlar in sevincle karsilamasi ve Yunan uyruklu bir marangoz olan Karaoglan Panayot un Giresun daki Rum okuluna Yunan bayragi cekmesinden sonra gelismistir Inzibat subayi Sirri Bey bayragi sozlu uyariyla indirtmeyi basaramayinca Topal Osman cagrilmis bayragi o indirmis marangozu da oldurmustur Bu olay sayesinde Osman yerel esraf hukumet yetkilileri ve Rumlar a gozdagi vermeyi basararak bolgede dikkate alinmasi gereken birisi oldugu izlenimini vermistir I Dunya Savasi oncesinde Giresun da etrafinda topladigi kanun kacaklari ile Laz Alaylari adi da verilen grubu kurarak eskiyalik yapti Tarih sahnesine ilk cikisi I Dunya Savasi basladiktan sonra Giresun dan topladigi yaklasik 100 kisilik ceteyle Trabzon hapishanesinin kapisini actirmasi ve 150 mahkumu cetesine ilave etmesiyle oldu Nisan 1916 da Borcka da Ruslar a karsi savasan Turk ordusuna katildi Savastan sonra memleketine donup Giresun ve Samsun havalisinde Pontus ceteleri ile ugrasti ve bu konuda pek cok basari elde etti Mondros Mutarekesi nin imzalanmasindan sonra kendisini kimseye danismadan Giresun belediye baskani ilan etti Istanbul da kurulan Divan i Harp mahkemesi savasta isledigi suclar nedeniyle hemen yakalanmasi ve Istanbul a getirilmesine karar verdi Bunun uzerine adamlari ile birlikte Sebinkarahisar da saklandi civardaki Rum koylerine baskinlar yapti Muhafaza i Hukuk u Milliye Cemiyeti nin Giresun Subesini kurdu ve ilk baskani oldu 19 Mayis 1919 da Osmanli Devleti nin ordu mufettisi olarak Samsun a gelen Mustafa Kemal Pasa nin gorevlerinden birisi Topal Osman i ve cetesini yakalayip etkisiz hale getirmekti Kimi kaynaklara gore Topal Osman Mustafa Kemal Pasa ile 29 Mayis 1919 da Havza da gizlice gorustu Mustafa Kemal Pasa onu hareketlerinde serbest birakti ve bu gizli bulusmadan sonra Topal Osman Aga ondan aldigi emirler dogrultusunda hareket etti Hakkindaki tutuklama karari 8 Temmuz 1919 da Padisah VI Mehmed Vahdettin tarafindan kaldirildi Giresun a donen Topal Osman Aga tekrar Giresun belediye reisligi makamina oturdu Subat 1920 de yayimlamaya basladigi Gedikkaya gazetesinde baskalarina yazdirdigi sert makalelerin altina imzasini koyarak milli mucadeleye basin yoluyla destek vermeye calisti Giresun Askerlik Subesi Baskani Huseyin Avni Alpaslan ve Jandarma Komutani Hamdi Bey ile anlasarak Giresun genclerinden olusan gonullu bir birlik kurdu Eylul 1920 de Ermeni Harekati ni bastirmak uzere Kazim Karabekir in 15 inci Kolordusu emrine gonullu taburu gonderdi Tabur dort ay boyunca Karabekir in komutasinda kaldi Giresun Gonullu Maiyet Mufrezesi Topal Osman Milli Mucadele nin onderi olan Mustafa Kemal Pasa nin daveti uzerine 12 Kasim 1920 de yakin adamlari ile birlikte Ankara ya geldi Basta Mustafa Kemal Pasa olmak uzere Cankaya yi ve Buyuk Millet Meclisi adiyla kurulan Turk parlamentosunu korumakla gorevlendirildi Komutanligini ustlendigi muhafiz birligine meclise silah ve muhimmatlariyla birlikte girme ve oturumlari dinleme ayricaligi verildi Tamami Giresunlulardan olusan 10 kisilik birligin sayisi zamanla 250 ye kadar yukseldi Bu birlige Giresun Gonullu Maiyet Mufrezesi adi verilmistir 42 ve 47 Giresun Gonulluleri Alaylari Topal Osman Ankara dan aldigi emir uzerine 1921 de muhafiz birliginin komutasini Gumusreisoglu Mustafa Kaptan a birakarak Giresun a gitti gonullulerden olusan 42 ve 47 alaylari olusturdu Gonullulerden olusan bu alaylar Mart 1921 de Kocgiri Isyani nin bastirilmasinda da gorev aldi Sakarya Meydan Muharebesi sirasinda 47 Alay i komuta etti Savasta 2000 kisiden olusan ve Huseyin Avni Bey tarafindan komuta edilen 42 Alay in tamamina yakini hayatini kaybetti 47 Alay dan ise 285 kisi sag kaldi Topal Osman Aga Sakarya Meydan Muharebesi nden sonra mevcudu takviye edilen 47 Alay in komutani olarak Buyuk Taarruz a katildi Zaferden sonra yarbay rutbesi ve istiklal madalyasi ile onurlandirildi 21 Aralik 1922 de dondugu memleketi Giresun da buyuk bir cosku ile karsilandi Buyuk Taarruz dan sonra Ankara da Ayranci civarinda kendisine tahsis edilen Papaz in Bagi