Çankaya Köşkü, Türkiye'nin başkenti Ankara'da 1923-2014 yılları arasında Cumhurbaşkanlarının ikamet ettiği komplekstir. 2014 yılından itibaren Cumhurbaşkanlığı resmî konutunun Cumhurbaşkanlığı Sarayı olmasıyla, Başbakanlar tarafından kullanılmaya başlandı. 2017 anayasa değişikliği referandumunun ardından yapılan 2018 genel seçimleri ile birlikte köşk, başbakanlık makamının kaldırılmasıyla kurulan Cumhurbaşkanı Yardımcısı makamı tarafından kullanılmaya başlandı.
Çankaya Köşkü (1935) | |
Genel bilgiler | |
---|---|
Tür | Köşk |
Konum | Çankaya, Ankara, Türkiye |
Koordinatlar | 39°53′21″K 32°51′52″D / 39.88917°K 32.86444°D |
Mevcut kullanan | TBMM Başkanı (1920–1923) Türkiye Cumhurbaşkanı (1923–2014) Türkiye Başbakanı (2014–2018) Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı (2018–günümüz) |
Yenileme | 1985 |
Sahip | Türkiye Cumhuriyeti |
Yükseklik | 1071 m |
Teknik ayrıntılar | |
Zemin alanı | 1,77 km² |
Tasarım ve inşaat | |
Mimar(lar) | Vedat Tek, Arif Hikmet Bey, Seyfi Arkan, ve |
Köşk, Ankara'nın merkezi olan Kızılay Meydanı'nın yaklaşık 5 kilometre güneyindedir ve rakımı 1.071 metredir. Çankaya Köşkü 1,77 km² büyüklüğünde bol ağaçlı ve halka kapalı bir alan üzerinde kuruludur.
Yapılar
Müze Köşk
Atatürk Müze Köşkü olarak adlandırılan bina, Cumhurbaşkanlığı kompleksi içindeki ilk yapıdır.
Ankaralı bir Ermeni tüccar tarafından 1800'lü yılların son çeyreğinde yaptırılan ve sonrasında kentin zengin ailelerinden 'in eline geçen olarak bilinen bağ evi, Ankara Müftüsü Rifat Efendi'nin gayretleriyle halk arasında toplanan 4500 lira bağış sayesinde Bulgurzade Tevfik Efendi'den alınır ve Mustafa Kemal'e hediye edilir. Mustafa Kemal, Ziraat Mektebi ve Direksiyon binasından sonra, Ankara'daki yıllarını 1921 yılında yerleştiği bu bağ evinde sürdürür.
Atatürk, bugün müze olan Köşkte, 1921 ile 1932 yılları arasında kaldı. Annesi Zübeyde Hanım ve eşi Latife Hanım da bir süre burada oturdular. , 1924 yılında Mimar Vedat ve Mimar Arif Hikmet Beylerin yaptığı ilavelerle bugünkü durumuna getirildi.
Müze Köşk'ün methal taşlık olarak anılan girişinden hole geçilir. Ortasında bilardo masası, tam karşı köşede piyano bulunan hole açılan üç kapıdan sağdaki ile yeşil salona, karşıdaki ile yemek salonuna, soldaki ile ise elçi kabul salonuna geçilir. Yine solda, üst kata çıkan merdivenler bulunur. Üst katta ise geniş bir sofa, çalışma odası, kütüphane, yatak odası, oturma odası ve banyo vardır.
Mustafa Kemal Atatürk, ziyaretçilerini, büyükelçileri, yerli yabancı misafirlerini, gazetecileri bu küçük Köşk'te kabul eder ve ağırlardı. Dünya'da tarihi değeri olan pek çok bina, ünlerini büyüklüklerine ve mimarlarına borçludurlar. İlk Çankaya Köşkü'nün ise maddi bir büyüklüğü olmadığı gibi, mimarı da belli değildir. Atatürk'ü izleyen Cumhurbaşkanları da Çankaya'daki yeni Pembe Köşk'te günün ihtiyaçlarından doğan küçük değişikliklerle, Atatürk'ten gelen yaşayışı sürdürmüşlerdir.
Pembe Köşk
Çankaya Köşkü, Müze Köşk'ün hemen sağ tarafında ve onun bittiği yerde başlayan sütunlu, pembe tarihi bir yapıdır.
Yapımına 1931 yılında başlanılan ve ilk yıllarda Yeni Köşk olarak da adlandırılan Çankaya Köşkü 1932 yılı ekim ayında tamamlandı.
