Gastrik dilatasyon volvulus ya da GDV. Genellikle iri ve derin göğüslü köpek ırklarında görülen, belirgin derecede midenin gazla gerginliği ve değişik derecelerde mide rotasyonuyla karakterize, acil medikal ve cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyan, hayati öneme sahip, öldürücü, akut bir beslenme sendromudur. Bununla birlikte GDV'nin küçük köpek ırklarında (, Poodle, gibi) olduğu kadar kedilerde de görülmesi söz konusudur. Bu sendrom geviş getiren hayvanlardaki timpani ve 'nun bir benzeridir.
Sebepleri
Nedeni tam olarak bilinmemektedir. Çeşitli çevresel ve faktörler karışımı olduğu düşünülüyor. Buna göre risk faktörleri;
- Irka bağlı risk faktörleri,
- Diyete, beslenmeye bağlı risk faktörleri,
- Diğer risk faktörleri.
Irka bağlı risk faktörleri; GDV, herhangi bir köpekte oluşabilmesine karşın iri göğüslü köpek ırkları bu sendroma daha yatkındır. Diyete bağlı faktörler; Yemekten hemen sonra fazla miktarda su içilmesi veya aşırı kondisyon gerektiren hareketlerin yapılması, günde tek büyük bir öğün yemek, derin bir kaptan yemek, dolu mide ile aşırı egzersiz (özellikle Golden retriever, Labrador ırkı köpeklere has bir özellik), gıdaları hızlı yutmak.
Diğer faktörler; , mide boşalma zamanında gecikmesi, hayvanın erkek oluşu, zayıflık, yüksek Gastrin seviyesi, mideye ilişkin ve bozuklukları.
Tablo: Köpek ırklarına göre GDV risk sıraları:
Irk | GDV Riski | Risk Sırası |
---|---|---|
Great Dane | 41,4 | 1 |
Saint Bernard | 21,8 | 2 |
19,3 | 3 | |
Gordon Setter | 14,2 | 4 |
14,2 | 5 | |
Dobermann Pinscher | 5,9 | 6 |
4,8 | 7 | |
4,6 | 8 | |
Newfoundland | 4,4 | 9 |
Newfoundland | 4,2 | 10 |
4,1 | 11 | |
4,1 | 12 | |
3,7 | 13 | |
Boxer | 3,7 | 14 |
Collie | 2,8 | 15 |
Labrador Retriever | 2,0 | 16 |
2,0 | 17 | |
Samoyed | 1,6 | 18 |
Dachshund | 1,6 | 19 |
Golden Retriever | 1,2 | 20 |
Rottweiler | 1,1 | 21 |
1,0 | 22 | |
American Cocker Spaniel | 0,6 | 23 |
0,3 | 24 |
temel mekanizması ve GDV oluşumuna neden olan sebeplerin sırası tam olarak anlaşılamamıştır. Fakat, neden ne olursa olsun mide önce gaz, sıvı ya da her ikisiyle beraber genişler. Bu genişleme gastrik dilatasyon olarak adlandırılır. 'in 'u, yani bükülmesi halinde gaz kolaylıkla erukte edilemediği ve kalıcı olduğu belirlenmiştir. Birçok araştırma ve olgu sonucunda gastrik dilatasyonu, volvulus izlemektedir. Mide içi gazın muhtemelen en büyük nedeni aerofaji, yani hava yutmadır. lümendeki sıvı, gastrik sekresyonlardan ve venöz tıkanmaya bağlı transudat'tan kaynaklanır. genellikle sindirilmemiş gıdalar mevcuttur. Midedeki gerginlik açının değişmesine ve neden olur. Gergin haldeki midenin rotasyonu mide içeriğinin özefagustan ve duodenumdan çıkışına engel olur. Gergin haldeki mide kaudal vena kava ve vena portaya basınç oluşturarak organlardan kalbe dönüşü azaltır. Bundan dolayı kalp atımı sayısı azalır.
Sistemik azalır ve şok gelişir. dokulardan salınır ve ileride hipotansiyona neden olacak endotoksemiyle sonuçlanır. Diyafram rahat hareket edemez ve ventilasyon azalır. Solunum oranı artar ve tidal volüm azalır. Asit-baz ve elektrolit düzensizlikleri, myokardial iskemi ve otonom sinir sistemi dengesizliklerine bağlı olarak kalp aritmileri şekillenir.
