Hint kutsal metinleri Vedalarda geçen Hint dünyasında ve en yüksek düzeyde saygı gören mantra. Vedalardaki diğer mantralar gibi Gayatri Mantra'nın da doğrudan mucidi olmadığı kabul edilir. Mantra'nın ermiş Brahmarshi Vishvamitra'ya vahiy yoluyla Tanrı tarafından aktarıldığına inanılır. Rigveda'da bir ayette (Mandala 3.62.10) mantranın Savitr adlı Tanrı'ya yönelik gerçekleştirildiği yorumlandığından Savitri mantra olarak da adlandırılır.
Vedik literatürde olduğu kadar Bhagavad Gita, Harivamsa ve Manusmriti gibi klasik Hindu metinlerinde de övülen bir mantra olan Gayatri Mantra Hint geleneğinde genç oğlan çocuklarının Hinduizme kabul töreni olarak gerçekleştirilen Upanayana töreninde kullanılır ve dvija erkeklerinin günlük ritüellerinin bir parçası olarak kabul edilir. Modern Hindu reform hareketleri mantra uygulamasını kadınlar, her türlü kast ve dinden insana da yaygınlaştırmıştır.
Yazılışı
Mantra'nın ana yapısı Rig Veda 3.62.10.'da geçmektedir. Ancak mantranın zikri sırasında başa oṃ (ॐ) hecesi ve bhūr bhuvaḥ svaḥ (भूर् भुवः स्वः) eklenir.
Mantra'nın Devanagari alfabe sistemindeki yazılışı
ॐ भूर्भुवः॒ स्वः । तत्स॑वि॒तुर्वरेण्यं॒ भर्गो॑ दे॒वस्य॑ धीमहि । धियो॒ यो नः॑ प्रचो॒दया॑त् ॥
IAST (Uluslararası Sanskrit Transliterasyon Alfabesinde/International Alphabet of Sanskrit Transliteration)sistemindeki yazılışı
om bhūr bhuvaḥ svaḥ tát savitúr váreṇ(i)yaṃ bhárgo devásya dhīmahi dhíyo yó naḥ prachodayat
Anlamı
Monier Monier-Williams mantranın anlamını 1882'de "İlahi canlandırıcı Güneş'in mükemmel şânı üzerine tefekkür edelim. O anlayışımızı aydınlatsın" şeklindedir.
Diğer kadim kültürlerde de önemli bir yeri olan Güneş sembolizmi burada yaydığı ışık ve ısıyla insanlığı aydınlatan ve varlıklarını sürdürecek yaşamsal enerjiyi veren ilahi isme remiz olmaktadır. Gayatri tapınımı veya zikri bilindiği anlamda göksel güneşe yapılmamaktadır. Güneş ilahi ismin özelliklerini taşıyan bir kanal olmaktadır.
Hint Geleneğinde Gayatri Mantra
İçinde farklı inanış, yorum ve tartışmaları barındıran Hint geleneği veya Hintlerin ifadesiyle Sanatana Dharma (Ezeli Gelenek/Yasa) içinde Gayatri mantra ve değerine ilişkin bir konsensüs bulunmaktadır.
Atharva Veda'daki bir duada (19-1-71) Gayatri'nin kişiye uzun ömür, canlılık, kudret, ün, zenginlik ve ilahi ihtişam (Brahma-tej) bağışlayacağı geçer.
Vishwamitra'ya göre tüm dört veda Gayatri mantra gibi bir ikinci mantra yoktur. Vedaların tümü, yagya, hayırseverlik, tapas (zühd) uygulamaları Gayatri mantranın potansiyelinin küçük bir parçasını dahi oluşturamaz.
Manu yasalarında Gayatri mantradan daha arındırıcı mantra olmadığı ve düzenli olarak 3 yıl boyunca Gayatri tap yapan kişilerin Tanrı'yı idrak edecekleri belirtilir. Günde bin kez mantrayı zikredenlerin günahların kötü etkilerinden kurtulacakları iddia edilir.
Yagyavalkya, Upanişadların Vedaların özü, Gayatri'nin de Upanişadların özü olduğunu söyler. Vedaların anası olan ve günahları yok eden Gayatri gibi arındırıcı bir mantranın dünyada ve ilahi alemlerde/semada bulunmamaktadır.
Vashishta, kalın kafalı, dikbaşlı, kararsız kişilerin Gayatri Sadhana ile yüksek zeka, sebatkarlık ve dünyevi ve manevi arayışlarında büyük mesafeler katedeceklerini dile getirir. Gayatri'ye ibadet edenler kararlı ve dindarane şekilde öz-farkındalığa ulaşırlar.
