Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tavuk (Latince: Gallus gallus domesticus), sülüngiller (Latince: Phasianidae) familyasından evcilleştirilebilir bir kuş alt türüdür ve genelde çiftliklerde yetiştirilir. Hindistan'da Asya'nın güneydoğusundaki kırmızı Hint kuşundan geldiğine inanılır.
| Tavuk | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Korunma durumu | ||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Gallus gallus domesticus (Linnaeus, 1758) |
2003 yılında 24 milyar nüfus ile, dünyada en fazla bulunan kuş türüdür. İnsanlara iki çeşit sık kullanılan besin kaynağı sunarlar: etleri ve yumurtaları. Tavuklar uçamayan kuşlardandır. Yumurta ile çoğalırlar. Akciğerleri ile nefes alan tavuklar, hepçil hayvanlardır.
Tavuklar hayatlarının farklı evrelerinde farklı isimler alırlar. Yeni doğmuş yavrularına civciv, genç ve gelişme çağında olanlara , yumurtlama olgunluğuna henüz ulaşmamış, ergenlik öncesi dönemdeki dişiye , cinsi olgunluğa ulaşmış ergin dişilere tavuk, ergin erkeklere horoz denir.
Tavuk ırkları
Tavuklarda hayvanın dış görünümü, davranış ve verimlilik durumunu belirleyen, değişik coğrafyalarda evrimleşme sonucu gelişmiş değişik tavuk türleri bulunur. Bu ırklar, "saf" veya "melez" ırklar olarak sınıflandırılabilirler.
Saf ırklar
Saf ırklarda anne ve babadan elde edilen yavrular ebeveynleri ile aynı verim ve biyolojik özellikleri gösterirler. Bunlar et ve yumurtası için tercih edilen kombineler ve sadece yumurtacı özellikleri ile öne çıkan et verimi düşük ırklar veya cüce süs tavuğu olarak kullanılan ırklar olabilir.
- , Rhode Island Red, Sussex, Australorp, Bielefelder, Amrock, New Hampshire, Wyandotte, Brahma, Cochin, Langshan, Dorkinng, Orpington, Cornish, Leghorn (Ligorin), Minorca, Denizli ve Gerze (hacıkadın)
Melez ırklar
Genetik yаpı bakımından birbirinden farklı ebeveyn hatların çiftleştirilmeleri ile elde edilen yüksek verimli, bir özelliği öne çıkan ve уaşama gücü yüksek döllere denir. Hibrit veya melez çeşitlerde yavruların kendi arasında çaprazlanmasıyla elde edilen yeni nesillerde 1. derece ebeveynlerinin değil, uzak ebeveynlerinin özellikleri ortaya çıkabilir.[]
- Yumurtacı hibritler
- (RIR horoz ve Ligorin tavuk melezi), Isa Brown, Red star, Golden Comet (New hampshire horoz ve tavuk), Atabey, Atak s.
Kahverengi yumurtаcı hibritler beyaz yumurtacı hibritlere göre % 30 – 40 daha ağırdırlar. Koyu renk horoz ile açık renk tavuklar çiftleştirildiği zaman renkli yavrular dişi, açık olanlar ise horozdur.
- Etçi hibritler
- Broiler tavuğu tavuk eti üretiminde kullanılırlar.
Hayvancılıkta Tavuk
Tavuk çiftliklerinde kümesler yüksek ve büyüktür (ortalama 10 000 et tavuğu ya da 4 000 yumurta tavuğu), oysa ilkel bir barınak ile önündeki gezinti alanından ibaret geleneksel kümeste; ancak elli kadar tavuk barınabilir. Aydınlatmanın cinsine (doğal ya da yapay ışık), yetiştirme tarzına (yerde ya da kafeslerde), havalandırmaya, ısıtma sistemine, beslenme sistemine göre çeşitli kümes tipleri vardır.
Et tavuğu (piliç) üretimi için başvurulan yerde yetiştirme, hayvan sıklığının çok yüksek olduğu (metrekareye 15 ila 18 piliç) yapılarda gerçekleştirilir. Isıtma ve havalandırma için, sıcaklık kışın 15 ila 18 derece arasında ve yazın 25 derecenin altında tutulur. Civcivler, sayesinde tamamlayıcı bir ısıtmadan yararlanırlar. Yem dağıtımı gerek yemliklere elle dökülerek, gerek otomatik besleme zincirleri sayesinde mekanik olarak yapılır.
