Doom metal, genellikle karamsar ve hüzünlü duygu uyandırmayı amaçlayan, yavaş tempolu heavy metal türü. 1980’lerde ortaya çıkan türün en belirgin özelliği, diğer metal türlerine kıyasla daha yavaş tempoya sahip olmasıdır. Türdeki genel tempo 60-90 bpm'dir. Karanlık, hüzünlü bir hava yaratmayı amaçlar ve karamsar temalıdır.
Doom metal | |
---|---|
Müzikal kökenleri | Heavy metal |
Kültürel kökenleri | ABD ve Kuzey Avrupa'da 1980'lerin ortaları |
Önemli çalgılar | Vokal - Gitar - Bas - Bateri - Klavye |
Popülerlik | Kuzey Avrupa ve ABD'deki küçük dinleyici kitleleri dışında popüler değil |
Karışım tarzları | |
Sludge metal, Death/Doom, Black/Doom, Drone doom | |
Bölgesel tarzlar | |
ABD, Finlandiya, İsveç | |
Tarihsel gelişimi
Temelleri – 1970'lerin başı
ve Candlemass süregelen heavy metali yavaşlatarak ve şarkı sözlerinde, o zamanlar heavy metale yabancı bir kavram olan karamsarlığı kullanarak türe öncülük eden gruplardır. İlk zamanlar adı konmayan bu tarz 1980’lerin başında doom metal olarak adlandırılmaya başlayacaktır.
Gelişimi – 1980'ler
1970'lerin sonundan 1980'lerin ortalarına kadar geçen sürede , , Candlemass, Pentagram ve gibi gruplar doom metalin ayrı bir tür olarak ortaya çıkmasını sağladılar. Doom metalin göze batan bu ilk gelişimi sırasında metal müzik, daha çok thrash metal ve speed metal gibi akımların etkisindeydi. Doom metal gibi yavaş ve karamsar müzik 1980'lerdeki heavy metale yabancı kavramlardı, dolayısıyla doom metal, her ne kadar kendine ait önemli bir yeraltı popülaritesi yarattıysa da, metal müzik dinleyicileri arasında pek dikkat çekmedi.
Çeşitlenmesi – 1990'lar
Diğer heavy metal türleri kadar popüler olmasa da, doom metal, dinleyici ve icracı kitlesini giderek geliştirdi. Cathedral’in adlı albümünün öncülüğünde , , , , , , , gibi gruplar doom metale bugünkü genel şeklini verdiler.
1980’lerin sonuna doğru doom metal farklı türlerden etkilenmeye, farklı türleri etkilemeye ve bunlarla birleşmeye başladı. Bunlardan ilki, bazı death metal gruplarının müziklerini yavaşlatması, bazılarının ise süregelen doom metale death metal öğeleri eklemesiyle ortaya çıkan death/doom metaldir. 1990’larla birlikte, aşırı yavaşlatılmış minimalist türler funeral doom ve drone doom ortaya çıktı. Aynı yıllarda ortaya çıkan sludge doom, içerdiği hardcore ve punk özellikleriyle dikkat çeker. Stoner metalin (aslında temeli stoner rocktır ve ortaya çıkışı çok daha gerilere gider) konumuysa doom metal içinde tartışmalıdır; doom metalin amacı hüzünlü bir hava inşa etmekken, stoner metal aksine insanı iyi hissettirmeyi amaçlar.
Doom metal etkili en farklılaşmış tür olan gothic metal, gotik müzikte kullanılan gamlara sadıktır, klasik doom öğelerine bolca kadın vokal, klavye ve keman katılmıştır. Şarkı sözleri ise insan ilişkilerini ve insan aşkını işler. Oysa doom metal insan ilişkileriyle ve romantizmle ilgilenmez; yalnızlık ve insanın iç dünyası üzerine kuruludur. Bu yönünün yanı sıra doom metalden görece hızlı bir temposu olduğundan, gothic metal bir doom metal türü değil, çıkış noktası doom metal olan ayrı bir tür olarak kabul edilir.
