Gavrilo Princip (25 Temmuz 1894 - 28 Nisan 1918), 28 Haziran 1914'te Saraybosna'yı ziyarete gelen Avusturya-Macaristan İmparatorluğu veliahtı Arşidük Franz Ferdinand'ı öldürerek, I. Dünya Savaşı'nın başlamasına neden olan Saraybosnalı Sırp milliyetçisi genç. Gavrilo Princip Sırpça'da Prensip Müjdecisi anlamına gelmektedir. Bu suikast, I. Dünya Savaşı'nın gerçek nedeni olmamasına rağmen, barut fıçısına atılan bir kıvılcım etkisi göstermiştir. Yani kısmen günümüz Dünya düzeninin temeline sebep olmuştur.
Gavrilo Princip | |
---|---|
Theresienstadt'daki hücresinde | |
Doğum | Gavrilo Princip 25 Temmuz 1894 , Avusturya-Macaristan İmparatorluğu |
Ölüm | 28 Nisan 1918 (23 yaşında) , Avusturya-Macaristan İmparatorluğu |
Ölüm sebebi | Tüberküloz |
Milliyet | Sırp |
İmza | |
Suikaste neden olan ortam
Avusturya-Macaristan, 1908 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun iç karışıklıklar içerisinde bulunmasından yararlanarak, bölgeyi topraklarına kattı. Bosna-Hersek'te Avusturya-Macaristan'ın yönetiminden memnun olmayan ve burasını Sırbistan'ın bir parçası sayan önemli bir Sırp nüfus bulunmaktaydı. Bu ayrılıkçıları da Sırbistan destekliyordu. Gavrilo Princip de Avusturyalıları Bosna Hersek'ten çıkarmayı amaçlayan Mlada Bosna (Genç Bosna) adlı bir örgüte mensuptu. Bütün bu gelişmeler neticesinde Avusturya-Macaristan Veliahtı Franz Ferdinand hem Bosnalı Sırplara hem de Sırbistan'a karşı bir gövde gösterisinde bulunmak amacıyla Saraybosna'yı ziyaret etmeye karar verdi. Gavrilo Princip ve içlerinde adlı Boşnak bir gencin de bulunduğu 4 kişiden oluşan bir grup, Arşidük'e Saraybosna ziyareti sırasında suikast gerçekleştirmeye karar verdiler.
Suikast
Suikastı gerçekleştirecek kişiler yakalandıkları takdirde örgüt ve arkadaşları hakkında bilgi vermemek için yanlarında taşıdıkları siyanürü içerek intihar edeceklerdi. Franz Ferdinand'a karşı ilk suikast girişimi, Nedeljko Çabrinoviç tarafından el bombası ile gerçekleştirildi. Arşidük ve eşi arabalarının çok yakınında patlayan el bombasından yara almadan kurtulabildiler ve böylelikle ilk suikast girişimi başarısızlıkla sonuçlandı. Suikast teşebbüsü başarısızlıkla sonuçlandığından, yakalanacağını anlayan Çabrinoviç telaş içinde yanında taşıdığı siyanürü içererek, kendisini hemen yakınındaki nehre attı. Ancak içtiği siyanür bozulduğundan ve nehrin yüksekliği 10 cm kadar olduğundan, baygın bir halde askerler tarafından yakalandı (Temmuz Ültimatomu).
Olay yerinin hemen yakınında bulunan Gavrilo Princip ve arkadaşları telaşa kapıldılar ve bulundukları yerden hızla uzaklaşarak ormana doğru kaçtılar. Suikast girişiminden yara almadan kurtulan Arşidük ve eşi, arabalarıyla Saraybosna'da kalacakları yere geldiler.