denilen mevkide yasamini surdurdu Ozel Muhafiz Alayi nin komutani olarak gorevine devam etti Ali Sukru Bey cinayetiTopal Osman 27 Mart 1923 tarihinde Ankara da aniden ortadan kaybolan milletvekili Ali Sukru Bey in oldurulmesinden sorumlu tutuldu Yardimcisi Mustafa Kaptan Ali Sukru Bey in yemek bahanesiyle Topal Osman in Samanpazari ndaki evine goturuldugunu burada Topal Osman ve sekiz adami tarafindan kementle boguldugunu itiraf etti Ceset 1 Nisan da Cankaya sirtlarinda Muhye koyu civarinda bulunduktan sonra hakkinda yakalama emri cikarildi Adamlari ile Cankaya Kosku ne siginmak isteyen Topal Osman bir saldiri gelecegi ongorusuyle koskten ayrilip Basbakan Rauf Bey in dairesine gecmis olan Mustafa Kemal i koskte bulamadi Topal Osman in ofke ile kapiyi kirip iceri girmesi ve onune geleni parcalamasi olayi tarihe Cankaya Kosku Baskini olarak gecti Olayin sahitlerinden biri olan Latife Hanim in kiz kardesi Vecihe Ilmen o gun yasanilanlari su sekilde anlatmisti Milli Mucadele nin lideri tehdit altindaydi Kisa bir tartisma yasandi Onemli olan Mustafa Kemal Pasa nin yasamiydi Ona bir sey olursa zaten hicbiri hayatta kalamazdi Disaridakilerle pazarlik basladi Adet oldugu uzere Kadinlar ve cocuklar onden ciksin dediler Plan suydu Mustafa Kemal Pasa kilik degistirerek kadinlar ve cocuklarla birlikte disari cikacakti Fakat evin icinde de birilerinin kalmasi gerekiyordu Latife muhafizlarla birlikte evde kalmaktan yanaydi Ben onlari oyalarim diyordu Mustafa Kemal Pasa once siddetle itiraz etti Ancak Latife nin inadini bilirdi Vecihe bir carsaf buldu getirdi Mustafa Kemal carsafi giydi baldizi Vecihe ve hizmetkar kadinlarla birlikte disari cikti Latife de bu arada onun kalpagini kafasina takmisti Erlerden birine Mutfaktaki portakal sandiklarini getir dedi Sandiklari pencerelerin onune dizdiler Evde isiklar yaniyor ve bahceden bakildiginda icerdekiler fark ediliyordu Boyunun kisaligi disaridan fark edilmemeliydi Latife portakal sandiklari uzerinde bir ileri bir geri yuruyor disaridan gelen habercilerle iletilen mesajlari evde Mustafa Kemal varmis gibi alip cevap veriyordu Olum tehdidi altinda ceteyi oyalamayi surduruyordu O sirada Mustafa Kemal Topal Osman a karsi yurutulecek harekati planliyordu Sonunda Topal Osman in adamlari eve kursun yagdirmaya basladilar Ardindan eve girdiler Mustafa Kemal in gittigini anlayinca cilgina donup ne buldularsa parcaladilar Onlarin aradigi Mustafa Kemal di Ama ellerinden kacirmislardi O sirada Topal Osman cetesi muhafiz taburu tarafindan sarildi Latife ye zarar vermeye zamanlari kalmamisti Yeni kurulan muhafiz birligi tarafindan 1 Nisan 1923 gecesi Papazin Bagi ndaki evinde kistirilan Topal Osman Aga ve adamlari butun gece catisti Topal Osman yarali olarak ele gecirildiOldurulmesiPapazin Bagi ndaki baskindan yarali olarak ele gecirilmis ancak Ismail Hakki Tekce tarafindan basi govdesinden ayrilmak suretiyle kesilerek oldurulmustur ve bilahare Cankaya yakinlarina gomulmustur Meclis te Ali Sukru Bey in katilinin yakalanarak Ulus Meydani nda idam edilmesi karari oy birligi ile alininca basindan asilmasi mumkun olamayinca ceset mezardan cikarilmis Meclis in kapisinda ayagindan asilmistir Cenazesi daha sonra kardeslerinin Ataturk ten ricasi uzerine Giresun a nakledildi ve Kurban Dede mezarinin yaninda Giresun Kalesi ne defnedildi Naasi Ataturk un Giresun u ziyaretinde verdigi emir uzerine 1925 yilinda kalenin en yuksek tepesinde yaptirilan anit mezara nakledilmistir Balkan Harbi nde Osmanli ordusuna gonullu olarak katildi Catalca cephesinde savasti Bu savas sirasinda sag diz kapagindan yaralandi topal kaldi ve Topal lakabini boylece edindi Gerceklestirmek istedigi hac ziyaretini yapamadan oldugu icin kendisine bedel silah arkadasi Kurdoglu Haci Hafiz Mustafa hacca gonderilmis ve boylece olumunden sonra yakinlari tarafindan Haci Osman Aga olarak da anilmaya basladi Hakkinda yazilanlarMustafa Kemal in Muhafiz Komutani Giresunlu Osman Aga Sercan Yilmaz Cinius Yayinlari Istanbul 2017 Mustafa Kemal in Muhafizi