Müzikal özellikleri
Türün temel öğeleri, diğer metal türlerinde olduğu gibi erkek vokal, elektro gitar, bas gitar ve bateridir. Keman, klavye, kadın vokal kullanan gruplar da vardır. Gitarlar, standart mi akordundan daha aşağı çekilerek akort edilir. Gitar sesleri çok öndedir. Türün en belirgin özelliği yavaş temposudur. Gitar ve davullar oldukça yavaş bir tempoda çalınsa da bazı gruplar, şarkılarında hızlı bölümler de bulundurur. Genellikle kullanıldığı death/doom ve funeral doom dışında temiz vokaller kullanılır. Tür hüzünlü ve karamsar bir müzik üzerine yoğunlaşır. Şarkı sözlerinde yalnızlık, ölüm, hoşnutsuzluk, umutsuzluk, ızdırap, yaşamın anlamsızlığı gibi konular işlenir.
Alt ve melez türleri
Black doom
Blackened doom metal, suicidal black metal veya depressive black metal olarak da bilinir. Doom metalin black metal ile sentez türüdür. Black metal özelliği olan tremolo yavaşlatılır ve doom metalin karakteristiği yavaş tempo ile birleştirilir. Gitarlar aşırı distorsiyonlanmıştır. Vokal olarak genellikle tiz çığlıklar kullanılır. Black metaldekinin aksine şarkı sözlerinde sık kullanılan konular depresyon ve hiççiliktir. Türün öncüsü Bethlehem’dır. Önemli blackened doom grupları; Forgotten Tomb, Xasthur ve Nortt.
Drone doom
Drone metal olarak da bilinen bu tür, metal türleri arasında en minimalist harekettir. Genel şekliyle bir veya gamın sürekli tekrarlarından oluşur. Noise ve ambient müzik öğeleri taşır. En öne çıkan enstrümanlar elektro gitar ve bas gitardır. Vokaller türün vazgeçilmez öğesi değildir, kullanıldığında ise ıztırap veya korku içinde bir insanın feryadını andırır. Karanlık ve ürkütücü bir hava yaratmayı amaçlar. Parçaların süresi oldukça uzundur. 10 ila 30 dakikalık bu parçalarda aynı ve vokaller sürekli olarak tekrarlanır. Parça boyunca temel alınmış öğeler değişmez. Davul genellikle kullanılmaz zira tür bir ritm duygusu vermekten uzaktır. Drone doom, oldukça az dinleyeni olan bir türdür. Türün önemli temsilcileri , ve ’tir.
Death/doom
Klasik doom metalin death metal öğeleriyle birleşmesi sonucu ortaya çıkan bir türdür. Brutal/growling vokaller ve death metal rifleme sistemleri kullanılan hızlı parça bölümleri death/doom’un en genel özellikleridir. ve tür için örneklerdir.
Funeral doom
Funeral doom, doom metali heavy metalden ayıran özelliklerin aşırılaşmış şeklini taşır. Müziğin temposu daha da yavaşlar; funeral doomun genel temposu 30 ila 60 bmp’dir. Gitarlar, standart gitar akordundan çok aşağılara çekilerek akort edilir. Growling vokal temel insan sesi olsa da temiz vokallere de rastlanır. Genel doom metal enstrümanları dışında klavye de sıklıkla ve yoğun şekilde kullanılır. Davullar minimalizmi amaçlasa da Mournful Congregation ve gibi progresif gruplarda davul görece teknik bir hal alır. Parça süreleri çok uzundur. Genel olarak 10–20 dakika süren bu parçalarda aynı gitar ve bateri riflerinin sürekli tekrarları kullanılır. Bazı gruplarda şarkılara ambient müzik öğeleri eşlik eder. Parçalarda iç karartıcı, hüzünlü, rahatsız edici bir atmosfer oluşturmak amaçlanır. Şarkı sözleri yaşamın anlamsızlığı, yaşamdan umudu kesmek, boşluğa düşmek gibi karamsar konular işler. Türün öncüleri Thergothon, Skepticism ve ’dır. Şu anki önemli temsilcileri ise , Mournful Congregation, Evoken, , Shape of Despair ve ’dir.
