Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fransız donanmasının Toulon'da batırılması (Fransızca: Opération Lila) II. Dünya Savaşı'ndaki Fransa Muharebesi sonucunda Nazi Almanyası'na yenilmiş olan Fransa'da kurulan kukla devlet olan Vichy Fransası'nın Almanya ve İtalya Silahlı Kuvvetleri tarafından 1942 yılı Kasım ayında işgal edilmesi harekâtı olan Anton Harekâtı sürerken donanmanın Almanların eline geçmesini engellemek üzere Fransız donanma komutanları ve öncülüğünde 27 Kasım 1942 tarihinde Toulon limanında yapılan sabotaj eylemidir. Sabotajın ardından Fransız donanmasının geriye kalan varlığı belirleyici bir faktör olmaktan çıkmıştır.
| Fransız donanmasının Toulon'da batırılması | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Vichy Fransasının işgali | |||||||
 Marseillaise batarken | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Fransa |  Nazi Almanyası | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| | Johannes Blaskowitz | ||||||
| Güçler | |||||||
| 164 parça zırhlı gemi | 4 harekât grubu | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 12 ölü ve 26 yaralı 77 gemi batırıldı 3 destroyer ve 4 denizaltı ele geçirildi | 1 yaralı | ||||||
Arka plan
Fransa Muharebesi'nin ardından imzalanan 22 Haziran 1940 Ateşkesi çerçevesinde fiilen Naziler tarafından işgal edilmeyen bölgede Vichy Fransası adlı kukla devlet kurulur. Fransa'nın idari olarak yönetimini kolaylaştırmak için kurulan bu mekanizma Müttefik Devletlerin Meşale Harekâtıyla Fransa'nın Kuzey Afrika'daki topraklarını işgal edince Hitler tarafından gereksiz görülür. Anton Harekâtıyla beraber Vichy rejiminin denetimindeki bölgeler Alman ve İtalyan birlikleri tarafından işgal edilir.
Donanmanın batırılması
11 Kasım 1942 günü başlayan Anton Harekâtı en üst düzeyde Başbakan Pierre Laval'in bilgisi dahilinde gerçekleştiriliyordu. Yapılan görüşmelerde Toulon limanının tahkim edilerek Vichy Fransası denetiminde kalması ve Müttefik Devletlere karşı savunulması üzerinde uzlaşmaya varılmıştı. Dönemin Kriegsmarine Büyük amirali Erich Raeder Fransız donanmasının Fransız subayların komutasında kalacağını ve üçüncü bir devletin eline geçmesine engel olunacağını düşünüyordu. Adolf Hitler ise donanmaya el konularak gemilerin İtalya'nın kullanımına verilmesini gizli olarak planlamıştı. 11 Kasım günü bu belirsizlikler içinde Toulon Limanı kuşatıldığı zaman Vichy Fransası Donanma Komutanı Amiraller Jean de Laborde ve André Marquis'ye emirlerini tebliğ etti. Buna göre yabancı silahlı kuvvetlerin donanma tesislerine girmesine kan dökmeksizin engel olunacak, benzer şekilde gemilere girişe müsaade edilmeyecek ve çözüm yolu aranacak, eğer bu görüşmelerde hiçbir şekilde sonuç alınamazsa gemiler batırılacaktır. Alınan ilk emirler gemilerin alabora edilmesi yönünde olsa da Fransız subaylar gemilerin sonradan kullanılmak üzere yüzdürülebilmesini kolaylaştırmak için dengeli şekilde batırılmalarını planladılar. 15 Kasım günü yapılan görüşmede Auphan, Laborde'ye gemilerle limandan ayrılarak Müttefiklere katılmasını söylese de Laborde yazılı emir olmadan böyle bir emre uymayacağını belirtti, Auphan da görevinden istifa ettiğini açıkladı.
