Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Filoktetes, Sofokles'in yazdığı ve günümüze ulaşan yedi oyundan biridir. Euripides ve Aeschylus da Filoktetes isimli oyun yazmışlardır ancak bu oyunlar günümüze ulaşmamıştır.
Filoktetes oyunu, Peleponez Savaşı esnasında yazılmıştır ve ilk kez M.Ö. 409 yılında esnasında sergilenmiştir ve birincilik kazanmıştır. Oyun, Truva Savaşı'nı konu almaktadır. Kronolojik olarak İlyada'nın biraz ilerisinde, Truva Atı'nın gerçekleşmesinden önce bir zamanda yer alır. Oyunda bir adet , bir adet parados, üç adet epeisodion, üç adet stasimon ve eksodos mevcuttur. Ayrıca deus ex machina yöntemi kullanılmıştır. Yani kurgu karmaşıklaştığı için, sahneye en sonunda makinalar ile bir tanrı indirilerek, oyun sonuca bağlanır. Bu oyunun sonunda Herakles sahneye çıkar. Tragedyalarda, koronun dramatik karakterlerden biri ile okuduğu ağıt türü olan kommos yöntemi içermektedir.
Karakterler
Oyunda İthake Kralı Odysseus, Sykros Adası'ndan Akhilleus'un oğlu Neoptolemos, Meliboia kralı Poias'ın oğlu Filoktetes, Neoptolemos'un tayfalarından oluşan Koro ve Herakles yer almaktadır. Neoptolemos, iyi kalpli ve doğruluktan şaşmak istemeyen bir karakterdir. Odysseus ise zafer için her şeyi yapabilen, iyi kötü ayrımı olmayan biridir. Filoktetes ise toplum tarafından dışlanmış bireyleri temsil etmektedir.
Özet
Filoktetes, kahraman Herakles'in hedefini şaşmayan oklarına ve yayına sahiptir. Truva Savaşı için Akha ordusu ile yola yedi gemisi ile çıkmıştır. Savaşa katılan birçok komutanın aksine gönüllü savaşa girmiştir. Ancak Truva yolundayken, 'ndaki tapınakta sunağa çok yaklaştığı için bir yılan tarafından ısırılmıştır. Acısına dayanamadığı için sürekli feryat figan etmekte ve yarasından da katlanamayacak kokular yayılmaktadır. Bu yüzden Agamemnon, Menelaos ve Odysseus, onu hiçbir yerleşim olmayan Lemnos Adası'na terk etmiştir. Ancak yıllar sonra, Akhilleus ölmüştür ve Truva hala alınamamıştır. Odysseus, Priamos'un oğlu kahin Helenos'u kaçırmış ve ona nasıl Truva'yı alacaklarını sormuştur. Helenos da Akhilleus'un oğlu Neoptolemos'u ve Herakles'in hedef şaşmayan oklarını getirmeden, Truva'yı fethedemeyeceklerini söylemiştir.
İşte bu yüzden Odysseus, Lemnos'a geri dönmüştür. Yanında Neoptolemos da vardır. Odysseus, Neoptolemos'a yalanlar söyleyerek Filoktetes'in güvenini kazanmasını ve sonra da onun silahlarını alması gerektiğini tembihler. Neoptolemos, dürüst davranmak iste de Truva'yı fethetmek için Odysseus'un sözünü dinler. Böylece Filoktetes'e savaşa katıldığını ama Agamemnon'un Akhilleus'un silahlarını Odysseus'a vererek kendisini aşağıladığını, bu yüzden orduyu terk ettiğini söyler. Ortak düşmanları olduğunu fark eden Filoktetes mutlu olur ve Neoptolemos'u kendisini memleketine götürmesi için ikna eder. Böylece ona iyice güvenir ve şiddetli bir ağrı yüzünden kendinden geçmek üzereyken silahlarını Neoptolemos'a emanet eder. Filoktetes kendine geldiğinde, Neoptolemos söylediği yalanlar yüzünden pişmandır ve olan biteni ona anlatır. Böylece Filoktetes çocuğa çok kızar. Odysseus sahneye girerek, silahlara el koyar. Filoktetes, adada bu oklar sayesinde hayatta kalmıştır ve oklar giderse artık avlanamayacaktır. Ayrıca ona ihanet eden bu adamlarla bir daha savaşmak istememektedir. Bu yüzden sürekli intihar etmeyi düşünür. Tanrıların ona böyle acılar çektirmesini sorgular. Neoptolemos, Odysseus'un hilesine uyduğu için pişmandır ve ondan özür dileyerek, silahları Filoktetes'e geri verir. Neoptolemos, Truva'ya giderlerse Asklepios'un oğlu hekim 'un onu tedavi edebileceğini söylerek, Filoktetes'i savaşa katılmaya ikna etmeye çalışır ama başaramaz. En sonunda Herakles sahneye çıkar ve Filoktetes'e savaşa katılmasının Zeus'un buyruğu olduğunu söyler. Böylece hem iyileşecek hem de Paris'i öldürerek şana kavuşacaktır. Filoktetes böylece inadından döner ve Truva'ya gitmek üzere hepsi sahneden çıkar.