Gotik doom
Gothic doom, doom metale çok yabancı bir kavram olan romantizm üzerine kuruludur. Kullanılan gamlar ve şarkı sözleri romantiktir. Tipik doom metal enstrümanlarının yanı sıra yoğun şekilde klavye, keman ve kadın vokal kullanılır. Bu alttür gothic metal ile karıştırılmamalıdır. Gothic metal, ortaya çıkışında doom metalin etkileri olsa da, çoğu doom metal karakteristiğini taşımaz. Gothic doom metal ise doom metalin “romantik” ve daha melodik türevidir. Türün en önemli temsilcisi, My Dying Bride’dır. Funeral'ın son albümü From These Wounds, gothic doom için tipik bir örnektir.
Traditional doom metal
Trad doom, doom metalin ilk örneklerini tanımlayan bir kavramdır. , , Candlemass, Cathedral türün ilk ve ilham kaynağı gruplarıdır. Trad doom şu anda gibi gruplar tarafından devam ettiriliyor.
Sludge metal
Sludge doom, genel şekliyle hardcore’un yavaşlatılmış ve karamsarlık taşıyan şekli olarak tanımlanır. Şarkı sözleri klasik doomunkinden biraz daha farklıdır. Şarkıların işlediği temel konular acı, nefret ve hiççiliktir. , Eyehategod, ve önemli sludge doom gruplarıdır.
Stoner metal
Diğer doom metal alttürlerinin aksine stoner metal hüzünlü müzikten çok uzaktır. Aşırı düşürülmüş(downtuned) gitarlar ve bas tını üzerine kurulmuştur. Diğer doom metal türlerinde sıklıkla kullanılan minör skalalara yer verilmez. Doom metal ile tek ortak yanı yavaş temposudur. İcracı ve dinleyicileri arasında esrar kullanımının yaygın olup olmadığı tartışma konusu olsa da, tür esrar ile özdeşleşmiş bir türdür. Türün genel özellikleri (düşürülmüş gitarlar, yavaş rifler) esrarın verdiği etkilere benzetilir. Stoner metalin önemli temsilcileri; Electric Wizard, , , , 'dir
Folk doom
Diğer doom metal alttürlerinin aksine müzik daha yumuşak ve gotik doom gibi senfonik öğeler içerebilir. Klasik olarak gitar rifleri çok yavaştır ve bateri (genelde kullanılmaz) genelde düz bir ritimi takip eder. Folk öğelerini doom metal ile harmanlayarak ortaya çıkmıştır. Melodiler çok fazla hüzünlüdür. Elektro gitarın yanında klasik gitar da çok fazla kullanılır. Türde klavye kullanımı da görülür. Vokaller vazgeçilmez olmaksızın brutal vokalin yanında scream ve clean vokalde kullanılır. Vokallerde yer yer ağlamalar ve çığlıklar da görülür. Sözler ise klasik doom metal temalarını (özellikle acı temasını) işler. Önemli temsilcileri ; , Empyrium, 'dir. 'da bu türden sayılabilir.
Yanlış bilinenler
- Doom metal, yanlış bir şekilde, popüler bir tür olarak bilinir ve birçok popüler müzik grubunun müziği doom metal olarak tanımlanır. Doom metal, en eski heavy metal türü olmasına rağmen hiçbir zaman diğer heavy metal türleri kadar popüler olamamıştır. Hüzünlü müzik yapan her metal/rock grubunun türü yaygın olarak doom metal olarak adlandırılır ki bu yanlıştır. Doom metal olarak adlandırılabilmesi için müziğin, doom metalin üstte belirtilen diğer müzik karakteristiklerini de taşıması gerekir. Geniş dinleyici kitlelerine sahip Anathema, Katatonia ve Paradise Lost bu yanlış kanıya en tipik üç örnektir. Üç grup da kariyerlerine doom metal yaparak başlamasına rağmen, geniş kitleler tarafından dinlenen yeni dönemlerindeki müziklerinin doom metal ile “hüzünlü olmaları” dışında herhangi bir ortak yanı yoktur.