Almanlarla yapılan anlaşma kapsamında gemilerin yakıt depolarının boş olması gerekiyordu. Ancak bazı gemi mürettebatının Kuzey Afrika'ya geçebilecek kadar yakıtı depolarda bulundurduğu bilinmektedir. Liman etrafındaki kıyı güvenliğinde ve uçaksavar bataryalarında Fransız askerler görev yaptığı için harekât sırasında gemilerin olası bir seyahatı için yeterli mürettebata sahip olmadığı bilinmektedir. Gemilerden bazıları (Jean de Vienne) tersane havuzunda bulunduğu için herhangi bir şekilde kaçması mümkün değildi.
Üsteki askerler ve Toulon kenti halkının düşünceleri karışıktı. Genelde Müttefiklere karşı olan yaklaşım, genel Alman karşıtı düşünce ve kentin İtalyanlar tarafından işgal edilmesi haberleriyle birleşince Charles de Gaulle komutasındaki Özgür Fransa hareketine destek artmaktaydı. Ancak komünistlerin belirleyici olduğu Fransız Direnişine karşı önlem almaktan da geri kalınmıyordu.
Genel olarak başarıyla tamamlanan işgalin ardından görüşmeler sürmekteydi. Ancak Almanlar artık duruma müdahale etmek istiyordu. 27 Kasım sabah 04:00 sularında başlatılan askerî harekâtla komuta merkezleri denetim altına alındı. Zayıflar bir direniş gösteren Fransız askerleri Alman ilerleyişini durduramasa da gemi komutanlarına gemileri imha etme emri iletilebildi. Casabianca denizaltısı Alman makinalı ateşine rağmen limandan çıkıp dalışa geçebildi ve Cezayir'e kaçabildi. Almanlar ilerlerken güçlüklerle karşılaşıp tankların gelmesini beklemek durumunda kalınca gemilerin su almalarının sağlanması ve patlayıcılarla batırılması işlemi kolaylaşmış oldu. Strasburg ve Foch zırhlılarının güvertesinde çatışma çıktı ve bir Fransız subay öldürüldü, beş denizci yaralandı. Alman tanklarına ateş eden deniz topları sayesinde Almanlar görüşme talep etmek durumunda kalınca değerli vakit kaybetmiş oldular ve sabotaj devam etti. Almanların başarısız harekâtı sonrasında çok sayıda Fransız zırhlısı batırıldı ve kullanılmaz hale geldi.
Sonrası
General Charles de Gaulle, donanmanın Cezayir'e kaçma emrini vermedikleri için Vichy Fransası amirallerini eleştirmiştir. Alman Genelkurmayı Fransız donanmasını elinden kaçırdığı için hayıflansa da Hitler, Fransız donanmasının ortadan kalktığı için harekâtın başarıya ulaştığını düşünmekteydi. 1943 yılında İtalya'da faşizmin sona ermesi sürecinde tüm İtalyan donanması eksiksiz bir şekilde Nazilerin elinden kaçacak ve de Gaulle'ün yapılması gerektiğini söylediğini yapmış olacaktır. Savaşın ardından İtalya elinde donanmasıyla çıkarken, Fransa tüm donanmasını sıfırdan inşa etmek durumunda kalmıştır.
Batırılan gemiler
| Savaş gemileri
Deniz uçağı gemisi
Uskunalar
| Destroyerler
| Kruvazörler
Torpido-botlar
| Hafif kruvazörler
Denizaltılar
|
Notlar
- ^ Bu görev ve 7. Panzer Tümenine bağlı motorize birlikler tarafından yerine getirilmiştir
Kaynakça
- ^ 27 Kasım 1942 tarihi itibarıyla Fransız donanmasındaki gemilerin durumu 24 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca) 29 Haziran 2021 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fransiz donanmasinin Toulon da batirilmasi Fransizca Operation Lila II Dunya Savasi ndaki Fransa Muharebesi sonucunda Nazi Almanyasi na yenilmis olan Fransa da kurulan kukla devlet olan Vichy Fransasi nin Almanya ve Italya Silahli Kuvvetleri tarafindan 1942 yili Kasim ayinda isgal edilmesi harekati olan Anton Harekati surerken donanmanin Almanlarin eline gecmesini engellemek uzere Fransiz donanma komutanlari ve onculugunde 27 Kasim 1942 tarihinde Toulon limaninda yapilan sabotaj eylemidir Sabotajin ardindan Fransiz donanmasinin geriye kalan varligi belirleyici bir faktor olmaktan cikmistir Fransiz donanmasinin Toulon da batirilmasiVichy Fransasinin isgaliMarseillaise batarkenTarih27 Kasim 1942BolgeToulon FransaSonucNaziler Vichy Fransasi donanmasini ele geciremezTaraflar Fransa Nazi AlmanyasiKomutanlar ve liderlerJohannes BlaskowitzGucler164 parca zirhli gemi4 harekat grubuKayiplar12 olu ve 26 yarali 77 gemi batirildi 3 destroyer ve 4 denizalti ele gecirildi1 yaraliArka planFransa Muharebesi nin ardindan imzalanan 22 Haziran 1940 Ateskesi cercevesinde fiilen Naziler tarafindan isgal edilmeyen bolgede Vichy Fransasi adli kukla devlet kurulur Fransa nin idari olarak yonetimini kolaylastirmak icin kurulan bu mekanizma Muttefik Devletlerin Mesale Harekatiyla Fransa nin Kuzey Afrika daki topraklarini isgal edince Hitler tarafindan gereksiz gorulur Anton Harekatiyla beraber Vichy rejiminin denetimindeki bolgeler Alman ve Italyan birlikleri tarafindan isgal edilir Donanmanin batirilmasiToulon Limanindaki gemilerin konumlari28 Kasim sabahi Toulon Limani Soldan saga Strasburg Colbert Algerie ve Marseillaise 11 Kasim 1942 gunu baslayan Anton Harekati en ust duzeyde Basbakan Pierre Laval in bilgisi dahilinde gerceklestiriliyordu Yapilan gorusmelerde Toulon limaninin tahkim edilerek Vichy Fransasi denetiminde kalmasi ve Muttefik Devletlere karsi savunulmasi uzerinde uzlasmaya varilmisti Donemin Kriegsmarine Buyuk amirali Erich Raeder Fransiz donanmasinin Fransiz subaylarin komutasinda kalacagini ve ucuncu bir devletin eline gecmesine engel olunacagini dusunuyordu Adolf Hitler ise donanmaya el konularak gemilerin Italya nin kullanimina verilmesini gizli olarak planlamisti 11 Kasim gunu bu belirsizlikler icinde Toulon Limani kusatildigi zaman Vichy Fransasi Donanma Komutani Amiraller Jean de Laborde ve Andre Marquis ye emirlerini teblig etti Buna gore yabanci silahli kuvvetlerin donanma tesislerine girmesine kan dokmeksizin engel olunacak benzer sekilde gemilere girise musaade edilmeyecek ve cozum yolu aranacak eger bu gorusmelerde hicbir sekilde sonuc alinamazsa gemiler batirilacaktir Alinan ilk emirler gemilerin alabora edilmesi yonunde olsa da Fransiz subaylar gemilerin sonradan kullanilmak uzere yuzdurulebilmesini kolaylastirmak icin dengeli sekilde batirilmalarini planladilar 15 Kasim gunu yapilan gorusmede Auphan Laborde ye gemilerle limandan ayrilarak Muttefiklere katilmasini soylese de Laborde yazili emir olmadan boyle bir emre uymayacagini belirtti Auphan da gorevinden istifa ettigini acikladi Almanlarla