Güzel Helen (La belle Hélène) Jacques Offenbach tarafından bestelenmiş üç perdelik bir veya operet eseridir. Eserin librettosu orijinal olarak Fransızca Henri Meilhac ve Ludovic Halevy tarafından yazılmıştır. Prömiyer sahnelenmesi 17 Aralık 1864'te Paris'teki Théâtre des Variétés'de yapılmıştır. Bu operet, Truva Savaşı'na neden olan Truva Kralı'nin oğlu olan Paris'in güzel Helen'i kaçırmasını alaylı ve gülünç olarak parodisini yapmaktadır.
Özgün isim | La Belle Helene |
---|---|
Müzik | Jacques Offenbach |
Libretto | Henri Meilhac ve Ludovic Halévy |
Gala | , 1864 |
İlk gösterim yeri | Théâtre des Variétés, Paris |
Oyuncular |
|
İlk sahnelenmesi
Operetin ilk temsilinde başrolleri Helen olarak Hortense Schneider ve Paris olarak José Dupuis oynamaktaydı.
Güzel Helen seyirciler ve tiyatro kritikleri tarafından hemen sevildi ve (bazı kaynaklara göre) o zamana kadar Paris sahnelerinde görülmemiş bir şekilde 700 defa temsil edildi. Kısa bir zaman içinde diğer Avrupa tiyatroları ve opera evlerinde de prömiyer yapımlar takip etti: örneğin Viyana (1865), Berlin (1866), Şikago (1867), New York (1871).
Roller
Rol | Prömiyerde roller, 17 Aralık 1864 Orkestra şefi: - ) | |
---|---|---|
Helen, Isparta Kraliçesi ve Menelaos'un karısı | soprano | Hortense Schneider |
Paris, Truva Kralı Priamos'un oğlu | tenor | José Dupuis |
Menelaos, Isparta kralı ve Helene'in kocası | tenor | Kopp |
Agamemnon, Kralların kralı | bariton | Henri Couder |
Kalkhas, Jupiter tanrısı yüksek rahibi | Pierre-Eugène Grenier | |
Akhilleus, Phthiotis Kralı | tenor | Alexandre Guyon |
Oreste, Agamemnon'un oğlu | mezzo-soprano veya tenor | Léa Silly |
Telamon oğlu Aias I, Salamis Kralı | tenor | Edouard Hamburger |
Oilee oğlu Aias II, Loride Kralı | bariton | M. Andof |
Philocom, Kalckas'in oda hizmetkarı | Konuşma rolü | M. Videix |
Euthyclès, bir demirci-nalbant | Konuşma rolüü | M. Royer |
Parthénis, bir hayat kadını | soprano | Mlle. Alice |
Lœna, bir hayat kadını | mezzo-soprano | Mlle. Gabrielle |
Bacchis, Helen'in oda hizmetkarı | soprano | Mlle. C. Renault |
Isparta'da prensler, muhafızlar, halk, köleler vb. |
Konu özeti
- Mekan: Isparta ve deniz kenarı
- Zaman: Truva savaşı'ndan hemen önce.
I. Perde
Truva Kralı Priamos'un oğlu olan Paris elindeki, tanrıça Venüs'ün Jupiter tapınak başrahibi olan Kalkhas'a gönderdiği, bir mektupla sahneye girer. Venüs mektubunda başrahibe emir vererek, Juno, Minerva ve kendisi arasında olan bir güzellik yarışmasında kendisini en güzel tanrıça seçen Paris'e bir mükafat olarak söz verdiği Helen'in Paris'e aşık olmasını sağlamasını istemektedir.