- Gothic metal grupları bazen doom metal dahilinde değerlendirilir ki “gothic doom” başlığında açıklandığı gibi bunlar ayrı türlerdir.
- Gothic doom dışındaki doom metal gruplarının hemen hemen hiçbiri müziklerinde flüt veya keman kullanmaz.
Dış bağlantılar
- Doom-metal.com 24 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Doom metal gruplarının listesi 9 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Doom metal genellikle karamsar ve huzunlu duygu uyandirmayi amaclayan yavas tempolu heavy metal turu 1980 lerde ortaya cikan turun en belirgin ozelligi diger metal turlerine kiyasla daha yavas tempoya sahip olmasidir Turdeki genel tempo 60 90 bpm dir Karanlik huzunlu bir hava yaratmayi amaclar ve karamsar temalidir Doom metalMuzikal kokenleriHeavy metalKulturel kokenleriABD ve Kuzey Avrupa da 1980 lerin ortalariOnemli calgilarVokal Gitar Bas Bateri KlavyePopulerlikKuzey Avrupa ve ABD deki kucuk dinleyici kitleleri disinda populer degilKarisim tarzlariSludge metal Death Doom Black Doom Drone doomBolgesel tarzlarABD Finlandiya IsvecTarihsel gelisimiTemelleri 1970 lerin basi ve Candlemass suregelen heavy metali yavaslatarak ve sarki sozlerinde o zamanlar heavy metale yabanci bir kavram olan karamsarligi kullanarak ture onculuk eden gruplardir Ilk zamanlar adi konmayan bu tarz 1980 lerin basinda doom metal olarak adlandirilmaya baslayacaktir Gelisimi 1980 ler 1970 lerin sonundan 1980 lerin ortalarina kadar gecen surede Candlemass Pentagram ve gibi gruplar doom metalin ayri bir tur olarak ortaya cikmasini sagladilar Doom metalin goze batan bu ilk gelisimi sirasinda metal muzik daha cok thrash metal ve speed metal gibi akimlarin etkisindeydi Doom metal gibi yavas ve karamsar muzik 1980 lerdeki heavy metale yabanci kavramlardi dolayisiyla doom metal her ne kadar kendine ait onemli bir yeralti popularitesi yarattiysa da metal muzik dinleyicileri arasinda pek dikkat cekmedi Cesitlenmesi 1990 lar Diger heavy metal turleri kadar populer olmasa da doom metal dinleyici ve icraci kitlesini giderek gelistirdi Cathedral in adli albumunun onculugunde gibi gruplar doom metale bugunku genel seklini verdiler 1980 lerin sonuna dogru doom metal farkli turlerden etkilenmeye farkli turleri etkilemeye ve bunlarla birlesmeye basladi Bunlardan ilki bazi death metal gruplarinin muziklerini yavaslatmasi bazilarinin ise suregelen doom metale death metal ogeleri eklemesiyle ortaya cikan death doom metaldir 1990 larla birlikte asiri yavaslatilmis minimalist turler funeral doom ve drone doom ortaya cikti Ayni yillarda ortaya cikan sludge doom icerdigi hardcore ve punk ozellikleriyle dikkat ceker Stoner metalin aslinda temeli stoner rocktir ve ortaya cikisi cok daha gerilere gider konumuysa doom metal icinde tartismalidir doom metalin amaci huzunlu bir hava insa etmekken stoner metal aksine insani iyi hissettirmeyi amaclar Doom metal etkili en farklilasmis tur olan gothic metal gotik muzikte kullanilan gamlara sadiktir klasik doom ogelerine bolca kadin vokal klavye ve keman katilmistir Sarki sozleri ise insan iliskilerini ve insan askini isler Oysa doom metal insan iliskileriyle ve romantizmle ilgilenmez yalnizlik ve insanin ic dunyasi uzerine kuruludur Bu yonunun yani sira doom metalden gorece hizli bir temposu oldugundan gothic metal bir doom metal turu degil cikis noktasi doom metal olan ayri bir tur olarak kabul edilir Muzikal ozellikleriTurun