Pembe Köşk'ün üç cephesi de Ankara taşı ile çevrilidir. Alt katı bodrum ve genişçe bir teras üzerine iki kat olarak inşa edilen Çankaya Köşkü'nün birinci katı, çalışma ve misafirlerin kabulleri, üst katı ise ikametgâh için düzenlenmiştir. Çankaya Köşkü'nün çalışma ve kabul salonlarının bulunduğu birinci katına, binanın her dört cephesindeki kapılarla da giriş yapılabilmektedir.
Türk Bayrağı'nın dalgalandığı büyük gönder, Köşk'ün sağ ön tarafında ve Gül Bahçesinin duvarlarının başladığı köşededir. Çankaya Köşkü'nün günlük kullanım kapısı, 19 taş basamaklıdır. Terasında köşeli küçük havuz ile bir çiçek bölümü vardır. Yabancı Devlet Başkanları'nın Köşk'ü ziyaretlerinde ise, ön cephedeki geniş merdivenler ile aynalı salonun terasa açılan kapısı kullanılmaktadır.
Camlı Köşk
Çankaya yerleşkesi içinde Atatürk'ün anısını yaşatan üçüncü bina olan Camlı Köşk, 1935 yılında Atatürk tarafından kız kardeşi Makbule Atadan'ın ikameti için yaptırılmıştır.
Mimar Seyfi Arkan tarafından yapılmış, 1936 yılında tamamlanarak hizmete açılmıştır. Tek katlı bir yapı olan Camlı Köşk, 1951-1954 yılları arasında Türkiye'yi ziyaret eden yabancı Devlet Başkanlarına ikametgâh olarak tahsis edilmiştir. 1954-1970 yılları arasında Başbakanlık ve Senato Başkanlığı ikametgâh olarak kullanılmıştır.
1985 yılında yeniden düzenlenmiş, 1994'te restorasyonuna başlanmış olan Camlı Köşk, restorasyon çalışmaları tamamlandıktan sonra, 1996 yılı başında tekrar yabancı Devlet Başkanlarını konuk etmek üzere kullanılmaya başlanmıştır.
Başyaverlik Binası
Başyaverlik binasının yapım tarihine ilişkin kesin bir bilgi yoktur. Kimi kayıtlarda 1922'de yapıldığının belirtilmesine karşın 1924 yılına ilişkin bir anı kitabında "Yaveran Binası" olarak belirtilen fotoğraftaki bina ile bugünkü bina arasında bir ilişki bulunmamaktadır.
Tek katlı kâgir bir bina olan Başyaverlik binasının pek çok restorasyon ve onarım geçirdiği, kimi bölümlerin sonradan eklendiği anlaşılmaktadır. Yine binanın arkasındaki bir taşlıkta 1928 tarihinin yazılı olduğu, ancak bunun, binanın yapımı sırasında mı yoksa bir restorasyonda mı yazıldığı bilinmemektedir.
Hizmet Binası
Cumhurbaşkanlığında mevcut binaların ihtiyacı karşılamaması üzerine yapılmıştır. 4 Nisan 1986 günü temeli atılan bina 1993 yılında hizmete açılmıştır. Projesi mimarlar Mustafa Aytöre ve Orhan Genç tarafından hazırlanan binada; toplantı, kabul ve resepsiyon salonları bulunmaktadır.
- Tören yeri
- Tören yeri
- Ön giriş
- Karşılama odası
- Yemek odası
Sığınak
Çankaya'da bir atom sığınağı da yer alıyor. 1940'lı yıllarda İsmet İnönü'nün cumhurbaşkanlığı döneminde inşa edilen sığınak, köşk binasının 50 metre arkasında yer alıyor.
Çelik bir kapıdan girilen sığınak, Ankara'ya muhtemel bir nükleer saldırı durumunda Cumhurbaşkanının çalışacağı mekân olarak planlandı. Her türlü ayrıntının düşünüldüğü bölmede mütevazı bir banyo, masalara yerleştirilmiş küçük kuru çiçekler, banyo terlikleri ve 1940'lı yıllardan kalma bir barometre var.
9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel sığınağa hiç girmemesini geçmişte istismar edilmesine bağlarken, onun bahsettiği dönem İsmet İnönü'nün cumhurbaşkanlığı döneminde yaşanan II. Dünya Savaşı günleriydi. Demirel, halkın tepesine bomba atılacağı bir ülkede "Cumhurbaşkanı Çankaya'da sığınak buldu." diye laf çıkmasının kendisini o güne kadar sığınağa girmemeye yönelttiğini belirtti.