Adi Şankaraçarya'ya göre Gayatri'nin şanını tanımlamak bir insanın ifade yeteğini aşar. Gayatri Sadhana'nın ilhamıyla erişilen manevi bilgelikten daha önemli hiçbir şey yoktur dünyada. Gayatri ilksel (primordial) mantradır. Gayatri Sadhana günahları yok eder, faziletleri teşvik eder.
Swami Ramteerath, "En önemli vazife Ram'a (Tanrı) ulaşmaktır. Gayatri'nin amacı duyusal/duygusal hazlara yönelik arzuları zihinden söküp atmak ve Tanrı'ya yönelik derin iştiyakı insana aşılamaktır. Yalnızca zihni saf ve kararlı hale gelen kişi Tanrı'ya ulaşabilir. Zihni böylesi bir saflığa ulaşmamış kişi Ram'ı kam'dan (duyusal-duygusal) daha önemli görebilir." der.
Yirminci yüzyılın önde gelen Hint ermişlerinden Ramakrişna Pramahamsa ise Gayatri ile ilgili şunları söyler: "İnsanlara karmaşık Sadhanalar (ruhsal yollar) ile meşgul olmalarının gerekmediğini söylüyorum. Basit Gayatri Sadhana'yı icra edip sonuçları görün. Büyük Sidhilere (ruhsal güçler) Gayatri Sadhana ile erişilir. Bu mantra kısa olmakla birlikte şüphe yok ki son derece güçlüdür.
Gayatri Sadhana (Gayatri Ruhsal Yolu)
20.yüzyıldan önceki Hint geleneğinde Gayatri mantra'nın zikri Brahman kastından erkeklere özgü olarak kabul edilip diğer kastlardan erkek ve kadınlara mantranın zikri yasaklanmıştı. Gelenekte mantrayı zikreden kadınlar fizyolojik olarak erkeklere benzer hale gelmekle korkutulmaktaydı. Oysa Gayatri mantrayı ilham yoluyla edinen Vishwamitra Brahman olmayın savaşçı Kşatriya kastındandı ve modern dönemde Gayatri'nin belirli bir kastla ilişkilendirmesini eleştiren kişiler Vishwamitra'nın doğduğu kastın Brahman kastı olmayışını iddialarına ilişkin kanıtlar arasında sayarlar. 20.yüzyıl'da Gayatri Hareketini başlatıp kitleye yayan Hint Pandit Gayatri mantra uygulamasının yapılışıyla ilgili bilgileri de kitleyle paylaşmıştır. Sharma Acharya Gayatri mantranın Tantrik (Vama Marga/Sol El Yolu) ve Vedik (Dakshina Marga/Sağ El Yolu) uygulamaları olduğunu belirtmekte ancak hızlı sonuç vermekle birlikte büyük riskleri (ölüm, akıl hastalığına tutulmak vb) de beraberinde taşıdığı için Tantrik uygulamalar yerine mantranın Vedik uygulamasını önermektedir. Ancak Gayatri'nin Vedik uygulamaları (Dakshina Marga) böylesine riskleri içermediği güvenle uygulama yapılabilir.
Sharma Acharya'nın açıklamalarına göre Mantra uygulaması öncesi bazı arınma ritüelleri yapılması gerekmektedir. Gayatri Japası (zikr) yapılmadan önce banyo yapılması, eğer böyle bir imkân yoksa temiz bir ıslak bezle tüm bedenin silinmesi istenir. Ancak koşulların banyo yapmaya uygun olmaması durumunda ağız, el, yüz ve ayakların yıkanması yeterli kabul edilir. Beden temizliği kadar giyilenlerin temizliği de önemlidir. Mantra için müstakil olarak kullanılan giyecek gündelik hayatta kullanılmamalıdır. Olabildiğince az ve bedenle teması az ve iki parçalı bir elbise giyilmelidir. Kot pantolon veya kalın elbiselerle mantra uygulaması önerilmemektedir. Çorap ayakkabı hükmünde olduğu için mantra uygulaması sırasında çıkarılmalıdır ancak soğuk havanın rahatsız ediciliğinin fazla olması durumunda giyilebilir.
Mantra'nın yapılışı için nehir, göl veya bir tapınak kenarı idealdir. Bunun olmaması durumunda evde mantra zikrine ayrılabilecek bir oda veya köşe de olabilir. Yatak veya yemek odasında ise asla mantra yapılmamalıdır.
Mantra zikrinin dış koşulları sağlandığında ve kişi oturuma geçtiğinde ilk yapılanların başında Brahma Sandhya gelmektedir. Brahma Sandhya'nın bölümleri şunlardır: Pavitreekaran Aachman Shikha Bandhan Pranayama Nyas Prithvi Poojan.