Yumurta tavukları için kafeste yetiştirme yerde yetiştirmenin yerine geçmiştir. Tavuk çiftliğinde, tavukların tek tek yerleştirildikleri bitişik tel örgülü kafeslerin üst üste konduğu 3 ya da 4 batarya bulunur. Kafeslerin tabanı yumurtaların oluklara yuvarlanmasını sağlayacak biçimde eğik yapılmıştır; oluklara düşen yumurtalar ya elle ya da hareketli bant ile otomatik olarak toplanır.
Karanlık denen kümeslerde aydınlatma yapay olduğundan pencere bulunmaz. Yumurta ve üretim tavuklarında ışık ritminin (gün boyunca aydınlık ve karanlık dönemlerin karşılıklı süreleri) kesin kontrolü gerektiğinden böyle bir sistem çok elverişlidir. Aydınlatmanın gün ışığı ile sağlandığı pencereli kümesler et hayvanı (piliç, hindi palazı, ördek palazı vb.) üretimi için daha elverişlidir.
Erysipelothrix insidiosa bakterisi tavuklarda en sık görülen depresyon ve uyuklama semptomlarının nedenidir. Bu bakteri alkalik topraklarda yıllarca yaşayabilir.
-
![image]()
Azerbaycan posta pulu (2012) -
![image]()
Bir günlük civciv. Üretim çiftliklerinde özel kuluçka makinalarında, yumurta içindeki gelişimlerini tamamlayabilmeleri için uygun şartlar sağlanarak üretilirler. Doğal kümes yaşamında ise tavuğun vücut ısısı ile kümes ortamında yumurta dönemi gelişimleri sağlanır. -
![image]()
Besi tavukları -
![image]()
yumurtacı tavuk
Horozlar
-
![image]()
-
![image]()
Black Bovan -
![image]()
-
![image]()
Asya horozu -
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
Çıplak boyunlu horoz -
![image]()
Dış bağlantılar
- Ticari tavuk ırkları, saf-melez, yumurtacı, etçi, coğrafi vs. 15 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kendi hibridini yap 23 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Tilki ve köpekten korunaklı serbest gezen tavuk evi1 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Weston A. Price Foundation 10 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Chickens Are Omnivores
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tavuk Latince Gallus gallus domesticus sulungiller Latince Phasianidae familyasindan evcillestirilebilir bir kus alt turudur ve genelde ciftliklerde yetistirilir Hindistan da Asya nin guneydogusundaki kirmizi Hint kusundan geldigine inanilir TavukKorunma durumu EvcilBiyolojik siniflandirmaAlem Animalia Hayvanlar Sube Chordata Kordalilar Sinif Aves Kuslar Takim Galliformes Tavuksular Familya Phasianidae Sulungiller Cins GallusTur G gallusAlt tur G g domesticusUclu adlandirmaGallus gallus domesticus Linnaeus 1758 2003 yilinda 24 milyar nufus ile dunyada en fazla bulunan kus turudur Insanlara iki cesit sik kullanilan besin kaynagi sunarlar etleri ve yumurtalari Tavuklar ucamayan kuslardandir Yumurta ile cogalirlar Akcigerleri ile nefes alan tavuklar hepcil hayvanlardir Tavuklar hayatlarinin farkli evrelerinde farkli isimler alirlar Yeni dogmus yavrularina civciv genc ve gelisme caginda olanlara yumurtlama olgunluguna henuz ulasmamis ergenlik oncesi donemdeki disiye cinsi olgunluga ulasmis ergin disilere tavuk ergin erkeklere horoz denir Tavuk irklariTavuklarda hayvanin dis gorunumu davranis ve verimlilik durumunu belirleyen degisik cografyalarda evrimlesme sonucu gelismis degisik tavuk turleri bulunur Bu irklar saf veya melez irklar olarak siniflandirilabilirler Saf irklar Saf irklarda anne ve babadan elde edilen yavrular ebeveynleri ile ayni verim ve biyolojik ozellikleri gosterirler Bunlar et ve yumurtasi icin tercih edilen kombineler ve sadece yumurtaci ozellikleri ile one cikan et verimi dusuk irklar veya cuce sus tavugu olarak kullanilan irklar olabilir Rhode Island Red Sussex Australorp Bielefelder Amrock New Hampshire Wyandotte Brahma Cochin