Mitolojik Gelenek
Mitolojik geleneğe göre, Filoktetes, Khyrse Adası'na daha önce Argonotlarla birlikte gitmiş olmasına rağmen oyunda ilk kez gittiği söylenir. Ayrıca geleneğe onu bir yılanın sokmasının sebebi, aşk yaşayıp terk ettiği nympha Khyrse'nin intikam almasıdır. Ancak oyunda bundan bahsedilmez, yılanın sokması Filoktetes'in kaderidir.
Filoktetes'i Truva'ya getiren Euripides'in oyununda Odysseus ile Diomedes, Aeschylus'un oyununda sadece Odysseus'tur. Sofokles ise Odysseus ile Neoptolemos'un onu geri getirdiğini anlatır.
Oyundan öğrendiğimiz mitolojik bilgiler
Oyun esnasında, Filoktetes Odysseus için "Laertes'in başına kalan Sispyhos dölü" olarak bahsedir. Odysseus'un hilelerinin sebebini Sisyphos'un oğlu olmasına bağlar. Filoktetes, Truva'ya götürülmek istendiğinde, Sisyphos Hades'ten gelirse bunu yapacağını söyler.
I.Stasimon'da koro Zeus, İksion Hera'ya sarkıntılık etti diye onu hızla dönen çembere bağlandığını anlatır.
Oyunda Odysseus'un Truva Savaşı'na istemeyerek katıldığı iki kere anılır. Birincisinde Odysseus kendisi söyler. İkincisinde ise Filoktetes, Odysseus gibi zorunluluktan değil, isteyerek savaşa katıldığını anlatır.
Filoktetes'in yarası kötü koktuğu için temizlik gerektiren ayinleri yapamadıklarını ileri sürerek onu terk ettiklerinden bahsedilir.
Oyun esnasında, Patraklos, Nestor, , Diomedes, Teukros, Aias, Theseus'un oğulları, ve Lykomedes'in adı geçmektedir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Filoktetes Sofokles in yazdigi ve gunumuze ulasan yedi oyundan biridir Euripides ve Aeschylus da Filoktetes isimli oyun yazmislardir ancak bu oyunlar gunumuze ulasmamistir Odysseus ve Neoptolemos Filoktetes ten Herkul un oklarini alirken 1800 Francois Xavier Fabre Filoktetes oyunu Peleponez Savasi esnasinda yazilmistir ve ilk kez M O 409 yilinda esnasinda sergilenmistir ve birincilik kazanmistir Oyun Truva Savasi ni konu almaktadir Kronolojik olarak Ilyada nin biraz ilerisinde Truva Ati nin gerceklesmesinden once bir zamanda yer alir Oyunda bir adet bir adet parados uc adet epeisodion uc adet stasimon ve eksodos mevcuttur Ayrica deus ex machina yontemi kullanilmistir Yani kurgu karmasiklastigi icin sahneye en sonunda makinalar ile bir tanri indirilerek oyun sonuca baglanir Bu oyunun sonunda Herakles sahneye cikar Tragedyalarda koronun dramatik karakterlerden biri ile okudugu agit turu olan kommos yontemi icermektedir Karakterler Oyunda Ithake Krali Odysseus Sykros Adasi ndan Akhilleus un oglu Neoptolemos Meliboia krali Poias in oglu Filoktetes Neoptolemos un tayfalarindan olusan Koro ve Herakles yer almaktadir Neoptolemos iyi kalpli ve dogruluktan sasmak istemeyen bir karakterdir Odysseus ise zafer icin her seyi yapabilen iyi kotu ayrimi olmayan biridir Filoktetes ise toplum tarafindan dislanmis bireyleri temsil etmektedir Ozet Yarali Filoktetes 1775 Filoktetes kahraman Herakles in hedefini sasmayan oklarina ve yayina sahiptir Truva Savasi icin Akha ordusu ile yola yedi gemisi ile cikmistir Savasa katilan bircok komutanin aksine gonullu savasa girmistir Ancak Truva yolundayken ndaki tapinakta sunaga cok yaklastigi icin bir yilan tarafindan isirilmistir Acisina dayanamadigi icin surekli feryat figan etmekte ve yarasindan da katlanamayacak kokular yayilmaktadir Bu yuzden Agamemnon Menelaos ve Odysseus onu hicbir yerlesim olmayan Lemnos Adasi na terk etmistir