Pavitreekaran
Sol avuç içine alınan suyun Gayatri mantranın zikriyle ve sağ elin parmaklarını bastırarak baş ve tüm vücuda serpilmesidir...
Aachman
Sağ avuç ayasına alınan suyun 5 kez Gayatri mantra zikrinden sonra yudumlanmasıdır. Bu uygulama 3 kez tekrarlanır. Avuç içindeki su yere dökülmemelidir.
Shikha Bandhan
Başın tepe ortasına gelen bölgedeki (Sahasrara Çakra olarak bilinen nokta) saçın at kuyruğu yapılması...At kuyruğu yapılamayacak denli kısa saçlı olan erkek ve kadınlar bu bölgeyi suyla nemlendirirler.
Pranayama
Nefes alış, tutuş, veriş ve bekleyiş olarak sıralanan Pranayama uygulamasında Nefes alırken zihinden om bhūr bhuvaḥ svaḥ, nefes tutarken tát savitúr váreṇ(i)yaṃ nefes verirken bhárgo devásya dhīmahi nefes verildikten sonra nefes alış-verişi olmadan beklerken dhíyo yó naḥ prachodayat satırları geçirilir. Bu uygulamada dil, boğaz vs. kullanılmaması ve sadece zihinden Mantranın geçirilmesi önerilir.
Nyas
Özümsemek anlamına gelen Nyasa ile Gayatri'nin ürettiği satvik (saf) enerjinin bedenin kaba ve süptil katmanlarına erişmesi hedeflenir. Sol avuç içine alınan suyun Gayatri Mantra'da geçen satırlarla birlikte bedenin önce sol sonra sağ tarafındaki bölgelere parmaklarla yapılan dokunuştan ibarettir. Buna göre mantradaki ibareler ve temas edilen organlar şu şekildedir;
- Om Bhur Bhuvaha Svaha (Baş)
- Tat savitur (gözler)
- Varinyam (kulaklar)
- Bhargo (ağız)
- Divasya (boğaz)
- Dhimahi (kalp)
- Diyo yonah (göbek deliği)
- Pracodayat (el ve bacaklar)
Prithvi Puja
Gayatri Mantra'nın imajı veya sembolüne yönelik murakabe ve sunu uygulamasıdır. Geleneksel olarak tütsü, su, pirinç, sandalağacı, meyveler, çiçekler Gayatri'nin murti (idol) veya imajına sunulur. Bu maddelerin bulunmaması durumunda tütsü ve su kullanılır..
Mantra zikri (Japa)
Mantra'nın zikrinde 108 adetlik hint tespihleri kullanılır. İşaret parmağının tespihin çekilişinde kullanılması yasaktır, zikr sırasında tespihin tutuluşunda baş ve orta parmak kullanılır. Sumeru ya da meru denilen tespihin imame kısmı asla aşılmaz zikre devam edilecekce sumeru öpülüp iki göze ve alın kısma değdirilir ve zikrin geldiği yerden tekrar geri dönülerek zikr devam eder.
İdeal zikr zamanları Brahmamurta denilen sabah 03:00-05:00 arası, öğlen 12:00 ve akşam 20:00-22:00 arasıdır. Her gün aynı saatte zikr yapmak önemli olmakla birlikte meşguliyet veya engeller sebebiyle saat aşımı olsa dahi zikr yine de yapılabilir. Eğer üç vakitte yapılamıyorsa sabah ve akşam, o da yapılamıyorsa en azından sabah zikr uygulaması yapılmalıdır.
Japa uygulaması ya yüksek sesle ya pes sesle ya da sessiz (zihinden) şeklinde üç şekilde yapılabilir. Gayatri zikri oturumlarında dil, boğazın zikre katıldığı ancak yanınızda bir kişi olsa onun duymayacağı şekilde zikr yapılması önerilir. Gündelik hayatta ise dil, boğaz, dişler kullanılmaksızın sadece zihinden geçirilerek zikir yapılması mümkündür, hatta bu önerilmektedir. Yemek öncesi ise zihinden üç kez yapılan Gayatri mantra yemeğin kutsanmasını sağlamaktadır.
Doğum, ölüm gibi durumlarda japa oturumu yapılmamalıdır. Bu dönemlerde zikr zihinden yapılabilir.
Gayatri zikri hızlı, gözle görülür şekilde olmasa dahi süreç içinde kişinin algı ve davranışlarını dönüştürmektedir. Yine de hafif yemekler tercihen vejetaryen beslenme, kötü, acı verici sözleri söylemekten, filmler izlemekten uzak durma uygulamasıyla mantranın etkinliğini arttırması sağlanacaktır.