Piramit Salon
Çankaya Köşkü'nün en yeni salonu 22 Kasım 1999'da açılan ve tam bir teknoloji harikası olarak tanımlanan Piramit Salon'dur. ABD Başkanı Bill Clinton'ın Ankara ziyaretine teknik aksaklıklardan dolayı yetişmeyen Piramit Salon'un ilk misafiri Finlandiya Cumhurbaşkanı Martti Ahtisaari oldu.
Salonda simultane tercüme için gereken araçlar, ses cihazları ve kameralar bulunuyor. Duvarları ses yalıtımı için özel olarak kaplandı. Kırmızı rengin hâkim olduğu salonda kameraların rahatça çekim yapabilmeleri için ayrı bir de bölüm oluşturuldu.
Günümüzdeki durumu
10 Ağustos 2014 tarihinde 12. Cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan, Başbakanlık binası olarak tasarlanan ve 1150'den fazla oda bulunan Atatürk Orman Çiftliği'nde yapılan binanın "Cumhurbaşkanlığı Sarayı" olduğunu açıkladı.
Çankaya Köşkü'nün ise Başbakanın yeni makamı olacağını açıkladı. Başbakan, Çankaya Köşkü'nü sadece makam ve özel davetlerde kullanmaktaydı. Başbakanlık yardımcıları Başbakanlık Merkez Binası'nda kalmaya devam etmekteydi.
Günümüzde yapı, 10 Temmuz 2018 tarihinden itibaren Cumhurbaşkanı Yardımcısı tarafından resmî ikametgâh olarak kullanılmaktadır. Güncel olarak Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı tarafından resmi olmasa da halen kullanılmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Çankaya'nın gerçek rakımını açıkladı: 1071 metre". 4 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2012.
- ^ "Çankaya Belediyesi internet sitesi, Atatürk ve Çankaya". 30 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2011.
- ^ "29 Ekim resepsiyonu yeni Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda". 13 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Basligin diger anlamlari icin Cankaya sayfasina bakiniz Cankaya Kosku Turkiye nin baskenti Ankara da 1923 2014 yillari arasinda Cumhurbaskanlarinin ikamet ettigi komplekstir 2014 yilindan itibaren Cumhurbaskanligi resmi konutunun Cumhurbaskanligi Sarayi olmasiyla Basbakanlar tarafindan kullanilmaya baslandi 2017 anayasa degisikligi referandumunun ardindan yapilan 2018 genel secimleri ile birlikte kosk basbakanlik makaminin kaldirilmasiyla kurulan Cumhurbaskani Yardimcisi makami tarafindan kullanilmaya baslandi Cankaya KoskuTurkiye Cumhuriyeti Cumhurbaskanligi forsuCankaya Kosku 1935 Genel bilgilerTurKoskKonumCankaya Ankara TurkiyeKoordinatlar39 53 21 K 32 51 52 D 39 88917 K 32 86444 D 39 88917 32 86444Mevcut kullananTBMM Baskani 1920 1923 Turkiye Cumhurbaskani 1923 2014 Turkiye Basbakani 2014 2018 Turkiye Cumhurbaskani Yardimcisi 2018 gunumuz Yenileme1985SahipTurkiye CumhuriyetiYukseklik1071 mTeknik ayrintilarZemin alani1 77 km Tasarim ve insaatMimar lar Vedat Tek Arif Hikmet Bey Seyfi Arkan Mustafa Aytore ve Orhan Genc Mustafa Kemal Ataturk un koskun kutuphanesinde calisirken cekilmis bir fotografi 16 Temmuz 1929 Kosk Ankara nin merkezi olan Kizilay Meydani nin yaklasik 5 kilometre guneyindedir ve rakimi 1 071 metredir Cankaya Kosku 1 77 km buyuklugunde bol agacli ve halka kapali bir alan uzerinde kuruludur 1 Icindekiler 1 Yapilar 1 1 Muze Kosk 1 2 Pembe Kosk 1 3 Camli Kosk 1 4 Basyaverlik Binasi 1 5 Hizmet Binasi 1 6 Siginak 1 7 Piramit Salon 2 Gunumuzdeki durumu 3 Ayrica bakiniz 4 KaynakcaYapilardegistirMuze Koskdegistir Ataturk Muze Kosku olarak adlandirilan bina Cumhurbaskanligi kompleksi icindeki ilk yapidir Ankarali bir Ermeni tuccar tarafindan 1800 lu yillarin son ceyreginde yaptirilan ve sonrasinda kentin zengin ailelerinden Bulgurzadeler in eline gecen Kasapyan Kosku olarak bilinen bag evi Ankara