Paris bir çoban kılığına bürünerek, bir okul hocası gibi davranan Barbu, bu, bu (sakallı ve sarhoş) Agamemnon idaresi altında yapılan ve eski mitik Grek kralları konulu bir gülünç bulmaca yarışmasını kazanır. Bundan sonra da Paris kendi kimliğini açıklar. Herkes onun tanrıçalar güzellik yarışmasında Venus'e elma vererek onun yarışı kazanmasına neden olduğundan haberdardır. Helen bu L'homme à la pomme (elmalı adamı) kendine gönderenin (Fransızca iki anlamlı Fatalite sözcüğüyle) "kısmet veya ölüm" olduğunu anlar. Helen, bitli hodük bir Akhilleus ve beceriksiz iki Aias tarafından nefretle yapılan itirazlara rağmen Turuvalı prense galibiyet tacını giydirir. Paris Menelaos tarafından şu şekilde bir şölene davet edilir: L'époux de la reine, poux de la reine, poux de la reine (Kraliçenin eşi; kraliçenin biti, kraliçenin biti). Paris Kalkhas'a yüksek bahşiş vererek Philocomus'un gökgürültüsü yaratan gongunu çalmasını ve Manelaos'un ivedikle Girit'e gitmesini kehanet etmesini sağlamıştır. Hemen sonra koro tekrar tekrar şu sevinçli şarkıyı söylemeye koyulur: Va, suis, Ménélas / La voix du destin / Qui te mène, hélas! / Au pays crétain! (Git hemen Menelaos/Kaderin sesi/Ne yazık ki/ Git ulaş Girit ülkesine). Böylece perde kapanır.
II. Perde
Güya dürüst bir başrahip olan Kalkhas'ın kumar oynarken hile yapan bir kişi olduğu ortaya konulup Grek saraylılarının hayatlarının ve davranışlarının bir parodisi yapılır. Sonra, Paris gizlice geceleyin Helen'e gelir. Helen kaderinin ne olacağını bilmekle beraber, Paris'in aşk isteklerine protesto eder görülür. Bu sefer Paris bir aldatıcı strateji kullanmaya başlar. Helen'in yanından ayrılır, ama o uyurken geri dönerek güya rüya gibi ona görünür. Helen'i bundan sonra ne olacakların sadece bir rüya olacağına inandırır ve onunla sevişmeye başlar. Helen bütün olanları bir rüya zannedip razı olur. İkisi birbirinin kolları içinde yatmakta iken hiç beklenmedik bir şekilde Menelaos gelir ve karısı ile sevgilisinin bir arada olduklarını görür. Helen ayağa kalkıp "La fatalite, la fatalite" diye şarkıyla bağırarak olanların hep kocasının kabahatinden ortaya çıktığını iddia eder: Helen'e göre iyi bir koca ne zaman karısının yanına geleceğini ne zaman gelmeyeceğini bilmelidir. Paris Menelaos'a bir skandal çıkarmaması ve çıkarırsa herkesin zararlı çıkacağı hakkında konuşmaya geçer. Menelaos bunları dinlemez ve diğer kralların hepsini bu odaya çağırır. Hepsi Paris'i itham ederler ve nereden geldiyse oraya geri gitmesine ısrar ederler. Paris oradan eli boş ayrılır ama geri dönmeye ve o zaman bu sefer başladığı işi başarı ile tamamlayacağına and içer.
III. Perde
Krallar ve maiyetlerindekiler yaz mevsimi için Naupalia'ya gidip yerleşmişlerdir. Bir Venüs tapınağı rahibi bir gemi ile gelir ve kendine Helen'i Cythera'y götürme görevi verildiğini söyler. Orada Helen'nin yaptıklarına ceza olarak 1000 tane dana kurban etmesi gerekmektedir. Menelaos da rahibe ile birlikte Helen'e refakat etmek ister fakat Helen onun bu isteğini kabul etmez. Tanrıçayı gücendirip inciten kendi olduğunu ve cezayı kendinin çekmesi gerektiğini savunur. Helen bu rahibin kılık değiştirmiş olan Paris olduğunu tanımıştır. Helen sahte rahiple yalnız olarak gemiye biner ve birlikte yelken açıp oradan ayrılırlar. Gerisi Truva Savaşı tarihidir.