Midenin rotasyonu venöz drenajın azalmasına neden olur. Bu venöz çıkışın tıkanması ve artmış intragastrik basınç gastrik duvarda ödem ve anoksi ile sonuçlanır. Midede, genelde , hemoraji ve nekrozlar görülür. Ayrıca kusma ile oluşan sıvı kaybı, su alımının azalması ve gastrik lümende sıvıların birikimi neden olur. Hipovolemiyle birlikte venöz kan akımının azalması ve aktivasyonu sonucu, taşikardi ve gelişir. Pıhtılaşma faktörlerinin azalması sonucu (yaygın damar içi pıhtılaşma, ) şekillenir. Dalağın deplasman veya torsiyonu GDV gelişimine yardımcı olabilir. Dalağın torsiyon gastrosplenik ligament üzerindeki gerginliği artırır ve hepatoduodenal ligament ile hepatogastrik ligamentler üzerindeki gerginliği artırabilir. Artan bu gerginlik ligamentleri uzatır ve sonuç olarak midenin hareket yeteneği artabilir, köpek GDV’ye yatkın hale gelebilir. Midenin rotasyonu aynı zamanda sol gastroepiploik arterlerde de mekanik basınca neden olur. Luminal gastrik asitle birlikte, mukozal lokal iskemi eroziv gastritise yol açabilir. Hasar midenin tüm tabakalarına yayılabilir ve bunun sonucu perforasyon ve peritonitis gelişir.
Belirtiler
Birçok araştırmacıya göre GDV 3 fazda klinik belirti göstermekte. Bunlar: 1. faz: Sallantılı yürüme, huzursuzluk, güç solunum, pityalismus (fazla salya üretimi), kusmaya çalışma ancak başarısızlık, karın bölgesinde dolgunluk ve şişlik. 2. faz: Artan huzursuzluk, inleme, pityalismus'ta artış, hızlı ve güç solunum, mukozalarda hiperemi, abdominal sertlik ve genişleme daha da fazla artmıştır. 3. faz: Mukozalara veya , ayakta durmada güçlük, karın bölgesindeki gerginlik ve şişlik daha da belirginleşir. artmış ancak nabız zayıftır.
Hastalığın son dönemlerinde hayvanda aşırı derecede durgunluk ve mukoz membranlarda hemoraji vardır. Mide dilatasyonu sonucu, göğüs boşluğunun basınç altında kalması ve venöz kan dolaşımının aksaması nedeniyle, hayvanlarda polipne ve taşikardi meydana gelir. Gıda alımını takiben şekillenen kusma olaylarında, kusmukta gıda kitlelerinin sindirilmemiş olduğu ve nadiren safra bulunduğu görülür. Mide lavajı uygulandığında, mideden boşaltılan içerik ağır kokulu ve kahve rengindedir. İçinde kemik, tüy gibi yabancı cisimler görülebilir. Epigastrik ağrı ve midenin aşırı gergin olması sebebiyle, abdominal palpasyon kolaylıkla yapılamaz.
Mide torsiyonunun bir de kronik formu vardır. Kronik formda mide mezenterik ekseni üzerinde rotasyona uğrar. Ancak, önemli bir gaz birikimi olmaz. Böylece, mide dilatasyonu ve torsiyonunda gözlenen şok tablosu görülmez. Kronik kusma, tekrarlayan dilatasyon, geğirme ve karında gaz birikimi, kronik mide torsiyonunda gözlenen semptom-lardır.
Tedavi
Tedavi operasyondur. Zaman kaybedilmeden laparotomi gerektirir.
Dipnotlar
- ^ Degna, M.T., Formaggini, L., Fondati, A., Asin, R. (2001): Using a modified gastropexy technique to prevent recurrence of gastric dilatation-volvulus in dogs, Veterinary Medicine, 39-50.
- ^ a b Lantz, G.C. (1998a): Treatment of Gastric Dilatation-Volvulus, Current Techniques in Small Animal Surgery, 4th edition, edited by M. Joseph Bojrab, 223-231.
- ^ a b c Turgut, K., Ok, M. (1998): Gastrik Dilatasyon- Volvulus, Veteriner Gastroenteroloji Semptomdan Teşhise, 81-88.
- ^ Millis, D.L., Nemzek, J., Riggs, C., Walshaw, R. (1995): Gastric dilatation-volvulus after splenic torsion in two dogs, JAVMA, 207 (3), 314-315.
Kaynakça
- Clark, G.N., Spodnick, G.J., Rush, J.E., Keyes, M.L. (1992): Belt loop gastropexy in the management of gastroesophageal intussusception in a pup, JAVMA, 201(5), 739-742.