Kullanımı
Temel Kullanımı
Genç Hindu erkeklerinin Veda çalışmalarına başladıklarını gösteren geleneksel uyanayana törenleri sırasında kullanılır. Gayatri mantrası inisiyasyonuna "Gayatri diksha" da denmektedir. Geleneksel olarak Brahman kastına mensup oğlan çocukları bu törene katılabilmektedir. Farklı Gayatri mısraları Kşatriya ve diğer kastlar için de kullanılmaktadır.
Diğer Kullanımları
Tantrik pratiğin bir parçası ve Prayascitta metodu olarak japa (zikr) şeklinde kullanılır. Mantra'nın kendisini zikreden kişiye, Güneş'i aracı olarak kullanan Savitr tarafından bilgelik ve aydınlanma bahşedeceğine inanılır.
Mantra'nın Gelenek Dışı Kullanımları
Brahmoizm
Ram Mohan Roy'un 1827'de Gayatri mantraya ilişkin yayınladığı tezde mantra çeşitli Upanişadlar bağlamında analiz edilmiştir. 1830'dan itibaren Brahmos grubuna bağlılık seremonisinde kullanılmıştır. 1843'te Brahmo Samaj Gayatri mantrayı İlahi İbadet için kullanmayı bağlıları için ilk şartı olarak ortaya koymuştur. 1848-1850 arasında Vedaları reddeden Adi Dharm Brahminleri Gayatri mantrayı özel kulluk uygulamalarına almışlardır.
Hindi İhyacılığı
19.yüzyıl sonlarına doğru Hindu reform hareketleri Gayatri mantranın zikrindeki kast ve cinsiyet ayırımlarını kaldırmışlardır. 1898'de Swami Vivekananda Brahmin kastına mensup olmayanlara da Uyanayana ve Gayatri mantra ile inisiye etmeye başlamıştır. Vivekananda Vedalar ve Bhagavad Gita'yı yeniden yorumlayarak Brahmin statüsünün kan yoluyla aktarılmadığını aksine eylemlerle kazanıldığını öne sürmüştür. Arya Samaj grubu ise mantranın zikrine kadınları da dahil etmişler ve hem Vedaların hem de Gayatri mantranın kadınlarca da okunabileceğini kabul etmişlerdir. S.Radhakrishnan da Gayatri mantranın her kasttan erkek ve kadınlara öğretilmesini teşvik etmiştir. All World Gayatri Pariwar grubu ise her türden insanların katılımına açık olan Gayatri yajnalar düzenleyerek mantrayı kitleye açmıştır.
İnanılan Yararları
Gayatri Japa'nin (zikr) yapılışıyla ortaya çıkan birtakım yararlar olduğuna inanılır. Mantranın zikrinin dört Veda'nın zikri ile aynı meyveleri verdiği kabul edilir. Swami Sivananda mantranın günahları yok ettiğini, canlılık, yüze manyetik bir aura, güzellik ve sağlık kazandırdığını ifade etmiştir. Hint dini ve dünya görüşünde hayatın amacı olan ve Dharma (fazilet/doğruluk), Artha (zenginlik), Kama (arzu edilen nesneler) ve Moksha (kurtuluş) tümünün mantra ile kazanıldığı kabul edilir. Gayatri ayrıca zihni arındırır Ashta Siddhis yani bir takım gizli güçleri açığa çıkardığı ve en nihayetinde de ruhsal pratikten beklenilen özgürlüğe ulaştırdığı kabul edilir.
Gayatri mantra uygulaması sırasında EEG ile alınan beyin filmlerinde beyinde Alfa dalgasının artışının gözlemlendiği bildirilmektedir. Ayrıca sempatik sinir sistemini teşvik ettiğinden bastırılmış saldırganlık eğilimlerinin açığa çıkabildiği söylenilmiştir. Ancak zaten mevcut bir eğilim olarak açığa çıkan öfke ve saldırganlık hisleri zamanla kaybolmakta ve zikreden kişi sükunete ermektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 28 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2016.