Ünlü müziksel parçalar
- 'Amours divins' (Helen)
- 'Au mont Ida' (Paris)
Seçilmiş ses ve video disk kayıtları
Yil | Roller (Helen, Paris, Menelaos, Agamennon, Kalkhas ) | Orkestra şefi Operaevi ve Orkestra | Marka |
---|---|---|---|
1978 | Jane Rhodes, Rémy Corazza, Jacques Martin, Jules Bastin Michel Trempont | Alain Lombard Orchestra Filharmonique de Strasbourg ve Opéra National du Rhin korosu | Barclay/Accord |
1985 | Jessye Norman, John Aller, Charles Burles, Gabriel Bacquier, Jean-Philippe Lafont | Michel Plasson Capitole de Toulouse National koro ve orkestrasi | EMI Classics. |
2000 | Felicity Lott, Yann Beuron, Michel Sénéchal, Laurent Naouri, François Le Roux | Marc Minkowski Chœur et orchestre des - | Virgin Classics |
Kostümler galerisi
- Paris giysisi - Hazırlayan:Draner (1864)
- Helen giysisi - Hazırlayan:Draner (1876)
- Akhilleus giysisi - Hazırlayan:Draner (1864)
- Agamemnon giysisi - Hazırlayan:Draner (1864)
- Menelaos giysisi - Hazırlayan:Draner (1864)
Ayrıca bakınız
- Opera
- Operet
- Jacques Offenbach
- Libretto in WikiSource 6 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
- Bu madde kısmen Fransızca Wikipedia "La Belle Hélène" maddesi kaynaklıdır: Online:[1] 18 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış kaynaklar
- Jacob, Walter (ed.), (1944) La opera, Buenos Aires:Claridad(İspanyolca)
- Jambou, Louis (ed.), (1994) Dictionnaire chronologique de l'Opéra de 1597 à nos jours, Le Livre de Poche 7861 (Fransızca)
- Delamarche, Claire (ed.), (2006) L'Opéra pour les Nuls, Paris:Éditions Générales First (Fransızca)
- Melnitz, Leo ed., (1921) The Opera Goer's Complete Guide, (İngilizce)
- Sadie, Stanley ed., (1992) The New Grove Dictionary of Opera, Londra: (İngilizce)
- Holden, Amanda ed., (2005) The Penguin Concise Guide to Opera, Londra:Penguin Books (İngilizce)
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Güzel Helen (opera) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- IMSLP (International Music Score Library Project - Uluslararası Müzik Notaları Projesi) Offenbach, Jacques'in "La belle Hélène" opertinin librettosu ve parttür notaları: Online: [2] 8 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Erişim:10.11.2009)
- Jacques Offenbach Alman websitesi 4 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Erişim:10.11.2009)
- Veoh websitesinde La Belle Helene operetinin tümünün MP3 audio ses kaydı: Online: [3] 14 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Erişim:11.11.2009)
- (YouTube) sitesinde "Paris Chalelet" yapımı Offenbach "La belle Helene" operetinin tümünün Almanca altyazılı "Offenbach "La belle Helene" Felicity Lott, Beuron, Senechal—Marc Minkowski Paris - Châtelet" maddesindeki video kaydı: [4] 17 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Erişim:23.5.2017)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Guzel Helen La belle Helene Jacques Offenbach tarafindan bestelenmis uc perdelik bir veya operet eseridir Eserin librettosu orijinal olarak Fransizca Henri Meilhac ve Ludovic Halevy tarafindan yazilmistir Promiyer sahnelenmesi 17 Aralik 1864 te Paris teki Theatre des Varietes de yapilmistir Bu operet Truva Savasi na neden olan Truva Krali nin oglu olan Paris in guzel Helen i kacirmasini alayli ve gulunc olarak parodisini yapmaktadir Guzel HelenOzgun isimLa Belle HeleneMuzikJacques OffenbachLibrettoHenri Meilhac ve Ludovic HalevyGala 1864Ilk gosterim yeriTheatre des Varietes ParisOyuncularHelen Isparta kralicesi soprano veya mezzo soprano Paris Truva prensi tenor Menelaos Isparta Krali Helen in kocasi tenor Agamemnon Mycenler krali ve Krallar Krali bariton Kalkhas Jupiter tapinagi basrahibi bas Oreste Agamemnon in oglu soprano veya mezzo soprano Erkek rolunde kadin Akhilleos Phthiotis Kral tenor Telamon oglu Aias I Salamis Krali tenor Oilee oglu Aias II Loride Krali bariton Parthenis ve