- Degna, M.T., Formaggini, L., Fondati, A., Asin, R. (2001): Using a modified gastropexy technique to prevent recurrence of gastric dilatation-volvulus in dogs, Veterinary Medicine, 39-50.
- Flanders, J.A., Harvey, H.J. (1984): Results of tube gastrostomy as treatment for gastric volvulus in the dog, JAVMA,185 (1), 74-77.
- Hall, J.A. (2000): Clinically evaluating gastric diseases in dogs and cats, Veterinary Medicine, 450-465.
- Hall, J.A., Solie, T.N., Seim, III H. B., Twedt, D.C. (1996): Effect of metoclopramide on fed-state gastric myoelectric and motor activity in dogs, Am J Vet Res., 57 (11), 1616-1622.
- Hall, J.A., Willer, R.L., Seim, III H. B., Powers, B. (1995): Gross and histologic evaluation of hepatogastric ligaments in clinically normal dogs and dogs with gastric dilatation-volvulus, Am J Vet Res, 56 (12), 1611-1614.
- Hall, J.A., Willer, R.L., Solie, T.N., Twedt, D.C. (1997): Effect of circumcostal gastropexy on gastric myoelectric and motor activity in dogs, J Small Anim. Pract., 38, 200-207.
- Lantz, G.C. (1998a): Treatment of Gastric Dilatation-Volvulus, Current Techniques in Small Animal Surgery, 4th edition, edited by M. Joseph Bojrab, 223-231.
- Millis, D.L., Nemzek, J., Riggs, C., Walshaw, R. (1995): Gastric dilatation-volvulus after splenic torsion in two dogs, JAVMA, 207 (3), 314-315.
- Tanno, F., Weber, U., Wacker, C.H., Gaschen, L., Schmid, V., Lang, J. (1998): Ultrasonographic comparison of adhesions induced by two different methods of gastropexy in the dog, J. Small Anim. Pract., 39, 432-436.
- Turgut, K., Ok, M. (1998): Gastrik Dilatasyon- Volvulus, Veteriner Gastroenteroloji SemptomdanTeşhise, 81-88.
- Van Sluijs, F.J. (2000): Recurrent gastric dilatation-volvulus in the dog, WSAVA/FECAVA World Congress, 419.
- Wagner, A.E., Dunlop, C.I., Chapman, P.L. (1999): Cardiopulmonary measurements in dogs undergoing gastropexy without gastrectomy for correction of gastric dilatation-volvulus, JAVMA, 215 (4), 484-488.
- http://www.animalhealthchannel.com/gdv/treatm [] ent.shtml., Gastric dilatation and volvulus.
- http://www.cleavelandseniors.com/family/doggdv []. htm., Gastric Dilatation Volvulus (Bloat).
- http://www.dogtraining.co.uk 2 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .., Gastric Torsion or Bloat (AKA) Gastric Dilatation-Volvulus.
- ., Gastric Dilatation-Volvulus.
- http://www.VetMedcenter.com 5 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .., Bloat: Gastric Dilatation and Volvulus Syndrome (GDV) in Dogs.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gastrik dilatasyon volvulus ya da GDV Genellikle iri ve derin goguslu kopek irklarinda gorulen belirgin derecede midenin gazla gerginligi ve degisik derecelerde mide rotasyonuyla karakterize acil medikal ve cerrahi mudahaleye ihtiyac duyan hayati oneme sahip oldurucu akut bir beslenme sendromudur Bununla birlikte GDV nin kucuk kopek irklarinda Poodle gibi oldugu kadar kedilerde de gorulmesi soz konusudur Bu sendrom gevis getiren hayvanlardaki timpani ve nun bir benzeridir GDV li bir kopegin radyografisi dolayi kifoz ve belirgin genisleme gorulmekte SebepleriNedeni tam olarak bilinmemektedir Cesitli cevresel ve faktorler karisimi oldugu dusunuluyor Buna gore risk faktorleri Irka bagli risk faktorleri Diyete beslenmeye bagli risk faktorleri Diger risk faktorleri Irka bagli risk faktorleri GDV herhangi bir kopekte olusabilmesine karsin iri goguslu kopek irklari bu sendroma daha yatkindir Diyete bagli faktorler Yemekten hemen sonra fazla miktarda su icilmesi veya asiri kondisyon gerektiren hareketlerin yapilmasi gunde tek buyuk bir ogun yemek derin bir kaptan yemek dolu mide ile asiri egzersiz ozellikle Golden retriever Labrador irki kopeklere has bir ozellik gidalari hizli yutmak