- ^ Pandit Shriram Sharma Acharya, The Super Science of Gayatri, s.149,151 web sayfası: http://www.selftransform.net/gayatri/Supreme%20Science%20of%20Gayatri.pdf 16 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ The Super Science of Gayatri, s.143
- ^ G.K.Devanand, Teaching of Yoga, A P H Publishing, New Delhi, 2008, s.99
- ^ G.K.Devanand, Teaching of Yoga, A P H Publishing, New Delhi, 2008, s.99-100
- Swami Sivananda Gayatri Japa12 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Pandit Sharma Acharya, Super Science of Gayatri
Ek Bilgiler
- Gayatri Mantra 108 Times With Lyrics - Chanting By Brahmins22 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- http://www.selftransform.net/gayatri/Supreme%20Science%20of%20Gayatri.pdf16 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Supreme Science of Gayatri
- Swami Sivananda Gayatri Japa12 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- All World Gayatri Pariwar16 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Science of Gayatri 30 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Gayatri Mantra-Kitaplar21 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dipnotlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hint kutsal metinleri Vedalarda gecen Hint dunyasinda ve en yuksek duzeyde saygi goren mantra Vedalardaki diger mantralar gibi Gayatri Mantra nin da dogrudan mucidi olmadigi kabul edilir Mantra nin ermis Brahmarshi Vishvamitra ya vahiy yoluyla Tanri tarafindan aktarildigina inanilir Rigveda da bir ayette Mandala 3 62 10 mantranin Savitr adli Tanri ya yonelik gerceklestirildigi yorumlandigindan Savitri mantra olarak da adlandirilir Vishvamitra esi ve cocugunu ruhsal yolda kendilerine engel olusturacagi gerekcesiyle reddederken Vedik literaturde oldugu kadar Bhagavad Gita Harivamsa ve Manusmriti gibi klasik Hindu metinlerinde de ovulen bir mantra olan Gayatri Mantra Hint geleneginde genc oglan cocuklarinin Hinduizme kabul toreni olarak gerceklestirilen Upanayana toreninde kullanilir ve dvija erkeklerinin gunluk rituellerinin bir parcasi olarak kabul edilir Modern Hindu reform hareketleri mantra uygulamasini kadinlar her turlu kast ve dinden insana da yayginlastirmistir YazilisiMantra nin ana yapisi Rig Veda 3 62 10 da gecmektedir Ancak mantranin zikri sirasinda basa oṃ ॐ hecesi ve bhur bhuvaḥ svaḥ भ र भ व स व eklenir Mantra nin Devanagari alfabe sistemindeki yazilisi ॐ भ र भ व स व तत स व त र वर ण य भर ग द वस य ध मह ध य य न प रच दय त IAST Uluslararasi Sanskrit Transliterasyon Alfabesinde International Alphabet of Sanskrit Transliteration sistemindeki yazilisi om bhur bhuvaḥ svaḥ tat savitur vareṇ i yaṃ bhargo devasya dhimahi dhiyo yo naḥ prachodayatAnlamiMonier Monier Williams mantranin anlamini 1882 de Ilahi canlandirici Gunes in mukemmel sani uzerine tefekkur edelim O anlayisimizi aydinlatsin seklindedir Diger kadim kulturlerde de onemli bir yeri olan Gunes sembolizmi burada yaydigi isik ve isiyla insanligi aydinlatan ve varliklarini surdurecek yasamsal enerjiyi veren ilahi isme remiz olmaktadir Gayatri tapinimi veya zikri bilindigi anlamda goksel gunese yapilmamaktadir Gunes ilahi ismin ozelliklerini tasiyan bir kanal olmaktadir Hint Geleneginde Gayatri MantraIcinde farkli inanis yorum ve tartismalari barindiran Hint gelenegi veya Hintlerin ifadesiyle Sanatana Dharma Ezeli Gelenek Yasa icinde Gayatri mantra ve degerine iliskin bir konsensus bulunmaktadir Atharva Veda daki bir duada 19 1 71 Gayatri nin kisiye uzun omur canlilik kudret un zenginlik ve ilahi ihtisam Brahma tej bagislayacagi gecer Vishwamitra ya gore tum dort veda Gayatri mantra gibi bir ikinci mantra yoktur Vedalarin tumu yagya hayirseverlik tapas zuhd uygulamalari Gayatri mantranin potansiyelinin kucuk bir parcasini dahi olusturamaz Manu yasalarinda Gayatri mantradan daha arindirici mantra olmadigi ve duzenli olarak 3 yil