temel ogeleri diger metal turlerinde oldugu gibi erkek vokal elektro gitar bas gitar ve bateridir Keman klavye kadin vokal kullanan gruplar da vardir Gitarlar standart mi akordundan daha asagi cekilerek akort edilir Gitar sesleri cok ondedir Turun en belirgin ozelligi yavas temposudur Gitar ve davullar oldukca yavas bir tempoda calinsa da bazi gruplar sarkilarinda hizli bolumler de bulundurur Genellikle kullanildigi death doom ve funeral doom disinda temiz vokaller kullanilir Tur huzunlu ve karamsar bir muzik uzerine yogunlasir Sarki sozlerinde yalnizlik olum hosnutsuzluk umutsuzluk izdirap yasamin anlamsizligi gibi konular islenir Alt ve melez turleriBlack doom Blackened doom metal suicidal black metal veya depressive black metal olarak da bilinir Doom metalin black metal ile sentez turudur Black metal ozelligi olan tremolo yavaslatilir ve doom metalin karakteristigi yavas tempo ile birlestirilir Gitarlar asiri distorsiyonlanmistir Vokal olarak genellikle tiz cigliklar kullanilir Black metaldekinin aksine sarki sozlerinde sik kullanilan konular depresyon ve hicciliktir Turun oncusu Bethlehem dir Onemli blackened doom gruplari Forgotten Tomb Xasthur ve Nortt Drone doom Drone metal olarak da bilinen bu tur metal turleri arasinda en minimalist harekettir Genel sekliyle bir veya gamin surekli tekrarlarindan olusur Noise ve ambient muzik ogeleri tasir En one cikan enstrumanlar elektro gitar ve bas gitardir Vokaller turun vazgecilmez ogesi degildir kullanildiginda ise iztirap veya korku icinde bir insanin feryadini andirir Karanlik ve urkutucu bir hava yaratmayi amaclar Parcalarin suresi oldukca uzundur 10 ila 30 dakikalik bu parcalarda ayni ve vokaller surekli olarak tekrarlanir Parca boyunca temel alinmis ogeler degismez Davul genellikle kullanilmaz zira tur bir ritm duygusu vermekten uzaktir Drone doom oldukca az dinleyeni olan bir turdur Turun onemli temsilcileri ve tir Death doom Klasik doom metalin death metal ogeleriyle birlesmesi sonucu ortaya cikan bir turdur Brutal growling vokaller ve death metal rifleme sistemleri kullanilan hizli parca bolumleri death doom un en genel ozellikleridir ve tur icin orneklerdir Funeral doom Funeral doom doom metali heavy metalden ayiran ozelliklerin asirilasmis seklini tasir Muzigin temposu daha da yavaslar funeral doomun genel temposu 30 ila 60 bmp dir Gitarlar standart gitar akordundan cok asagilara cekilerek akort edilir Growling vokal temel insan sesi olsa da temiz vokallere de rastlanir Genel doom metal enstrumanlari disinda klavye de siklikla ve yogun sekilde kullanilir Davullar minimalizmi amaclasa da Mournful Congregation ve gibi progresif gruplarda davul gorece teknik bir hal alir Parca sureleri cok uzundur Genel olarak 10 20 dakika suren bu parcalarda ayni gitar ve bateri riflerinin surekli tekrarlari kullanilir Bazi gruplarda sarkilara ambient muzik ogeleri eslik eder Parcalarda ic karartici huzunlu rahatsiz edici bir atmosfer olusturmak amaclanir Sarki sozleri yasamin anlamsizligi yasamdan umudu kesmek bosluga dusmek gibi karamsar konular isler Turun onculeri Thergothon Skepticism ve dir Su anki onemli temsilcileri ise Mournful Congregation Evoken Shape of Despair ve dir En unlu doom metal gruplarindan My Dying Bride in vokalistiGotik doom Gothic doom doom metale cok yabanci bir kavram olan romantizm uzerine kuruludur Kullanilan gamlar ve sarki sozleri romantiktir Tipik