Diger faktorler mide bosalma zamaninda gecikmesi hayvanin erkek olusu zayiflik yuksek Gastrin seviyesi mideye iliskin ve bozukluklari Tablo Kopek irklarina gore GDV risk siralari Irk GDV Riski Risk SirasiGreat Dane 41 4 1Saint Bernard 21 8 219 3 3Gordon Setter 14 2 414 2 5Dobermann Pinscher 5 9 64 8 74 6 8Newfoundland 4 4 9Newfoundland 4 2 104 1 114 1 123 7 13Boxer 3 7 14Collie 2 8 15Labrador Retriever 2 0 162 0 17Samoyed 1 6 18Dachshund 1 6 19Golden Retriever 1 2 20Rottweiler 1 1 211 0 22American Cocker Spaniel 0 6 230 3 24Patofizyolojitemel mekanizmasi ve GDV olusumuna neden olan sebeplerin sirasi tam olarak anlasilamamistir Fakat neden ne olursa olsun mide once gaz sivi ya da her ikisiyle beraber genisler Bu genisleme gastrik dilatasyon olarak adlandirilir in u yani bukulmesi halinde gaz kolaylikla erukte edilemedigi ve kalici oldugu belirlenmistir Bircok arastirma ve olgu sonucunda gastrik dilatasyonu volvulus izlemektedir Mide ici gazin muhtemelen en buyuk nedeni aerofaji yani hava yutmadir lumendeki sivi gastrik sekresyonlardan ve venoz tikanmaya bagli transudat tan kaynaklanir genellikle sindirilmemis gidalar mevcuttur Midedeki gerginlik acinin degismesine ve neden olur Gergin haldeki midenin rotasyonu mide iceriginin ozefagustan ve duodenumdan cikisina engel olur Gergin haldeki mide kaudal vena kava ve vena portaya basinc olusturarak organlardan kalbe donusu azaltir Bundan dolayi kalp atimi sayisi azalir Sistemik azalir ve sok gelisir dokulardan salinir ve ileride hipotansiyona neden olacak endotoksemiyle sonuclanir Diyafram rahat hareket edemez ve ventilasyon azalir Solunum orani artar ve tidal volum azalir Asit baz ve elektrolit duzensizlikleri myokardial iskemi ve otonom sinir sistemi dengesizliklerine bagli olarak kalp aritmileri sekillenir Midenin rotasyonu venoz drenajin azalmasina neden olur Bu venoz cikisin tikanmasi ve artmis intragastrik basinc gastrik duvarda odem ve anoksi ile sonuclanir Midede genelde hemoraji ve nekrozlar gorulur Ayrica kusma ile olusan sivi kaybi su aliminin azalmasi ve gastrik lumende sivilarin birikimi neden olur Hipovolemiyle birlikte venoz kan akiminin azalmasi ve aktivasyonu sonucu tasikardi ve gelisir Pihtilasma faktorlerinin azalmasi sonucu yaygin damar ici pihtilasma sekillenir Dalagin deplasman veya torsiyonu GDV gelisimine yardimci olabilir Dalagin torsiyon gastrosplenik ligament uzerindeki gerginligi artirir ve hepatoduodenal ligament ile hepatogastrik ligamentler uzerindeki gerginligi artirabilir Artan bu gerginlik ligamentleri uzatir ve sonuc olarak midenin hareket yetenegi artabilir kopek GDV ye yatkin hale gelebilir Midenin rotasyonu ayni zamanda sol gastroepiploik arterlerde de mekanik basinca neden olur Luminal gastrik asitle birlikte mukozal lokal iskemi eroziv gastritise yol acabilir Hasar midenin tum tabakalarina yayilabilir ve bunun sonucu perforasyon ve peritonitis gelisir BelirtilerBircok arastirmaciya gore GDV 3 fazda klinik belirti gostermekte Bunlar 1 faz Sallantili yurume huzursuzluk guc solunum pityalismus fazla salya uretimi kusmaya calisma ancak basarisizlik karin bolgesinde dolgunluk ve sislik 2 faz Artan huzursuzluk inleme pityalismus ta artis hizli ve guc solunum mukozalarda hiperemi abdominal sertlik ve genisleme daha da fazla artmistir 3 faz Mukozalara veya ayakta durmada gucluk karin bolgesindeki gerginlik ve sislik daha da belirginlesir artmis ancak nabiz zayiftir Yine GDV li bir kopegin sag abdomen Asiri genislemis mide ve duodenum gorulmekte Hastaligin son donemlerinde hayvanda asiri derecede durgunluk ve mukoz membranlarda hemoraji vardir Mide dilatasyonu sonucu gogus boslugunun basinc altinda kalmasi ve venoz kan dolasiminin aksamasi nedeniyle hayvanlarda polipne ve tasikardi meydana gelir Gida