boyunca Gayatri tap yapan kisilerin Tanri yi idrak edecekleri belirtilir Gunde bin kez mantrayi zikredenlerin gunahlarin kotu etkilerinden kurtulacaklari iddia edilir Yagyavalkya Upanisadlarin Vedalarin ozu Gayatri nin de Upanisadlarin ozu oldugunu soyler Vedalarin anasi olan ve gunahlari yok eden Gayatri gibi arindirici bir mantranin dunyada ve ilahi alemlerde semada bulunmamaktadir Vashishta kalin kafali dikbasli kararsiz kisilerin Gayatri Sadhana ile yuksek zeka sebatkarlik ve dunyevi ve manevi arayislarinda buyuk mesafeler katedeceklerini dile getirir Gayatri ye ibadet edenler kararli ve dindarane sekilde oz farkindaliga ulasirlar Adi Sankaracarya ya gore Gayatri nin sanini tanimlamak bir insanin ifade yetegini asar Gayatri Sadhana nin ilhamiyla erisilen manevi bilgelikten daha onemli hicbir sey yoktur dunyada Gayatri ilksel primordial mantradir Gayatri Sadhana gunahlari yok eder faziletleri tesvik eder Swami Ramteerath En onemli vazife Ram a Tanri ulasmaktir Gayatri nin amaci duyusal duygusal hazlara yonelik arzulari zihinden sokup atmak ve Tanri ya yonelik derin istiyaki insana asilamaktir Yalnizca zihni saf ve kararli hale gelen kisi Tanri ya ulasabilir Zihni boylesi bir safliga ulasmamis kisi Ram i kam dan duyusal duygusal daha onemli gorebilir der Yirminci yuzyilin onde gelen Hint ermislerinden Ramakrisna Pramahamsa ise Gayatri ile ilgili sunlari soyler Insanlara karmasik Sadhanalar ruhsal yollar ile mesgul olmalarinin gerekmedigini soyluyorum Basit Gayatri Sadhana yi icra edip sonuclari gorun Buyuk Sidhilere ruhsal gucler Gayatri Sadhana ile erisilir Bu mantra kisa olmakla birlikte suphe yok ki son derece gucludur Gayatri Sadhana Gayatri Ruhsal Yolu 20 yuzyildan onceki Hint geleneginde Gayatri mantra nin zikri Brahman kastindan erkeklere ozgu olarak kabul edilip diger kastlardan erkek ve kadinlara mantranin zikri yasaklanmisti Gelenekte mantrayi zikreden kadinlar fizyolojik olarak erkeklere benzer hale gelmekle korkutulmaktaydi Oysa Gayatri mantrayi ilham yoluyla edinen Vishwamitra Brahman olmayin savasci Ksatriya kastindandi ve modern donemde Gayatri nin belirli bir kastla iliskilendirmesini elestiren kisiler Vishwamitra nin dogdugu kastin Brahman kasti olmayisini iddialarina iliskin kanitlar arasinda sayarlar 20 yuzyil da Gayatri Hareketini baslatip kitleye yayan Hint Pandit Gayatri mantra uygulamasinin yapilisiyla ilgili bilgileri de kitleyle paylasmistir Sharma Acharya Gayatri mantranin Tantrik Vama Marga Sol El Yolu ve Vedik Dakshina Marga Sag El Yolu uygulamalari oldugunu belirtmekte ancak hizli sonuc vermekle birlikte buyuk riskleri olum akil hastaligina tutulmak vb de beraberinde tasidigi icin Tantrik uygulamalar yerine mantranin Vedik uygulamasini onermektedir Ancak Gayatri nin Vedik uygulamalari Dakshina Marga boylesine riskleri icermedigi guvenle uygulama yapilabilir Sharma Acharya nin aciklamalarina gore Mantra uygulamasi oncesi bazi arinma rituelleri yapilmasi gerekmektedir Gayatri Japasi zikr yapilmadan once banyo yapilmasi eger boyle bir imkan yoksa temiz bir islak bezle tum bedenin silinmesi istenir Ancak kosullarin banyo yapmaya uygun olmamasi durumunda agiz el yuz ve ayaklarin yikanmasi yeterli kabul edilir Beden temizligi kadar giyilenlerin temizligi de onemlidir Mantra icin mustakil olarak kullanilan giyecek gundelik hayatta kullanilmamalidir Olabildigince az ve bedenle temasi az ve iki parcali bir elbise giyilmelidir Kot pantolon veya kalin elbiselerle mantra uygulamasi onerilmemektedir Corap ayakkabi hukmunde oldugu icin mantra uygulamasi sirasinda cikarilmalidir ancak soguk havanin rahatsiz ediciliginin fazla olmasi durumunda giyilebilir Mantra nin yapilisi icin nehir gol veya bir tapinak kenari idealdir Bunun olmamasi durumunda evde mantra zikrine ayrilabilecek bir oda veya kose de olabilir Yatak veya yemek odasinda ise asla mantra yapilmamalidir Mantra