Ancak yillar sonra Akhilleus olmustur ve Truva hala alinamamistir Odysseus Priamos un oglu kahin Helenos u kacirmis ve ona nasil Truva yi alacaklarini sormustur Helenos da Akhilleus un oglu Neoptolemos u ve Herakles in hedef sasmayan oklarini getirmeden Truva yi fethedemeyeceklerini soylemistir Iste bu yuzden Odysseus Lemnos a geri donmustur Yaninda Neoptolemos da vardir Odysseus Neoptolemos a yalanlar soyleyerek Filoktetes in guvenini kazanmasini ve sonra da onun silahlarini almasi gerektigini tembihler Neoptolemos durust davranmak iste de Truva yi fethetmek icin Odysseus un sozunu dinler Boylece Filoktetes e savasa katildigini ama Agamemnon un Akhilleus un silahlarini Odysseus a vererek kendisini asagiladigini bu yuzden orduyu terk ettigini soyler Ortak dusmanlari oldugunu fark eden Filoktetes mutlu olur ve Neoptolemos u kendisini memleketine goturmesi icin ikna eder Boylece ona iyice guvenir ve siddetli bir agri yuzunden kendinden gecmek uzereyken silahlarini Neoptolemos a emanet eder Filoktetes kendine geldiginde Neoptolemos soyledigi yalanlar yuzunden pismandir ve olan biteni ona anlatir Boylece Filoktetes cocuga cok kizar Odysseus sahneye girerek silahlara el koyar Filoktetes adada bu oklar sayesinde hayatta kalmistir ve oklar giderse artik avlanamayacaktir Ayrica ona ihanet eden bu adamlarla bir daha savasmak istememektedir Bu yuzden surekli intihar etmeyi dusunur Tanrilarin ona boyle acilar cektirmesini sorgular Neoptolemos Odysseus un hilesine uydugu icin pismandir ve ondan ozur dileyerek silahlari Filoktetes e geri verir Neoptolemos Truva ya giderlerse Asklepios un oglu hekim un onu tedavi edebilecegini soylerek Filoktetes i savasa katilmaya ikna etmeye calisir ama basaramaz En sonunda Herakles sahneye cikar ve Filoktetes e savasa katilmasinin Zeus un buyrugu oldugunu soyler Boylece hem iyilesecek hem de Paris i oldurerek sana kavusacaktir Filoktetes boylece inadindan doner ve Truva ya gitmek uzere hepsi sahneden cikar Mitolojik Gelenek Mitolojik gelenege gore Filoktetes Khyrse Adasi na daha once Argonotlarla birlikte gitmis olmasina ragmen oyunda ilk kez gittigi soylenir Ayrica gelenege onu bir yilanin sokmasinin sebebi ask yasayip terk ettigi nympha Khyrse nin intikam almasidir Ancak oyunda bundan bahsedilmez yilanin sokmasi Filoktetes in kaderidir Filoktetes i Truva ya getiren Euripides in oyununda Odysseus ile Diomedes Aeschylus un oyununda sadece Odysseus tur Sofokles ise Odysseus ile Neoptolemos un onu geri getirdigini anlatir Oyundan ogrendigimiz mitolojik bilgiler Oyun esnasinda Filoktetes Odysseus icin Laertes in basina kalan Sispyhos dolu olarak bahsedir Odysseus un hilelerinin sebebini Sisyphos un oglu olmasina baglar Filoktetes Truva ya goturulmek istendiginde Sisyphos Hades ten gelirse bunu yapacagini soyler I Stasimon da koro Zeus Iksion Hera ya sarkintilik etti diye onu hizla donen cembere baglandigini anlatir Oyunda Odysseus un Truva Savasi na istemeyerek katildigi iki kere anilir Birincisinde Odysseus kendisi soyler Ikincisinde ise Filoktetes Odysseus gibi zorunluluktan degil isteyerek savasa katildigini anlatir Filoktetes in yarasi kotu koktugu icin temizlik gerektiren ayinleri yapamadiklarini ileri surerek onu terk ettiklerinden bahsedilir Oyun esnasinda Patraklos Nestor Diomedes Teukros Aias Theseus un ogullari ve Lykomedes in adi gecmektedir Kaynakca