Arşidük birkaç saat önce suikast girişimine uğramasına ve devlet görevlilerinin uyarılarına rağmen, eşiyle birlikte şehir turuna çıkmaya karar verdi. Bu sırada Gavrilo Princip de yemek yemek amacıyla ormandan ayrılarak, şehir merkezinde bir restorana geldi. Restorandan ayrıldığı sırada, tam karşısına Arşidük ve eşinin bulunduğu araba çıktı. Princip hemen silahına davranarak Arşidük'ü vurdu. Ferdinand'ın vücudundan çıkan kurşun karısına saplandı. Veliaht ve hamile eşi olay yerinde öldüler. Princip, suikastın hemen ardından kaçmaya çalışırken, çevredekiler tarafından yakalandı. Ferdinand'ın Saraybosna'da bir suikast sonucu öldürülmesi, Viyana'da büyük bir şok etkisi yaptı.
Avusturya Polisi'nin olay ile ilgili yaptığı yoğun çalışmalar sonucunda, suikastle ilişkisi olduğu belirlenen bir kişi daha yakalandı. Dördüncü kişi olan Mehmedbasic ise kaçmayı başardı. Avusturya olayda Sırbistan'ın parmağının olduğunu düşünmekteydi. Yakalanan şahıslar ile ilgili yapılan soruşturmalar, Avusturya Hükûmeti'nin haklı olduğunu ortaya çıkardı. Suikastte kullanılan silahın, Sırbistan tarafından verildiği ortaya çıktı. Mahkemeye çıkarılan üç şahıstan Princip ve bir arkadaşı, o zamanki Avusturya-Macaristan İmparatorluk Yasalarına göre, 20 yaşından küçük oldukları için idam cezası almaktan kurtuldular. 23 yaşında olan diğer arkadaşı ise idam edildi. Aslında Ferdinand Habsburg Ailesi'nin onaylamadığı bir evlilik yapmış olduğundan, hiçbir zaman Avusturya-Macaristan tahtına oturamayacaktı. Bu yüzden de, olayın gerçekte bu kadar büyütülmemesi gerekiyordu. Fakat Avusturya-Macaristan'ın Sırbistan'a savaş ilan etmesi, I. Dünya Savaşı'na neden oldu. Princip'te savaşın son günlerine doğru, bugünkü Çekya'nın başkenti Prag'da bulunan, ünlü bir hapishane olan Theresienstadt'daki hücresinde tüberküloz hastalığından yaşamını yitirdi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gavrilo Princip 25 Temmuz 1894 28 Nisan 1918 28 Haziran 1914 te Saraybosna yi ziyarete gelen Avusturya Macaristan Imparatorlugu veliahti Arsiduk Franz Ferdinand i oldurerek I Dunya Savasi nin baslamasina neden olan Saraybosnali Sirp milliyetcisi genc Gavrilo Princip Sirpca da Prensip Mujdecisi anlamina gelmektedir Bu suikast I Dunya Savasi nin gercek nedeni olmamasina ragmen barut ficisina atilan bir kivilcim etkisi gostermistir Yani kismen gunumuz Dunya duzeninin temeline sebep olmustur Princip in hucredeyken cekilmis bir fotografiGavrilo PrincipTheresienstadt daki hucresindeDogumGavrilo Princip 25 Temmuz 1894 1894 07 25 Avusturya Macaristan ImparatorluguOlum28 Nisan 1918 23 yasinda Avusturya Macaristan ImparatorluguOlum sebebiTuberkulozMilliyetSirpImzaSuikaste neden olan ortamAvusturya Macaristan 1908 yilinda Osmanli Imparatorlugu nun ic karisikliklar icerisinde bulunmasindan yararlanarak bolgeyi topraklarina katti Bosna Hersek te Avusturya Macaristan in yonetiminden memnun olmayan ve burasini Sirbistan in bir parcasi sayan onemli bir Sirp nufus bulunmaktaydi Bu ayrilikcilari da Sirbistan destekliyordu Gavrilo Princip de Avusturyalilari Bosna Hersek ten cikarmayi amaclayan Mlada Bosna Genc Bosna adli bir orgute mensuptu Butun bu gelismeler neticesinde