Langshan Dorkinng Orpington Cornish Leghorn Ligorin Minorca Denizli ve Gerze hacikadin Melez irklar Genetik yapi bakimindan birbirinden farkli ebeveyn hatlarin ciftlestirilmeleri ile elde edilen yuksek verimli bir ozelligi one cikan ve uasama gucu yuksek dollere denir Hibrit veya melez cesitlerde yavrularin kendi arasinda caprazlanmasiyla elde edilen yeni nesillerde 1 derece ebeveynlerinin degil uzak ebeveynlerinin ozellikleri ortaya cikabilir kaynak belirtilmeli Yumurtaci hibritler RIR horoz ve Ligorin tavuk melezi Isa Brown Red star Golden Comet New hampshire horoz ve tavuk Atabey Atak s Kahverengi yumurtaci hibritler beyaz yumurtaci hibritlere gore 30 40 daha agirdirlar Koyu renk horoz ile acik renk tavuklar ciftlestirildigi zaman renkli yavrular disi acik olanlar ise horozdur Etci hibritler Broiler tavugu tavuk eti uretiminde kullanilirlar Hayvancilikta TavukTavuk ciftliklerinde kumesler yuksek ve buyuktur ortalama 10 000 et tavugu ya da 4 000 yumurta tavugu oysa ilkel bir barinak ile onundeki gezinti alanindan ibaret geleneksel kumeste ancak elli kadar tavuk barinabilir Aydinlatmanin cinsine dogal ya da yapay isik yetistirme tarzina yerde ya da kafeslerde havalandirmaya isitma sistemine beslenme sistemine gore cesitli kumes tipleri vardir Et tavugu pilic uretimi icin basvurulan yerde yetistirme hayvan sikliginin cok yuksek oldugu metrekareye 15 ila 18 pilic yapilarda gerceklestirilir Isitma ve havalandirma icin sicaklik kisin 15 ila 18 derece arasinda ve yazin 25 derecenin altinda tutulur Civcivler sayesinde tamamlayici bir isitmadan yararlanirlar Yem dagitimi gerek yemliklere elle dokulerek gerek otomatik besleme zincirleri sayesinde mekanik olarak yapilir Yumurta tavuklari icin kafeste yetistirme yerde yetistirmenin yerine gecmistir Tavuk ciftliginde tavuklarin tek tek yerlestirildikleri bitisik tel orgulu kafeslerin ust uste kondugu 3 ya da 4 batarya bulunur Kafeslerin tabani yumurtalarin oluklara yuvarlanmasini saglayacak bicimde egik yapilmistir oluklara dusen yumurtalar ya elle ya da hareketli bant ile otomatik olarak toplanir Karanlik denen kumeslerde aydinlatma yapay oldugundan pencere bulunmaz Yumurta ve uretim tavuklarinda isik ritminin gun boyunca aydinlik ve karanlik donemlerin karsilikli sureleri kesin kontrolu gerektiginden boyle bir sistem cok elverislidir Aydinlatmanin gun isigi ile saglandigi pencereli kumesler et hayvani pilic hindi palazi ordek palazi vb uretimi icin daha elverislidir Turkiye nin ilk yerli hibrit yumurta tavugu olan Ataks Kanada dan 1995 yilinda getirilen saf hat tavuklar uzerinde islah ve melezleme calismalari yapilarak uretilmistir Erysipelothrix insidiosa bakterisi tavuklarda en sik gorulen depresyon ve uyuklama semptomlarinin nedenidir Bu bakteri alkalik topraklarda yillarca yasayabilir Azerbaycan posta pulu 2012 Bir gunluk civciv Uretim ciftliklerinde ozel kulucka makinalarinda yumurta icindeki gelisimlerini tamamlayabilmeleri icin uygun sartlar saglanarak uretilirler Dogal kumes yasaminda ise tavugun vucut isisi ile kumes ortaminda yumurta donemi gelisimleri saglanir Besi tavuklari yumurtaci tavukHorozlarBlack Bovan Asya horozu Ciplak boyunlu horozDis baglantilarTicari tavuk irklari saf melez yumurtaci etci cografi vs 15 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kendi hibridini yap 23 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tilki ve kopekten korunakli serbest gezen tavuk evi1 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Weston A Price Foundation 10 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chickens Are Omnivores Arsivlenmis kopya 4 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2019