Muftusu Rifat Efendi nin gayretleriyle halk arasinda toplanan 4500 lira bagis sayesinde Bulgurzade Tevfik Efendi den alinir ve Mustafa Kemal e hediye edilir Mustafa Kemal Ziraat Mektebi ve Direksiyon binasindan sonra Ankara daki yillarini 1921 yilinda yerlestigi bu bag evinde surdurur Ataturk bugun muze olan Koskte 1921 ile 1932 yillari arasinda kaldi Annesi Zubeyde Hanim ve esi Latife Hanim da bir sure burada oturdular Kasapyan Kosku 1924 yilinda Mimar Vedat ve Mimar Arif Hikmet Beylerin yaptigi ilavelerle bugunku durumuna getirildi 2 Muze Kosk un methal taslik olarak anilan girisinden hole gecilir Ortasinda bilardo masasi tam karsi kosede piyano bulunan hole acilan uc kapidan sagdaki ile yesil salona karsidaki ile yemek salonuna soldaki ile ise elci kabul salonuna gecilir Yine solda ust kata cikan merdivenler bulunur Ust katta ise genis bir sofa calisma odasi kutuphane yatak odasi oturma odasi ve banyo vardir Mustafa Kemal Ataturk ziyaretcilerini buyukelcileri yerli yabanci misafirlerini gazetecileri bu kucuk Kosk te kabul eder ve agirlardi Dunya da tarihi degeri olan pek cok bina unlerini buyukluklerine ve mimarlarina borcludurlar Ilk Cankaya Kosku nun ise maddi bir buyuklugu olmadigi gibi mimari da belli degildir Ataturk u izleyen Cumhurbaskanlari da Cankaya daki yeni Pembe Kosk te gunun ihtiyaclarindan dogan kucuk degisikliklerle Ataturk ten gelen yasayisi surdurmuslerdir Pembe Koskdegistir Ana madde Pembe Kosk Cankaya Kosku Cankaya Kosku Muze Kosk un hemen sag tarafinda ve onun bittigi yerde baslayan sutunlu pembe tarihi bir yapidir Yapimina 1931 yilinda baslanilan ve ilk yillarda Yeni Kosk olarak da adlandirilan Cankaya Kosku 1932 yili ekim ayinda tamamlandi Pembe Kosk un uc cephesi de Ankara tasi ile cevrilidir Alt kati bodrum ve genisce bir teras uzerine iki kat olarak insa edilen Cankaya Kosku nun birinci kati calisma ve misafirlerin kabulleri ust kati ise ikametgah icin duzenlenmistir Cankaya Kosku nun calisma ve kabul salonlarinin bulundugu birinci katina binanin her dort cephesindeki kapilarla da giris yapilabilmektedir Turk Bayragi nin dalgalandigi buyuk gonder Kosk un sag on tarafinda ve Gul Bahcesinin duvarlarinin basladigi kosededir Cankaya Kosku nun gunluk kullanim kapisi 19 tas basamaklidir Terasinda koseli kucuk havuz ile bir cicek bolumu vardir Yabanci Devlet Baskanlari nin Kosk u ziyaretlerinde ise on cephedeki genis merdivenler ile aynali salonun terasa acilan kapisi kullanilmaktadir Camli Koskdegistir Ana madde Camli Kosk Cankaya yerleskesi icinde Ataturk un anisini yasatan ucuncu bina olan Camli Kosk 1935 yilinda Ataturk tarafindan kiz kardesi Makbule Atadan in ikameti icin yaptirilmistir Mimar Seyfi Arkan tarafindan yapilmis 1936 yilinda tamamlanarak hizmete acilmistir Tek katli bir yapi olan Camli Kosk 1951 1954 yillari arasinda Turkiye yi ziyaret eden yabanci Devlet Baskanlarina ikametgah olarak tahsis edilmistir 1954 1970 yillari arasinda Basbakanlik ve Senato Baskanligi ikametgah olarak kullanilmistir 1985 yilinda yeniden duzenlenmis 1994 te restorasyonuna baslanmis olan Camli Kosk restorasyon calismalari tamamlandiktan sonra 1996 yili basinda tekrar yabanci Devlet Baskanlarini konuk etmek uzere kullanilmaya baslanmistir Basyaverlik Binasidegistir Basyaverlik binasinin yapim tarihine iliskin kesin bir bilgi yoktur Kimi kayitlarda 1922 de yapildiginin belirtilmesine karsin 1924 yilina iliskin bir ani kitabinda Yaveran Binasi olarak belirtilen fotograftaki bina ile bugunku bina arasinda bir iliski bulunmamaktadir Tek katli kagir bir bina olan Basyaverlik