Leoena Hayat kadinlari soprano Bacchis Helene in oda hizmetkari mezzo soprano Philocome Kalkhas in hizmetkari konusma rolu Euthycles demirci nalbant konusma rolu Isparta da prensler muhafizlar halk koleler vb Ilk sahnelenmesiOperetin ilk temsilinde basrolleri Helen olarak Hortense Schneider ve Paris olarak Jose Dupuis oynamaktaydi Guzel Helen seyirciler ve tiyatro kritikleri tarafindan hemen sevildi ve bazi kaynaklara gore o zamana kadar Paris sahnelerinde gorulmemis bir sekilde 700 defa temsil edildi Kisa bir zaman icinde diger Avrupa tiyatrolari ve opera evlerinde de promiyer yapimlar takip etti ornegin Viyana 1865 Berlin 1866 Sikago 1867 New York 1871 RollerRol Promiyerde roller 17 Aralik 1864 Orkestra sefi Helen Isparta Kralicesi ve Menelaos un karisi soprano Hortense SchneiderParis Truva Krali Priamos un oglu tenor Jose DupuisMenelaos Isparta krali ve Helene in kocasi tenor KoppAgamemnon Krallarin krali bariton Henri CouderKalkhas Jupiter tanrisi yuksek rahibi Pierre Eugene GrenierAkhilleus Phthiotis Krali tenor Alexandre GuyonOreste Agamemnon un oglu mezzo soprano veya tenor Lea SillyTelamon oglu Aias I Salamis Krali tenor Edouard HamburgerOilee oglu Aias II Loride Krali bariton M AndofPhilocom Kalckas in oda hizmetkari Konusma rolu M VideixEuthycles bir demirci nalbant Konusma roluu M RoyerParthenis bir hayat kadini soprano Mlle AliceLœna bir hayat kadini mezzo soprano Mlle GabrielleBacchis Helen in oda hizmetkari soprano Mlle C RenaultIsparta da prensler muhafizlar halk koleler vb Konu ozetiMekan Isparta ve deniz kenari Zaman Truva savasi ndan hemen once I Perde Truva Krali Priamos un oglu olan Paris elindeki tanrica Venus un Jupiter tapinak basrahibi olan Kalkhas a gonderdigi bir mektupla sahneye girer Venus mektubunda basrahibe emir vererek Juno Minerva ve kendisi arasinda olan bir guzellik yarismasinda kendisini en guzel tanrica secen Paris e bir mukafat olarak soz verdigi Helen in Paris e asik olmasini saglamasini istemektedir Paris bir coban kiligina burunerek bir okul hocasi gibi davranan Barbu bu bu sakalli ve sarhos Agamemnon idaresi altinda yapilan ve eski mitik Grek krallari konulu bir gulunc bulmaca yarismasini kazanir Bundan sonra da Paris kendi kimligini aciklar Herkes onun tanricalar guzellik yarismasinda Venus e elma vererek onun yarisi kazanmasina neden oldugundan haberdardir Helen bu L homme a la pomme elmali adami kendine gonderenin Fransizca iki anlamli Fatalite sozcuguyle kismet veya olum oldugunu anlar Helen bitli hoduk bir Akhilleus ve beceriksiz iki Aias tarafindan nefretle yapilan itirazlara ragmen Turuvali prense galibiyet tacini giydirir Paris Menelaos tarafindan su sekilde bir solene davet edilir L epoux de la reine poux de la reine poux de la reine Kralicenin esi kralicenin biti kralicenin biti Paris Kalkhas a yuksek bahsis vererek Philocomus un gokgurultusu yaratan gongunu calmasini ve Manelaos un ivedikle Girit e gitmesini kehanet etmesini saglamistir Hemen sonra koro tekrar tekrar su sevincli sarkiyi soylemeye koyulur Va suis Menelas La voix du destin Qui te mene helas Au pays cretain Git hemen Menelaos Kaderin sesi Ne yazik ki Git ulas Girit ulkesine Boylece perde kapanir II Perde Guya durust bir basrahip olan Kalkhas in kumar oynarken hile yapan bir kisi oldugu ortaya konulup Grek saraylilarinin hayatlarinin ve davranislarinin bir parodisi yapilir Sonra Paris gizlice geceleyin Helen e gelir Helen kaderinin ne olacagini bilmekle beraber Paris in ask isteklerine protesto eder gorulur Bu sefer Paris bir aldatici strateji kullanmaya baslar Helen in yanindan ayrilir ama o uyurken geri donerek guya ruya gibi ona gorunur Helen i bundan sonra ne olacaklarin sadece bir ruya olacagina inandirir ve onunla sevismeye baslar Helen butun olanlari bir ruya zannedip razi olur Ikisi birbirinin kollari icinde yatmakta iken hic beklenmedik bir sekilde Menelaos