alimini takiben sekillenen kusma olaylarinda kusmukta gida kitlelerinin sindirilmemis oldugu ve nadiren safra bulundugu gorulur Mide lavaji uygulandiginda mideden bosaltilan icerik agir kokulu ve kahve rengindedir Icinde kemik tuy gibi yabanci cisimler gorulebilir Epigastrik agri ve midenin asiri gergin olmasi sebebiyle abdominal palpasyon kolaylikla yapilamaz Mide torsiyonunun bir de kronik formu vardir Kronik formda mide mezenterik ekseni uzerinde rotasyona ugrar Ancak onemli bir gaz birikimi olmaz Boylece mide dilatasyonu ve torsiyonunda gozlenen sok tablosu gorulmez Kronik kusma tekrarlayan dilatasyon gegirme ve karinda gaz birikimi kronik mide torsiyonunda gozlenen semptom lardir TedaviTedavi operasyondur Zaman kaybedilmeden laparotomi gerektirir Dipnotlar Degna M T Formaggini L Fondati A Asin R 2001 Using a modified gastropexy technique to prevent recurrence of gastric dilatation volvulus in dogs Veterinary Medicine 39 50 a b Lantz G C 1998a Treatment of Gastric Dilatation Volvulus Current Techniques in Small Animal Surgery 4th edition edited by M Joseph Bojrab 223 231 a b c Turgut K Ok M 1998 Gastrik Dilatasyon Volvulus Veteriner Gastroenteroloji Semptomdan Teshise 81 88 Millis D L Nemzek J Riggs C Walshaw R 1995 Gastric dilatation volvulus after splenic torsion in two dogs JAVMA 207 3 314 315 KaynakcaClark G N Spodnick G J Rush J E Keyes M L 1992 Belt loop gastropexy in the management of gastroesophageal intussusception in a pup JAVMA 201 5 739 742 Degna M T Formaggini L Fondati A Asin R 2001 Using a modified gastropexy technique to prevent recurrence of gastric dilatation volvulus in dogs Veterinary Medicine 39 50 Flanders J A Harvey H J 1984 Results of tube gastrostomy as treatment for gastric volvulus in the dog JAVMA 185 1 74 77 Hall J A 2000 Clinically evaluating gastric diseases in dogs and cats Veterinary Medicine 450 465 Hall J A Solie T N Seim III H B Twedt D C 1996 Effect of metoclopramide on fed state gastric myoelectric and motor activity in dogs Am J Vet Res 57 11 1616 1622 Hall J A Willer R L Seim III H B Powers B 1995 Gross and histologic evaluation of hepatogastric ligaments in clinically normal dogs and dogs with gastric dilatation volvulus Am J Vet Res 56 12 1611 1614 Hall J A Willer R L Solie T N Twedt D C 1997 Effect of circumcostal gastropexy on gastric myoelectric and motor activity in dogs J Small Anim Pract 38 200 207 Lantz G C 1998a Treatment of Gastric Dilatation Volvulus Current Techniques in Small Animal Surgery 4th edition edited by M Joseph Bojrab 223 231 Millis D L Nemzek J Riggs C Walshaw R 1995 Gastric dilatation volvulus after splenic torsion in two dogs JAVMA 207 3 314 315 Tanno F Weber U Wacker C H Gaschen L Schmid V Lang J 1998 Ultrasonographic comparison of adhesions induced by two different methods of gastropexy in the dog J Small Anim Pract 39 432 436 Turgut K Ok M 1998 Gastrik Dilatasyon Volvulus Veteriner Gastroenteroloji SemptomdanTeshise 81 88 Van Sluijs F J 2000 Recurrent gastric dilatation volvulus in the dog WSAVA FECAVA World Congress 419 Wagner A E Dunlop C I Chapman P L 1999 Cardiopulmonary measurements in dogs undergoing gastropexy without gastrectomy for correction of gastric dilatation volvulus JAVMA 215 4 484 488 http www animalhealthchannel com gdv treatm olu kirik baglanti ent shtml Gastric dilatation and volvulus http www cleavelandseniors com family doggdv olu kirik baglanti htm Gastric Dilatation Volvulus Bloat http www dogtraining co uk 2 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gastric Torsion or Bloat AKA Gastric Dilatation Volvulus Gastric Dilatation Volvulus http www VetMedcenter com 5 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bloat Gastric Dilatation and Volvulus Syndrome GDV in Dogs