doom metal enstrumanlarinin yani sira yogun sekilde klavye keman ve kadin vokal kullanilir Bu alttur gothic metal ile karistirilmamalidir Gothic metal ortaya cikisinda doom metalin etkileri olsa da cogu doom metal karakteristigini tasimaz Gothic doom metal ise doom metalin romantik ve daha melodik turevidir Turun en onemli temsilcisi My Dying Bride dir Funeral in son albumu From These Wounds gothic doom icin tipik bir ornektir Traditional doom metal Trad doom doom metalin ilk orneklerini tanimlayan bir kavramdir Candlemass Cathedral turun ilk ve ilham kaynagi gruplaridir Trad doom su anda gibi gruplar tarafindan devam ettiriliyor Sludge metal Sludge doom genel sekliyle hardcore un yavaslatilmis ve karamsarlik tasiyan sekli olarak tanimlanir Sarki sozleri klasik doomunkinden biraz daha farklidir Sarkilarin isledigi temel konular aci nefret ve hicciliktir Eyehategod ve onemli sludge doom gruplaridir Stoner metal Diger doom metal altturlerinin aksine stoner metal huzunlu muzikten cok uzaktir Asiri dusurulmus downtuned gitarlar ve bas tini uzerine kurulmustur Diger doom metal turlerinde siklikla kullanilan minor skalalara yer verilmez Doom metal ile tek ortak yani yavas temposudur Icraci ve dinleyicileri arasinda esrar kullaniminin yaygin olup olmadigi tartisma konusu olsa da tur esrar ile ozdeslesmis bir turdur Turun genel ozellikleri dusurulmus gitarlar yavas rifler esrarin verdigi etkilere benzetilir Stoner metalin onemli temsilcileri Electric Wizard dir Folk doom Diger doom metal altturlerinin aksine muzik daha yumusak ve gotik doom gibi senfonik ogeler icerebilir Klasik olarak gitar rifleri cok yavastir ve bateri genelde kullanilmaz genelde duz bir ritimi takip eder Folk ogelerini doom metal ile harmanlayarak ortaya cikmistir Melodiler cok fazla huzunludur Elektro gitarin yaninda klasik gitar da cok fazla kullanilir Turde klavye kullanimi da gorulur Vokaller vazgecilmez olmaksizin brutal vokalin yaninda scream ve clean vokalde kullanilir Vokallerde yer yer aglamalar ve cigliklar da gorulur Sozler ise klasik doom metal temalarini ozellikle aci temasini isler Onemli temsilcileri Empyrium dir da bu turden sayilabilir Yanlis bilinenlerDoom metal yanlis bir sekilde populer bir tur olarak bilinir ve bircok populer muzik grubunun muzigi doom metal olarak tanimlanir Doom metal en eski heavy metal turu olmasina ragmen hicbir zaman diger heavy metal turleri kadar populer olamamistir Huzunlu muzik yapan her metal rock grubunun turu yaygin olarak doom metal olarak adlandirilir ki bu yanlistir Doom metal olarak adlandirilabilmesi icin muzigin doom metalin ustte belirtilen diger muzik karakteristiklerini de tasimasi gerekir Genis dinleyici kitlelerine sahip Anathema Katatonia ve Paradise Lost bu yanlis kaniya en tipik uc ornektir Uc grup da kariyerlerine doom metal yaparak baslamasina ragmen genis kitleler tarafindan dinlenen yeni donemlerindeki muziklerinin doom metal ile huzunlu olmalari disinda herhangi bir ortak yani yoktur Gothic metal gruplari bazen doom metal dahilinde degerlendirilir ki gothic doom basliginda aciklandigi gibi bunlar ayri turlerdir Gothic doom disindaki doom metal gruplarinin hemen hemen hicbiri muziklerinde flut veya keman kullanmaz Dis baglantilarDoom metal com 24 Kasim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Doom metal gruplarinin listesi 9 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde