Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fransa-Türkiye ilişkileri, Fransa Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti'nin süregelen uluslararası politikaları içerir.
 | |
 Fransa |  Türkiye |
|---|---|
| Diplomatik Misyon | |
| Fransa'nın Ankara Büyükelçiliği | Türkiye'nin Paris Büyükelçiliği |
| Temsilcilik | |
| Büyükelçi Charles Fries | Büyükelçi Ali Onaner |
İlişkilerin tarihçesi
Fransa ve Türkiye'nin ilişkilerinin tarihi 16. yüzyıl başlarına kadar uzanmaktadır. Şarlken'in Fransa Kralı Fransuva'yı esir alması sonucunda Fransuva'nın annesinin Osmanlı'dan yardım istemesiyle diplomatik ilişkiler başlamıştır. Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman ile Fransuva 1535 yılında Batı Avrupa'nın en güçlü imparatorluğu olan İspanya'ya karşı işbirliğine girdiler (Fransa-Osmanlı ittifakı). III. Selim dönemine kadar Osmanlı padişahları ile Fransa kralları arasındaki dostluk ilişkileri devam etti. Hatta III. Selim daha tahta çıkmadan 1786-1789 yılları arasında son Fransa kralı XVI. Louis ile mektuplaşmaktaydı. Ancak Fransız Devriminden sonra işbaşına geçen Napolyon Bonapart'ın Mısır üzerindeki emelleri Fransa'nın Osmanlı Devleti'yle olan ilişkilerinin bozulmasına yol açtı. Fransızlar Mısır'ı ele geçirmeyi başaramayarak Osmanlı Devleti'yle El-Ariş Antlaşması'nı (1801) imzaladılar.
Bu antlaşmadan sonra Osmanlılarla Fransızların arası tekrar düzeldi. Napolyon Savaşları sırasında Osmanlı Devleti, İngiliz ve Ruslara karşı Fransızların yanında yer aldı. Fransız Devrimi'nden sonra diğer etnik gruplar gibi Türkler de milliyetçilik anlayışlarını Osmanlı'nın klasik millet anlayışından ırk temelli anlayışa doğru çevirdiler. 19. yüzyıl boyunca Osmanlı aydınının laikleşmesi sürecinde de Fransa önemli bir ilham kaynağı oldu. Osmanlı Devleti siyasi gelenekler açısından da Fransa'nın devrim, terör ve sonrası döneminden fazlasıyla etkilendi.
I. Dünya Savaşı'nda iki taraf farklı cephelerde savaştı. Osmanlı İmparatorluğu'nun yenilmesiyle birlikte Anadolu'yu işgal eden ülkelerden biri oldu. O ana kadar azınlıkları çıkarları doğrultusunda destekleyen Paris, bundan sonra bu siyasetini gizleme gereği dahi duymayacaktı. Özellikle Kilikya ve Güneydoğu bölgelerinde Ermeni destekçilerinin katliamlar yapmasına da göz yuman Fransa'nın bu tavrı Anadolu topraklarında kan davalarına yol açmıştır.
Savaşın ardından Fransa ile İngiltere anlaşmazlıklar yaşamaya başladı. İngiltere, Yunan ordusu üstünden Anadolu'da savaşın içindeyken Fransa direkt olarak Anadolu'da savaşıyordu. Anadolu Hareketi'nin güçlenmesi Fransa hazinesine olumsuz etki ediyordu. Ülke içerisinde de savaş karşıtı bir kamuoyu oluşmuştu. Fransa kayıp verdikçe Anadolu'daki savaşın devam ettirilme amacı Fransa halkı tarafından sorgulanıyordu. Sakarya Meydan Muharebesi sonrası silahlı mücadelenin çözüme ulaşmayacağını fark eden Fransa hükûmeti, Henry Franklin-Bouillon'u anlaşma yapmak üzere görevlendirdi ve taraflar arasında 20 Ekim 1921'de ilk maddesi "Taraflar aralarındaki savaş durumunun sona ereceğini açıklarlar." olan Ankara Antlaşması imzalandı. Bu anlaşmayla birlikte Fransa, Ankara'yı tanıyan ilk Batılı ülke oldu ve Anadolu'dan çekildi. Ayrıca anlaşmanın 7. maddesi ("İskenderun bölgesi için özel bir yönetim rejimi kurulacaktır. Bu bölgenin Türk soyundan gelen halkı, kültürlerinin gelişmesi için her türlü kolaylıktan yararlanacaktır. Türk dili orada resmi bir niteliğe sahip olacaktır") sonraki yıllarda Hatay'ın Türkiye'ye katılması konusunda temel olmuştur.
Günümüzdeki ilişkiler
Son dönemde ise Fransa Meclisinin 2001 yılında Ermeni iddialarını 'soykırım' olarak kabul etmesi ilişkileri son derece germiştir. Buna ek olarak Fransa Meclisi 12 Ekim 2006 tarihinde, "Ermeni soykırımının inkârının suç sayılması"nı ve ihlal edenlere 1 yıl hapis ve 45.000 Euro para cezası verilmesini öngören yasa teklifini kabul etmiştir. Türkiye bu olayı sert bir dille kınamış ve bazı yaptırımlar uygulayacağını açıklamıştır. Resmi düzeyde olmasa da sivil toplum kuruluşları ekonomik boykot kararı almışlardır.
Fransa, Almanya ile beraber Türkiye'nin AB üyeliğine karşı çıkan başlıca üyelerden biridir.
2009 yılında Fransa'da Türkiye yılı olarak ilan edildi. Etkinlikler her ne kadar kısıtlansa da Türkiye, Fransa'da bir miktar kendini tanıtma şansı buldu. Ünlü Eyfel kulesinin kırmızı beyaz ışıklarla aydınlatıldığı geceler oldu.
2011 yılında Fransa Parlamentosu 1915 Ermeni soykırım inkârını suç sayacak yasa teklifini meclise sunmuş ve kabul edilmiştir. Bunun üzerine Türkiye-Fransa ilişkileri iyice gerilmiş, Türkiye Paris büyükelçisini Ankara'ya geri çağırmıştır. Tasarının Fransa Senatosu'nda da kabul edilmesi üzerine Türkiye, Fransa'ya karşı yaptırım kararı aldı. Fakat bazı Fransız senatörler bu tasarıyı Fransa Anayasa Mahkemesi'ne götürdü. Tasarı Fransa'daki ifade özgürlüğünü ihlal ettiği gerekçesiyle mahkeme tarafından iptal edildi.
2012 yılında Fransa'da yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimini Türkiye karşıtı Nicolas Sarkozy'nin kaybetmesi ve yerine Türkiye'ye karşı daha ılımlı Sosyalist aday François Hollande'ın seçilmesiyle iki ülke arası ilişkilerde iyileşme görülmektedir.
2018 yılı başlarında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Paris ziyareti ile Türkiye ile Fransa ve İtalya arasında savunma sanayinde Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi anlaşması imzalanıp ilişkiler büyük ölçüde ilerlemiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ The Capitulations and the Ottoman Legal System, Qadis Consuls and Beraths in the 18th Century (2005), ISSN 1384–1130, ISBN 90 04 14035, s.90
- ^ Oran, Baskın (2010). Turkish foreign policy, 1919-2006 : facts and analyses with documents. Salt Lake City: University of Utah Press. ss. 83 - 84- 85. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fransa Turkiye iliskileri Fransa Cumhuriyeti ile Turkiye Cumhuriyeti nin suregelen uluslararasi politikalari icerir Fransa Turkiye iliskileriFransa TurkiyeDiplomatik MisyonFransa nin Ankara BuyukelciligiTurkiye nin Paris BuyukelciligiTemsilcilikBuyukelci Charles FriesBuyukelci Ali OnanerIliskilerin tarihcesi18 yuzyilin sonunda Osmanli Devleti nde Fransiz tuccarlar en cok berat is belgesi alan yabanci sayisini olusturuyordu Fransa ve Turkiye nin iliskilerinin tarihi 16 yuzyil baslarina kadar uzanmaktadir Sarlken in Fransa Krali Fransuva yi esir almasi sonucunda Fransuva nin annesinin Osmanli dan yardim istemesiyle diplomatik iliskiler baslamistir Osmanli padisahi Kanuni Sultan Suleyman ile Fransuva 1535 yilinda Bati Avrupa nin en guclu imparatorlugu olan Ispanya ya karsi isbirligine girdiler Fransa Osmanli ittifaki III Selim donemine kadar Osmanli padisahlari ile Fransa krallari arasindaki dostluk iliskileri devam etti Hatta III Selim daha tahta cikmadan 1786 1789 yillari arasinda son Fransa krali XVI Louis ile mektuplasmaktaydi Ancak Fransiz Devriminden sonra isbasina gecen Napolyon Bonapart in Misir uzerindeki emelleri Fransa nin Osmanli Devleti yle olan iliskilerinin bozulmasina yol acti Fransizlar Misir i ele gecirmeyi basaramayarak Osmanli Devleti yle El Aris Antlasmasi ni 1801 imzaladilar Bu antlasmadan sonra Osmanlilarla Fransizlarin arasi tekrar duzeldi Napolyon Savaslari sirasinda Osmanli Devleti Ingiliz ve Ruslara karsi Fransizlarin yaninda yer aldi Fransiz Devrimi nden sonra diger etnik gruplar gibi Turkler de milliyetcilik anlayislarini Osmanli nin klasik millet anlayisindan irk temelli anlayisa dogru cevirdiler 19 yuzyil boyunca Osmanli aydininin laiklesmesi surecinde de Fransa onemli bir ilham kaynagi oldu Osmanli Devleti siyasi gelenekler acisindan da Fransa nin devrim teror ve sonrasi doneminden fazlasiyla etkilendi I Dunya Savasi nda iki taraf farkli cephelerde savasti Osmanli Imparatorlugu nun yenilmesiyle birlikte Anadolu yu isgal eden ulkelerden biri oldu O ana kadar azinliklari cikarlari dogrultusunda destekleyen Paris bundan sonra bu siyasetini gizleme geregi dahi duymayacakti Ozellikle Kilikya ve Guneydogu bolgelerinde Ermeni destekcilerinin katliamlar yapmasina da goz yuman Fransa nin bu tavri Anadolu topraklarinda kan davalarina yol acmistir Savasin ardindan Fransa ile Ingiltere anlasmazliklar yasamaya basladi Ingiltere Yunan ordusu ustunden Anadolu da savasin icindeyken Fransa direkt olarak Anadolu da savasiyordu Anadolu Hareketi nin guclenmesi Fransa hazinesine olumsuz etki ediyordu Ulke icerisinde de savas karsiti bir kamuoyu olusmustu Fransa kayip verdikce Anadolu daki savasin devam ettirilme amaci Fransa halki tarafindan sorgulaniyordu Sakarya Meydan Muharebesi sonrasi silahli mucadelenin cozume ulasmayacagini fark eden Fransa hukumeti Henry Franklin Bouillon u anlasma yapmak uzere gorevlendirdi ve taraflar arasinda 20 Ekim 1921 de ilk maddesi Taraflar aralarindaki savas durumunun sona erecegini aciklarlar olan Ankara Antlasmasi imzalandi Bu anlasmayla birlikte Fransa Ankara yi taniyan ilk Batili ulke oldu ve Anadolu dan cekildi Ayrica anlasmanin 7 maddesi Iskenderun bolgesi icin ozel bir yonetim rejimi kurulacaktir Bu bolgenin Turk soyundan gelen halki kulturlerinin gelismesi icin her turlu kolayliktan yararlanacaktir Turk dili orada resmi bir nitelige sahip olacaktir sonraki yillarda Hatay in Turkiye ye katilmasi konusunda temel olmustur Gunumuzdeki iliskilerSon donemde ise Fransa Meclisinin 2001 yilinda Ermeni iddialarini soykirim olarak kabul etmesi iliskileri son derece germistir Buna ek olarak Fransa Meclisi 12 Ekim 2006 tarihinde Ermeni soykiriminin inkarinin suc sayilmasi ni ve ihlal edenlere 1 yil hapis ve 45 000 Euro para cezasi verilmesini ongoren yasa teklifini kabul etmistir Turkiye bu olayi sert bir dille kinamis ve bazi yaptirimlar uygulayacagini aciklamistir Resmi duzeyde olmasa da sivil toplum kuruluslari ekonomik boykot karari almislardir Fransa Almanya ile beraber Turkiye nin AB uyeligine karsi cikan baslica uyelerden biridir 2009 yilinda Fransa da Turkiye yili olarak ilan edildi Etkinlikler her ne kadar kisitlansa da Turkiye Fransa da bir miktar kendini tanitma sansi buldu Unlu Eyfel kulesinin kirmizi beyaz isiklarla aydinlatildigi geceler oldu 2011 yilinda Fransa Parlamentosu 1915 Ermeni soykirim inkarini suc sayacak yasa teklifini meclise sunmus ve kabul edilmistir Bunun uzerine Turkiye Fransa iliskileri iyice gerilmis Turkiye Paris buyukelcisini Ankara ya geri cagirmistir Tasarinin Fransa Senatosu nda da kabul edilmesi uzerine Turkiye Fransa ya karsi yaptirim karari aldi Fakat bazi Fransiz senatorler bu tasariyi Fransa Anayasa Mahkemesi ne goturdu Tasari Fransa daki ifade ozgurlugunu ihlal ettigi gerekcesiyle mahkeme tarafindan iptal edildi 2012 yilinda Fransa da yapilan Cumhurbaskanligi secimini Turkiye karsiti Nicolas Sarkozy nin kaybetmesi ve yerine Turkiye ye karsi daha ilimli Sosyalist aday Francois Hollande in secilmesiyle iki ulke arasi iliskilerde iyilesme gorulmektedir 2018 yili baslarinda Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan in Paris ziyareti ile Turkiye ile Fransa ve Italya arasinda savunma sanayinde Uzun Menzilli Bolge Hava ve Fuze Savunma Sistemi anlasmasi imzalanip iliskiler buyuk olcude ilerlemistir Ayrica bakinizTurk Kurtulus Savasi Turk Kurtulus Savasi Guney CephesiKaynakca The Capitulations and the Ottoman Legal System Qadis Consuls and Beraths in the 18th Century 2005 ISSN 1384 1130 ISBN 90 04 14035 s 90 Oran Baskin 2010 Turkish foreign policy 1919 2006 facts and analyses with documents Salt Lake City University of Utah Press ss 83 84 85 ISBN 9780874809046