gelir ve karisi ile sevgilisinin bir arada olduklarini gorur Helen ayaga kalkip La fatalite la fatalite diye sarkiyla bagirarak olanlarin hep kocasinin kabahatinden ortaya ciktigini iddia eder Helen e gore iyi bir koca ne zaman karisinin yanina gelecegini ne zaman gelmeyecegini bilmelidir Paris Menelaos a bir skandal cikarmamasi ve cikarirsa herkesin zararli cikacagi hakkinda konusmaya gecer Menelaos bunlari dinlemez ve diger krallarin hepsini bu odaya cagirir Hepsi Paris i itham ederler ve nereden geldiyse oraya geri gitmesine israr ederler Paris oradan eli bos ayrilir ama geri donmeye ve o zaman bu sefer basladigi isi basari ile tamamlayacagina and icer III Perde Krallar ve maiyetlerindekiler yaz mevsimi icin Naupalia ya gidip yerlesmislerdir Bir Venus tapinagi rahibi bir gemi ile gelir ve kendine Helen i Cythera y goturme gorevi verildigini soyler Orada Helen nin yaptiklarina ceza olarak 1000 tane dana kurban etmesi gerekmektedir Menelaos da rahibe ile birlikte Helen e refakat etmek ister fakat Helen onun bu istegini kabul etmez Tanricayi gucendirip inciten kendi oldugunu ve cezayi kendinin cekmesi gerektigini savunur Helen bu rahibin kilik degistirmis olan Paris oldugunu tanimistir Helen sahte rahiple yalniz olarak gemiye biner ve birlikte yelken acip oradan ayrilirlar Gerisi Truva Savasi tarihidir Unlu muziksel parcalar Amours divins Helen Au mont Ida Paris Secilmis ses ve video disk kayitlariYil Roller Helen Paris Menelaos Agamennon Kalkhas Orkestra sefi Operaevi ve Orkestra Marka1978 Jane Rhodes Remy Corazza Jacques Martin Jules Bastin Michel Trempont Alain Lombard Orchestra Filharmonique de Strasbourg ve Opera National du Rhin korosu Barclay Accord1985 Jessye Norman John Aller Charles Burles Gabriel Bacquier Jean Philippe Lafont Michel Plasson Capitole de Toulouse National koro ve orkestrasi EMI Classics 2000 Felicity Lott Yann Beuron Michel Senechal Laurent Naouri Francois Le Roux Marc Minkowski Chœur et orchestre des Virgin ClassicsKostumler galerisiParis giysisi Hazirlayan Draner 1864 Helen giysisi Hazirlayan Draner 1876 Akhilleus giysisi Hazirlayan Draner 1864 Agamemnon giysisi Hazirlayan Draner 1864 Menelaos giysisi Hazirlayan Draner 1864 Ayrica bakinizOpera Operet Jacques Offenbach Libretto in WikiSource 6 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi KaynakcaBu madde kismen Fransizca Wikipedia La Belle Helene maddesi kaynaklidir Online 1 18 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dis kaynaklarJacob Walter ed 1944 La opera Buenos Aires Claridad Ispanyolca Jambou Louis ed 1994 Dictionnaire chronologique de l Opera de 1597 a nos jours Le Livre de Poche 7861 Fransizca Delamarche Claire ed 2006 L Opera pour les Nuls Paris Editions Generales First Fransizca Melnitz Leo ed 1921 The Opera Goer s Complete Guide Ingilizce Sadie Stanley ed 1992 The New Grove Dictionary of Opera Londra Ingilizce Holden Amanda ed 2005 The Penguin Concise Guide to Opera Londra Penguin Books Ingilizce Dis baglantilarWikimedia Commons ta Guzel Helen opera ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir IMSLP International Music Score Library Project Uluslararasi Muzik Notalari Projesi Offenbach Jacques in La belle Helene opertinin librettosu ve parttur notalari Online 2 8 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 10 11 2009 Jacques Offenbach Alman websitesi 4 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 10 11 2009 Veoh websitesinde La Belle Helene operetinin tumunun MP3 audio ses kaydi Online 3 14 Kasim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 11 11 2009 YouTube sitesinde Paris Chalelet yapimi Offenbach La belle Helene operetinin tumunun Almanca altyazili Offenbach La belle Helene Felicity Lott Beuron Senechal Marc Minkowski Paris Chatelet maddesindeki video kaydi 4 17 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 23 5 2017