zikrinin dis kosullari saglandiginda ve kisi oturuma gectiginde ilk yapilanlarin basinda Brahma Sandhya gelmektedir Brahma Sandhya nin bolumleri sunlardir Pavitreekaran Aachman Shikha Bandhan Pranayama Nyas Prithvi Poojan Pavitreekaran Sol avuc icine alinan suyun Gayatri mantranin zikriyle ve sag elin parmaklarini bastirarak bas ve tum vucuda serpilmesidir Aachman Sag avuc ayasina alinan suyun 5 kez Gayatri mantra zikrinden sonra yudumlanmasidir Bu uygulama 3 kez tekrarlanir Avuc icindeki su yere dokulmemelidir Shikha Bandhan Basin tepe ortasina gelen bolgedeki Sahasrara Cakra olarak bilinen nokta sacin at kuyrugu yapilmasi At kuyrugu yapilamayacak denli kisa sacli olan erkek ve kadinlar bu bolgeyi suyla nemlendirirler Pranayama Nefes alis tutus veris ve bekleyis olarak siralanan Pranayama uygulamasinda Nefes alirken zihinden om bhur bhuvaḥ svaḥ nefes tutarken tat savitur vareṇ i yaṃ nefes verirken bhargo devasya dhimahi nefes verildikten sonra nefes alis verisi olmadan beklerken dhiyo yo naḥ prachodayat satirlari gecirilir Bu uygulamada dil bogaz vs kullanilmamasi ve sadece zihinden Mantranin gecirilmesi onerilir Nyas Ozumsemek anlamina gelen Nyasa ile Gayatri nin urettigi satvik saf enerjinin bedenin kaba ve suptil katmanlarina erismesi hedeflenir Sol avuc icine alinan suyun Gayatri Mantra da gecen satirlarla birlikte bedenin once sol sonra sag tarafindaki bolgelere parmaklarla yapilan dokunustan ibarettir Buna gore mantradaki ibareler ve temas edilen organlar su sekildedir Om Bhur Bhuvaha Svaha Bas Tat savitur gozler Varinyam kulaklar Bhargo agiz Divasya bogaz Dhimahi kalp Diyo yonah gobek deligi Pracodayat el ve bacaklar Prithvi Puja Gayatri Mantra nin imaji veya sembolune yonelik murakabe ve sunu uygulamasidir Geleneksel olarak tutsu su pirinc sandalagaci meyveler cicekler Gayatri nin murti idol veya imajina sunulur Bu maddelerin bulunmamasi durumunda tutsu ve su kullanilir Mantra zikri Japa Mantra nin zikrinde 108 adetlik hint tespihleri kullanilir Isaret parmaginin tespihin cekilisinde kullanilmasi yasaktir zikr sirasinda tespihin tutulusunda bas ve orta parmak kullanilir Sumeru ya da meru denilen tespihin imame kismi asla asilmaz zikre devam edilecekce sumeru opulup iki goze ve alin kisma degdirilir ve zikrin geldigi yerden tekrar geri donulerek zikr devam eder Ideal zikr zamanlari Brahmamurta denilen sabah 03 00 05 00 arasi oglen 12 00 ve aksam 20 00 22 00 arasidir Her gun ayni saatte zikr yapmak onemli olmakla birlikte mesguliyet veya engeller sebebiyle saat asimi olsa dahi zikr yine de yapilabilir Eger uc vakitte yapilamiyorsa sabah ve aksam o da yapilamiyorsa en azindan sabah zikr uygulamasi yapilmalidir Japa uygulamasi ya yuksek sesle ya pes sesle ya da sessiz zihinden seklinde uc sekilde yapilabilir Gayatri zikri oturumlarinda dil bogazin zikre katildigi ancak yaninizda bir kisi olsa onun duymayacagi sekilde zikr yapilmasi onerilir Gundelik hayatta ise dil bogaz disler kullanilmaksizin sadece zihinden gecirilerek zikir yapilmasi mumkundur hatta bu onerilmektedir Yemek oncesi ise zihinden uc kez yapilan Gayatri mantra yemegin kutsanmasini saglamaktadir Dogum olum gibi durumlarda japa oturumu yapilmamalidir Bu donemlerde zikr zihinden yapilabilir Gayatri zikri hizli gozle gorulur sekilde olmasa dahi surec icinde kisinin algi ve davranislarini donusturmektedir Yine de hafif yemekler tercihen vejetaryen beslenme kotu aci verici sozleri soylemekten filmler izlemekten uzak durma uygulamasiyla mantranin etkinligini arttirmasi saglanacaktir KullanimiTemel Kullanimi Genc Hindu erkeklerinin Veda calismalarina basladiklarini gosteren geleneksel uyanayana torenleri sirasinda kullanilir Gayatri mantrasi inisiyasyonuna Gayatri diksha da denmektedir Geleneksel olarak Brahman kastina mensup oglan cocuklari bu torene katilabilmektedir Farkli Gayatri misralari Ksatriya ve diger