Topal Osman Umit Dogan Ankara 2014 Kripto Yayinlari Topal Osman Seyfullah Cicek Ari Sanat Yayinevi 2011 ISBN 9789944742269 Mudafaa i Hukuk ve Istiklal Harbi Tarihinde Giresun Osman Fikret Topalli Serander Yayinlari 2011 ISBN 9789944374385 Mangal Yurekli Adam Topal Osman Riza Nur Orgun Yayinevi 2010 ISBN 9789757651833 Milli Mucadele Kahramani Giresunlu Osman Aga Suleyman Beyoglu Bengi Kitap Yayin 2009 ISBN 9789944049146 Giresunlu Fedailerle Konustum Onlar da Cilgindi Erden Menteseoglu 2008 Topal Osman Aga Teoman Alpaslan Kum Saati Yayincilik 2007 ISBN 9789759179410 Topal Osman Olayi Cemal Sener Etik Yayinlari 2005 ISBN 9789758565191 Topal Osman Olayi Riza Nur Isaret Yayinlari 1993 ISBN 9753500319 Yakin Tarihimizde Osman Aga ve Giresunlular Erden Menteseoglu YesilGiresun Matbaasi 1997 Osman Aga Erden Menteseoglu YesilGiresun Matbaasi 1991 Osman Aga ve Giresun Usaklari Konusuyor M Sakir Saribayraktaroglu Kardes Matbaasi 1975 Ataturk un Muhafizi Topal Osman Omer Sami Cosar Harman Yayinlari 1971Hakkindaki filmlerTopal Osman 1966 Ataturk un Fedaisi Topal Osman Cumhuriyete Giden Yol Yonetmen Atilla Akarsu 2013Hakkindaki Turkuler Topal Osman Aga Dinle 4 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Topal Osman Agit Dinle 3 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Isimiz Var Topal Osman dan Yarim Kalan Dinle 12 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Topal Osman Destani Dinle 24 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde KaynakcaBu madde onerilmeyen bicimde kaynaklandirilmistir Gosterilen kaynaklar kaynak gosterme sablonlari kullanilarak dipnot belirtme bicemine uygun olarak duzenlenmelidir Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Aziz USTEL Topal Osman in Kellesini Niye Kestiler 19 11 2012 29 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Subat 2020 Gonul Dogan Umit 2014 Mustafa Kemal in Muhafizi Topal Osman s 19 Kripto Kitaplar a b c d e Topal Osman Olayi Giresunpostasi net 04 11 2007 5 Ocak 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2008 Arsivlenmis kopya 5 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mart 2020 Ozhan Ozturk Pontus Antik Cag dan Gunumuze Karadeniz in Etnik ve Siyasi Tarihi 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Genesis Yayinlari Ankara 2011 2 Baski s 577 ISBN 978 605 54 1017 9 Ozhan Ozturk Pontus Antik Cag dan Gunumuze Karadeniz in Etnik ve Siyasi Tarihi 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Genesis Yayinlari Ankara 2011 2 Baski s 579 ISBN 978 605 54 1017 9 Devlet arsivlerinden farkli olarak Beyplu ve Saribayraktar marangozu Aristidi Balabani olarak anmisOzhan Ozturk Pontus Antik Cag dan Gunumuze Karadeniz in Etnik ve Siyasi Tarihi 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Genesis Yayinlari Ankara 2011 2 Baski s 579 ISBN 978 605 54 1017 9 Dinc Fasih 2014 Birinci Meclis ve Vilayat i Sarkiye Yuksek Lisans Tezi PDF Ankara Hacettepe Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Tarih Anabilim Dali 3 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Agustos 2017 Beyoglu Suleyman Milli Mucadele Kahramani Giresunlu Osman Aga Bengi Kitap Yayin Istanbul 2009 a b c 26 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2010 a b c Seyfullah Cicek Topal Osman Aga nin Anisina Gorele gen tr Erisim tarihi 03 08 2012 18 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Agustos 2012 Gazi nin yakin korumasi olarak gorevlendirilen 10 kisinin adlari Gumusreisoglu Mustafa Kaptan Ali Sihoglu Mehmet Asikoglu Galip Osmanoglu Sari Mustafa Osmanoglu Ali Ahmetcanoglu Kirlak Huseyin Sofuoglu Huseyin Tiglioglu Omer Kemenceci Koseoglu Hamit Yilancioglu Hasan dir a b 4 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ocak 2015 web archive org 16 Temmuz 2023 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2023 Star 19 Kasim 2012 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Nisan 2014 Ataturk un Fedaisi Topal Osman Cumhuriyete Giden Yol 21 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2017