binasinin pek cok restorasyon ve onarim gecirdigi kimi bolumlerin sonradan eklendigi anlasilmaktadir Yine binanin arkasindaki bir taslikta 1928 tarihinin yazili oldugu ancak bunun binanin yapimi sirasinda mi yoksa bir restorasyonda mi yazildigi bilinmemektedir Hizmet Binasidegistir Cumhurbaskanliginda mevcut binalarin ihtiyaci karsilamamasi uzerine yapilmistir 4 Nisan 1986 gunu temeli atilan bina 1993 yilinda hizmete acilmistir Projesi mimarlar Mustafa Aytore ve Orhan Genc tarafindan hazirlanan binada toplanti kabul ve resepsiyon salonlari bulunmaktadir nbsp Toren yeri nbsp Toren yeri nbsp On giris nbsp Karsilama odasi nbsp Yemek odasi Siginakdegistir Cankaya da bir atom siginagi da yer aliyor 1940 li yillarda Ismet Inonu nun cumhurbaskanligi doneminde insa edilen siginak kosk binasinin 50 metre arkasinda yer aliyor Celik bir kapidan girilen siginak Ankara ya muhtemel bir nukleer saldiri durumunda Cumhurbaskaninin calisacagi mekan olarak planlandi Her turlu ayrintinin dusunuldugu bolmede mutevazi bir banyo masalara yerlestirilmis kucuk kuru cicekler banyo terlikleri ve 1940 li yillardan kalma bir barometre var 9 Cumhurbaskani Suleyman Demirel siginaga hic girmemesini gecmiste istismar edilmesine baglarken onun bahsettigi donem Ismet Inonu nun cumhurbaskanligi doneminde yasanan II Dunya Savasi gunleriydi Demirel halkin tepesine bomba atilacagi bir ulkede Cumhurbaskani Cankaya da siginak buldu diye laf cikmasinin kendisini o gune kadar siginaga girmemeye yonelttigini belirtti Piramit Salondegistir Cankaya Kosku nun en yeni salonu 22 Kasim 1999 da acilan ve tam bir teknoloji harikasi olarak tanimlanan Piramit Salon dur ABD Baskani Bill Clinton in Ankara ziyaretine teknik aksakliklardan dolayi yetismeyen Piramit Salon un ilk misafiri Finlandiya Cumhurbaskani Martti Ahtisaari oldu Salonda simultane tercume icin gereken araclar ses cihazlari ve kameralar bulunuyor Duvarlari ses yalitimi icin ozel olarak kaplandi Kirmizi rengin hakim oldugu salonda kameralarin rahatca cekim yapabilmeleri icin ayri bir de bolum olusturuldu Gunumuzdeki durumudegistirDaha fazla bilgi Cumhurbaskanligi Sarayi Turkiye 10 Agustos 2014 tarihinde 12 Cumhurbaskani secilen Recep Tayyip Erdogan Basbakanlik binasi olarak tasarlanan ve 1150 den fazla oda bulunan Ataturk Orman Ciftligi nde yapilan binanin Cumhurbaskanligi Sarayi oldugunu acikladi Cankaya Kosku nun ise Basbakanin yeni makami olacagini acikladi Basbakan Cankaya Kosku nu sadece makam ve ozel davetlerde kullanmaktaydi Basbakanlik yardimcilari Basbakanlik Merkez Binasi nda kalmaya devam etmekteydi 3 Gunumuzde yapi 10 Temmuz 2018 tarihinden itibaren Cumhurbaskani Yardimcisi tarafindan resmi ikametgah olarak kullanilmaktadir Guncel olarak Turkiye Cumhuriyeti Cumhurbaskani tarafindan resmi olmasa da halen kullanilmaktadir Ayrica bakinizdegistirCumhurbaskanligi Sarayi Huber Kosku Vahdettin Kosku Dolmabahce Sarayi Calisma Ofisi Yildiz Sarayi Cumhurbaskanligi Ahlat Kosku Cumhurbaskanligi Marmaris Devlet KonukeviKaynakcadegistir nbsp Wikimedia Commons ta Cankaya Kosku ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Cankaya nin gercek rakimini acikladi 1071 metre 4 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Kasim 2012 Cankaya Belediyesi internet sitesi Ataturk ve Cankaya 30 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2011 29 Ekim resepsiyonu yeni Cumhurbaskanligi Sarayi nda 13 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Eylul 2014 https tr wikipedia org w index php title Cankaya Kosku amp oldid 34192763 sayfasindan alinmistir