kastlar icin de kullanilmaktadir Diger Kullanimlari Tantrik pratigin bir parcasi ve Prayascitta metodu olarak japa zikr seklinde kullanilir Mantra nin kendisini zikreden kisiye Gunes i araci olarak kullanan Savitr tarafindan bilgelik ve aydinlanma bahsedecegine inanilir Mantra nin Gelenek Disi KullanimlariBrahmoizm Ram Mohan Roy un 1827 de Gayatri mantraya iliskin yayinladigi tezde mantra cesitli Upanisadlar baglaminda analiz edilmistir 1830 dan itibaren Brahmos grubuna baglilik seremonisinde kullanilmistir 1843 te Brahmo Samaj Gayatri mantrayi Ilahi Ibadet icin kullanmayi baglilari icin ilk sarti olarak ortaya koymustur 1848 1850 arasinda Vedalari reddeden Adi Dharm Brahminleri Gayatri mantrayi ozel kulluk uygulamalarina almislardir Hindi Ihyaciligi 19 yuzyil sonlarina dogru Hindu reform hareketleri Gayatri mantranin zikrindeki kast ve cinsiyet ayirimlarini kaldirmislardir 1898 de Swami Vivekananda Brahmin kastina mensup olmayanlara da Uyanayana ve Gayatri mantra ile inisiye etmeye baslamistir Vivekananda Vedalar ve Bhagavad Gita yi yeniden yorumlayarak Brahmin statusunun kan yoluyla aktarilmadigini aksine eylemlerle kazanildigini one surmustur Arya Samaj grubu ise mantranin zikrine kadinlari da dahil etmisler ve hem Vedalarin hem de Gayatri mantranin kadinlarca da okunabilecegini kabul etmislerdir S Radhakrishnan da Gayatri mantranin her kasttan erkek ve kadinlara ogretilmesini tesvik etmistir All World Gayatri Pariwar grubu ise her turden insanlarin katilimina acik olan Gayatri yajnalar duzenleyerek mantrayi kitleye acmistir Inanilan YararlariGayatri Japa nin zikr yapilisiyla ortaya cikan birtakim yararlar olduguna inanilir Mantranin zikrinin dort Veda nin zikri ile ayni meyveleri verdigi kabul edilir Swami Sivananda mantranin gunahlari yok ettigini canlilik yuze manyetik bir aura guzellik ve saglik kazandirdigini ifade etmistir Hint dini ve dunya gorusunde hayatin amaci olan ve Dharma fazilet dogruluk Artha zenginlik Kama arzu edilen nesneler ve Moksha kurtulus tumunun mantra ile kazanildigi kabul edilir Gayatri ayrica zihni arindirir Ashta Siddhis yani bir takim gizli gucleri aciga cikardigi ve en nihayetinde de ruhsal pratikten beklenilen ozgurluge ulastirdigi kabul edilir Gayatri mantra uygulamasi sirasinda EEG ile alinan beyin filmlerinde beyinde Alfa dalgasinin artisinin gozlemlendigi bildirilmektedir Ayrica sempatik sinir sistemini tesvik ettiginden bastirilmis saldirganlik egilimlerinin aciga cikabildigi soylenilmistir Ancak zaten mevcut bir egilim olarak aciga cikan ofke ve saldirganlik hisleri zamanla kaybolmakta ve zikreden kisi sukunete ermektedir Ayrica bakinizGayatri Mantra Hinduizm Hinduizm mezhepleriKaynakca 28 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2016 Pandit Shriram Sharma Acharya The Super Science of Gayatri s 149 151 web sayfasi http www selftransform net gayatri Supreme 20Science 20of 20Gayatri pdf 16 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Super Science of Gayatri s 143 G K Devanand Teaching of Yoga A P H Publishing New Delhi 2008 s 99 G K Devanand Teaching of Yoga A P H Publishing New Delhi 2008 s 99 100 Swami Sivananda Gayatri Japa12 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pandit Sharma Acharya Super Science of GayatriEk BilgilerGayatri Mantra 108 Times With Lyrics Chanting By Brahmins22 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde http www selftransform net gayatri Supreme 20Science 20of 20Gayatri pdf16 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Supreme Science of Gayatri Swami Sivananda Gayatri Japa12 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde All World Gayatri Pariwar16 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Science of Gayatri 30 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gayatri Mantra Kitaplar21 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dipnotlar