yapilan anlasma kapsaminda gemilerin yakit depolarinin bos olmasi gerekiyordu Ancak bazi gemi murettebatinin Kuzey Afrika ya gecebilecek kadar yakiti depolarda bulundurdugu bilinmektedir Liman etrafindaki kiyi guvenliginde ve ucaksavar bataryalarinda Fransiz askerler gorev yaptigi icin harekat sirasinda gemilerin olasi bir seyahati icin yeterli murettebata sahip olmadigi bilinmektedir Gemilerden bazilari Jean de Vienne tersane havuzunda bulundugu icin herhangi bir sekilde kacmasi mumkun degildi Usteki askerler ve Toulon kenti halkinin dusunceleri karisikti Genelde Muttefiklere karsi olan yaklasim genel Alman karsiti dusunce ve kentin Italyanlar tarafindan isgal edilmesi haberleriyle birlesince Charles de Gaulle komutasindaki Ozgur Fransa hareketine destek artmaktaydi Ancak komunistlerin belirleyici oldugu Fransiz Direnisine karsi onlem almaktan da geri kalinmiyordu Genel olarak basariyla tamamlanan isgalin ardindan gorusmeler surmekteydi Ancak Almanlar artik duruma mudahale etmek istiyordu 27 Kasim sabah 04 00 sularinda baslatilan askeri harekatla komuta merkezleri denetim altina alindi Zayiflar bir direnis gosteren Fransiz askerleri Alman ilerleyisini durduramasa da gemi komutanlarina gemileri imha etme emri iletilebildi Casabianca denizaltisi Alman makinali atesine ragmen limandan cikip dalisa gecebildi ve Cezayir e kacabildi Almanlar ilerlerken gucluklerle karsilasip tanklarin gelmesini beklemek durumunda kalinca gemilerin su almalarinin saglanmasi ve patlayicilarla batirilmasi islemi kolaylasmis oldu Strasburg ve Foch zirhlilarinin guvertesinde catisma cikti ve bir Fransiz subay olduruldu bes denizci yaralandi Alman tanklarina ates eden deniz toplari sayesinde Almanlar gorusme talep etmek durumunda kalinca degerli vakit kaybetmis oldular ve sabotaj devam etti Almanlarin basarisiz harekati sonrasinda cok sayida Fransiz zirhlisi batirildi ve kullanilmaz hale geldi SonrasiGeneral Charles de Gaulle donanmanin Cezayir e kacma emrini vermedikleri icin Vichy Fransasi amirallerini elestirmistir Alman Genelkurmayi Fransiz donanmasini elinden kacirdigi icin hayiflansa da Hitler Fransiz donanmasinin ortadan kalktigi icin harekatin basariya ulastigini dusunmekteydi 1943 yilinda Italya da fasizmin sona ermesi surecinde tum Italyan donanmasi eksiksiz bir sekilde Nazilerin elinden kacacak ve de Gaulle un yapilmasi gerektigini soyledigini yapmis olacaktir Savasin ardindan Italya elinde donanmasiyla cikarken Fransa tum donanmasini sifirdan insa etmek durumunda kalmistir Batirilan gemilerSavas gemileri Strasbourg Amiral gemisi Dunkerque Provence Deniz ucagi gemisi Commandant Teste Uskunalar Epargne D Iberville Chamois Yser Impetueuse Curieuse Granit Dedaigneuse Destroyerler Cassard Aigle Gerfaut Lion Lynx L Indomptable Mogador Panthere Tigre Kersaint Tartu Valmy Vauban Vauquelin Vautour Verdun Guepard Le Hardi Kruvazorler Dupleix Foch Algerie Colbert Torpido botlar Casque Bordelais Le Flibustier Bayonnaise Fleuret Trombe Siroco Poursuivante Le Mars Palme Cyclone Mameluk Hafif kruvazorler Marseillaise Jean de Vienne La Galissonniere Denizaltilar Redoutable Eurydice Diamant Thetis Sirene Venus Vengeur Naiade Pascal Espoir Acheron Fresnel Caiman Henri Poincare GalateeNotlar Bu gorev 2 SS Panzer Tumeni Das Reich ve 7 Panzer Tumenine bagli motorize birlikler tarafindan yerine getirilmistirKaynakca 27 Kasim 1942 tarihi itibariyla Fransiz donanmasindaki gemilerin durumu 24 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca 29 Haziran 2021 tarihinde erisilmistir