Fibrinli enflamasyon (Fibrinli yangı; Fibrinöz iltihap), eksüdatif yangının görece hafif bir türüdür. Akut yangılar genellikle eksüdatif karakterdedir. Kronik yangılarda da yer yer eksüdasyon görülebilir. Damarlardan çıkan elemanların hangisi daha fazla ise, eksüdatif yangı ona göre adlandırılır:
Buna göre eksüdatif yangı dörde ayrılır:
- Serum diapedesisi -- Seröz yangı
- Plazma diapedesisi—Fibrinli yangı
- Lökosit diapedesisi -- İrinli yangı (lökositli yangı)
- Eritrosit diapedesisi -- Hemorajik yangı
Bu sıralama eksüdatif yangıların ağırlaşma derecelerine uyar; seröz yangı en hafif, hemorajik yangı en ağır şeklidir. Bazen eksüdada yukarıdaki şekillerden ikisi karışık durumdadır. Örnek: seröfibrinli, irinli-fibrinli gibi.
Fibrinli yangı, damarlardan plazmanın çıktığı dönemi temsil eder. Plazma ile dokuya gelen fibrinojen pıhtılaşır, fibrin lifleri yapar. Mikroskopik incelemede, kırmızı-pembe (eozinofil) boyanan fibrin lifleri ya da amorf fibrin kitlesi izlenir. Fibrin lifler arasında az veya çok lökositler bulunur.
Fibrinli yangı, seröz yangıya göre biraz daha ağır olan yangı şeklidir. Fibrinli yangının çeşitli nedenleri vardır: üremi, tüberküloz, pnömoni infeksiyonları, difteri gibi.
Fibrin lifleri
Doku içinde ve yüzeylerinde oluşan fibrinin 3 önemli görevi vardır:
- Yaralı dokuları ve kemikleri yapıştırır
- Bakterilerin yayılmasını engeller,
- Fagositoza yardım eder.
Fibrinli yangının bulunuşu
Fibrinli yangı başlıca üç durumda görülür:
- Yangının en yüksek noktasıdır. Bu noktadan sonra olay geriler, fibrin çok kez erir. Bazen nedbe dokusuna dönüşür (organize olur). Örnekler: difteri ve streptococcus pneumoniae pnömonisi.
- Daha ağır bir yangıya geçiş (ara) dönemidir. Örnek: Basilli dizanterinin ikinci dönemi. Basilli dizanteri seröz yangı (nezle) şeklinde başlar, ikinci döneminde fibrinli yangı (fibrinli-membranlı dönem) görülür ve üçüncü döneminde nekrozlaşır.
- Daha ağır bir yangının çevresinde bulunur. Bu durum seröz yangıdaki perifokal ödeme benzer; ancak yangı fibrinlidir. Örnekler: akciğer gangreni çevresinde fibrinden zengin pnömoni, akciğerde yüzeye (plevraya) yakın abse, tüberküloz, tümör invazyonu, pnömoni ve infarktlarda oluşan fibrinli plörit.
Seröz zarların fibrinli yangılarında (fibrinli perikardit, fibrinli plörit), seröz boşlukta sıvı bulunabilir; bu sıvı serumdan (seröfibrinöz perikardit) veya polimorflardan zengindir (irinli-fibrinli perikardit). Romatoid artrit, SLE ve üremi, seröz boşluklarda oluşan seröfibrinöz eksüdanın en önemli nedenleridir. Akciğer ve mediastene yönelik radyoterapilerde seröfibrinöz plevra yangısı (plörit) gelişebilmektedir.
Fibrinli yangı mukozaların yüzeyini örttüğü zaman fibrinli membran veya yalancı membran (psödomembran) adını alır. Gri renkli, değişik kalınlıkta ve bazen üzeri pürtüklü bir örtü şeklindedir. Fibrin örtüsü altındaki ödemli ve hiperemik mukozada küçük erozyonlar vardır. Psödomembranı oluşturan fibrin lifleri arasında nötrofil polimorflar bulunur. Örnek: difteri (diphtheria), basilli dizanterinin ikinci dönemi.
Fibrinli yangı süreci ve iyileşmesi
- Fibrinin çoğu nötrofiller ve kalanı makrofajlar tarafından fagosite edilerek eritilir (fibrinolizis). Tam bir iyileşme (restitutio ad integrum) olur. Örnek: Difteri, lober pnömoni,
- Fibrin organize olur. Önce granülasyon dokusuna değişir, daha sonra nedbe dokusuna dönüşür (sikatrisleşir). Örnek: Perikard yaprakları arasındaki fibrinin organizasyonuna bağlı fibröz bandların oluşması,
- Daha ağır bir yangı şekline değişir. Örnek: basilli dizanterinin fibrinli membran dönemi (daha sonra nekrozlu dönem gelir).