Avusturya Macaristan Veliahti Franz Ferdinand hem Bosnali Sirplara hem de Sirbistan a karsi bir govde gosterisinde bulunmak amaciyla Saraybosna yi ziyaret etmeye karar verdi Gavrilo Princip ve iclerinde adli Bosnak bir gencin de bulundugu 4 kisiden olusan bir grup Arsiduk e Saraybosna ziyareti sirasinda suikast gerceklestirmeye karar verdiler SuikastSuikasti gerceklestirecek kisiler yakalandiklari takdirde orgut ve arkadaslari hakkinda bilgi vermemek icin yanlarinda tasidiklari siyanuru icerek intihar edeceklerdi Franz Ferdinand a karsi ilk suikast girisimi Nedeljko Cabrinovic tarafindan el bombasi ile gerceklestirildi Arsiduk ve esi arabalarinin cok yakininda patlayan el bombasindan yara almadan kurtulabildiler ve boylelikle ilk suikast girisimi basarisizlikla sonuclandi Suikast tesebbusu basarisizlikla sonuclandigindan yakalanacagini anlayan Cabrinovic telas icinde yaninda tasidigi siyanuru icererek kendisini hemen yakinindaki nehre atti Ancak ictigi siyanur bozuldugundan ve nehrin yuksekligi 10 cm kadar oldugundan baygin bir halde askerler tarafindan yakalandi Temmuz Ultimatomu Olay yerinin hemen yakininda bulunan Gavrilo Princip ve arkadaslari telasa kapildilar ve bulunduklari yerden hizla uzaklasarak ormana dogru kactilar Suikast girisiminden yara almadan kurtulan Arsiduk ve esi arabalariyla Saraybosna da kalacaklari yere geldiler Arsiduk birkac saat once suikast girisimine ugramasina ve devlet gorevlilerinin uyarilarina ragmen esiyle birlikte sehir turuna cikmaya karar verdi Bu sirada Gavrilo Princip de yemek yemek amaciyla ormandan ayrilarak sehir merkezinde bir restorana geldi Restorandan ayrildigi sirada tam karsisina Arsiduk ve esinin bulundugu araba cikti Princip hemen silahina davranarak Arsiduk u vurdu Ferdinand in vucudundan cikan kursun karisina saplandi Veliaht ve hamile esi olay yerinde olduler Princip suikastin hemen ardindan kacmaya calisirken cevredekiler tarafindan yakalandi Ferdinand in Saraybosna da bir suikast sonucu oldurulmesi Viyana da buyuk bir sok etkisi yapti Avusturya Polisi nin olay ile ilgili yaptigi yogun calismalar sonucunda suikastle iliskisi oldugu belirlenen bir kisi daha yakalandi Dorduncu kisi olan Mehmedbasic ise kacmayi basardi Avusturya olayda Sirbistan in parmaginin oldugunu dusunmekteydi Yakalanan sahislar ile ilgili yapilan sorusturmalar Avusturya Hukumeti nin hakli oldugunu ortaya cikardi Suikastte kullanilan silahin Sirbistan tarafindan verildigi ortaya cikti Mahkemeye cikarilan uc sahistan Princip ve bir arkadasi o zamanki Avusturya Macaristan Imparatorluk Yasalarina gore 20 yasindan kucuk olduklari icin idam cezasi almaktan kurtuldular 23 yasinda olan diger arkadasi ise idam edildi Aslinda Ferdinand Habsburg Ailesi nin onaylamadigi bir evlilik yapmis oldugundan hicbir zaman Avusturya Macaristan tahtina oturamayacakti Bu yuzden de olayin gercekte bu kadar buyutulmemesi gerekiyordu Fakat Avusturya Macaristan in Sirbistan a savas ilan etmesi I Dunya Savasi na neden oldu Princip te savasin son gunlerine dogru bugunku Cekya nin baskenti Prag da bulunan unlu bir hapishane olan Theresienstadt daki hucresinde tuberkuloz hastaligindan yasamini yitirdi