Fibrinli yangıda komplikasyonlar
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o Goljan EF. Rapid Review Pathology. 5th edt., Elsevier, Philadelphia, 2019
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o Tahsinoğlu M, Çöloğlu AS, Erseven G. Dişhekimleri için Genel Patoloji, Altın Matbaacılık, İstanbul, 1981
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fibrinli enflamasyon Fibrinli yangi Fibrinoz iltihap eksudatif yanginin gorece hafif bir turudur Akut yangilar genel likle eksudatif karakterdedir Kronik yangilarda da yer yer eksudasyon gorulebilir Damarlardan cikan elemanlarin hangisi daha fazla ise eksudatif yangi ona gore adlandirilir Buna gore eksudatif yangi dorde ayrilir Serum diapedesisi Seroz yangi Plazma diapedesisi Fibrinli yangi Lokosit diapedesisi Irinli yangi lokositli yangi Eritrosit diapedesisi Hemorajik yangi Bu siralama eksudatif yangilarin agirlasma derecelerine uyar seroz yangi en hafif hemorajik yangi en agir seklidir Bazen eksudada yukaridaki sekillerden ikisi karisik durumdadir Ornek serofibrinli irinli fibrinli gibi Fibrinli yangi damarlardan plazmanin ciktigi donemi temsil eder Plazma ile dokuya gelen fibrinojen pihtilasir fibrin lifleri yapar Mikroskopik incelemede kirmizi pembe eozinofil boyanan fibrin lifleri ya da amorf fibrin kitlesi izlenir Fibrin lifler arasinda az veya cok lokositler bulunur Fibrinli yangi seroz yangiya gore biraz daha agir olan yangi seklidir Fibrinli yanginin cesitli nedenleri vardir uremi tuberkuloz pnomoni infeksiyonlari difteri gibi Fibrin lifleri Doku icinde ve yuzeylerinde olusan fibrinin 3 onemli gorevi vardir Fibrinli plorit Plevra uzerinde sarimsi renkte fibrin ortusu Yarali dokulari ve kemikleri yapistirir Bakterilerin yayilmasini engeller Fagositoza yardim eder Fibrinli yanginin bulunusu Fibrinli yangi baslica uc durumda gorulur Yanginin en yuksek noktasidir Bu noktadan sonra olay geriler fib rin cok kez erir Bazen nedbe dokusuna donusur organize olur Ornekler difteri ve streptococcus pneumoniae pnomonisi Daha agir bir yangiya gecis ara donemidir Ornek Basilli dizan terinin ikinci donemi Basilli dizanteri seroz yangi nezle seklinde baslar ikinci doneminde fibrinli yangi fibrinli membranli donem gorulur ve ucuncu doneminde nekrozlasir Daha agir bir yanginin cevresinde bulunur Bu durum seroz yangidaki perifokal odeme benzer ancak yangi fibrinlidir Ornekler akciger gangreni cevresinde fibrinden zengin pnomoni akcigerde yuzeye plevraya yakin abse tuberkuloz tumor invazyonu pnomoni ve infarktlarda olusan fibrinli plorit Seroz zarlarin fibrinli yangilarinda fibrinli perikardit fibrinli plorit seroz boslukta sivi bulunabilir bu sivi serumdan serofibrinoz perikardit veya polimorflardan zengindir irinli fibrinli perikardit Romatoid artrit SLE ve uremi seroz bosluklarda olusan serofibrinoz eksudanin en onemli nedenleridir Akciger ve mediastene yonelik radyoterapilerde serofibrinoz plevra yangisi plorit gelisebilmektedir Fibrinli yangi mukozalarin yuzeyini orttugu zaman fibrinli membran veya yalanci membran psodomembran adini alir Gri renkli degisik kalin likta ve bazen uzeri purtuklu bir ortu seklindedir Fibrin ortusu altindaki odemli ve hiperemik mukozada kucuk erozyonlar vardir Psodomembrani olusturan fibrin lifleri arasinda notrofil polimorflar bulunur Ornek difteri diphtheria basilli dizanterinin ikinci donemi Fibrinli yangi sureci ve iyilesmesi Fibrinin cogu notrofiller ve kalani makrofajlar tarafindan fagosite edilerek eritilir fibrinolizis Tam bir iyilesme restitutio ad integrum olur Ornek Difteri lober pnomoni Fibrin organize olur Once granulasyon dokusuna degisir daha sonra nedbe dokusuna donusur sikatrislesir Ornek Perikard yapraklari arasindaki fibrinin organizasyonuna bagli fibroz bandlarin olusmasi Daha agir bir yangi sekline degisir Ornek basilli dizanterinin fibrinli membran donemi daha sonra nekrozlu donem gelir Fibrinli yangida komplikasyonlar Pnomonide solunum alani azalir Difteride larinks tikanabilir asfiksi Fibrinin organizasyonu perikard plevra ve periton yapisikliklari yapabilir Kaynakca a b c d e f g h i j k l m n o Goljan EF Rapid Review Pathology 5th edt Elsevier Philadelphia 2019 a b c d e f g h i j k l m n o Kumar V Abbas AK Aster JC Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease 9th edt Elsevier Saunders Philadelphia 2015 a b c d e f g h i j k l m n o Tahsinoglu M Cologlu AS Erseven G Dishekimleri icin Genel Patoloji Altin Matbaacilik Istanbul 1981